επεξεργάσιμο κείμενο

Σκέψεις ενός παιδιού για τον πόλεμο

Αθήνα, ΕΑΜ. αρ. 3485

Tο ημερολόγιο της Άννας Φρανκ, εκδ. Zαχαρόπουλος, Aθήνα, 1983 (διασκευή)

Άννα Φρανκ

 Ο Καρασαχινίδης Παντελής στο Αλβανικό μέτωπο ως τραυματιοφορέας (μαρτυρία σε βίντεο και pdf) [πηγή: Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού. Τμήμα Γενεαλογίας]

1.α. Πώς αισθάνθηκε η Άννα Φρανκ με το ξέσπασμα του πολέμου; Ποια άλλα συναισθήματα φανερώνει στο τέλος του κειμένου;

β. Ποιες συνέπειες του πολέμου αναφέρει η Άννα Φρανκ στο ημερολόγιό της; Μπορείτε να αναφέρετε άλλες συνέπειες των πολέμων;

γ. Σε προηγούμενη ενότητα (ενότητα 6) είχαμε δει πως άλλοτε πείθουμε κάποιον λογικά και άλλοτε προσπαθούμε να τον συγκινήσουμε. Στο κείμενο, η Άννα Φρανκ χρησιμοποιεί και τους δύο τρόπους. Μπορείτε να βρείτε ένα παράδειγμα για τον καθένα;

δ. Στην 3η παράγραφο, η Άννα Φρανκ διατυπώνει συνεχείς ερωτήσεις. Νομίζετε ότι αυτές οι ερωτήσεις απευθύνονται σε κάποιον συγκεκριμένα; Ξέρετε πώς λέγονται αυτές οι ερωτήσεις και γιατί χρησιμοποιούνται;

2. Ποιους θεωρεί η Άννα Φρανκ υπεύθυνους για τον πόλεμο; Για ποιους λόγους νομίζετε εσείς ότι γίνονται πόλεμοι;

Στο κείμενο βρίσκουμε τη φράση «πρέπει να ήταν αργά το βράδυ». Το ρήμα «πρέπει» θεωρείται απρόσωπο, γιατί εμφανίζεται μόνο στο γ΄ πρόσωπο ενικού και δεν έχει κάποια ονοματική φράση ή αντωνυμία ως υποκείμενο. Το νόημά του συμπληρώνεται από μια εξαρτημένη πρόταση (να + υποτακτική) που λειτουργεί ως υποκείμενο.

Με τον ίδιο τρόπο λειτουργούν και ρηματικές φράσεις, όπως στο κείμενο η φράση «είναι ανάγκη να επιβιώσω».

Τα απρόσωπα ρήματα δηλώνουν συνήθως κάτι που είναι αναγκαίο ή δυνατό.

Προσοχή! Ορισμένα ρήματα είναι άλλοτε προσωπικά και άλλοτε απρόσωπα. Για παράδειγμα:

Μπορεί να υπάρξει ειρήνη αν το θελήσουν οι άνθρωποι (απρόσωπο)

Ο άνθρωπος μπορεί να σταματήσει τον πόλεμο αν το θελήσει (προσωπικό)

Για τα απρόσωπα ρήματα μπορείς να διαβάσεις εδώ

3. Βρείτε στο κείμενο δύο ακόμα απρόσωπα ρήματα ή εκφράσεις.

4 Σε προηγούμενες ενότητες είδαμε τις τελικές προτάσεις (ενότητα 9) και τις αποτελεσματικές (ενότητα 4). Συμπληρώστε τα παραδείγματα που ακολουθούν με δικές σας τελικές ή αποτελεσματικές προτάσεις.

• Πολλά κράτη ξεκινούν έναν πόλεμο για να _

• Καταστράφηκαν τόσα πολλά σπίτια από τους βομβαρδισμούς, ώστε _

• Μετά από έναν καταστροφικό πόλεμο χρειάζονται πολλά χρόνια για να _

• Η αναγγελία της ειρήνης προκάλεσε τέτοιον ενθουσιασμό, ώστε _

Για τις τελικές και τις αποτελεσματικές μπορείς να διαβάσεις εδώ

5 Μια τραγική πλευρά του πολέμου είναι πως συχνά αναγκάζονται να πολεμήσουν ακόμα και μικρά παιδιά! Διαβάστε την είδηση που ακολουθεί:

Μικροί στρατιώτες

σκίτσο παιδιού-στρατιώτη

Σύµφωνα µε τη Unicef, περισσότερα από µισό εκατοµµύριο παιδιά κάτω των 18 ετών χρησιµοποιούνται ως στρατιώτες σε συγκρούσεις και πολέµους που γίνονται αυτή τη στιγµή σε περισσότερες από 85 χώρες του κόσµου.

Για τα παιδιά αυτά ο πόλεµος δεν είναι «παιχνίδι». Οπλίζονται, από τα 10 τους χρόνια µερικές φορές, και αντιµετωπίζουν καθηµερινά τη βία. Τα στοιχεία είναι δραµατικά: τα τελευταία 10 χρόνια, πάνω από 2 εκατοµµύρια παιδιά έχουν χάσει τη ζωή τους στον πόλεµο!

Τα λόγια ενός 15χρονου κοριτσιού-στρατιώτη από την Αφρική µάς στέλνουν ένα µήνυµα: «Παρακαλώ, κάντε ό,τι µπορείτε για να διαδώσετε στον κόσµο τι συµβαίνει σ’ εµάς, ώστε να µη χρειαστεί να υποστούν αυτή τη βία και άλλα παιδιά».

πηγή: Διεθνής Αμνηστία

Αποφασίζετε να στείλετε ένα γράμμα στον ΟΗΕ (ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών εκπροσωπεί όλες τις κυβερνήσεις και φροντίζει για την ειρήνη), με σκοπό να πείσετε με επιχειρήματα ότι δεν πρέπει να υπάρχουν παιδιά-στρατιώτες.

Το γράμμα σας θα έχει τρεις παραγράφους. Στην 1η θα εξηγείτε γιατί στέλνετε αυτή την επιστολή, δηλαδή ποιο είναι το πρόβλημα που σας απασχολεί. Στη 2η θα αιτιολογείτε γιατί δεν πρέπει να υπάρχουν παιδιά- στρατιώτες. Τέλος, στην 3η παράγραφο θα προτείνετε τι ακριβώς θα θέλατε να κάνει ο ΟΗΕ.

Μην ξεχάσετε να ξεκινήσετε με προσφώνηση (Αξιότιμε Γενικέ Γραμματέα του ΟΗΕ) και να κλείσετε με αποφώνηση και υπογραφή (Με εκτίμηση, οι μαθητές της …).

Θυμηθείτε επίσης ότι, για να αναπτύξετε κάθε παράγραφο, πρέπει να απαντήσετε σε ορισμένα ερωτήματα (ποιος ή ποιοι, πού, πότε, πώς, γιατί κτλ.).

Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών (επίσημη ιστοσελίδα, ξενόγλωσση)

 Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Ελλάδος στα Ηνωμένα Έθνη (επίσημη ιστοσελίδα) 

78

Για να είναι πιο αποτελεσματική η επιστολή σας, θυμηθείτε ότι χρειάζεται να:

 

	να χρησιμοποιήσετε επιχειρήματα για να πείσετε λογικά
	χρησιμοποιήσετε φράσεις που δείχνουν τα συναισθήματά σας
	αιτιολογήσετε την άποψή σας (αιτιολογικές προτάσεις)

 

Επίσης, μην ξεχάσετε να πείτε τι μπορεί ή πρέπει να γίνει (χρησιμοποιήστε απρόσωπα ρήματα, τελικές και αποτελεσματικές προτάσεις).

6. Ένας συμμαθητής σας αντέγραψε τους παρακάτω διαλόγους για να τους χρησιμοποιήσετε σε μια αντιπολεμική σχολική παράσταση, αλλά πάνω στη βιασύνη του παρέλειψε όλους τους τόνους. Βοηθήστε να τους συμπληρώσει:

Α. – Εμαθες κανα νεο σημερα;
– Ποιο νεο; Σαν τι να μαθω;
– Δεν σ’ τα ’πανε; Να, σχετικα με τον πολεμο.
– Ποιον πολεμο, ανθρωπε μου; Δεν αφηνουμε τα πολλα λογια πρωι πρωι; Πες μου τι εννοεις.
– Απο δω και στο εξης δεν εχει νοημα να ξαναμαλωσουμε μεις οι δυο.
– Μπα; Και γιατι;
– Γιατι οταν πολεμανε οι μεγαλοι, οι μικροι καλο ειναι να τα βρισκουν.

B.
– Πως τα πατε στη χωρα σας; Αγοραζουν τα παιδια πολεμικα παιχνιδια;
– Που να σας τα λεω!
– Τι; Μηπως εχουν και τα δικα σας παιδια μια ταση αποχης;
– Ειχαμε κι εμεις καποια μεμονωμενα κρουσματα, αλλα αν νομιζουν οι μπομπιρες πως θ’ αλλαξουν τον κοσμο, ειναι πολυ γελασμενοι. Τα πολεμικα παιχνιδια ειναι η δουλεια μας. Κοβοντας τα, μας κοβουν τα κερδη. Δεν θα τ’ αφησουμε να συμβει!

Παντελής Καλιότσος, Τα ξύλινα σπαθιά, εκδ. Πατάκη, Αθήνα, 1998 (διασκευή)

7. Συμπληρώστε το κείμενο με λέξεις σύνθετες με προθέσεις:

Ο πόλεμος αρχίζει από τα θρανία

Με τον πρόσφατο πόλεμο που συγκλόνισε την παγκόσμια κοινή γνώμη, μια εύλογη απορία των παιδιών είναι «γιατί να γίνεται πόλεμος;» και «πώς θα μπορούσε να σταματήσει;». Η απάντηση βρίσκεται στο πώς _ (εκ + παιδεύομαι) ο άνθρωπος από μικρή ηλικία για να _ (αντί + μέτωπο) _ (συν + κρούση) και διαφωνίες σε _ (διά + πρόσωπο) και ομαδικό επίπεδο. Το σχολείο μπορεί να _ (από + τελώ) τον χώρο όπου το παιδί μαθαίνει την ειρηνική _ (επί + λύση) διαφωνιών και συγκρούσεων.

Σε πρώτο επίπεδο προτείνεται η διαμεσολάβηση των _ (συν + μαθητής). Στις δύσκολες συγκρούσεις τις οποίες δεν μπορούν να λύσουν μόνοι τους οι _ (εν + πλέκω), είναι χρήσιμη η ύπαρξη ενός _ (εκ + παιδεύομαι) σώματος συμμαθητών που θα _ (προ + τείνω) λύσεις. Αυτό γίνεται σε _ (συν + έργο) με τους δασκάλους.

εφημερίδα Το Βήμα, 25/5/03 (διασκευή)

8. Παίξτε με τον διπλανό σας και βρείτε για καθεμία από τις λέξεις που συμπληρώσατε και άλλες λέξεις που ανήκουν στην ίδια οικογένεια. Εάν δυσκολεύεστε, συμβουλευτείτε το λεξικό σας. Nικητής θα είναι αυτός που βρήκε τις περισσότερες λέξεις της οικογένειας.

1. Διαβάσατε προσεκτικά το άρθρο της εφημερίδας; Mπορείτε τώρα να απαντήσετε στις παρακάτω ερωτήσεις:

α. Πού βρίσκεται το σχολείο;

β. Τι το ξεχωριστό έχει αυτό το σχολείο;

γ. Γιατί σε αυτό το σχολείο «όλα διδάσκονται διπλά»;

δ. «Όσο πιο πετυχημένος είναι ένας πόλεμος, τόσο πιο δύσκολη είναι η ειρήνη». Πώς καταλαβαίνετε αυτή τη φράση;

ε. Πόσο δύσκολο νομίζετε ότι είναι να γίνει ειρήνη μετά τον πόλεμο;

2. Γνωρίζετε την κατάσταση που επικρατεί μεταξύ Ισραηλιτών και Παλαιστινίων; Φτιάξτε ομάδες και βρείτε πληροφορίες για το θέμα αυτό από εφημερίδες και εγκυκλοπαίδειες. Μπορείτε, επίσης, να ρωτήσετε κάποιον μεγαλύτερο να σας πει. Κάντε μια περίληψη των πληροφοριών που βρήκατε με 150 ως 200 λέξεις και δώστε τίτλο στο κείμενό σας. Παρουσιάστε την εργασία σας και στα υπόλοιπα παιδιά του σχολείου. Μην ξεχάσετε να αναφέρετε την « Όαση Eιρήνης».

3. Ένας συμμαθητής σας, θέλοντας να γράψει την περίληψη του άρθρου, έγραψε τις παρακάτω προτάσεις. Mπορείτε να τις κάνετε ακόμα πιο σύντομες, μετατρέποντας τις επαυξημένες προτάσεις σε απλές. Ποιες διαφορές παρατηρείτε στο νόημα των δύο κειμένων;

• Παρ’ όλο τον σκληρό και μακροχρόνιο πόλεμο που έχει ξεσπάσει εδώ και πολλά χρόνια στη Mέση Aνατολή, υπάρχει ένα φιλειρηνικό σχολείο στο οποίο φοιτούν παιδιά Iσραηλιτών και Παλαιστινίων μαζί.

• Στο σχολείο διδάσκονται δύο γλώσσες και δύο ιστορίες, των Iσραηλιτών και των Παλαιστινίων.

• Aρκετοί άνθρωποι από όλο τον κόσμο προσφέρουν με μεγάλη ευχαρίστηση εθελοντική εργασία.

4. Mπορείτε τώρα να κάνετε το αντίστροφο; Mετατρέψτε αυτές τις απλές προτάσεις σε επαυξημένες και συμπληρώστε το νόημά τους για να μπορεί να καταλάβει κάποιος όσο το δυνατόν καλύτερα το άρθρο.

• Tο σχολείο οργανώνει σεμινάρια.

• O πόλεμος αφήνει σημάδια.

• Oι κάτοικοι αγαπούν την ειρήνη.

5. Μετατρέποντας τις παρακάτω ονοματικές φράσεις σε ρηματικές, να γράψετε ένα μικρό κείμενο με κάποιους από τους «κανόνες» που υπάρχουν στο σχολείο της ειρήνης για την εφημερίδα του σχολείου σας.

Iσότιμη συμμετοχή Iσραηλινών, Eβραίων και Aράβων παλαιστινιακής καταγωγής στην εκπαίδευση

 Καθημερινή επικοινωνία μεταξύ των παιδιών και των δύο λαών

6.α. Στο άρθρο υπάρχει η φράση: «Tο σχολείο που σας ανέφερα». Σε ποιον χρόνο είναι το ρήμα της πρότασης; Eίναι σύνθετο ή απλό; Συμπληρώστε τον παρακάτω πίνακα όπως στο παράδειγμα:

Γράψε τις απαντήσεις σου στις παρακάτω σειρές. Για γρήγορη μετακίνηση πάτα το πλήκτρο tab ⭾ και για επιστροφή τα πλήκτρα shift+tab ⭾

Σύρε τον πίνακα, για να δεις και τις υπόλοιπες στήλες.

84

Παρατηρήστε τα παραπάνω ρήματα που είναι σύνθετα με προθέσεις. Tι παθαίνουν αυτές οι προθέσεις όταν μεταφέρεται το ρήμα στον αόριστο; Αν κλίνετε το ρήμα, συμβαίνει το ίδιο και στον πληθυντικό;

Γράψε την απάντησή σου στο παρακάτω γκρι πλαίσιο

β. Συμπληρώστε το παρακάτω κείμενο του δημοσιογράφου που επισκέφτηκε το σχολείο με τα ρήματα που ταιριάζουν από τον παραπάνω πίνακα σε χρόνο αόριστο:

• Πριν από το ταξίδι μου στο Iσραήλ _ ότι αυτή θα ήταν μια αξέχαστη  εμπειρία, και πραγματικά είχα δίκιο.
• Στο σχολείο που σας _ κανείς δεν _ κανέναν επειδή  ανήκε σε άλλη φυλή.
• Oι άνθρωποι εκεί _ έναν ειρηνικό τρόπο συμβίωσης με αλληλοκατανόηση και εμπιστοσύνη.
• Oι δάσκαλοι μου _ με κάθε λεπτομέρεια πώς περνούν τα παιδιά μια μέρα σ’ αυτό το σχολείο και το πείραμα μου φάνηκε πολύ ενδιαφέρον.

7. Ένας φίλος ή μία φίλη σας πιστεύει ότι η « Όαση Eιρήνης» δεν μπορεί να βοηθήσει για πραγματική ειρήνη στην περιοχή, με το επιχείρημα ότι «ένας κούκος δεν φέρνει την άνοιξη».

Ποια είναι η δική σας γνώμη; Γράψτε ένα κείμενο όπου θα προσπαθήσετε να στηρίξετε και να αιτιολογήσετε τη γνώμη σας.

Mην ξεχάσετε:

 

	να αναφέρετε επιχειρήματα
	να χρησιμοποιήσετε φράσεις που να δείχνουν τα συναισθήματά σας
	να χρησιμοποιήσετε λέξεις που δηλώνουν άποψη
	να χρησιμοποιήσετε αιτιολογικές, τελικές και αποτελεσματικές προτάσεις
	να χρησιμοποιήσετε απρόσωπα ρήματα

 

2. Περπατώντας σε κάποιον κεντρικό δρόμο διαβάζετε αυτή την αφίσα. Θα θέλατε να πάρετε μέρος σ’ αυτό το συλλαλητήριο; Δικαιολογήστε την απάντησή σας.

3. Στο σχολείο σας διοργανώνετε μια αντιπολεμική εκδήλωση με θέμα «Δώστε μια ευκαιρία στην ειρήνη». Θα υπάρχει έκθεση ζωγραφικής των παιδιών του σχολείου σας και θα ακολουθήσει συζήτηση.

Φτιάξτε μια αφίσα που θα περιλαμβάνει τις βασικές πληροφορίες:

 

	Για ποιο γεγονός πρόκειται, πότε (ημέρα και ώρα), σε ποιο χώρο, ποιος παρουσιάζει ή διοργανώνει το γεγονός, ποιοι παίρνουν μέρος.
	Θυμηθείτε ότι πρέπει τα χρώματα της αφίσας να είναι έντονα για να τραβάει την προσοχή!

 

1. Γράψτε μια παράγραφο για τα συναισθήματα και τις σκέψεις που σας προκαλεί η φωτογραφία.

2. Οι παράγραφοι μπερδεύτηκαν. Μπορείτε να τις αριθμήσετε ώστε να φανεί η σωστή τους σειρά;

Σύρε τον πίνακα, για να δεις και τις υπόλοιπες στήλες.

Μπ. Λαμπέ – Μ. Πυές, Ο πόλεμος και η ειρήνη, εκδ. Άγκυρα, Aθήνα, 2002 (διασκευή)

3. Αφού διαβάσατε την προηγούμενη ιστορία, αποφασίζετε να γράψετε ένα άρθρο στη σχολική εφημερίδα με σκοπό να δείξετε πόσο επικίνδυνο φαινόμενο είναι ο ρατσισμός και πώς μπορεί να οδηγήσει σε πόλεμο. Για να πείσετε, μπορείτε να αναφερθείτε και στην ακόλουθη αληθινή ιστορία:

περιοδικό «Eρευνητές», H Kαθημερινή, τεύχος 139, 28/9/01

4. Μετατρέψτε τις επαυξημένες προτάσεις σε απλές, για να τις χρησιμοποιήσετε σε τίτλους φωτογραφιών σε εφημερίδα.

Γράψε τις απαντήσεις σου στα παρακάτω γκρι πλαίσια

Για παράδειγμα: Αναχωρούν αύριο αεροπορικά από τη Θεσσαλονίκη οι εθελοντές Έλληνες γιατροί για το Ιράκ. → Αναχωρούν οι γιατροί.

• Συνεχίζει ο ΟΗΕ για τέταρτη ημέρα τις ειρηνευτικές προσπάθειες με σκοπό τον τερματισμό των συγκρούσεων στη Δυτική Αφρική.

→

• Εγκαινιάζεται αύριο στις 6 στο Πολιτιστικό Κέντρο του Δήμου παιδική έκθεση ζωγραφικής με θέμα την ειρήνη.

→

• Μαραθώνιο οικονομικής ενίσχυσης για τα παιδιά του πολέμου διοργανώνει η UNICEF την ερχόμενη Παρασκευή.

→

• Τα παιδιά διατρέχουν τεράστιο κίνδυνο από τις νάρκες σε 90 χώρες.

→

• Στην αρχαιότητα, κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Aγώνων οι πόλεμοι σταματούσαν και επικρατούσε η ολυμπιακή εκεχειρία.

→

• 50 εκατομμύρια πρόσφυγες περιπλανιούνται από τόπο σε τόπο εξαιτίας των πολέμων στον πλανήτη μας.

→

5. Είστε δημοσιογράφος και πήρατε ένα επείγον σύντομο μήνυμα. ΄Eχετε τώρα να γράψετε την είδηση, προσθέτοντας δικές σας λεπτομέρειες και συμπληρώνοντας τους προσδιορισμούς που χρειάζονται, όπως στο παράδειγμα.

Σήμερα το πρωί οι τελευταίες πληροφορίες αναφέρουν ότι τα στρατεύματα έχουν πλησιάσει στις πόλεις και

6. Οι παρακάτω τίτλοι εφημερίδων μιλούν για τον πόλεμο και την ειρήνη. Μπορείτε να τους μετατρέψετε ώστε οι ονοματικές φράσεις να γίνουν ρηματικές;

Γράψε την απάντησή σου στο παρακάτω γκρι πλαίσιο

Παράδειγμα:

Κήρυξη πολέμου χτες στο Ιράκ → Κηρύχτηκε χτες πόλεμος στο Ιράκ

• Αύξηση των εξοπλισμών πέρσι →

• Προσπάθειες από τον ΟΗΕ για ειρήνη στη Μέση Ανατολή →

• Διακοπή των εχθροπραξιών στη Γιουγκοσλαβία →

• 5 τραυματίες από έκρηξη βόμβας στην Παλαιστίνη →

• Νόμπελ Ειρήνης σε Αφρικανή αγωνίστρια για τα δικαιώματα των γυναικών →

7. Bρείτε τους προσδιορισμούς της αιτίας και μετατρέψτε τους σε αιτιολογικές προτάσεις που ξεκινούν με επειδή, διότι, γιατί, αφού.

Γράψε την απάντησή σου στο παρακάτω γκρι πλαίσιο

• Πολλοί λαοί ζουν με στερήσεις και φόβο εξαιτίας των συνεχών πολέμων.

→ Πολλοί λαοί ζουν με στερήσεις και φόβο επειδή

• Χιλιάδες παιδιά αναγκάζονται να χρησιμοποιούν όπλα λόγω της παιδικής στράτευσης.

→

• Στην Κατοχή πολλοί άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους εξαιτίας της έλλειψης τροφίμων.

→

• Εξαιτίας της καταστροφής των σπιτιών τους, πολλοί άνθρωποι γίνονται πρόσφυγες.

→

• Ο γιατρός Αλβέρτος Σβάιτσερ αποτελεί παγκόσμιο σύμβολο ανθρωπιάς χάρη στις ακούραστες προσπάθειές του για την ειρήνη.

→

8.α. Διαβάσατε τη Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού και θέλετε να ενημερώσετε τους συμμαθητές σας συνοπτικά για κάποια σημαντικά άρθρα. Δώστε με μία σύντομη φράση το περιεχόμενο κάθε άρθρου. Επειδή κάθε άρθρο ορίζει και μία αντίστοιχη υποχρέωση απέναντι στα παιδιά, μην ξεχάσετε να χρησιμοποιήσετε ρήματα ή εκφράσεις με ανάλογη σημασία, όπως πρέπει, είναι αναγκαίο, επιβάλλεται, οφείλω κ.ά.

Γράψε τις απαντήσεις σου στα παρακάτω γκρι πλαίσια

Άρθρο 1: Τα κράτη υποχρεούνται να σέβονται τα δικαιώματα που αναφέρονται στη σύμβαση και να τα εγγυώνται σε κάθε παιδί, χωρίς καμία διάκριση φυλής, χρώματος, φύλου, γλώσσας, θρησκείας, πολιτικών ή άλλων πεποιθήσεων ή της εθνικής ή κοινωνικής καταγωγής του, της οικονομικής ή οποιασδήποτε άλλης κατάστασης του παιδιού ή των γονέων του. Γι’ αυτόν τον λόγο, παίρνουν όλα τα κατάλληλα μέτρα ώστε να προστατεύεται αποτελεσματικά το παιδί έναντι κάθε μορφής διάκρισης.

→ Τα κράτη πρέπει να σέβονται και να προστατεύουν τα δικαιώματα των παιδιών.

Άρθρο 4: Τα συμβαλλόμενα κράτη εγγυώνται στο παιδί το δικαίωμα ελεύθερης έκφρασης της γνώμης του σχετικά με οποιοδήποτε θέμα το αφορά, λαμβάνοντας υπόψη τις απόψεις του παιδιού ανάλογα με την ηλικία του και με τον βαθμό ωριμότητάς του. Επίσης, σέβονται το δικαίωμα του παιδιού για ελευθερία σκέψης, συνείδησης και θρησκείας.

→

Άρθρο 6: Τα κράτη αναγνωρίζουν το δικαίωμα του παιδιού να απολαμβάνει το καλύτερο δυνατό επίπεδο υγείας και να επωφελείται από τις υπηρεσίες ιατρικής θεραπείας. Επιδιώκουν να διασφαλίσουν ότι κανένα παιδί δεν θα στερείται το δικαίωμα περίθαλψης και αγωνίζονται κατά της ασθένειας και της κακής διατροφής με την παροχή θρεπτικών τροφών και καθαρού πόσιμου νερού.

→

Άρθρο 7: Τα κράτη αναγνωρίζουν το δικαίωμα του παιδιού στην εκπαίδευση και καθιστούν τη στοιχειώδη εκπαίδευση υποχρεωτική και δωρεάν για όλους. Επίσης, εξασφαλίζουν σε όλους την πρόσβαση στην ανώτατη παιδεία με όλα τα κατάλληλα μέσα, σε συνάρτηση με τις ικανότητες του καθενός, και παίρνουν μέτρα για να ενθαρρύνουν την τακτική σχολική φοίτηση και τη μείωση του ποσοστού εγκατάλειψης των σχολείων.

→

69

Aρθρο 8: Τα κράτη αναγνωρίζουν στο παιδί το δικαίωμα στην ανάπαυση και στις δραστηριότητες του ελεύθερου χρόνου, στην ενασχόληση με ψυχαγωγικά παιχνίδια και δραστηριότητες που είναι κατάλληλες για την ηλικία του και στην ελεύθερη συμμετοχή στην πολιτιστική και καλλιτεχνική ζωή.

→

Άρθρο 9: Τα κράτη επαγρυπνούν ώστε κανένα παιδί να μην υποβάλλεται σε βασανιστήρια ή σε άλλες σκληρές, απάνθρωπες ή εξευτελιστικές τιμωρίες ή μεταχείριση. Κανένα παιδί δεν πρέπει να στερείται την ελευθερία του κατά τρόπο παράνομο ή αυθαίρετο.

→

β. Μπορείτε να συμπληρώσετε κάθε άρθρο με μία τελική ή αποτελεσματική πρόταση που θα δείχνει ποιο σκοπό εξυπηρετεί ή ποιο αποτέλεσμα πετυχαίνει; Το παράδειγμα θα σας βοηθήσει:

• Τα κράτη οφείλουν να σέβονται τα δικαιώματα όλων των παιδιών του κόσμου,

για να προστατεύονται τα παιδιά από κάθε μορφή διάκρισης.

•

•

•

•

•

9. Όπως ξέρουμε, κάποια ρήματα σύνθετα με προθέσεις στον αόριστο και στον παρατατικό παίρνουν την αύξηση εσωτερικά, δηλαδή μετά την πρόθεση. Συμπληρώστε τον κατάλληλο τύπο αυτών των ρημάτων.

Οι ειδήσεις που έφτασαν από μακριά (διαλύω, αόριστος) _ τις ελπίδες να επικρατήσει ειρήνη. Οι δύο χώρες (απορρίπτω, παρατατικός) _ τις προτάσεις για διάλογο και (επιλέγω, παρατατικός) _ τη σύγκρουση. Ο ΟΗΕ (καταβάλλω, αόριστος) _ προσπάθειες να επικρατήσει η λογική και (εκδίδω, αόριστος) _ ανακοίνωση με την οποία (αναθέτω, παρατατικός) _ σε μια ομάδα επιστημόνων την αποστολή να βρουν μια ειρηνική λύση. Η ανθρωπότητα περίμενε με αγωνία το αποτέλεσμα. Ευτυχώς, λίγες μέρες μετά, τα δύο κράτη (εγκρίνω, αόριστος) _ το ειρηνευτικό σχέδιο.

10. Συμπληρώστε τα κενά με λέξεις σύνθετες με προθέσεις από τα αρχαία ελληνικά:

• Από την αρχαιότητα ως τις μέρες μας, συχνά ένα κράτος οργάνωνε _ (εκ + στρατός) για να _ (εις + βάλλω) σε ένα άλλο κράτος. Με αυτό τον τρόπο _ (κατά + πατώ) τις διεθνείς συμφωνίες και _ (επί + διώκω) να κυριαρχήσει σε άλλους λαούς. Οι λαοί που δέχονται την _ (επί + θέση) μερικές φορές _ (αντί + στέκομαι). ΄Aλλοτε όμως _ (υπό + τάσσομαι) και _ (μετά + τρέπομαι) σε _ (υπό + δούλος).

• ΄Oταν ο πόλεμος είναι τόσο άδικος, συχνά σε άλλες χώρες γίνονται _ (διά + δηλώνω) και _ (διά + μαρτυρώ), στις οποίες _ (συν + μετέχω) πολλοί φιλειρηνικοί άνθρωποι. Σκοπός τους είναι να _ (εν + τόπος) τρόπους για να _ (επί + κρατώ) και πάλι η ειρήνη. ΄Eνας τέτοιος τρόπος θα ήταν να _ (ανά + βιώνω) η ολυμπιακή εκεχειρία.

11. Συνδυάστε λέξεις από τις δύο στήλες για να σχηματίσετε άλλες σύνθετες. Στη συνέχεια χρησιμοποιήστε τις λέξεις που φτιάξατε σε ένα μικρό δικό σας κείμενο.

Γράψε την απάντησή σου στο παρακάτω γκρι πλαίσιο

επεξεργάσιμο κείμενο

12. Αντιγράψατε το παρακάτω απόσπασμα, όπου ένας Τούρκος μιλάει με έναν ΄Eλληνα κατά τη διάρκεια της Μικρασιατικής Καταστροφής, για να το χρησιμοποιήσετε σε μια σχολική εκδήλωση. ΄Oμως ξεχάσατε να βάλετε τόνους. Μπορείτε να τους συμπληρώσετε;

Διδώ Σωτηρίου, Ματωμένα Χώματα, εκδ. Κέδρος, Aθήνα, 1983