Αστερισμός
Είναι αστερισμός που σημειώθηκε στην αρχαιότητα από τον Πτολεμαίο. Είναι ολόκληρος στο βόρειο ημισφαίριο και αμφιφανής στην Ελλάδα. Συνορεύει με τους αστερισμούς της Καμηλοπάρδαλης, της Κασσιόπης, της Ανδρομέδας, του Τριγώνου, του Κριού, του Ταύρου και του Ηνίοχου.
Οι Φωτεινότεροι αστέρες είναι:
- α Περσέως ή Mirfak (Algenib)
- β Περσέως ή Algol
- ζ Περσέως ή Atik
- ε Περσέως
- γ Περσέως
- δ Περσέως
- ρ Περσέως ή Gorgonea Tertia
- η Περσέως ή Miram
- κ Περσέως ή Misam
- ν Περσέως
- ο Περσέως
- ξ Περσέως ή Menkib
- φ Περσέως ή Seif
- ι Περσέως
- θ Περσέως
- ψ Περσέως
- ω Περσέως ή Gorgonea Quarta
- π Περσέως ή Gorgonea Secunda
- X Περσέως
- GK Περσέως (Nova Περσέως 1901)
- V713 Περσέως
Μυθολογία
Ο αστερισμός του Περσέα συνδέεται με τον ήρωα της μυθολογίας Περσέα και είναι ένας από τους έξι αστερισμούς που σχετίζεται με τον ήρωα. Ο Περσέας ήταν γιος της Δανάης, κόρης του Ακρίσιου. Ο Ακρίσιος ήταν βασιλιάς του Άργους και μετά από ένα χρησμό που έλεγε ότι θα πεθάνει στα χέρια του εγγονού του, έκλεισε σε ένα μπουντρούμι τη Δανάη. Ο Δίας άκουσε τις επικλήσεις της Δανάης και την ερωτεύτηκε. Με τη μορφή χρυσής βροχής ενώθηκε με τη Δανάη και έπειτα από μερικούς μήνες γεννήθηκε ο Περσέας. Ο Ακρίσιος άκουσε μια μέρα τον θόρυβο που έκανε παίζοντας ο εγγονός του και με τον τρόπο αυτό πληροφορήθηκε τη γέννησή του. Τότε έκλεισε τη Δανάη και τον γιο της μέσα σε ένα κιβώτιο και τους έριξε στη θάλασσα.
Η Δανάη προσευχήθηκε στο Δία και ο θεός την άκουσε. Το κιβώτιο ξεβράστηκε λίγες μέρες αργότερα στο νησί της Σερίφου. Ένας ψαράς ο Δίκτυς τους βρήκε και τους πήρε στο σπίτι του όπου μεγάλωσε τον Περσέα σα γιό του. Τα προβλήματα για μάνα και γιο δεν τελειώνουν εδώ. Ο Δίκτυς είχε έναν αδερφό, τον βασιλιά Πολυδέκτη, που ήθελε τη Δανάη για λογαριασμό του. Ο Πολυδέκτης όμως έβαλε στόχο να ξεφορτωθεί τον Περσέα που αντιστέκονταν στο ενδεχόμενο του γάμου της μητέρας του με το βασιλιά. Έτσι ο Πολυδέκτης, διέδωσε ότι παντρεύεται μια άλλη γυναίκα την Ιπποδάμεια και ζήτησε από τους προσκεκλημένους να του δώσουν άλογα σαν γαμήλιο δώρο. Επειδή ο Περσέας δεν είχε άλογα αλλά ούτε και την οικονομική κατάσταση να αγοράσει ένα, ο βασιλιάς έστειλε τον νέο να του φέρει το κεφάλι της Γοργόνας Μέδουσας.
Η Μέδουσα ήταν μια από τις τρείς γοργόνες και ήταν θνητή. Ήταν κόρη του Φορκέα και της Κητούς. Ενώ ήταν μια πανέμορφη ιέρεια της Αθηνάς ο Ποσειδώνας τη βίασε μεταμορφωμένος σε άλογο στον ιερό χώρο της Αθηνάς. Η θεά εξοργισμένη δε μπορούσε να έρθει σε ρίξη με τον Ποσειδώνα και ξέσπασε στην Μέδουσα. Τη μεταμόρφωσε σε απεχθές τέρας που αντί για μαλλιά είχε φίδια, έφερε χρυσά φτερά και μπρούτζινα χέρια. Ήταν τέτοια η ασχήμια της που πέτρωνε όποιος την αντίκριζε.
Ο Πολυδέκτης περίμενε ότι ο νεαρός Περσέας θα πέθαινε στην προσπάθειά του να σκοτώσει τη Γοργόνα, αλλά δεν υπολόγιζε τη βοήθεια των θεών προς τον Περσέα. Η Αθηνά του έδωσε μια μπρούτζινη ασπίδα και ο Ήφαιστος ένα κοφτερό σπαθί. Ο Άδης του έδωσε ένα κράνος που τον έκανε αόρατο ενώ ο Ερμής του δώρισε ένα ζευγάρι φτερωτά σανδάλια.
Με τη βοήθεια της Αθηνάς, ο Περσέας βρίσκει το δρόμο για τις Γραίες. Οι Γραίες ήταν συγγενείς των Γοργόνων και οι μόνες που ήξεραν τον τόπο διαμονής τους. Ήταν τρεις γριές που μοιράζονταν ένα μάτι και ένα δόντι. Ο Περσέας τις πλησίασε αόρατος και εκμεταλευόμενος τη στιγμή της ανταλλαγής άρπαξε το μάτι τους. Οι Γραίες με δυσκολία και υπό την απειλή ότι θα χάσουν το μάτι τους, μαρτυρούν στον ήρωα τον τόπο διαμονής της Μέδουσας.
Όταν ο ήρωας πλησίασε την Μέδουσα, αόρατος και κοιτώντας το καθρέφτισμα της ασπίδας του, με τη βοήθεια της Αθηνάς έκοψε το κεφάλι της και το έβαλε στο σακίδιο. Από το αίμα της Μέδουσας γεννήθηκε ο Χρυσάορας και από το αίμα που έπεσε στον Ωκεανό, ο φτερωτός Πήγασος με τον οποίο διέφυγε ο Περσέας.
Στο δρόμο της επιστροφής περνά από την Αιθιοπία και βλέπει μια όμορφη γυναίκα αλυσοδεμένη σε μια βραχονησίδα. Μαθαίνει ότι είναι η Ανδρομέδα κόρη του βασιλιά Κηφέα και της Κασσιόπειας η οποία προκάλεσε την οργή του Ποσειδώνα επειδή περηφανεύτηκε πως είναι ομορφότερη από τις Νηρηίδες. Ο Ποσειδώνας για τιμωρία απαίτησε τη θυσία της Ανδρομέδας και έστειλε ένα θαλάσσιο δράκοντα, το Κήτος. Ο Περσέας ερωτεύτηκε τη νεαρή κοπέλα την ελευθέρωσε και σκότωσε το Κήτος.
Την Ανδρομέδα τη διεκδικούσε όμως και ο αδερφός του Κηφέα, Φινέας που συγκέντρωσε στρατό και άρχισε να καταδιώκει το νεαρό ζευγάρι. Όμως ο Περσέας σε κάποια στιγμή έβγαλε το κεφάλι της Μέδουσας και όλοι μαρμάρωσαν.
Φτάνοντας στην Σέριφο ο Περσέας έμαθε ότι ο Πολυδέκτης πήγε να θυσιάσει τη μητέρα του Δανάη επειδή εκείνη αρνούνταν να τον παντρευτεί. Ο Πολυδέκτης βλέποντας τον Περσέα ζωντανό αρνείται τον άθλο και προκαλεί τον ήρωα να του δείξει το κεφάλι της Μέδουσας. Ο ήρωας προειδοποίησε τους δικούς του να μη κοιτάξουν και έβγαλε το κεφάλι από το σακίδιο. Όσοι το κοίταξαν, ανάμεσά τους και ο Πολυδέκτης, πέτρωσαν μεμιάς. Μετά από αυτό ο Περσέας αφιέρωσε το κεφάλι στην Αθηνά, η οποία το πήρε και το κάρφωσε μπροστά στην ασπίδα της. Ο Δίκτυς ανέλαβε την ηγεσία του νησιού και ο Περσέας με τις δύο γυναίκες επέστρεψε στο Άργος.
Βιβλιογραφία
1. Τα άστρα και οι μύθοι τους, εισαγωγή στην ουρανογραφία, Στράτος Θεοδοσίου, Μάνος Δανέζης, Εκδ. Δίαυλος, 2012