Ο Δηιφόντης ήταν Ηρακλείδης από την πλευρά του πατέρα του Αντίμαχου, εγγονός του Θρασύνορα και τρισέγγονος του Ηρακλή. Παντρεύτηκε την Υρνηθώ, κόρη του επίσης Ηρακλείδη Τήμενου. Μαζί απέκτησαν τρεις γιους, τον Αντιμένη, τον Ξάνθιππο και τον Αργείο, και μια κόρη, την Ορσοβία. Σύμφωνα με μια επιδαύρια παράδοση, τα αδέλφια της ζήλεψαν εκείνη και τον σύζυγό της, γιατί ο Τήμενος θέλησε να κληροδοτήσει σε αυτούς το βασίλειο του Άργους. Και λεγόταν ότι σκότωσαν οι ίδιοι, εκτός από τον μικρότερο, ή με μισθωτούς δολοφόνους τον πατέρα τους. Όμως, ο στρατός παρέδωσε το βασίλειο στον Δηιφόντη και την Υρνηθώ, αλλά όταν επέστρεψαν οι γιοι του Τήμενου, το ζευγάρι με τα παιδιά τους αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν το Άργος και να εγκατασταθούν στην Επίδαυρο. Έχοντας κατά νου να χωρίσουν το ζευγάρι, τα αδέλφια της Κερύνης και Φάλκης της παράγγειλαν ότι θέλουν να μιλήσουν στην Υρνηθώ, την παρέσυραν έξω από τα τείχη και την άρπαξαν σέρνοντάς την πάνω στο άρμα τους. Ο Δηιφόντης, ειδοποιημένος από έναν Επιδαύριο, καταδίωξε τους απαγωγείς μαζί με τα παιδιά του, και σκότωσε τον Κερύνη με το δόρυ του. Φοβήθηκε όμως να χτυπήσει και τον άλλον, τον Φάλκη, και κάνει κατά λάθος κακό στη γυναίκα του. Τελικά, την έγκυο Υρνηθώ τη σκότωσε ο αδελφός της, καθώς την τραβούσε για να φύγει μαζί του. Ο Δηιφόντης και τα παιδιά τους την έθαψαν εκεί, στο μέρος που μαρτύρησε, σε μια τοποθεσία γεμάτη ελιές κοντά στην Επίδαυρο κι εκεί έκτισαν το τέμενός της, όπου της αποδίδονταν θεϊκές τιμές. Το μέρος ονομάστηκε Υρνήθιο και ακόμη και στα ιστορικά χρόνια υπήρχε η συνήθεια να μην αγγίζει κανείς τα σπασμένα κλαριά εκεί. Την ιστορία την παραδίδει ο Παυσανίας (2.28.3-7), ενώ ο Ευριπίδης έκανε την Υρνηθώ τη βασική ηρωίδα στην αποσπασματικά σωσμένη τραγωδία Τημενίδαι. Και ο Δηιφόντης συμμάχησε με τους Δωριείς για να καθυποτάξει το Άργος (Πολύαινος 2.12).
Σχετικά λήμματα