|
|
|
|
| ||||||
|
συζητώντας για το ’ξιον Εστί (απόσπασμα) του Οδυσσέα Ελύτη
Δευτέρα, 4 Φεβρουάριος 2008
Γύρισα τα μάτια. * δάκρυα γιομάτα κατά το παραθύρι Και κοιτώντας έξω * καταχιονισμένα τα δέντρα των κοιλάδων Αδελφοί μου, είπα * ως κι αυτά μια μέρα κι αυτά θα τ' ατιμάσουν Προσωπιδοφόροι * μες στον άλλον αιώνα τις θηλιές ετοιμάζουν
Δάγκωσα τη μέρα * και δεν έσταξε ούτε σταγόνα πράσινο αίμα Φώναξα στις πύλες * κι η φωνή μου πήρε τη θλίψη των φονιάδων Μες στης γης το κέντρο * φάνηκε ο πυρήνας που όλο σκοτεινιάζει Κι η αχτίδα του ήλιου * γίνηκε, ιδέστε ο μίτος του Θανάτου!
Ω πικρές γυναίκες * με το μαύρο ρούχο παρθένες και μητέρες Που σιμά στη βρύση * δίνατε να πιούνε στ' αηδόνια των αγγέλων Έλαχε να δώσει * και σ' εσάς ο Χάρος τη φούχτα του γεμάτη Μέσ' απ' τα πηγάδια * τις κραυγές τραβάτε αδικοσκοτωμένων
Τόσο δεν αγγίζουν * η φωτιά με το άχτι που πένεται ο λαός μου Του Θεού το στάρι * στα ψηλά καμιόνια το φόρτωσαν και πάει Μες στην έρμη κι άδεια * πολιτεία μένει το χέρι που μονάχα Με μπογιά θα γράψει * στους μεγάλους τοίχους ΨΩΜΙ ΚΙ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ
Φύσηξεν η νύχτα * σβήσανε τα σπίτια κι είναι αργά στην ψυχή μου Δεν ακούει κανένας * όπου κι αν χτυπήσω η μνήμη με σκοτώνει Αδελφοί μου, λέει * μαύρες ώρες φτάνουν ο καιρός θα δείξει Των ανθρώπων έχουν * οι χαρές μιάνει τα σπλάχνα των τεράτων
Γύρισα τα μάτια * δάκρυα γιομάτα κατά το παραθύρι Φώναξα στις πύλες * κι η φωνή μου πήρε τη θλίψη των φονιάδων Μες στης γης το κέντρο * φάνηκε ο πυρήνας που όλο σκοτεινιάζει Κι η αχτίδα του ήλιου * γίνηκε, ιδέστε ο μίτος του Θανάτου!
1. Ποιες επιδράσεις του Υπερρεαλισμού μπορούμε να διακρίνουμε στο απόσπασμα; 2. Μπορείτε να απόσπασμα ως μια εναλλαγή χρωμάτων; Τι συναισθήματα μπορεί να προκαλούνται στον αναγνώστη; 3. Ο Ελύτης της "Μαρίνας των βράχων" και του "’ξιον Εστί". Σύγκριση. (Φυσικά μπορούμε να προσεγγίσουμε το ποίημα, όπως και κάθε κείμενο, με τον τρόπο και την οπτική που θέλει ο καθένας. Είναι αυτονόητο δικαίωμα του αναγνώστη.) 8 σχόλια: NANCY T. είπε... Επισημαίνω κάποιους στίχους από τα δύο ποιήματα του Οδυσσέα Ελύτη που μου φαίνεται ότι έχουν κάποιον τρόπο σύνδεσης, κάποιο κοινό σημείο αναφοράς. Κι ο ήλιος στέκεται από πάνω του θηρίο ελπίδας Κι η αχτίδα του ήλιου * γίνηκε, ιδέστε ο μίτος του Θανάτου! Ο Ήλιος. Το φως. Η ζωή, η ελπίδα και ο Θάνατος. Η αχτίδα-κλωστή ροκανίζεται από κόκκινους "ποντικούς", τους Γερμανούς. Ο ήλιος επισκιάζεται από το σκοτάδι που εξαπλώνεται στην Ελλάδα με ταχύτητα φωτός. Η αρχή του τέλους; Κι οι κόρες των ματιών σου πήρανε τη σκυτάλη της Χί- μαιρας Των ανθρώπων έχουν * οι χαρές μιάνει τα σπλάχνα των τεράτων Το "’ξιον Εστί" αναφέρεται στην Κατοχή, κατά τη διάρκεια της οποίας ο Ελληνισμός ήρθε αντιμέτωπος με φρικιαστικές και απάνθρωπες καταστάσεις. Η αποτρόπαιη, εχθρική συμπεριφορά μολύνει ακόμη και τέρατα. Σε μια τέτοια ιστορική περίοδο κάθε ελπίδα για ζωή και ελευθερία αποτελεί χιμαιρικό όνειρο. 5 Φεβρουάριος 2008 9:02 μμ maria είπε... Οι επιρροές του υπερρεαλισμού στο ποίημα είναι: Οι εικόνες που παρεμβάλλει ο ποιητής: «καταχιονισμένα τα δέντρα των κοιλάδων», «ούτε σταγόνα πράσινο αίμα», «φώναξα στις πύλες», «φάνηκε ο πυρήνας, που όλο σκοτεινιάζει», «κι η αχτίδα του ήλιου», «πικρές γυναίκες, με το μαύρο ρούχο», «γύρισα τα μάτια δάκρυα γιομάτα», και η πληθώρα των χρωμάτων που υπάρχουν σε αυτές. Η περιορισμένη στίξη και η ελεύθερη και ασύνδετη ροή του νοήματος του κειμένου που εμφανίζεται σε μερικά σημεία («που πένεται ο λαός το χέρι που μονάχα»). Επίσης, οι εικόνες που χρησιμοποιεί ο ποιητής λειτουργούν για αυτόν συνειρμικά, και τον κάνουν να δημιουργεί μια φανταστική αναλογική απεικόνιση των σκέψεών του. 6 Φεβρουάριος 2008 2:38 μμ
dimi είπε... Είμαι μαθητής ΄Β Λυκείου και έχω επιλέξει Τεχνολογική κατεύθυνση!Παρόλ'αυτά μου αρέσουν και μερικα από τα θεωριτηκά μαθήματα όπως η ιστορία και τα κείμενα! 7 Φεβρουάριος 2008 12:06 μμ Dream είπε... Στο απόσπασμα του Οδυσσέα Ελύτη "΄’ξιον εστί" ο υπερρεαλισμός κυριαρχεί δίνοντας την ζώντανια και να σε κάνει να γίνεις ένα με αυτο...Η φράση "ούτε σταγόνα πράσινο αίμα" λέγωντας ότι δάγκωσε την μέρα ενόει κατα την δική μου άποψη οτι δεν την εκμετταλεύτηκε στο έπακρο και πλήγωσε τον εγωίσμο σου αλλά αυτό που βγήκε από μέσα σου δεν βγήκε με χρώμα κόκκινο που είναι το καθοριστικό του αίματος αλλα το πράσινο που παρομοιάζεται με το δηλητίριο.... 7 Φεβρουάριος 2008 12:16 μμ
Ανώνυμος είπε... -ΔΙΕΥΚΡΙΝΗΣΗ- ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΛΕΥΚΩΜΑ!!!! ΚΑΤΑΛΑΒΕΣ... DIMI????!!! 7 Φεβρουάριος 2008 12:18 μμ
νεοελληνικα είπε... Είναι "κέρδος" το ενεργό ενδιαφέρον όλων για τα "θεωρητικά" μαθήματα. Η "ομολογία" του dimi φανερώνει αυτή τη στρέβλωση που δημιουργούν οι "κατευθύνσεις", ότι κάποια μαθήματα δεν αφορούν όλους. 7 Φεβρουάριος 2008 9:31 μμ NANCY T. είπε... Το απόσπασμα αυτό έχει στοιχεία του υπερρεαλισμού αλλά νομίζω πως δεν κυριαρχούν. Ο Ελύτης αναφέρεται στην Κατοχή και εκφράζει τον πόνο του για το λαό του. Οι στίχοι του δεν είναι γραμμένοι με αυθορμητισμό. Το ποίημα ακολουθεί συγκεκριμένο μοτίβο. Σε σύγκριση με τη "Μαρίνα των βράχων" δεν υπάρχει ελευθερία στην έκφραση και κατά συνέπεια στην ερμηνεία. 10 Φεβρουάριος 2008 7:18 πμ
χαρου είπε... θα ήθελα να παρουσιάσω ένα κείμενο π βρήκα στο διαδίκτυο σχετικό μ το άξιον εστί του Ελύτη.. το ''τελετουργικό'' ύφος και περιεχόμενο του άξιον εστι είχε ένα άλλο πολύ σοβαρό θεμελλιακό συστατικό που μπορεί να συνοψιστεί σε μια απόλυτη ΜΗ-θυσιαστικότητα.Αυτό το τελευταίο εκφράζεται πχ από στίχους οπου λέει "φέρετε στα μάτια μ ένα δελφίνι,να ναι η ώρα έντεκα.να απομακρύνει το θύμα από το βωμό και να αλλάζει το νόημα του μαρτυρίου''.Αυτη η τελευταία διαπίστωση ανατρέπει όμως την αφελή και επιφανειακή κριτική κατά του άξιον εστι που το εκλαμβάνει σαν ένα απλό παραλήρημα θυματοποίησης(του λαού η και του ήρωα) με στόχους νεκρόφιλους.Ίσα ίσα το κεντρικό νόημα του άξιον εστι είναι η απόρριψη του ''θύματος' καθώς και η απόρριψη μέχρι και η πλήρης αντιστροφή της ίδιας της έννοιας της θυσίας καθωσ και κάθε θυματο-ποιητικο-γενούς πνευματικότητας όπως πχ της απάρνησης. ΦΟΒΕΡΟ Ε?? 16 Φεβρουάριος 2008 5:24 μμ
η συζήτηση συνεχίζεται στο http://neoellinika.blogspot.com/2008/02/blog-post.html
|
|
