Ειρήνη Μπόμπολη: "Το Τρίτο Ημισφαίριο"
Δύσκολος ο ορισμός της ποίησης και του ποιήματος. Πολλοί δοκίμασαν να δώσουν ορισμούς. Ποιος ορισμός είναι ολοκληρωμένος, περιεκτικός και ακριβής;
Ας θυμηθούμε πώς όρισε ο Ανδρέας Εμπειρίκος την ποίηση, σε υπερρεαλιστικό ύφος:
Η ποίησις είναι ανάπτυξις
στίλβοντος ποδηλάτου
Ή άλλοι ποιητές:
Η ποίηση έχει τις ρίζες της
στην ανθρώπινη ανάσα.
Σεφέρης
Η ποίηση είναι η αναζήτηση του
ανεξήγητου
Στήβενς
«Και τι είναι τελικά το Ποίημα;
Ίσως είναι το νόμισμα που σφίγγει στα
δόντια του ο Ποιητής για να μπει στη βάρκα
του Θανάτου. Με αυτό θα πληρώσει για το μέγα
θαύμα που αξιώθηκε και που δεν είναι άλλο
από την ίδια τη ζωή».
Γιώργης
Παυλόπουλος
Ο ποιητής κληρονόμος πουλιών
που έστω και με σπασμένα φτερά πρέπει να
πετάει.
Μίλτος
Σαχτούρης
Και ο Πλάτων είχε γράψει πως
Η ποίηση είναι ένα πράγμα
ανάλαφρο, ιερό και φτερωτό.
Η Ειρήνη Μπόμπολη αναρωτιέται: το ποίημα είναι
Αρχή ή τέλος της νεροποντής;
Μιας νεροποντής που έρχεται με τη δύναμή της να μας ποτίσει, να μας δροσίσει βαθιά μέσα, ως τα μύχια του νου και της ψυχής μας με το άυλο νερό του ποιητικού λόγου, του λόγου που αποτυπώνει κατά τρόπο συμβολικό-συμβατικό το ουσιαστικά ανείπωτο συναίσθημα που δοκιμάζει ο ποιητής και το κάνει συμβατό με ό,τι μπορεί να κατανοήσει ο αναγνώστης ή ο ακροατής του ποιήματος.
Για την αιτία αυτή ακριβώς, της δυσκολίας να μετουσιωθεί το ποιητικό συναίσθημα σε λόγο ο ορισμός είναι δύσκολος έως αδύνατος και
Ο ορισμός αντιποιεί
Τα ουσιαστικά [του ποιήματος] κύτταρα.
Το ανείπωτο δεν λέγεται και γι’ αυτό δεν είναι κάτι συνηθισμένο. Μόνο κάτι συνηθισμένο και καθημερινό λέγεται και ορίζεται εύκολα. Ένας ορισμός, λοιπόν, του ποιήματος
Κάνει το ανείπωτο να μοιάζει με
συνήθεια.
Ορισμός, επομένως, του ποιήματος, κατά την Ειρήνη Μπόμπολη, αποτελεί αυτή ακριβώς η απορία:
Πώς να σε
ορίσω ποίημα;
Πώς να σε ορίσω ποίημα;
Αρχή ή τέλος της νεροποντής;
Πάντως επακόλουθο του
ανείπωτου.
Πώς να σε ορίσω ποίημα;
Ο ορισμός αντιποιεί
τα ουσιαστικά σου κύτταρα.
Κάνει το ανείπωτο να μοιάζει με
συνήθεια.
29-6-08
Ειρήνη Μπόμπολη, Το Τρίτο Ημισφαίριο, Πέτρα Ηπειρωτικές Εκδόσεις, Αθήνα 2010
Η Ειρήνη Μπόμπολη γεννήθηκε στο Κεντρικό Άρτας. Είναι Φιλόλογος. Ζει και εργάζεται στην Πάτρα. Άρθρα και μελέτες της έχουν δημοσιευτεί σε εφημερίδες και περιοδικά. Το πρώτο βιβλίο της είναι το μυθιστόρημα "Το πεπρωμένο μύριζε ορχιδέα ή πράγματα μικρά", εκδόσεις Επιφανίου:
Λίγα λόγια για το μυθιστόρημα:
Η Αρετή, γυναίκα με ιδιαίτερη καλλιέργεια, στα πενήντα δύο της τολμά να κάνει την «επανάστασή» της. Φεύγει μακριά από το οικείο της περιβάλλον, σε άγνωστο γι’αυτήν τόπο και αποφασίζει να παλέψει με τον εαυτό της, όσο γίνεται πιο μόνη. Προστατευμένη και οπλισμένη με την έως τώρα εμπειρία της, θεωρεί πως μπορεί να θωρακίσει τον εαυτό της με επιτυχία σε ό,τι ενδέχεται να τη βλάψει, να την κάνει ευάλωτη στα γύρω ερεθίσματα και δρώμενα. Ξεχνάει όμως πως μέσα της κουβαλάει τη γυναίκα, τη μάνα, τη ζωντανή ευαίσθητη Αρετή.
Δικτυακοί τόποι για την Ειρήνη Μπόμπολη:
Ακούστε συνέντευξη της Ειρήνης Μπόμπολη για το μυθιστόρημά της: http://www.youtube.com/watch?v=4VCSEV2RUlg
Παρουσίαση:
Π. Χαλούλος