Εκπαίδευση και εκπαιδευτικοί στην Ελλάδα(ΟΟΣΑ 2012)
του συναδέλφου Σταύρου Σταματούρου αναδημοσίευση από www.alfavita.gr.
ΠΟΣΟ ΔΟΥΛΕΥΟΥΝ ΟΙ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ
Όλη η αλήθεια για το ωράριο - τί έδειξαν έρευνες
Σταύρος Σταματούρος[i]
Αποτελέσματα εξειδικευμένων ερευνών, έγκυρων οργανισμών (ΟΟΣΑ «Εκπαίδευση με μια ματιά» 2009 και 2011, Δίκτυο Ευρυδίκη «Αριθμοί κλειδιά της εκπαίδευσης στην Ευρώπη», 2009 και «Οργάνωση του σχολικού χρόνου στην Ευρώπη», 2011-12) σχετικά με το χρόνο, τις συνθήκες εργασίας και τις αμοιβές των εκπαιδευτικών στις χώρες της Ευρώπης αλλά και σε άλλες χώρες του κόσμου, καταδεικνύουν ότι ο Έλληνας εκπαιδευτικός δεν εργάζεται λιγότερο από συναδέλφους του άλλων χωρών (αφού ληφθούν υπόψη και οι ιδιαίτερες συνθήκες κάθε χώρας) και κάθε προσπάθεια από ορισμένα κέντρα και φορείς για να δειχθεί το αντίθετο ακυρώνεται από τα ίδια τα στοιχεία και την πραγματικότητα.
|
ΒΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ |
ΕΛΛΑΔΑ |
ΕΕ/27 |
ΕΕ |
ΕΕ/19 |
ΟΟΣΑ |
παρατηρήσεις |
|
ΩΡΕΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΕΣ/ΕΒΔΟΜΑΔΑ |
18,5 |
19,1 γυμνασια 18,4 Λύκεια |
|
|
1)Μάλτα 26, Βουλγαρία-Σκωτία 23, Φινλανδία με 13/17 και Πολωνία 14 2)Τάση μείωσης πλην Ρουμανίας-Βουλγαρίας ΩΡΕΣ ΠΑΡΑΜΟΝΗΣ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ |
|
|
Έως 30(ανάλογα με τις ανάγκες των σχολείων) Εως 30 |
Εως 30 |
Εως 30 |
Εως 30 |
|||
|
ΕΡΑΣΙΑΚΕΣ ΕΒΔΟΜΑΔΕΣ |
36 |
|
36 |
|
|
|
|
ΔΙΑΚΟΠΕΣ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΟΥ ΕΤΟΥΣ (ΕΒΔΟΜΑΔΕΣ) |
4 |
4 |
|
|
|
|
|
ΑΡΓΙΕΣ (ΗΜΕΡΕΣ) |
9 |
10 |
|
|
|
|
|
ΘΕΡΙΝΕΣ ΔΙΑΚΟΠΕΣ (ΕΒΔΟΜΑΔΕΣ) |
|
10 |
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΕΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ(ΑΝΑ 1000 ΜΑΘΗΤΕΣ) |
117,4 |
|
|
82,7 |
76,4 |
|
|
ΒΟΗΘΟΙ ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΩΝ (ΑΝΑ 1000 ΜΑΘΗΤΕΣ) |
0,4 |
|
|
3,0 |
4,7 |
|
|
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ(ΑΤΟΜΑ/1000 ΜΑΘΗΤΕΣ) |
0,0 |
|
|
5,2 |
5 |
|
|
ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ (ΑΤΟΜΑ/1000 ΜΑΘΗΤΕΣ) |
1,4 |
|
|
10 |
10,8 |
|
|
ΒΟΗΘΗΤΙΚΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ |
0,3 |
|
|
15,4 |
13,5 |
|
|
ΑΝΩΤΕΡΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ (ΑΝΑ 1000 ΜΑΘΗΤΕΣ) |
10,7 |
|
|
5,3 |
5,8 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Παρακάτω παραθέτουμε συγκριτικά τα στοιχεία των ερευνών για κάθε συμπέρασμα.
Πίνακας: Σχολικός χρόνος εργασίας εκπαιδευτικών και προσωπικό Βθμιας εκπαίδευσης
σε χώρες ΕΕ και ΟΟΣΑ 2009/2011
Πηγή: Έρευνα ΚΕΜΕΤΕ -ΟΛΜΕ ( ΟΟΣΑ «Εκπαίδευση με μια ματιά» 2009 και 2011, Δίκτυο Ευρυδίκη «Αριθμοί κλειδιά της εκπαίδευσης στην Ευρώπη», 2009 και «Οργάνωση του σχολικού χρόνου στην Ευρώπη», 2011-12).
Όπως προκύπτει από τον παραπάνω πίνακα, για τον καθηγητή γυμνασίου /Λυκείου σε όλα τα σύγχρονα κράτη ο χρόνος απασχόλησης (συμβατικός) δεν ξεπερνά τις 21 ώρες, οι εκπαιδευτικές εβδομάδες είναι σχεδόν παντού 36, οι ώρες παραμονής στο σχολείο είναι και αυτές στον ίδιο αριθμό, οι διακοπές και οι αργίες δεν είναι περισσότερες στην Ελλάδα.
Επιπλέον δε οι Ελληνες καθηγητές εργάζονται περισσότερο καθώς προσφέρουν και μη εκπαιδευτικό έργο συμπληρώνοντας τα κενά από τη μη ύπαρξη στα σχολεία επιστημονικού (ψυχολόγων, κοινωνικών λειτουργών) και επαρκούς διοικητικού προσωπικού (όπως προκύπτει από τον παραπάνω πίνακα).
Ο πραγματικός χρόνος εργασίας των καθηγητών είναι μεγαλύτερος του συμβατικού εάν προστεθεί στους ανωτέρω και ο χρόνος της εξωδιδακτικής - κατ΄οικον απασχόλησης ο οποίος ανέρχεται κατά μέσο όρο στο 50% του διδακτικού, ανάλογα με την ειδικότητα (και απαιτεί τη διάθεση, χώρου, γραφείου και Η/Υ στον ιδιωτικό χώρο).
Για να αξιολογηθεί ο χρόνος εργασίας των εκπαιδευτικών, πρέπει να ληφθούν υπόψη εκτός από την κοινωνική ιεράρχηση και οι σχετικοί χρόνοι εργασίας οι οποίοι υπολογίζονται με βάση τις ειδικές συνθήκες εργασίας και τις απαιτήσεις κάθε επαγγέλματος (υπάρχουν σχετικές έρευνες).
Η κοινωνική ιεράρχηση αφορά τις προτεραιότητες που θέτει η κοινωνία και ο πολιτισμός σχετικά με το ρόλο, τη σημαντικότητα και τη συνεισφορά του κάθε επαγγέλματος, σε αυτό που λέμε κοινωνικό οικοδόμημα.
Ο σχετικός χρόνος αναφέρεται στις ειδικές απαιτήσεις της εργασίας (σωματικές, διανοητικές ή πνευματικές) σε μονάδα χρόνου και είναι διαφορετικός για τον χειρούργο, τον πιλότο ενός πολεμικού αεροσκάφους, τον διοικητικό υπάλληλο, τον καθηγητή πανεπιστημίου, τον εκπαιδευτικό Άθμιας-΄Βθμιας και για κάθε κατηγορία επαγγέλματος.
Ο χρόνος εργασίας των εκπαιδευτικών είναι ευέλικτος κατανέμεται μέσα στην ημέρα και δεν είναι συνεχής όπως των διοικητικών. Ο καθηγητής διδάσκει σε ανηλίκους, παιδαγωγεί, ενισχύει ψυχολογικά το μαθητή, παρέχει διοικητικό έργο. Παρόμοιο μικτό μίγμα εργασίας δύσκολα συναντούμε στο δημόσιο.
Ο εκπαιδευτικός ασκεί , πολυσχιδές επιστημονικό επάγγελμα /λειτούργημα με πυκνότητα λειτουργιών και κόπου και έτσι θα έπρεπε να αντιμετωπίζεται από την πολιτεία.
Κάτι τέτοιο όμως δε συνέβαινε και δε συμβαίνει και τώρα, όπου η βαθειά οικονομική κρίση επιβάλλει οριζόντια δημοσιονομική μεταχείριση εις βάρος της δικαιοσύνης και της προσφοράς των εκπαιδευτικών, όπως αποδεικνύεται από τα μέτρα κυβερνητικής πολιτικής που εφαρμόζονται και άλλα που σχεδιάζονται να εφαρμοσθούν, τα οποία ισοπεδώνουν εργασιακά και μισθολογικά τον εκπαιδευτικό και τον κατατάσσουν βαθμολογικά στο διοικητικό κλάδο σε αντίθεση με άλλους κλάδους εκπαιδευτικών και εργαζομένων στο Δημόσιο, όπως Ιατρών, Καθηγητών Πανεπιστημίων και ΤΕΙ, ένστολους οι οποίοι διατηρούν τη διάκριση τους βαθμολογικά.
Οι καθηγητές όμως συνεχίζουν να προσφέρουν και θα προσφέρουν ( στο βαθμό που θα τους επιτρέπουν τα βιοτικά τους προβλήματα) πάντα στην πατρίδα και στους νέους ανεξάρτητα από την στάση της πολιτείας η οποία στη δεδομένη συγκυρία απομειώνει επαγγελματικά και βλάπτει ηθικά τους εκπαιδευτικούς.
Πείτε μας τη γνώμη σας - Σχολιάστε το κείμενο