Περιεχόμενα 1. Η εποχή του Διαφωτισμού 2. Η αμερικανική επανάσταση 3. Η έκρηξη και η εξέλιξη της γαλλικής επανάστασης 4. H τελευταία φάση της γαλλικής επανάστασης 5. Ο ελληνισμός από τα μέσα του του 18ου αι. έως τις αρχές του 19ου αι. 6. Τα επαναστατικά κινήματα των ετών 1820-1821 στην Ευρώπη 7. Η Φιλική Εταιρεία και η κήρυξη της ελληνικής επανάστασης στις παραδουνάβιες ηγεμονίες 8. Η εξέλιξη της ελληνικής επανάστασης (1821-1827) 9. Πρώτες προσπάθειες των επαναστατημένων Ελλήνων για συγκρότηση κράτους 10. Ελληνική επανάσταση και Ευρώπη 11. Τα επαναστατικά κύματα του 1830 και του 1848 στην Ευρώπη 12. Η ωρίμανση της βιομηχανικής επανάστασης 13. Κοινωνικές και πολιτικές διαστάσεις της βιομηχανικής επανάστασης 14. Οι ενοποιήσεις της Ιταλίας και της Γερμανίας. Νέα εθνικά κράτη στα Βαλκάνια 15. Αποικιοκρατία και αποικιακοί ανταγωνισμοί 16. Εξελίξεις στην αμερικανική ήπειρο, στην Κίνα και στην Ιαπωνία 17. Ο Ι. Καποδίστριας ως ως κυβερνήτης της Ελλάδας (1828-1831) 18. Από την άφιξη του Όθωνα (1833) έως την 3η Σεπτεμβρίου 1843 19. Από την 3η Σεπτεμβρίου 1843 έως την έξωση του Όθωνα (1862) 20. Από την έξωση του Όθωνα (1862) έως το κίνημα στο Γουδί (1909) 21. Το κρητικό ζήτημα 22. Τα Βαλκάνια των αλληλοσυγκρουόμενων εθνικών επιδιώξεων 23. Η ελληνική οικονομία και κοινωνία κατά τον 19ο αιώνα 24. Επιστήμες και στοχασμός στον κόσμο τον 19ο αιώνα 25. Τέχνες και Γράμματα στον κόσμο τον 19ο αιώνα 26. Πνευματική ζωή Γράμματα και Τέχνες στην Ελλάδα τον 19ο αιώνα 27. Το κίνημα στο Γουδί 28. Ο Ελευθέριος Βενιζέλος πρωθυπουργός: η βενιζελική πολιτική της περιόδου 1910-1912 29. Οι βαλκανικοί πόλεμοι 30. Η Ελλάδα και τα Βαλκάνια αμέσως μετά τους βαλκανικούς πολέμους 31. Τα αίτια, η έκρηξη και τα μέτωπα του Α‘ Παγκόσμιου πόλεμου 32. Η Ελλάδα στον Α‘ Παγκόσμιο πόλεμο – Ο Εθνικός Διχασμός 33. Η ρωσική επανάσταση 34. Η λήξη του Α‘ Παγκόσμιου πόλεμου και οι μεταπολεμικές ρυθμίσεις 35. Οι διεκδικήσεις της Αντάντ και της Ελλάδας στην Οθωμανική αυτοκρατορία 36. Ο ελληνισμός της δυτικής Μικράς Ασίας και του Πόντου 37. Το τουρκικό εθνικό κίνημα 38. Ο μικρασιατικός πόλεμος 39. Εξελίξεις σε Ελλάδα και Τουρκία μετά τον μικρασιατικό πόλεμο 40. Τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια 41. Κοινωνικές διαστάσεις της κρίσης του 1929 42. Πολιτικές διαστάσεις της κρίσης του 1929 43. Η Ελλάδα του Μεσοπολέμου. Η δικτατορία της 4ης Αυγούστου 1936 44. Το προσφυγικό ζήτημα στην Ελλάδα κατά τον Μεσοπόλεμο 45. Τα προμηνύματα και τα αίτια του Β‘ Παγκόσμιου πόλεμου 46. Ο Β‘ Παγκόσμιος πόλεμος 47. Η συμμετοχή της Ελλάδας στον Β‘ Παγκόσμιο πόλεμο 48. Κατοχή, Αντίσταση και Απελευθέρωση 49. Τα αποτελέσματα του Β‘ πόλεμου και η ίδρυση του ΟΗΕ 50. Η πολιτική διαίρεση της μεταπολεμικής Ευρώπης 51. Διπολισμός και ψυχρός Πόλεμος 52. Το τέλος της αποικιοκρατίας και η ανάδυση του Τρίτου Κόσμου 53. Η κατάρρευση των λαϊκών δημοκρατιών και η μεταψυχροπολεμική Ευρώπη 54. Ο εμφύλιος πόλεμος και τα κύρια προβλήματα της μετεμφυλιακής Ελλάδας. Ο κυπριακός αγώνας 55. Όξυνση της πολιτικής κρίσης και η δικτατορία της 21ης Απριλίου 1967 56. Η Ελλάδα από τη Μεταπολίτευση έως τις αρχές της δεκαετίας του ’80 57. Η Ελλάδα κατά τη δεκαετία του ’80 58. Η Ελλάδα στη μεταψυχροπολεμική εποχή 59. Οι κυριότεροι σταθμοί στις προσπάθειες ενοποίησης της Ευρώπης 60. H Ελλάδα και οι διαδικασίες ενοποίησης της Ευρώπης. Η Ελλάδα κράτος-μέλος της ΕΈ 61. Επιστημονικές και τεχνολογικές εξελίξεις στον κόσμο τον 20ό αιώνα 62. Τέχνες στον κόσμο τον 20ό αιώνα 63. Η ποίηση και η πεζογραφία στον κόσμο τον 20ό αιώνα 64. Τα Γράμματα στην Ελλάδα τον 20ό αιώνα 65. Οι Τέχνες στην Ελλάδα τον 20ό αιώνα

Σχολικό βιβλίο Βιντεοπαρουσίαση

Η ενότητα δεν διδάσκεται

Πρώτο βήμα για τη συμμετοχή της Ελλάδας στις διαδικασίες ενοποίησης της Ευρώπης ήταν η υπογραφή, το 1961, της συμφωνίας σύνδεσης της χώρας με την Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα (ΕΟΚ). Ωστόσο, η σοβαρή πολιτική αστάθεια που ακολούθησε, με αποκορύφωμα την επιβολή της απριλιανής δικτατορίας (1967-1974), είχε ως αποτέλεσμα ένα μακροχρόνιο «πάγωμα» της συμφωνίας.

Μετά την αποκατάσταση της δημοκρατίας, το 1974, η πρώτη μεταπολιτευτική κυβέρνηση Καραμανλή αποφάσισε να υποβάλει αίτηση για πλήρη ένταξη της Ελλάδας στην ΕΟΚ, παρακινημένη όχι μόνο από τα οικονομικά οφέλη που θα είχε η χώρα αλλά και από σοβαρούς πολιτικούς λόγους. Ο Κ. Καραμανλής εκτιμούσε ότι η ένταξη στην ΕΟΚ θα βοηθούσε τη σταθεροποίηση των δημοκρατικών θεσμών στην Ελλάδα και θα εξυπηρετούσε μακροπρόθεσμα την ασφάλεια της χώρας. Πράγματι, τον Ιούνιο του 1975 υποβλήθηκε η ελληνική αίτηση ένταξης στην ΕΟΚ. Την αντίθεσή τους εξέφρασαν το ΠΑΣΟΚ, το ΚΚΕ, καθώς και τμήματα της ελληνικής κοινωνίας προσκείμενα στην Αριστερά. Επιφυλάξεις διατυπώθηκαν, επίσης, και από ορισμένα κράτη-μέλη της ΕΟΚ, που θεωρούσαν ότι η Ελλάδα δεν ήταν ακόμη ώριμη οικονομικά για να ενταχθεί στις Ευρωπαϊκές Κοινότητες. Τελικά, μετά από κοπιώδεις διαπραγματεύσεις, υπογράφτηκε, στις 28 Μαΐου 1979 στην Αθήνα, η συνθήκη Προσχωρήσεως της Ελλάδας στην ΕΟΚ. Η επίσημη ένταξη της χώρας στις Ευρωπαϊκές Κοινότητες έγινε την 1η Ιανουαρίου 1981.

Λίγους μήνες αργότερα (Οκτώβριος 1981) ανήλθε στην εξουσία το ΠΑΣΟΚ, που αντιμετώπιζε τουλάχιστον με σκεπτικισμό την ένταξη της Ελλάδας στην ΕΟΚ.

Κατά την περίοδο 1981-1985 η πολιτική των ελληνικών κυβερνήσεων απέναντι στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα στηρίχτηκε σε δύο κύριες εκτιμήσεις: πρώτον, ότι δεν συνέφερε πλέον την Ελλάδα να αποχωρήσει από την ΕΟΚ, γιατί το κόστος θα ήταν μεγάλο˙ δεύτερον, ότι η Ελλάδα θα έπρεπε μέσα στην ΕΟΚ να προσπαθήσει, διαφοροποιούμενη από πολιτικές που έκρινε ότι ήταν βλαπτικές για τα συμφέροντά της, να βελτιώσει τη θέση της. Στο πλαίσιο αυτό, η Ελλάδα διεκδίκησε και πέτυχε την εκπόνηση των Μεσογειακών Ολοκληρωμένων Προγραμμάτων (ΜΟΠ), που αφορούσαν τη χρηματοδότηση από την ΕΟΚ διαφόρων αναπτυξιακών έργων στα μεσογειακά κράτη-μέλη της.

Στο ίδιο πολιτικό πλαίσιο, κατά την περίοδο 1985-1989 οι ελληνικές κυβερνήσεις ακολούθησαν μια πολιτική διαπραγμάτευσης με την ΕΟΚ που είχε ως κύριο σκοπό την ανάδειξη των ιδιαιτεροτήτων των λιγότερο αναπτυγμένων χωρών του ευρωπαϊκού Νότου. Τα ευνοϊκά αποτελέσματα ήρθαν λίγο αργότερα, όταν η ΕΟΚ με μια δέσμη μέτρων (γνωστή ως πακέτο Ντελόρ, από το όνομα του τότε προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής) διπλασίασε τους πόρους που διέθετε στα μεσογειακά κράτη-μέλη της.

Κατά την περίοδο 1989-1996 όλες οι ελληνικές κυβερνήσεις συμμετείχαν στις διαπραγματεύσεις για την επεξεργασία της συνθήκης του Μάαστριχτ, εξασφάλισαν την παραχώρηση από την ΕΕ και την εφαρμογή στην Ελλάδα ειδικών προγραμμάτων με σκοπό την ανάπτυξη της χώρας (Κοινοτικά Πλαίσια Στήριξης – ΚΠΣ), προώθησαν τις διαδικασίες ένταξης της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση ως πλήρους μέλους και έλαβαν μέτρα προετοιμασίας της χώρας για την ένταξή της στην Οικονομική και Νομισματική Ένωση (ΟΝΕ).

Μετά το 1996 η Ελλάδα επιτάχυνε τις διαδικασίες εκπλήρωσης όλων των προΰποθέσεων (χαμηλός πληθωρισμός, χαμηλό δημόσιο έλλειμμα, χαμηλό δημόσιο χρέος, σταθερό νόμισμα κ.ά.) που είχαν τεθεί προκειμένου μια χώρα να ενταχθεί στην ΟΝΕ και να υιοθετήσει το κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα, το ευρώ. Πράγματι, παρά τις αρχικές δυσκολίες, η Ελλάδα κατάφερε να ενταχθεί στον λεγόμενο «σκληρό πυρήνα» της ΕΕ. Έτσι, από την 1η Ιανουαρίου 2001 η Ελλάδα υιοθέτησε το ευρώ (σε λογιστική μορφή), το οποίο άρχισε να χρησιμοποιείται σε φυσική μορφή από την 1η Ιανουαρίου 2002. Επίσης, το 2004 εντάχθηκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση, χάρη και σε ελληνικές προσπάθειες, η Κύπρος μαζί με άλλες χώρες.

Στις αρχές του 21ου αιώνα η Ελλάδα εμφανίζεται να υιοθετεί τη λογική της διαδικασίας ευρωπαϊκής ενοποίησης. Το γεγονός αυτό πιστεύεται ότι θα ενισχύσει τη θέση της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, θα συμβάλει στην περαιτέρω οικονομική ανάπτυξη της χώρας και θα τονώσει τον περιφερειακό και διεθνή ρόλο της.