Όργανο μέτρησης χρόνου-Υδραυλικό Ωρολόγιο με μηχανισμό ελέγχου ροής.

Κατασκευάζεται από χαλκό υδροδοχείο Α ύψους τριών σπιθαμών (75 εκατοστά)και διαμέτρου 2 σπιθαμών (50 εκατοστά). Γεμίζει με νερό και τοποθετείται σε αυτό πλωτήρας Β με σχήμα ανάστροφου ημισφαιρίου ύψους 4 δακτύλων (16 εκατοστά) και διαμέτρου πέντε τρίτα σπιθαμής (42 εκατοστά). Ο πλωτήρας καλύπτεται από πάνω με κάλυμμα. Στο μέσο του καλύμματος συγκολλείται κομβίο Γ στο οποίο συνδέεται αλυσίδα Δ προσαρμοσμένη σε τύμπανο Ε, που προσδίδει κίνηση στον κινητήριο τροχό Ζ. Κατόπιν κατασκευάζεται δεύτερο μεγαλύτερο δοχείο ο υδροσυλλέκτης Κ, που προσαρμόζεται κάτω από το υδροδοχείο Α και συλλέγει το νερό. Αδειάζει δε από μια στρόφιγγα Ρ. Κατόπιν τοποθετείται πάνω στο υδροδοχείο Α ένα ακόμη δοχείο Τ, στο οποίο βρίσκεται το τύμπανο και άλλοι μηχανισμοί που κινούν άλλα είδη. Το τύμπανο Ε είναι προγραμματισμένο να πραγματοποιεί ανά ημέρα (από ανατολή σε δύση) μία πλήρη περιστροφή, καθώς ο πλωτήρας Β ολοκληρώνει την κατακόρυφη διαδρομή του μέσα στο υδροδοχείο Α.

Η ομαλή πτώση του πλωτήρα στο υδροδοχείο, δηλ. η εξασφάλιση σταθερής ροής του νερού από το υδροδοχείο και άρα σταθερών στροφών του κινητήριου τροχού Ζ επιτυγχάνεται με τον εξής τρόπο.

Κατασκευάζεται δοχείο σταθερής ροής Η, που περιέχει πλωτήρα Π με κωνικό εξόγκωμα στην επιφάνειά του. Το εξόγκωμα αυτό ταιριάζει στο στόμιο ενός κοίλου σωλήνα Σ, που εισάγεται στο υδροδοχείο και έχει μήκος μισού δακτύλου (1 εκατοστό). Από το περιστόμιο Μ του δοχείου εκρέει το νερό. Είναι δυνατή η ρύθμιση του ύψους του περιστρεφόμενου αυτού περιστομίου, ώστε να επιτυγχάνεται η διαφορετική διάρκεια των ωρών του έτους.

Κάτω από το περιστόμιο το νερό συλλέγεται σε μια κοιλότητα που λέγεται τηγάνιο Ν και διοχετεύεται στον υδροσυλλέκτη. Το δοχείο σταθερής ροής αποτελεί ένα κλειστό σύστημα ελέγχου της ροής του υδροδοχείου και εξασφαλίζει μια ομαλή, γραμμική μεταβολή της στάθμης του νερού σε αυτό.

Για να δείτε το βίντεο πατήστε εδώ.

Πηγή: Κέντρο Διάδοσης Επιστημών και Μουσείο Τεχνολογίας "Νόησις" (http://www.noesis.edu.gr/aet)