Κατεβάστε τις ενότητες 11-20 σε αρχείο 
ΠΩΣ ΠΗΡΕ ΤΟ ΟΝΟΜΑ ΤΟΥ ΤΟ PISAURUM
Το ενδιαφέρον των Ρωμαίων, όπως και των Ελλήνων, για την αναζήτηση της ετυμολογίας των λέξεων είναι αξιοσημείωτο. Πολλές όμως από τις ετυμολογίες που πρότειναν δεν επιβεβαιώνονται από τα δεδομένα της επιστήμης της Γλωσσολογίας. Στο κείμενο που ακολουθεί ο σχολιαστής του Βιργιλίου Σέρβιος μας εξηγεί πώς πήρε το όνομά του το Pisaurum (Πίσαυρο, σημ. Pesaro), μια παράλια πόλη της Ομβρικής (Umbria).
Διάβασε για τη Γαλατία
,
το Πέζαρο-Ουρμπίνο
,
για τον Σέρβιο
Το κείμενο
Brenno duce Galli, apud Alliam flumen delētis legiōnibus Rōmanōrum, evertērunt urbem Romam praeter Capitōlium, pro quo immensam pecuniam accepērunt. Turn Camillus, qui diu apud Ardeam in exilio fuerat propter Vēientānam praedam non aequo iure divīsam, absens dictātor est factus; is Gallos iam abeuntes secūtus est: quibus interemptis aurum omne recēpit. Quod illic appensum civitāti nomen dedit: nam Pisaurum dicitur, quod illic aurum pensātum est. Post hoc factum rediit in exilium, unde tamen rogātus reversus est.
Έφιππος πολεμιστής που μάχεται με ένα Γαλάτη (από επιτύμβια ετρουσκική στήλη του 3ου αι. π.Χ.).
Λεξιλόγιο
Brenno duce υπό την ηγεσία του Βρέννου, με αρχηγό τον Βρέννο
Gallus –i ο Γαλάτης
everto -verti -versum -vertĕre, 3(ex + verto) καταστρέφω εντελώς
praeter (πρόθ. + αιτ.) εκτός
pro (πρόθ. + αφαιρ.) ως αντάλλαγμα, ως αντίτιμο
immensus -a –um τεράστιος, πολύ μεγάλος
pecunia –ae χρήματα(1)
Camillus –i (Κάμιλλος) = Μ. Furius Camillus: κατέλαβε τους Βηίους, (Vēii, πόλη της Ετρουρίας) αλλά οι Ρωμαίοι τον εξόρισαν με την κατηγορία ότι οικειοποιήθηκε παράνομα μέρος της λείας. Στη συνέχεια όμως του έδωσαν έκτακτες εξουσίες (dictātor) για να αντιμετωπίσει τους Γαλάτες· πράγμα που πέτυχε, με αποτέλεσμα να ανακληθεί από την εξορία
diu (επίρρ.) για πολύ καιρό
exilium -ii (i) η εξορία(2)
Ardea –ae η Αρδέα, πόλη του Λατίου
praeda –ae η λεία·
Vēientāna (επίθ.)
praeda η λεία από τους Βηίους
aequus -a –um ίσος, δίκαιος(3)
aequo iure ακριβοδίκαια
divido, divīsi, divīsum, dividĕre, 3 μοιράζω·
non aequo iure divīsam (επιθ. μετοχή) που δεν είχε μοιραστεί ακριβοδίκαια
dictātor –ōris δικτάτορας, αρχιστράτηγος (εκλεγόταν για έξι μήνες με έκτακτες εξουσίες)
abeo, -ii(īvi), -itum, -īre, 4(ab+eo) φεύγω
sequor, secūtus sum, sequi, αποθ. 3 ακολουθώ(4)
interimo, -ēmi, - emptum, -imĕre, 3(inter+emo) εξολοθρεύω
quibus = eis
recipio, -cēpi, -ceptum, -cipĕre,< 3*(re+capio) παίρνω πίσω, επανακτώ
aurum –i χρυσάφι
appendo, - pendi, - pensum, - pendĕre, 3(ad+pendo) ζυγίζω
quod=id
illic (επίρρ.) εκεί
penso (θαμ.του pendo), 1 ζυγίζω· ο Σέρβιος παράγει το Pisaurum < penso+aurum
factum –i πράξη(5)
unde (επίρρ.) από όπου
rogo, 1 ( + αιτ. του προσ.) παρακαλώ (κάποιον), ζητώ
revertor, reverti (reversus sum), reverti, 3 = επιστρέφω (το ρήμα είναι ημιαποθετικό ή αποθετικό, ανάλογα με τον παρακείμενο).
Ετυμολογικά: 1. κυρ. «ιδιοκτησία σε ζώα»· pecus-oris = ζώα, κοπάδι· 2. exulo 3. > aequitas 4. con-sequor, socius, secundus 5. < facio
Κείμενο και μετάφραση
Δες τη μετάφραση κάθε σειράς πατώντας στο μ
ή εμφάνισε - απόκρυψε όλη τη μετάφραση πατώντας εδώ
ΡΗΜΑΤΑ
ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ
ΕΠΙΘΕΤΑ
Δες τα παραθετικά των επιθέτων πατώντας στο β ή εμφάνισε - απόκρυψέ τα όλα πατώντας εδώ
Β΄ ΚΛΙΣΗΣ
Γ΄ ΚΛΙΣΗΣ
Γραμματικές παρατηρήσεις
Χρονικές αντικαταστάσεις
| εν. | coniurat | expellitur | deprehenduntur | strangulantur | interficitur | tradit | consequuntur | occidi | vulnerari |
| πρτ. | coniurabat | expellebatur | deprehendebantur | strangulabantur | interficiebatur | tradebat | consequebantur | - | - |
| μελ. | coniurabit | expelletur | deprehendentur | strangulabuntur | interficietur | tradet | consequentur | occisum iri | vulneratum iri |
| πρκ. | coniuravit | expulsus est | deprehensi sunt | strangulati sunt | interfectus est | tradidit | consecuti sunt | occisos esse | vulneratos esse |
| υπρ. | coniuraverat | expulsus erat | deprehensi erant | strangulati erant | interfectus erat | tradiderat | consecuti erant | - | - |
| σ.μελ. | coniuraverit | expulsus erit | deprehensi erunt | strangulati erunt | interfectus erit | tradiderit | consecuti erunt | occisos fore | vulneratos fore |
Συντακτικές παρατηρήσεις
Απαρεμφατική σύνταξη
| Ευθύς λόγος | Πλάγιος λόγος |
| Catilina a Cicerone ex urbe expulsus est. | Scriptor narrat Catilinam a Cicerone ex urbe expulsum esse. Catilina dicitur a Cicerone ex urbe expulsum esse. |
Μετατροπή σύνταξης
| Από παθητική | Σε ενεργητική σύνταξη |
| Catilina a Cicerone ex utbe expulsus est. | Cicero Catilinam ex urbe expulit. |
| Ab Antonio, altero consule, Catilina interfectus est. | Antonius, alter consul, Catilinam interfecit. |
| Gaius Sallustius tradit multos etiam milites Romanos occissos esse (ab hostibus). | Gaius Sallustius tradit hostes occidisse multos etiam milites Romanos. |