Ο Φιλάμμωνας είναι ποιητής και θεωρείται και μάντης, ίσως γιατί πατέρας του είναι ο μαντικός θεός Απόλλωνας. Οι πηγές του δίνουν για μητέρα τη Φιλωνίδα, κόρη του Δηιόνα ή του Εωσφόρου και της Κλεόβοιας ή της Χρυσόθεμης. Πιο συχνά όμως για μητέρα του λογαριάζεται η Χιόνη, κόρη του Δαιδαλίονα. Είτε με τη Φιλωνίδα είτε με τη Χιόνη, την ίδια μέρα ενώθηκαν δυο θεοί μαζί της, αδελφοί μεταξύ τους από τον πατέρα τους Δία —ο Ερμής και ο Απόλλωνας. Και από τον Ερμή απέκτησε τον Αυτόλυκο, παππού του Οδυσσέα και, κατά μια νεότερη και όχι καλά τεκμηριωμένη εκδοχή, του Ιάσονα, και τον Φιλάμμωνα από τον Απόλλωνα. Και τα δυο παιδιά είχαν ιδιότητες από τους πατεράδες τους, ο Αυτόλυκος ήταν επιδέξιος κλέφτης, ο αδελφός του Φιλάμμωνας ποιητής και μάντης. Περίεργη είναι και η αναφορά από τον Υγίνο ότι σύμφωνα με μια εκδοχή πατέρας του Φιλάμμωνα ήταν ο Ήφαιστος (158, 161, 200.1). Όποιοι και να ήταν οι γονείς, ο γιος έγινε ένα πολύ όμορφο παλληκάρι που το ερωτεύτηκε η Νύμφη Αργιόπη. Όταν όμως έμεινε έγκυος, ο Φιλάμμωνας την άφησε και εκείνη εγκατέλειψε τον τόπο της, τον Παρνασσό, και κατέφυγε στο θρακικό έθνος των Οδρυσών, όπου γέννησε τον γιο τους Θάμυρη, μυθικό ποιητή και αοιδό.
τὴν δὲ Ἀργιόπην τέως μὲν περὶ τὸν Παρνασσὸν οἰκεῖν, ἐπεὶ δὲ εἶχεν ἐν γαστρί, ἐς Ὀδρύσας λέγουσι μετοικῆσαι· Φιλάμμωνα γὰρ οὐκ ἐθέλειν ἐς τὸν οἶκον αὐτὴν ἄγεσθαι. καὶ Θάμυριν μὲν Ὀδρύσην τε καὶ Θρᾷκα ἐπὶ τούτῳ καλοῦσιν·
(Παυσ. 4.33.3)
Ο Φιλάμμωνας θεωρείται και πατέρας του Εύμολπου που δίδαξε μουσική στον Ηρακλή, παίρνοντας τη θέση του Λίνου, τον οποίο ο οξύθυμος μαθητής σκότωσε κατά λάθος (Θεόκρ. 24.109-110). Του αποδίδουν την πρωτιά στην οργάνωση χορωδιών με νέα κορίτσια και την οργάνωση των Μυστηρίων της Δήμητρας στη Λέρνη πολύ πριν από την κάθοδο των Ηρακλειδών στην Πελοπόννησο, αν και ο Παυσανίας το αμφισβητεί. Λεγόταν ότι πήρε μέρος στην Αργοναυτική εκστρατεία. Έσπευσε να βοηθήσει τους κατοίκους των Δελφών με στρατιά Αργείων, όταν αυτοί δέχτηκαν επίθεση από τους Φλεγύες. Πολεμώντας πέθανε.
Σχετικά λήμματα
ΑΠΟΛΛΩΝΑΣ, ΑΥΤΟΛΥΚΟΣ, ΔΑΙΔΑΛΙΩΝ, ΕΡΜΗΣ, ΕΥΜΟΛΠΟΣ, ΗΡΑΚΛΗΣ, ΗΦΑΙΣΤΟΣ, ΘΑΜΥΡΗΣ, ΛΙΝΟΣ