Κατεβάστε τις ενότητες 11-20 σε αρχείο 
TO ΕΛΑΦΙ TOY ΣΕΡΤΩΡΙΟΥ
Ο μονόφθαλμος Ρωμαίος στρατηγός Σερτώριος υπήρξε μια γοητευτική προσωπικότητα της ρωμαϊκής ιστορίας. Γύρω στο 80 π.Χ. οργάνωσε μεγάλο μέρος της Ιβηρικής χερσονήσου σε ανεξάρτητη επικράτειά του, όπου βρήκαν καταφύγιο πολλοί Ρωμαίοι, κυρίως αντίπαλοι του Σύλλα (βλ. την εισ. στο μάθ. XL). Κέρδισε τη συμπάθεια των ιθαγενών κατοίκων με τη γενναιότητα, τη μετριοπάθεια, τη δικαιοσύνη του και με την ικανότητά του να εκμεταλλεύεται τη δεισιδαιμονία τους, όπως δείχνει και η παρακάτω ιστορία με το ελάφι. Χάρη στις αναμφισβήτητες στρατιωτικές του ικανότητες και ακολουθώντας κυρίως την τακτική του ανταρτοπολέμου, κατόρθωσε να νικήσει επανειλημμένα τις ρωμαϊκές λεγεώνες που στάλθηκαν εναντίον του. Δολοφονήθηκε το 73 ή το 72 π.Χ από τον Περπέννα.
Διάβασε για τον Σερτώριο 
Το κείμενο
Cerva alba eximiae pulchritūdinis Sertōrio a Lusitāno quodam dono data erat. Sertōrius omnibus persuāsit cervam, instinctam numine Diānae, conloqui secum et docēre, quae utilia factu essent. Si quid durius ei videbātur, quod imperandum militibus esset, a cervā sese monitum esse praedicābat. Ea cerva quodam die fūgit et perisse credita est. Cum aliquis Sertōrio nuntiavisset cervam inventam esse, Sertōrius eum iussit tacēre; praeterea praecēpit ut eam postero die repente in eum locum emitteret, in quo ipse cum amīcis futūrus esset. Postridie eius diēi Sertōrius, admissis amīcis in cubiculum suum, dixit eis visum in somno sibi esse cervam, quae perisset, ad se reverti. Cum cerva, emissa a servo, in cubiculum Sertōrii introrupisset, admiratio magna orta est.
Λεξιλόγιο
albus -a -um άσπρος(2)
eximius -a -um εξαιρετικός
pulchritūdo -inis ομορφιά(3)
Lusitānus -i ο Λουζιτανός, κάτοικος της σημερινής Πορτογαλίας
dono (δοτ. του σκοπού) ως δώρο
persuadeo (+ δοτ. και απαρ.) πείθω ότι
instinguo, -stinxi, -stinctum, -stinguĕre, 3 παρορμώ· κατευθύνω(4)
conloquor, -locūtus sum, -loqui, 3 συζητώ, μιλάω
secum = cum se doceo ( + πλαγ. ερώτ.) υποδεικνύω
utilis -is -e χρήσιμος(5)
factu βλ. το μάθ. XXXIV
durus -a -um σκληρός(6)· durius βλ. το μάθ. XXVII
vidētur (+ δοτ. προσ. και απαρ.) (μου) φαίνεται ότι· si quid... videbātur ενν. esse
invenio, -vēni, -ventum, -venīre, 4 βρίσκω
praeterea (επίρρ.) επιπλέον
praecipio, -cēpi, -ceptum, -cipĕre, 3* (prae + capio) καθοδηγώ(7)
emitto, -mīsi -missum, -mittĕre, 3 (e + mitto) αφήνω ελεύθερο
postridie eius diēi = postero die
admitto, -mīsi, -missum, -mittĕre, 3 (ad + mitto) αφήνω κάποιον να περάσει, δέχομαι
introrumpo, -rūpi, -ruptum, -rumpĕre, 3 (intra + rumpo) εισβάλλω
admiratio -ōnis (θ.) θαυμασμός, κατάπληξη(8)
orior, ortus sum, orīri, 4 ανατέλλω· γεννιέμαι, εμφανίζομαι(9)
Ετυμολογικά: 1. κέρ-ατο 2. > άλμπουμ 3. < pulcher 4. κυρ. «κεντρίζω»· αρχ. στίζω· πρβ. ένστικτο < instictus 5. > utilitas· utor 6. πρβ. ντούρος << ιτ. 7. > praeceptor 8. < admīror 9. ὄρ-νυμι.
Κείμενο και μετάφραση
Δες τη μετάφραση κάθε σειράς πατώντας στο μ
ή εμφάνισε - απόκρυψε όλη τη μετάφραση πατώντας εδώ
ΡΗΜΑΤΑ
ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ
ΕΠΙΘΕΤΑ
Δες τα παραθετικά των επιθέτων πατώντας στο β ή εμφάνισε - απόκρυψέ τα όλα πατώντας εδώ
Β΄ ΚΛΙΣΗΣ
Γ΄ ΚΛΙΣΗΣ
Γραμματικές παρατηρήσεις
Χρονικές αντικαταστάσεις
| εν. | coniurat | expellitur | deprehenduntur | strangulantur | interficitur | tradit | consequuntur | occidi | vulnerari |
| πρτ. | coniurabat | expellebatur | deprehendebantur | strangulabantur | interficiebatur | tradebat | consequebantur | - | - |
| μελ. | coniurabit | expelletur | deprehendentur | strangulabuntur | interficietur | tradet | consequentur | occisum iri | vulneratum iri |
| πρκ. | coniuravit | expulsus est | deprehensi sunt | strangulati sunt | interfectus est | tradidit | consecuti sunt | occisos esse | vulneratos esse |
| υπρ. | coniuraverat | expulsus erat | deprehensi erant | strangulati erant | interfectus erat | tradiderat | consecuti erant | - | - |
| σ.μελ. | coniuraverit | expulsus erit | deprehensi erunt | strangulati erunt | interfectus erit | tradiderit | consecuti erunt | occisos fore | vulneratos fore |
Συντακτικές παρατηρήσεις
Απαρεμφατική σύνταξη
| Ευθύς λόγος | Πλάγιος λόγος |
| Catilina a Cicerone ex urbe expulsus est. | Scriptor narrat Catilinam a Cicerone ex urbe expulsum esse. Catilina dicitur a Cicerone ex urbe expulsum esse. |
Μετατροπή σύνταξης
| Από παθητική | Σε ενεργητική σύνταξη |
| Catilina a Cicerone ex utbe expulsus est. | Cicero Catilinam ex urbe expulit. |
| Ab Antonio, altero consule, Catilina interfectus est. | Antonius, alter consul, Catilinam interfecit. |
| Gaius Sallustius tradit multos etiam milites Romanos occissos esse (ab hostibus). | Gaius Sallustius tradit hostes occidisse multos etiam milites Romanos. |