|
|
|
|
| ||||||
|
Α.Β. Μουμτζάκης, εκπαίδευση χθες και σήμερα απόσπασμα από το: Οι νέοι καιροί και η ανάγκη της επιμόρφωσης *
[…] δ) Σήμερα δεν υπάρχουν εκείνες οι παλαιότερες επιλογές, έστω και αν ήταν εκούσιες. Η πολιτεία δηλαδή τότε άφηνε στα παιδιά ή στους γονείς τους να αποφασίσουν για τη συνέχιση των σπουδών στο γυμνάσιο. Το δικαίωμα αυτό της «επιλογής» είναι γνωστό ότι για πολλές περιπτώσεις της ελληνικής κοινωνίας σήμαινε στέρηση - αλλά αυτό είναι άλλο ζήτημα. Η νέα λοιπόν κατάσταση της υποχρεωτικής φοίτησης στο σχολείο, με την απεριόριστη αύξηση του μαθητικού πληθυσμού, δημιούργησε ένα νέο σώμα με διαφορετικές από πριν ιδιότητες. ε) Ο καθηγητής σήμερα έχει να συνεργαστεί με μαθητές που διαφέρουν πολύ από τους παλαιότερους. Ο σημερινός μαθητής είναι πιο ελεύθερος, με λιγότερες προκαταλήψεις ή φοβίες, δισταγμούς ή αναστολές, και βέβαια, αν δεν είναι πάντοτε σωστά ενημερωμένος, τουλάχιστο έχει ακούσει ή έχει συχνά περισσότερες γνώσεις για περισσότερα πράγματα. στ) Αλλά τα πράγματα άλλαξαν και σε γενικότερα και σε ειδικότερα θέματα διδακτικής. Έπαψε προπολλού να είναι ο δάσκαλος το κέντρο της διδασκαλίας, αφού η διδασκαλία είναι πια μια μορφή συνεργασίας, χωρίς την εξωτερική επιβολή δύναμης και χωρίς τον παλιό αυταρχισμό του δασκάλου. Αλλά ακόμη σε κάποια μαθήματα άλλαξαν οι στόχοι και οι μεθοδεύσεις. Η νεοελληνική γλώσσα, π.χ., δε διδάσκεται σαν να είναι μια γραπτή μόνο ή άγνωστη γλώσσα. Η νέα γλωσσολογία μετέφερε το νόημα κυρίως από τη λέξη στο λεκτικό σύνολο. Η χρήση των ηλεκτρονικών υπολογιστών, και όχι μόνο στα μαθηματικά, εισήγαγε νέες μεθοδεύσεις στην αναζήτηση και κατάταξη της γνώσης, ώστε σε λίγα χρόνια να διαφέρουν οι γνώστες από τους μη γνώστες όσο περίπου παλαιότερα οι εγγράμματοι από τους αγράμματους κτλ. […]
Προφορική και ουσιαστική άσκηση: να χαρακτηρίσετε τη γλώσσα του κειμένου (λεξιλόγιο, συντακτικό, σχήματα λόγου, γραμματικοί τύποι). Εντοπίστε στοιχεία που σας αρέσουν και στοιχεία που δε σας αρέσουν.
Α. Να συντάξεις περίληψη του κειμένου σε εξήντα (60) περίπου λέξεις. Πριν γράψεις την περίληψη να απαντήσεις (προφορικά) στα παρακάτω ερωτήματα: α) ποιο είναι το θέμα του κειμένου; β) ποια είναι η άποψη του συγγραφέα; γ) για ποιο λόγο γράφει το κείμενο; σε ποιους απευθύνεται; δ) τι είδος κείμενο είναι; μονάδες 25
Β1. Να εξηγήσεις τη φράση του κειμένου: «Η νέα γλωσσολογία μετέφερε το νόημα κυρίως από τη λέξη στο λεκτικό σύνολο». (40-50 λέξεις) μονάδες Β1. Να εξηγήσεις τη φράση του κειμένου: «Το δικαίωμα αυτό της «επιλογής» είναι γνωστό ότι για πολλές περιπτώσεις της ελληνικής κοινωνίας σήμαινε στέρηση». (40-50 λέξεις) μονάδες
Β2. Η τελευταία παράγραφος του κειμένου («Αλλά τα πράγματα… τους αγράμματους κτλ.») είναι ένας συλλογισμός. Να αναγνωρίσεις τον τρόπο που αναπτύσσεται και να τεκμηριώσεις την απάντησή σου. μονάδες Β3. Το κείμενο συγκρίνει το παρελθόν με το παρόν της εκπαίδευσης. Να αναφέρεις μόνο τα χαρακτηριστικά του παρόντος όπως τα καταγράφει το κείμενο. (50-60 λέξεις) μονάδες
Β4. Να κάνετε φράσεις της νεοελληνικής στις οποίες θα χρησιμοποιήσετε τις παρακάτω λέξεις του κειμένου: εκούσιες, αναστολές, επιβολή, αυταρχισμό, κατάταξη (Προσοχή: στις φράσεις να φαίνεται η σημασία των λέξεων). μονάδες
Γ. Το κείμενο που διάβασες συγκρίνει χαρακτηριστικά από το παρελθόν της εκπαίδευσης με χαρακτηριστικά του παρόντος. Σε ένα κείμενο που θα δημοσιευτεί στο «ντρινννν», την εφημερίδα του 3ου Λυκείου Δράμας θα γράψεις πως φαντάζεσαι την εκπαίδευση μετά από είκοσι χρόνια σε σχέση με τα ίδια χαρακτηριστικά (φοίτηση των μαθητών, χαρακτηριστικά των μαθητών, τρόποι, μέσα και απαιτήσεις της διδασκαλίας). (400 περίπου λέξεις). μονάδες 40
* δημοσίευση στο περιοδικό Θέματα διδακτικής θεωρίας και πράξης, τ. 4, (για τους φιλολόγους Γυμνασίων και Λυκείων του νομού Δράμας), Καλοκαίρι 1989, Γραφείο Σχολικού Συμβούλου Φιλολόγων Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Ν. Δράμας
Δείκτες Αναγνωσιμότητας των κειμένων, από το http://www.greek-language.gr/greekLang/modern_greek/foreign/tools/readability/index.html Αριθμός προτάσεων 14 Αριθμός Λέξεων 247 Αριθμός συλλαβών 581 Λέξεις ανα πρόταση 17.64 Συλλαβές ανα λέξη 2.35 Δείκτης αναγνωσιμότητας Flesch 50.15 αρκετά δύσκολο, Β'-Γ' Λυκείου Δείκτης αναγνωσιμότητας SMOG 13.72 επίπεδο Γ' Λυκείου Δείκτης αναγνωσιμότητας FOG 36.67 αρκετά δύσκολο
Α. Β. Μουμτζάκης (1929 – 2009)*
Ο Α.Β. Μουμτζάκης ήταν φιλόλογος, πτυχιούχος της Φιλοσοφικής Σχολής του Α.Π.Θ. και διδάκτωρ του ίδιου Πανεπιστημίου. Δίδαξε στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, στη Φιλοσοφική Σχολή του Α.Π.Θ. ως δάσκαλος της Νεοελληνικής Γλώσσας, και από το 1984 ως το 1995 εργάστηκε ως σχολικός σύμβουλος των φιλολόγων στο Νομό Δράμας. Καταγόταν από τη Δράμα όπου και έζησε τα περισσότερα χρόνια. Ασχολήθηκε κυρίως με την αρχαία και τη νέα ελληνική γλώσσα. Εκτός από τις διάφορες εργασίες του που έχουν δημοσιευθεί σε εκπαιδευτικά και φιλολογικά περιοδικά, επτά από τα βιβλία του, που έγραψε μόνος του ή με συνεργασία, είχαν εκδοθεί από τον ΟΕΔΒ και χρησιμοποιήθηκαν ως σχολικά βιβλία γυμνασίου και λυκείου σε όλα τα σχολεία της χώρας (το πρώτο από το 1979). Τα βιβλία αυτά είναι: Αρχαία Ελληνικά για την Α΄ Λυκείου, Συντακτικό της Αρχαίας Ελληνικής για το Λύκειο (χρησιμοποιείται μέχρι και σήμερα, 2011-12), Συντακτικό της Νέας Ελληνικής, Νεοελληνική Γλώσσα για την Α' τη Β' και την Γ΄ Γυμνασίου, βιβλία για το μαθητή και τον καθηγητή. Είχε λάβει μέρος ως εισηγητής σε πολλά σεμινάρια στην Ελλάδα και στο εξωτερικό και σε επιτροπές μελέτης και προγραμματισμού εκπαιδευτικών θεμάτων. Δίδαξε στη Φιλοσοφική Σχολή του ΑΠΘ, στις Σχολές Επιμόρφωσης καθηγητών (ΠΕΚ και παλαιότερα ΣΕΛΜΕ) Καβάλας και Αλεξανδρούπολης. * με βάση το βιογραφικό σημείωμα που περιλαμβάνεται στο βιβλίο Α. Β. Μουμτζάκης, Η γλώσσα μας και τα προβλήματά της, Ηχώ της Δράμας, 1994
|
|
