Ασκείς δύναμη (σπρώχνεις) στο βιβλίο Φυσικής σου που βρίσκεται πάνω στο θρανίο και το αφήνεις. Αυτό αρχίζει να κινείται και ύστερα από λίγο σταματά. Ποια δύναμη προκάλεσε το σταμάτημα του βιβλίου; Σπρώχνουμε ένα πιάνο με ουρά αλλά αυτό δεν κινείται. Ποια δύναμη δεν του επιτρέπει να κινηθεί;

Η δύναμη που ασκείται στις δύο παραπάνω περιπτώσεις και αντιστέκεται στην κίνηση των σωμάτων ονομάζεται τριβή.

Η τριβή είναι η δύναμη που ασκείται από ένα σώμα σε ένα άλλο όταν βρίσκονται σε επαφή και το ένα κινείται ή τείνει να κινηθεί σε σχέση με το άλλο. Η διεύθυνση της τριβής είναι παράλληλη με τις επιφάνειες των σωμάτων που εφάπτονται και έχει φορά τέτοια ώστε να αντιστέκεται στην ολίσθηση της μιας επιφάνειας πάνω στην άλλη.

Υπάρχει η στατική τριβή και η τριβή ολίσθησης.

Στατική τριβή έχουμε όταν δεν υπάρχει κίνηση του ενός σώματος σε σχέση με το άλλο ενώ ασκείται δύναμη τέτοιας κατεύθυνσης που τείνει να δημιουργήσει κίνηση.

Τριβή ολίσθησης έχουμε όταν το ένα σώμα κινείται σε σχέση με το άλλο.

Η τριβή ολίσθησης (Τ=μ? Fκ, όπου Τ η τριβή, μ ο συντελεστής ολίσθησης και Fκ η κάθετη αντίδραση του επιπέδου):

• Δεν εξαρτάται από το εμβαδόν της κοινής επιφάνειας επαφής των σωμάτων,
• Δεν εξαρτάται από τη σχετική ταχύτητα των σωμάτων,
• Εξαρτάται από την φύση των επιφανειών επαφής (συντελεστής τριβής ολίσθησης μ) και
• Είναι ανάλογη της κάθετης αντίδρασης (Fκ).

Η τριβή είναι παρούσα σε κάθε κίνησή μας στην καθημερινή ζωή. Έχει διπλό ρόλο στη ζωή μας. Από τη μία αντιστέκεται στην κίνηση των σωμάτων όπως κίνηση έλκηθρου, κίνηση κολυμβητή και από την άλλη είναι αυτή που μας βοηθά να βαδίσουμε, να κρατήσουμε ένα ποτήρι στο χέρι μας, να κινηθεί ένα αυτοκίνητο.

Παίξτε με την            Προσομοίωση για την τριβή