Αστερισμός
Σημειώθηκε πρώτη φορά στην αρχαιότητα. Είναι νότιος αστερισμός του ζωδιακού κύκλου και αμφιφανής στην Ελλάδα. Συνορεύει με τον Τοξότη, το Μικροσκόπιον, τον Νότιο Ιχθύ, τον Υδροχόο και τον Αετό. Το όνομά το σημαίνει αίγα (= γίδα) με κέρατα. Ο Ερατοσθένης αναφέρει τον αστερισμό με το όνομα Παν ή Αιγίπαν.
Οι φωτεινότεροι αστέρες:
- δ Αιγόκερου ή Deneb Algedi (από τα αραβικά που σημαίνει "η ουρά της γίδας")
- β Αιγόκερου ή Dabih (από τα αραβικά που σημαίνει "ο χασάπης")
- α Αιγόκερου ή Algiedi
- γ Αιγόκερου ή Al Sa'd al Nashirah (από τα αραβικά που σημαίνει "ο τυχερός")
- ζ Αιγόκερου ή Yen
- θ Αιγόκερου ή Dorsum
- ω Αιγόκερου ή Baten Algiedi
- ψ Αιγόκερου
Μυθολογία
Οι θεοί κατά τη διαμάχη τους με τους Γίγαντες, εγκατέλειψαν τον Όλυμπο και βρήκαν καταφύγιο στην Αίγυπτο, όπου μεταμορφώθηκαν σε ζώα, για να γλιτώσουν. Έτσι, ο τραγοπόδαρος Πάνας, για να γλιτώσει από τον Γίγαντα Τυφώανα που τον κυνηγούσε, μεταμορφώθηκε σε γίδα. Η διαφυγή ήταν πάρα πολύ δύσκολη και έτσι ρίχτηκε στα νερά του ποταμού Νείλου. Επειδή όμως δυσκολευόταν να κολυμπήσει, έγινε αμφίβιος, ενώ το πίσω μέρος του σώματός του μεταμορφώθηκε σε ουρά ψαριού.
Σύμφωνα με μια άλλη εκδοχή, ο Αιγόκερως ήταν ο Αιγίπαν, γιος του Δία και της Αίγης, συζύγου του τραγοπόδαρου θεού Πάνα, εξ' ου και το όνομά του. Ο Αιγίπαν μαζί με τον Ερμή πρόσφεραν μεγάλη υπηρεσία στον πατέρα τους, το Δία, όταν αυτός ήταν αιχμάλωτος του Γίγαντα Τυφώνα. Ο Τυφώνας είχε αφαιρέσει τα νεύρα των χεριών και των ποδιών του Δία και τα είχε κρύψει στο Κωρύκειο Άντρο της Κιλικίας, μέσα σε δέρμα αρκούδας. Ο Αιγίπαν και ο Ερμής τα έκλεψαν και τα ξαναπροσάρμοσαν στο σώμα του Δία, που ανέκτησε τις δυνάμεις του και τελικά νίκησε τον Τυφώνα.
Ο Δίας, από ευγνωμοσύνη, τοποθέτησε τον Αιγίπαν στον έναστρο ουρανό. Υπάρχει και η εκδοχή ο Αιγόκερως να συμβολίζει την Αμάλθεια την αίγα που έθρεψε τον Δία στην Κρήτη. Ωστόσο, θεωρείται ότι η Αμάλθεια, συμβολίζεται στον αστερισμό του Ηνίοχου.
Βιβλιογραφία
1. Τα άστρα και οι μύθοι τους, εισαγωγή στην ουρανογραφία, Στράτος Θεοδοσίου, Μάνος Δανέζης, Εκδ. Δίαυλος, 2012