Τα πρώτα είδη ψηφιδωτών στην ιστορία.

Τα πρώτα ψηφιδωτά που παρουσιάζονται στην ιστορία της τέχνης είναι τα ψηφιδωτά δάπεδα των Μακεδονικών ανακτόρων.

Για την κατασκευή τους χρησιμοποιείται το φυσικό βότσαλο της θάλασσας ή του ποταμού. Τα χρώματα είναι περιορισμένα στο μαύρο, άσπρο, γκρίζο, ώχρα και χοντροκόκκινο. Η καταγωγή τους πιθανόν να ανάγεται στη συνήθεια της Μινωικής Κρήτης να χρησιμοποιεί θαλασσινά βότσαλα στην επίστρωση των δαπέδων. Οι παραστάσεις των ψηφιδωτών με βότσαλα προέρχονται κυρίως από τη μυθολογία. Δεν αποκλείονται όμως και οι εξειδικευμένες σκηνές από την ζωή των θνητών όπως το κυνήγι. Οι συνθέσεις είναι φτιαγμένες με μαεστρία, έχουν άρτιο σχέδιο και η κίνηση στις φιγούρες έχει ένταση και δυναμισμό.
Ένα αξιοπρόσεκτο σημείο στην τεχνική των ψηφιδωτών με βότσαλα είναι η τοποθέτηση τερακότας στο περίγραμμα του σχεδίου. Η τεχνική αυτή εφαρμόζεται με σκοπό να έχουμε καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα. Η τερακότα ακολουθώντας το σχέδιο της φιγούρας δημιουργεί ένα περίγραμμα σε αυτό. Το αποτέλεσμα είναι το ανθρώπινο σώμα να ‘ξεκολλά’ από το φόντο και η παράστασή μας αποκτά δυναμισμό και ένα άψογο αισθητικό αποτέλεσμα.