21

pro  quo

immensam

pecuniam

acceperunt.

Αναφορική Προσδιοριστική

qui

diu

apud

Ardeam

in

exilio

Αναφορική Προσδιοριστική

quod

illic

aurum

pensatum est.

Αιτιολογική επιρρρ.Επιρρ. Προσδ.Αιτίας

Εισάγεται με το αιτιολογ.σύνδ. : quod. Εκφέρεται με Οριστική, (αιτιολογία αντικειμενικά αποδεκτή).

unde

tamen

rogatus

reversus est.

22

quae

volumus,

quod

acciderit;

quod

est

rectissimum;

qui

hanc

rem publicam

stabiliverunt

23

ut

ignoraretur

a

marito;

Συμπερασματική επιρρ. Επιρρ. Προσδ.Αποτελέσματος

Εισάγεται με τον συμπερ.σύνδ. : ut (καταφατική). Εκφέρεται με Υποτακτική (το αποτέλεσμα στη λατινική θεωρείται πάντα υποκειμενική κατάσταση), χρ. Παρατατικού, γιατί εξαρτάται από ρ. ιστορικού χρόνου. Δείκτης στην Κ.Π : ita

cum

illa

cubiculum

mariti

intraverat,

Χρονική Επιρρ. Προσδ.Χρόνου

Εισάγεται με το χρονικό. σύνδ. : cum (επαναληπτικό). Εκφέρεται με Οριστική, (ενδιαφέρει μόνο από χρονική άποψη), χρ. Υπερσυντέλικου (επανάληψη στο παρελθόν). Εκφράζει το προτερόχρονο.

quid

ageret

puer,

cum

lacrimae

suae,

diu

cohibitae,

vincerent

prorumperentque,

ΧρονικήΕπιρρ. Προσδ.Χρόνου

Εισάγεται με το χρονικό.σύνδ. : cum. (ιστορικό-διηγηματικό) Εκφέρεται με Υποτακτική, (σχέση αιτίου-αιτιατού ανάμεσα στην Κ.Π και τη Δευτ.), χρ. Παρατατικού. Εκφράζει το σύγχρονο.

ut

simul

imponeretur.

Βουλητική

Εισάγεται με το βουλητικό .σύνδ. : ut.(καταφατική). Εκφέρεται με Υποτακτική, (το περιεχόμενο απλά επιθυμητό), χρ. Παρατατικού, γιατί εξαρτάται από ρ. ιστορικού χρόνου. Εξαρτάται από το orabat ως Αντικείμενο

24

cum

te

quaererem,

ΧρονικήΕπιρρ. Προσδ.Χρόνου

Εισάγεται με το χρονικό. σύνδ. : cum. (ιστορικό-διηγηματικό) Εκφέρεται με Υποτακτική, (σχέση αιτίου-αιτιατού ανάμεσα στην Κ.Π και τη Δευτ.), χρ. Παρατατικού. Εκφράζει το σύγχρονο.

Cum

P. Cornelius

Nasica

ad

Ennium

poetam

ΧρονικήΕπιρρ. Προσδ.Χρόνου

Εισάγεται με το χρονικό.σύνδ. : cum. (ιστορικό-διηγηματικό) Εκφέρεται με Υποτακτική, (σχέση αιτίου-αιτιατού ανάμεσα στην Κ.Π και τη Δευτ.), χρ. Υπερσυντέλικου. Εκφράζει το προτερόχρονο.

eique

ab

ostio

quaerenti

Ennium

ancilla

ΧρονικήΕπιρρ. Προσδ.Χρόνου

Εισάγεται με το χρονικό.σύνδ. : cum. (ιστορικό-διηγηματικό) Εκφέρεται με Υποτακτική, (σχέση αιτίου-αιτιατού ανάμεσα στην Κ.Π και τη Δευτ.), χρ. Υπερσυντέλικου. Εκφράζει το προτερόχρονο.

quid

Nasica

fecerit.

Πλ. Ερωτ. μερικής άγνοιας

Εισάγεται με την ερωτημ αντων. : quid. Εκφέρεται με Υποτακτική, όπως όλες οι πλ. ερωτημ. (η εξάρτηση δίνει υποκειμενική χροιά στο περιεχόμενό της), χρ. Παρακειμένου , γιατί εξαρτάται από ρ. αρκτικού χρ. Εκφράζει το προτερόχρονο. Εξαρτάται από το Accipe ως Αντικείμενο

cum

Ennius

ad

Nasicam

venisset

Χρονική Επιρρ. Προσδ.Χρόνου

Εισάγεται με το χρονικό.σύνδ. : cum. (ιστορικό-διηγηματικό) Εκφέρεται με Υποτακτική, (σχέση αιτίου-αιτιατού ανάμεσα στην Κ.Π και τη Δευτ.), χρ. Υπερσυντέλικου. Εκφράζει το προτερόχρονο.

et

eum

a

ianua

quaereret,

Χρονική Επιρρ. Προσδ.Χρόνου

Εισάγεται με το χρονικό. σύνδ. : cum. (ιστορικό-διηγηματικό) Εκφέρεται με Υποτακτική, (σχέση αιτίου-αιτιατού ανάμεσα στην Κ.Π και τη Δευτ.), χρ. Παρατατικού. Εκφράζει το σύγχρονο.

etsi

domi

erat.

ΕναντιωματικήΕπιρρ. Προσδ.Εναντίωσης

Εισάγεται με τον εναντιωματικό σύνδεσμο : etsi. Εκφέρεται με Οριστική (πραγματική κατάσταση παρά την οποία ισχύει το περιεχόμενο της κ. πρ.).

quod

Nasica

tam

aperte

mentiebatur:

Αιτιολογική ουσ.

Εισάγεται με τον αιτιολογικό .σύνδ. : quod.. Εκφέρεται με Οριστική, (αιτιολογία αντικειμενικά αποδεκτή), .Εξαρτάται από τη μτχ indignatus (ρ. ψυχικού πάθους) ως Αντικείμενο

quid

Nasica

responderit?

Πλ. Ερωτ. μερικής άγνοιας

Εισάγεται με την ερωτημ αντων. : quid. Εκφέρεται με Υποτακτική, όπως όλες οι πλ.ερωτημ. (η εξάρτηση δίνει υποκειμενική χροιά στο περιεχόμενό της), χρ. Παρακειμένου, γιατί εξαρτ. από ρ. αρκτικού χρόνου. Εκφράζει το προτερόχρονο. Εξαρτάται από το scire ως Αντικείμενο

25

"quando

hanc

ficum

decerptam esse

putetis

ex

Πλ. Ερωτ. μερικής άγνοιας

Εισάγεται με τo ερ. επιρρ. : quando. Εκφέρεται με Υποτακτική, όπως όλες οι πλ.ερ. (η εξάρτηση δίνει υποκειμενική χροιά στο περιεχόμενό της), χρ. Ενεστώτα, γιατί εξαρτάται από ρ. αρκτικού χρόνου. Εκφράζει το σύγχρονο. Εξαρτάται από το interrogo ωςΑντικείμενο

Cum

omnes

recentem

esse

dixissent,

ΧρονικήΕπιρρ. Προσδ.Χρόνου

Εισάγεται με το χρονικό.σύνδ. : cum. (ιστορικό-διηγηματικό) Εκφέρεται με Υποτακτική, (σχέση αιτίου-αιτιατού ανάμεσα στην Κ.Π και τη Δευτ.), χρ. Υπερσυντέλικου. Εκφράζει το προτερόχρονο.

quae

nimia

vobis

est,

Εισάγεται με την αναφορική αντων. : quae. Εκφέρεται με Οριστική (περιεχόμενο πραγματικό). Όρος αναφοράς : fiduciam

nisi

vos

ipsi

patriae

consulueritis.

ΥποθετικήΕπιρρ. Προσδ. Υπόθεσης

Εκφέρεται με Υποτ., λόγω πλαγίου λόγου. Υπόθεση στον εξαρτημένο Υποθετικό Λόγο 1ου είδους (ανοικτή υπόθ. στο μέλλον) με απόδοση το onsulturum esse. H εξάρτηση από το neminem credideritis. E.Λόγος: nemo consulet - nisi consulueritis (ορ. Συντ. Μέλλ.)

quo

Carthago

deleta

est.

Εισάγεται με την αναφορική αντων. : quo. Εκφέρεται με Οριστική (περιεχόμενο πραγματικό). Όρος αναφοράς : bellum

27

Cum

Accius

ex

urbe

Roma

Tarentum

ΧρονικήΕπιρρ. Προσδ.Χρόνου

Εισάγεται με το χρονικό.σύνδ. : cum. (ιστορικό-διηγηματικό) Εκφέρεται με Υποτακτική, (σχέση αιτίου-αιτιατού ανάμεσα στην Κ.Π και τη Δευτ.), χρ. Υπερσυντέλικου. Εκφράζει το προτερόχρονο.

ubi

Pacuvius

grandi

iam

aetate

recesserat,

Εισάγεται με τo αναφορ. επίρρημα : ubi. Εκφέρεται με Οριστική (περιεχόμενο πραγματικό). Όρος αναφοράς : Tarentunm (αιτ. κατεύθυνσης).

qui

multo

minor

natu

erat,

Εισάγεται με την αναφορική αντων. : qui. Εκφέρεται με Οριστική (περιεχόμενο πραγματικό). Όρος αναφοράς : Accius

cui

"Atreus"

nomen

est,

Εισάγεται με την αναφορική αντων. : cui. Εκφέρεται με Οριστική (περιεχόμενο πραγματικό). Όρος αναφοράς : Tragoediam

quae

scripsisset

Αναφορική Προσδιοριστική

Εισάγεται με την αναφορική αντων. : quae. Εκφέρεται με Υποτακτική (λόγω πλαγίου λόγου), χρονική αντικατάσταση. Υπερσυντέλικου γιατί εξαρτ. από ρ. ιστορικού χρόνου. Εκφράζει προτερόχρονο. Όρος αναφοράς : ea (ενν.) Άλλη εκδοχή : αναφ. ουσιαστ. ως υποκ. esse

"ut

dicis;

Απλή Παραβολική Επιρρ. Προσδ.Σύγκρισης

Εισάγεται με τον παραβ.συνδ. : ut. Εκφέρεται με Οριστική, (η σύγκριση αφορά καταστάσεις πραγματικές). Εκφράζει τρόπο. Δείκτης στην Κ.Π : Ita

quae

deinceps

scribam.

Αναφορική Προσδιοριστική

Εισάγεται με την αναφορική αντων. : quae. Εκφέρεται με Οριστική (πραγματικό γεγονός). Όρος αναφοράς : ea (ενν.). Άλλη εκδοχή : αναφ. ουσιαστ. ως υποκ. fore

quod

in

pomis

est,

Εισάγεται με την αναφορική αντων. : quod. Εκφέρεται με Οριστική (περιεχόμενο πραγματικό) παρόλο που ο λόγος είναι πλάγιος (θεωρείται ότι λειτουργεί ανεξάρτητα, βλ. Lect. XLVIII, π.3) Όρος αναφοράς : idem

quae

dura

et

acerba

nascuntur,

Εισάγεται με την αναφορική αντων. : quae. Εκφέρεται με Οριστική (πραγματικό γεγονός). Όρος αναφοράς : ea (ενν.). Άλλη εκδοχή : αναφ. ουσιαστ. ως υποκ. fiunt

quae

gignuntur

statim

vieta

et

mollia,

Εισάγεται με την αναφορική αντων. : quae. Εκφέρεται με Οριστική (πραγματικό γεγονός). Όρος αναφοράς : ea (ενν.). Άλλη εκδοχή : αναφ. ουσιαστ. ως υποκ. fiunt.

28

cum

eum

fugitivum

esse

ex

Aesopi

ΧρονικήΕπιρρ. Προσδ.Χρόνου

Εισάγεται με το χρονικό. σύνδ. : cum. (ιστορικό-διηγηματικό) Εκφέρεται με Υποτακτική, (σχέση αιτίου-αιτιατού ανάμεσα στην Κ.Π και τη Δευτ.), χρ. Υπερσυντέλικου. Εκφράζει το προτερόχρονο.

quanti

homo

sit.

Πλ. Ερωτ. μερικής άγνοιας

Εισάγεται με την ερ. αντων. : quanti. Εκφέρεται με Υποτακτική, όπως όλες οι πλ. ερ. (η εξάρτηση δίνει υποκειμενική χροιά στο περιεχόμενό της), χρ. Ενεστώτα, γιατί εξαρτάται από ρ. αρκτικού χρόνου. Εκφράζει το σύγχρονο. Εξαρτάται από το spectare ωςΑντικείμενο

qui

tam

nihili

est.

Αναφορική Ουσιαστιστική

Εισάγεται με την αναφ.αντ. : qui. Εκφέρεται με Οριστική (περιεχόμενο πραγματικό). Εξαρτάται από το ρ. της Κ.Π (est) ως :Υποκείμενο

ut

nihil

ei

gratius

possit

esse

Συμπερασματική επιρρ.Επιρρ. Προσδ.Αποτελέσματος

Εισάγεται με τον συμπερ.σύνδ. : ut.(καταφατική). Εκφέρεται με Υποτακτική, (το αποτέλεσμα στη λατινική θεωρείται πάντα υποκειμενική κατάσταση), χρ. Ενεστώτα, γιατί εξαρτάται από ρ. αρκτικού χρόνου. Δείκτης στην Κ.Π : tanto

29

Cum

Octavianus

post

victoriam

Actiacam

Romam

ΧρονικήΕπιρρ. Προσδ.Χρόνου

Εισάγεται με το χρονικό.σύνδ. : cum. (ιστορικό-διηγηματικό) Εκφέρεται με Υποτακτική, (σχέση αιτίου-αιτιατού ανάμεσα στην Κ.Π και τη Δευτ.), χρ. Παρατατικού. Εκφράζει το σύγχρονο.

ut

corvum

doceret

parem

salutationem.

Βουλητική

Εισάγεται με το βουλητικό σύνδ. : ut. (καταφατική). Εκφέρεται με Υποτακτική, (το περιεχόμενο απλά επιθυμητό), χρ. Παρατατικού, γιατί εξαρτάται από ρ. ιστορικού χρόνου. Εξαρτάται από το incitavit ως :Αντικείμενο

quotiescumque

avis

non

respondebat,

ΧρονικήΕπιρρ. Προσδ.Χρόνου

Εισάγεται με το χρονικό.σύνδ. : (quoties)cum(que). (επαναληπτικό). Εκφέρεται με Οριστική, (ενδιαφέρει μόνο από χρονική άποψη). Εκφράζει το σύγχρονο.

quanti

nullam

adhuc

emerat.

Εισάγεται με την αναφορική αντων. : quanti. Εκφέρεται με Οριστική (περιεχόμενο πραγματικό). Όρος αναφοράς : tanti

30

si

habet

Asia

suspicionem

quandam

luxuriae,

ΥποθετικήΕπιρρ. Προσδ.Υπόθεσης

Εισάγεται με τον υποθετικό σύνδ. : si. Εκφέρεται με Οριστική, χρ. Ενεστώτα. Σχηματίζεται Υποθετικός Λόγος α΄ είδους (ανοικτή υπόθεση στο παρόν) με απόδοση την : Murenam laudare debemus

quod

Asiam

vidit

Αιτιολογική επιρρρ.Επιρρ. Προσδ.Αιτίας

Εισάγεται με το αιτιολογ. σύνδ. : quod. Εκφέρεται με Οριστική, (αιτιολογία αντικειμενικά αποδεκτή).

sed

in

Asia

continenter

vixit.

Αιτιολογική επιρρρ.Επιρρ. Προσδ.Αιτίας

Συνδέεται παρατακτικά (αντιθετικός σύνδ. sed) με την προηγούμενη αιτιολογική. Εκφέρεται με Οριστική, (αιτιολογία αντικειμενικά αποδεκτή).

ex qua laus

familiae, memoria

generi, honos

et gloria nomini

constituta est.

Αναφορική Προσδιοριστική

Εισάγεται με την αναφορική αντων. : (ex) qua. Εκφέρεται με Οριστική (περιεχόμενο πραγματικό). Όρος αναφοράς : Asiae

cum

aliquando

castris

abiret,

ΧρονικήΕπιρρ. Προσδ.Χρόνου

Εισάγεται με το χρονικό. σύνδ. : cum. (ιστορικό-διηγηματικό) Εκφέρεται με Υποτακτική, (σχέση αιτίου-αιτιατού ανάμεσα στην Κ.Π και τη Δευτ.), χρ. Παρατατικού. Εκφράζει το σύγχρονο.

ut

omnes

pugna

abstinerent.

Βουλητική

Εισάγεται με το βουλητικό .σύνδ. : ut. (καταφατική). Εκφέρεται με Υποτακτική, (το περιεχόμενο απλά επιθυμητό), χρ. Παρατατικού, γιατί εξαρτάται από ρ. ιστορικού χρόνου. Εξαρτάται από το edixit ως Αντικείμενο

ΤελικήΕπιρρ. Προσδ.Σκοπού

Εισάγεται με τον τελικό σύνδ. : ut. (καταφατική). Εκφέρεται με Υποτακτική, (όπως όλες οι τελικές), χρ. Ενεστώτα, γιατί εξαρτάται από ρ. αρκτικού χρόνου.

quanto miles

Latinus Romano

virtute

antecellat".

Πλ. Ερωτ. μερικής άγνοιας

Εισάγεται με την ερ. αντων. : quanto. Εκφέρεται με Υποτακτική, όπως όλες οι πλ.ερ. (η εξάρτηση δίνει υποκειμενική χροιά στο περιεχόμενό της), χρ. Ενεστώτα, γιατί εξαρτάται από ρ. αρκτικού χρόνου. Εκφράζει το σύγχρονο. Εξαρτάται από το cernatur (απρόσ.) ως Υποκείμενο

cum

in

castra

revertisset,

Χρονική Επιρρ. Προσδ.Χρόνου

Εισάγεται με το χρονικό σύνδ. : cum. (ιστορικό-διηγηματικό) Εκφέρεται με Υποτακτική, (σχέση αιτίου-αιτιατού ανάμεσα στην Κ.Π και τη Δευτ.), χρ. Υπερσυντέλικου. Εκφράζει το προτερόχρονο.

cuius

opera

hostes

fugati erant.

Εισάγεται με την αναφορική αντων. : cuius. Εκφέρεται με Οριστική (περιεχόμενο πραγματικό). Όρος αναφοράς : adulescentem

nisi

litterarum

lumen

accederet.

ΥποθετικήΕπιρρ. Προσδ.Υπόθεσης

Εισάγεται με τον υποθετικό σύνδ. : nisi. (αρνητική). Εκφέρεται με Υποτακτική, χρ. Παρατατικού. Σχηματίζεται Υποθετικός Λόγος β΄ είδους (απραγματοποίητο στο παρόν) με απόδοση την : quae iacerent in tenebris omnia

Cum

Africanus

in

Literno

esset,

Εισάγεται με το χρονικό.σύνδ. : cum. (ιστορικό-διηγηματικό) Εκφέρεται με Υποτακτική, (σχέση αιτίου-αιτιατού ανάμεσα στην Κ.Π και τη Δευτ.), χρ. Παρατατικού. Εκφράζει το σύγχρονο.

cum se

ipsum

captum

eos venisse

existimasset

Αιτιολογική επιρρρ.Επιρρ. Προσδ.Αιτίας

Εισάγεται με το αιτιολογ.σύνδ. : cum. Εκφέρεται με Υποτακτική, (αιτιολογία ως αποτέλεσμα εσωτερικής λογικής διεργασίας), χρονική αντικατάσταση, χρονική αντικατάσταση. Υπερσυντελίκου, γιατί εξαρτ. από ρήμα ιστορικού χρόνου. Εκφράζει το προτερόχρονο.

Cum

ante

vestibulum

dona

posuissent

ΧρονικήΕπιρρ. Προσδ.Χρόνου

Εισάγεται με το χρονικό.σύνδ. : cum. (ιστορικό-διηγηματικό) Εκφέρεται με Υποτακτική, (σχέση αιτίου-αιτιατού ανάμεσα στην Κ.Π και τη Δευτ.), χρ. Υπερσυντέλικου. Εκφράζει το προτερόχρονο.

quae homines deis

 immortalibus

consecrare

Εισάγεται με την αναφορική αντων. : quae. Εκφέρεται με Οριστική (περιεχόμενο πραγματικό). Όρος αναφοράς : dona

Haec

postquam

domestici

Scipioni

rettulerunt,

Χρονική Επιρρ. Προσδ.Χρόνου

Εισάγεται με το χρονικό. σύνδ. : postquam (με πρόταξη του αντικειμένου "haec"). Εκφέρεται με Οριστική, (ενδιαφέρει μόνο από χρονική άποψη), χρ. Παρακειμένου. Εκφράζει το προτερόχρονο.

Quod

ut

praedones

animadverterunt,

Χρονική Επιρρ. Προσδ.

Εισάγεται με το χρονικό.σύνδ. : ut (με πρόταξη του αντικειμένου "Quod"). Εκφέρεται με Οριστική, (ενδιαφέρει μόνο από χρονική άποψη), χρ. Παρακειμένου. Εκφράζει το προτερόχρονο.