Κατεβάστε τις ενότητες 11-20 σε αρχείο 
ΕΝΑΣ ΠΑΝΗΓΥΡΙΚΟΣ ΤΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ
Ο Αρχίας (Aulus Licinius Archia) ήταν Έλληνας ποιητής από την Αντιόχεια· Απέκτησε τη ρωμαϊκή υπηκοότητα, αλλά ο Γράτιος προσέβαλε τη σχετική απόφαση για τεχνικούς ―στην ουσία για πολιτικούς― λόγους. Τον ποιητή υπερασπίστηκε με επιτυχία ο Κικέρωνας το 62 π.Χ. Ο λόγος του αυτός είναι ένας από τους πιο λαμπρούς πανηγυρικούς της λογοτεχνίας που γράφτηκαν στην αρχαιότητα. Στο απόσπασμα που ακολουθεί η οπτική γωνία του ρήτορα είναι κύρια ρωμαϊκή: τα λογοτεχνικά κείμενα μάς διασώζουν την υποδειγματική συμπεριφορά (exempla) των μεγάλων ανδρών, για να μπορούν να τη μιμούνται οι νεότεροι.
Διάβασε για τον Κικέρωνα
,
τον Αρχία από την Αντιόχεια
Το κείμενο
Pleni omnes sunt libri, plenae sapientium voces, plena exemplōrum vetustas; quae iacērent in tenebris omnia, nisi litterārum lumen accederet. Quam multas imagines fortissimōrum virorum-non solum ad intuendum, verurn etiam ad imitandum-scriptōres et Graeci et Latīni nobis reliquērunt! Quas ego, cupidus bene gerendi et administrandi rem publicam, semper mihi proponēbam. Colendo et cogitando homines excellentes animum et mentem meam conformābam. Sic enim -laudem et honestātem solum expetendo, omnes cruciātus corporis et omnia pericula mortis parvi esse ducendo- me pro salūte vestrā in tot ac tantas dimicatiōnes obicere potui.
Λεξιλόγιο
sapiens -ntis (αρσ.) σοφός(1)
vox, vocis (θ.) λόγος
vetustas -ātis (θ.) αρχαιότητα(2)
iacērent: του iaceo
tenebrae -ārum (μόνο πληθ.) σκοτάδι, αφάνεια
nisi (σύνδ. υποθ.) αν δεν (ο υποθ. λόγος nisi ... accederet, iacērent ... δηλώνει το αντίθετο του πραγματικού· βλ. το μάθ. XXXIX)
litterae -ārum τα γράμματα, η λογοτεχνία
lumen -inis (ουδ.) φως(3)
accēdo, -cessi, -cessum, -cedĕre, 3 (ad + cedo) πλησιάζω· προστίθεμαι, συνοδεύω
imāgo -inis (θ.) εικόνα
non solum ... verum etiam όχι μόνο ... αλλά και
intueor, -tuitus sum, -tuēri, αποθ. 2 (in + tueor) ατενίζω, κοιτάζω(4)
scriptor -ōris (αρσ.) συγγραφέας(5)
relinquo, -līqui, -lictum, -linquĕre (re + linquo) αφήνω, κληροδοτώ(6)
quas = eas = imagines
gero διοικώ
administro, 1 διαχειρίζομαι(7)
propōno, -posui, -positum, -ponĕre, 3 (pro + pono· + αιτ. και δοτ.) βάζω μπροστά μου ως παράδειγμα (quas ... mihi proponēbam)
colo, colui, cultum, colĕre, 3 καλλιεργώ· λατρεύω(9)
cogito, 1 σκέφτομαι, αναλογίζομαι
excellens -ntis (μτχ. του excello) διακεκριμένος, έξοχος(10)
conformo, 1 (cum + formo) διαμορφώνω, διαπλάθω(11)
sic (επίρρ.) έτσι, με τον τρόπο αυτό
honestas -ātis (θ.) τιμή, δόξα(12)
expeto, -petīvi(petii), -petītum, -petĕre, 3 (ex + peto) επιδιώκω
cruciātus -us (αρσ.) βάσανο, ταλαιπωρία(13)
duco, dūxi, ductum, ducĕre, 3 θεωρώ· aliquid parvi (γεν.) duco θεωρώ ότι κάτι έχει μικρή αξία, δεν υπολογίζω
pro (προθ. + αφ.) για χάρη
pro salūte vestra για τη σωτηρία σας
ot (άκλ. δεικτ. αντ.) τόσοι πολλοί
dimicatio-ōnis (θ.) αγώνας(14)
obicio, -iēci, -iectum, -icĕre, 3 (ob + iacio) ρίχνω· me obicio ρίχνομαι (σύνταξη: me potui obicĕre in tot ac tantas dimicatiōnes pro salūte vestra)
Ετυμολογικά: 1. > sapientia 2. vetus-eris = παλιός· πρβ. veterānus ≥ βετεράνος 3. luna, il-lustris 4. > tutor 5. < scribo 6. λείπ-ω, ἔ-λιπον 7. minister 8. > sempiternus 9. agri-cultura 10. ante-cello 11. < forma 12. honor, honōro 13. ex-crucio 14. < dimico
Κείμενο και μετάφραση
Δες τη μετάφραση κάθε σειράς πατώντας στο μ
ή εμφάνισε - απόκρυψε όλη τη μετάφραση πατώντας εδώ
ΡΗΜΑΤΑ
ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ
ΕΠΙΘΕΤΑ
Δες τα παραθετικά των επιθέτων πατώντας στο β ή εμφάνισε - απόκρυψέ τα όλα πατώντας εδώ
Β΄ ΚΛΙΣΗΣ
Γ΄ ΚΛΙΣΗΣ
Γραμματικές παρατηρήσεις
Χρονικές αντικαταστάσεις
| εν. | coniurat | expellitur | deprehenduntur | strangulantur | interficitur | tradit | consequuntur | occidi | vulnerari |
| πρτ. | coniurabat | expellebatur | deprehendebantur | strangulabantur | interficiebatur | tradebat | consequebantur | - | - |
| μελ. | coniurabit | expelletur | deprehendentur | strangulabuntur | interficietur | tradet | consequentur | occisum iri | vulneratum iri |
| πρκ. | coniuravit | expulsus est | deprehensi sunt | strangulati sunt | interfectus est | tradidit | consecuti sunt | occisos esse | vulneratos esse |
| υπρ. | coniuraverat | expulsus erat | deprehensi erant | strangulati erant | interfectus erat | tradiderat | consecuti erant | - | - |
| σ.μελ. | coniuraverit | expulsus erit | deprehensi erunt | strangulati erunt | interfectus erit | tradiderit | consecuti erunt | occisos fore | vulneratos fore |
Συντακτικές παρατηρήσεις
Απαρεμφατική σύνταξη
| Ευθύς λόγος | Πλάγιος λόγος |
| Catilina a Cicerone ex urbe expulsus est. | Scriptor narrat Catilinam a Cicerone ex urbe expulsum esse. Catilina dicitur a Cicerone ex urbe expulsum esse. |
Μετατροπή σύνταξης
| Από παθητική | Σε ενεργητική σύνταξη |
| Catilina a Cicerone ex utbe expulsus est. | Cicero Catilinam ex urbe expulit. |
| Ab Antonio, altero consule, Catilina interfectus est. | Antonius, alter consul, Catilinam interfecit. |
| Gaius Sallustius tradit multos etiam milites Romanos occissos esse (ab hostibus). | Gaius Sallustius tradit hostes occidisse multos etiam milites Romanos. |