Η αρχή του τέλους του Μεσαιωνικού Ελληνισμού, Μάντζικερτ - 1071

Τό τέλος του ενδέκατου αιώνα σημαδεύτηκε από τήν εισβολή στήν Μικρά Ασία, νομάδων προερχόμενων από τήν Μογγολία. Αυτοί ήταν οι Σελτζούκοι Τούρκοι, οι οποίοι εγκατέλειπαν σταδιακά τίς στέπες της Σιβηρίας γιά νά εγκατασταθούν σέ πιό γόνιμα εδάφη, αλλά καί νά λεηλατήσουν τίς πλούσιες πόλεις της αυτοκρατορίας των Ρούμ, όπως αποκαλούσαν τήν Βυζαντινή αυτοκρατορία. Αυτές οι επιδρομές έμελλε νά σημάνουν τήν αρχή του τέλους του Μεσαιωνικού Ελληνισμού. Πόλεις καί χωριά ισοπεδώθηκαν, ναοί καί έργα πολιτισμού παραδόθηκαν στήν πυρά καί χιλιάδες κάτοικοι θανατώθηκαν ή οδηγήθηκαν στήν σκλαβιά. Μέ τίς ληστρικές τους επιδρομές, κατόρθωναν νά εξαρθρώνουν συστηματικά τήν αγροτική καί αστική οικονομία των υπό εισβολή χωρών καί νά προκαλούν κατόπιν τούτου τή μαζική έξοδο των κατοίκων των απειλούμενων περιοχών πρός άλλες ασφαλέστερες περιοχές πού έτσι ερήμωναν αναγκαστικά. Οπότε στό κενό πού είχε δημιουργηθεί εισχωρούσαν στή συνέχεια οι πολεμοχαρείς αυτές νομαδικές φυλές, αποκτούσαν τόν έλεγχό τους, καί εγκαθιστούσαν τίς σκηνές καί τά ποίμνιά τους γιά μόνιμη πλέον διαμονή καί κατοχή.

Είναι μία περίδος της ιστορίας μας πού πολλοί θέλουν νά τήν ξεχάσουμε. Αξίζει νά κάνουμε μία ανάλυση γιά αυτά τά γεγονότα καί τά επακόλουθά τους τά οποία βιώνουμε ακόμα καί σήμερα. Εχουμε έναν επεκτατικό πόλεμο από ένα βάρβαρο λαό που έφερε καταστροφή καί θάνατο στούς λαούς πού κατοικούσαν χιλιάδες χρόνια στά χώματα της Μικράς Ασίας καί είχαν αναπτύξει κατά τήν αρχαιότητα έναν από τούς σημαντικότερους πολιτισμούς. Οπως είχε πεί καί ένας Γερμανός διανοούμενος "Είναι διαστροφή της παγκόσμιας ιστορίας τά εδάφη αυτά νά μήν ανήκουν σέ αυτούς πού φώτισαν μέ τά φώτα του πολιτισμού τους ολόκληρη τήν ανθρωπότητα." Τώρα τό νά αναφέρεται κάποιος σέ αυτά τά γεγονότα αποτελεί γιά ένα κομμάτι των νέο-Ελλήνων οπισθοδρόμηση καί θεωρείται εθνικισμός. Αλλά τί είναι εθνικισμός αλήθεια; Τό νά δικαιώνεις καί νά νομιμοποιείς κατοχή πού προέκυψε από εισβολή, επεκτατικούς πολέμους καί γενοκτονίες ή τό νά μνημονεύεις τούς προγόνους σου πού ήταν θύματα ιμπεριαλιστικών πολέμων καί άφησαν τά κόκκαλά τους σέ αυτά τά χώματα; Τό νά αποδέχεσαι τήν εξαφάνιση κάθε ίχνους των προηγούμενων πολιτισμών πώς θά μπορούσε νά λέγεται αυτό; Η λήθη δέν είναι έγκλημα καί προσβολή; Μήπως όσοι Ελληνες αποδέχονται αυτή τήν κατάσταση, επικυρώνουν τόν εθνικισμό των γειτόνων μας; Μήπως αυτοί είναι οι πραγματικοί εθνικιστές; Δέν είναι κάτι αντίστοιχο μέ τό Αγγλοαμερικανικό σχέδιο Αννάν; Αποδεχόμενος αυτό τό σχέδιο καί νομιμοποιώντας τήν τούρκικη εισβολή, αποδέχεσαι ταυτόχρονα καί τήν εθνικιστική πολιτική της εισβολής, καί των επεκτατικών πολέμων; Η άρνηση της γενοκτονίας είναι μία μορφή επίθεσης. Συνεχίζει τήν γενοκτονία. Διαστρεβλώνει τήν ιστορία γιά νά αποκαταστήσει τούς δράστες καί νά δαιμονοποιήσει τά θύματα. Η άρνηση της γενοκτονίας των Ελλήνων της Μικράς Ασίας είναι τό τελικό στάδιο της γενοκτονίας. Αυτό τό ήξερε άριστα ο Χίτλερ, ο οποίος όταν είχε ερωτηθεί γιά τήν κρίση της ιστορίας σχετικά μέ τήν πολιτική του πάνω στούς Εβραίους καί στούς Σλάβους είχε απαντήσει: "Ποιός θυμάται τούς Αρμένιους;"

Οταν τό 1919 οι Ελληνες υπό τήν καθηδήγηση του Ελευθερίου Βενιζέλου, αποβιβάστηκαν στήν Σμύρνη γιά νά πραγματοποιήσουν ένα όνειρο πέντε αιώνων, η Ελληνική αριστερά θεώρησε καί θεωρεί ότι οι Έλληνες ήταν οι ιμπεριαλιστές της Ανατολής, ενώ οι νεότουρκοι του Κεμάλ έκαναν εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα. Δηλαδή όταν περάσει ένα χρονικό διάστημα ο εισβολέας θεωρείται νόμιμος κάτοχος των εδαφών πού έχει αρπάξει; Πόσο είναι αυτό τό διάστημα; Δηλαδή ο Χίτλερ θα δικαιωνόταν από τήν αριστερά εάν ήταν νικητής, καί ύστερα από πόσο χρονικό διάστημα; Τό πέρας μεγάλου χρονικού διαστήματος δικαιώνει γιά ορισμένους νεοέλληνες τήν Χιτλερική πολιτική τής εισβολής και τής γενοκτονίας; Επομένως σύμφωνα μέ τήν λογική ότι ξεχνούμε, άν περάσουν πολλά χρόνια, τό νόμιμο κάτοχο εδαφών καί μνημείων, σύμφωνα μέ αυτή τήν λογική ο Καραϊσκάκης πού πολιορκούσε τήν Αθήνα ύστερα από έξι αιώνες ξένης κατοχής (Ενετικής καί Τουρκικής), ήταν ιμπεριαλιστής καί εθνικιστής; Ομοίως η Κρήτη καί η Θεσσαλονίκη έμειναν γιά επτά καί οκτώ αιώνες υπό ξένη κατοχή. Κακώς τίς κατέλαβε ελληνικός στρατός, όπως κακώς κατέλαβε ελληνικός στρατός τήν Σμύρνη, πού ήταν γιά έξι αιώνες υπό Οθωμανική κατοχή;

Οι Εβραίοι κακώς επέστρεψαν ύστερα από 2500 χρόνια καί ίδρυσαν τό κράτος του Ισραήλ; Ενα κράτος αναγνωρισμένο από τούς πάντες. Τήν Πόλη πρέπει νά τήν λησμονήσουμε επειδή πέρασαν 500 χρόνια πού τήν χάσαμε; Τί είναι δίκαιο, τί άδικο, τί εθνικισμός, τί φασισμός, τί ιμπεριαλισμός, τί πολυπολιτισμός, τί ρατσισμός, τί διεθνισμός, τί αλήθεια τί ψέμα; Μήπως έιναι όροι πού χρησιμοποιούνται ανάλογα μέ τά συμφέροντα των ισχυρών γιά νά κάνουν τήν πολιτική πού τούς εξυπηρετεί; Μήπως η αλήθεια επιβάλεται από όσους έχουν τήν δύναμη καί τήν θέληση νά τήν επιβάλλουν; Οι Σκοπιανοί μέ τήν τρομερή ενεργητικότητα έχουν επιβάλλει διεθνώς τήν ονομασία "Μακεδονία". Οι Τούρκοι μέ τήν απίστευτη θέληση έχουν επιβάλλει τήν εξαφάνιση από τίς εγκυκλοπαίδειες καί από τά βιβλία ιστορίας τη γενοκτονία των χριστιανών στήν Μικρά Ασία. Οι Εβραίοι έχουν πείσει άπαντα τά κράτη νά ταυτίσουν τόν όρο ολοκαύτωμα μέ τά δικά τους δεινά καί καταδιώκουν ακόμα τούς ενενηντάχρονους Ναζί γιά νά τούς τιμωρήσουν γιά τά εγκλήματά τους. Αν ένας Ελληνας καταδικάζει τούς νεότουρκους Κεμάλ, Εμβέρ, Ταλάτ γιά τήν γενοκτονία του 1914, τούς Μεντερές καί Ινονού γιά τά Σεπτεμβριανά, καί τούς Ετσεβίτ καί Ντεμιρέλ γιά τήν Κύπρο αποδίδει τήν αλήθεια καί τήν δικαιοσύνη ή είναι ρατσιστής; Οσοι σφίγγουν τό χέρι του Λεπέν είναι φασίστες, ενώ όσοι σφίγγουν τό χέρι του Ντεμιρέλ ή του Μπούς τί είναι; Στήν σελίδα αυτή δέν θέλουμε νά δώσουμε απαντήσεις, απλά θέτουμε ερωτήματα καί παραθέτουμε ιστορικά γεγονότα.

Μάς ομιλούν γιά πολυπολιτισμό καί ότι πρέπει νά συμβιώσουμε μέ τούς Τούρκους στό Αιγαίο καί στήν Κύπρο. Ας υποθέσουμε ότι ο Χίτλερ είχε εποικήσει τήν Κρήτη μέ Γερμανούς, είχε αρπάξει τίς περιουσίες των Κρητικών, καί σέ σπίτια Κρητικών έμεναν Γερμανοί, ενώ δέν είχε χάσει τόν πόλεμο πού ξεκίνησε. Θά έπρεπε νά τρέξουμε όλοι γιά νά μήν φανούμε ρατσιστές νά συμβιώσουμε μέ τούς Γερμανούς; Διερωτιέμαι άν ο Χίτλερ θά δικαιωνόταν ύστερα από εκατό ας πούμε χρόνια, εάν νικούσε καί θά έπρεπε νά μοιραστούμε τήν Κρήτη μέ τούς Γερμανούς εποίκους, όπως θέλει νά μας επιβάλλει τό Αγγλοαμερικανικό σχέδιο Αννάν γιά τήν Κύπρο. Τί στόχους έχει ο πολυπολιτισμός καί γιατί κόπτονται οι Αμερικάνοι μέ τίς διεθνείς τους οργανώσεις νά μάς τόν επιβάλλουν; Μήπως ο πολυπολιτισμός έχει σάν στόχο τήν εξαφάνιση όλων των πολιτισμών πλήν του Αγγλοαμερικανικού; Δέν βλέπουμε ότι στήν Eurovision όλα τά τραγούδια είναι πανομοιότυπα μέ τά αμερικανικά καί τραγουδιούνται στήν αγγλική γλώσσα; Μήπως ο διεθνισμός είναι εθνικισμός από τήν μεριά των Αγγλοσαξώνων; Η επιβολή τής αγγλικής γλώσσας σέ όλη τήν Ευρώπη, καί η εξαφάνιση όλων τών άλλων γλωσσών, τοπικών παραδόσεων, ηθών, εθίμων δέν είναι εθνικισμός από τήν πλευρά των Αγγλοαμερικάνων;

Ακούμε συνεχώς άτομα στήν τηλεόραση (κυρίως καλλιτέχνες ανιστόρητους καί αγράμματους) νά θέλουν νά μας πείσουν ότι πρέπει νά καταργηθούν τά σύνορα, τά έθνη καί οι σημαίες. Είναι υπέρμαχοι της παγκοσμιοποίησης καί υποστηρίζουν ότι πρέπει νά ζήσουμε σέ ένα διεθνές, πολυπολιτισμικό κράτος. Έχουν ξεχάσει φαίνεται ότ ζήσαμε ένα τέτοιο καθεστώς γιά τετρακόσια χρόνια. Τότε δέν είχαμε ούτε σημαία, ούτε σύνορα, καί ζούσαμε σέ μία πολυπολιτισμική κοινωνία. Αλλά ήμασταν σκλάβοι, ραγιάδες, μάς έπαιρναν τήν γυναίκα, τήν κόρη τό γιό. Καί ήρθανε οι εθνικιστές καί μάς έδωσαν πατρίδα μέ σημαία, σύνορα καί θρησκεία, αλλά καί μέ ελευθερία, αξιοπρέπεια καί δημοκρατία. Όλες οι πολυπολιτισμικές αυτοκρατορίες, (Ρωμαϊκή, Οθωμανική, Αγγλοσαξωνική, Σοβιετική) ήταν στιγνές δικτατορίες καί τέτοια πρόκειται νά είναι καί η καπιταλιστική Αμερικανοκρατία πού μας ετοιμάζουν.

Αλλά ας αφήσουμε τήν φαντασία μας νά ταξιδέψει στό παρελθόν καί ας επανέλθουμε στά τραγικά γεγονότα του ενδέκατου αιώνα.

Eν τω μεταξύ, Αρμενία καί Ιβηρία (σημερινή Γεωργία) υφίστατο τά πάνδεινα από τίς ατέλειωτες σελτζουκικές επιδρομές. Τήν άνοιξη του 1064 ο Αλπ Αρσλάν, επικεφαλής πολυάριθμων έφιππων στιφών εισβάλλει στίς ανωτέρω περιοχές (Νίκος Τσάγγας - Μάντζικερτ). Εκπληκτοι οι τραχείς ορεσίβιοι από τή σφοδρότητα της εφόδου, τήν ερήμωση της υπαίθρου, τήν σφαγή των αμάχων, αποσύρθηκαν στά πλέον ορεινά διαμερίσματα της χώρας, ενώ συγχρόνως δήλωναν υποταγή στούς επιδρομείς προκειμένου νά περισώσουν κάποια ισχνά ίχνη ανεξαρτησίας. Τήν ίδια χρονιά, σύμφωνα μέ τόν Μιχαήλ Ατταλειάτη, ισοπεδώνεται η αρμενική πόλη Άννιον, η οποία ήταν υπό βυζαντινή κυριαρχία, αλλά τελείως εγκατελλειμένη από τήν άθλια ηγεσία της Αυτοκρατορίας καί τήν επίσης άθλια διοίκηση του Αρμένιου άρχοντα της πόλης. Στίς 6 Ιουλίου 1064, οι Τούρκοι αφού γκρέμισαν ένα μέρος των τειχών μέ τήν χρήση υπονόμων, εισόρμησαν αλαλάζοντες στήν πόλη μέ τίς χίλιες καί μία εκκλησίες. Από στόμα μάχαιρας πέρασαν τούς πάντες. Δέν φείσθηκαν κανενός, "καί γίνεται φόνος των ένδον αμύθητος. Ούτε γάρ ηλικίας ούτε φύσεως ουθ'αιρέσεως έλεος ήν, αλλά πάντες ηβηδόν ανηρούντο" κατά τόν Ατταλειάτη.

Μετά τήν πτώση του Αννίου ο Αλπ Αρσλάν διαίρεσε τίς δυνάμεις του σέ άπειρο πλήθος επιδρομικών ομάδων, οι οποίες έσπερναν τόν θάνατο καί τήν ατίμωση στό εσωτερικό της Αρμενίας. Στίς 16 Αυγούστου 1064 έπεσε τό Κάρς. Ο τρόμος καί ο πανικός μεταδίδονταν στίς Βυζαντινές επαρχίες, ενώ τό σελτζουκικό ιππικό στράφηκε πρός τά θέματα της Χαλδίας, Αρμενιακού, Κολωνείας καί Μεσοποταμίας. Οι εξαθλιωμένες οικονομικά δυνάμεις των εν λόγω επαρχιών, λόγω της πλήρους εγκαταλείψεώς τους, προέβαλαν χλιαρή αντίσταση μέ αποτέλεσμα νά αποθρασύνονται οι εισβολείς.

Στίς 21 Μαΐου 1067 ο Κωνσταντίνος Ι΄ Δούκας πέθανε καί στό θρόνο του Ελληνικού κράτους ανέβηκε η σύζυγός του Ευδοκία Μακρεμβολίτισσα, στό όνομα των ανήλικων γιών της Μιχαήλ, Ανδρόνικου καί Κωνσταντίνου. Συγχρόνως δέ τελούσε υπό τήν επιτήρηση του Καίσαρα Ιωάννη Δούκα, αδελφού του αποθανόντος αυτοκράτορα καί του φιλοσόφου Μιχαήλ Ψελλού, των δύο κυρίως υπευθύνων γιά τά δεινά πού έμελλαν νά πλήξουν ανεπανόρθωτα τήν μοίρα των πληθυσμών της Μικράς Ασίας.

Τήν ίδια χρονιά oι εισβολείς επέδραμαν στήν Καππαδοκία, λεηλατώντας καί πυρπολώντας τό κάθε τι στό πέρασμά τους. Η μανία τους ήταν τέτοια πού τήν ημέρα τά πάντα καλύπτονταν από μαύρες στήλες καπνού καί τή νύκτα φωτιζόταν από τίς κόκκινες ανταύγειες πού προκαλούσαν οι πυρκαγιές πού μαίνονταν παντού. Μέ κλονισμένο ηθικό καί αβοήθητοι από τήν κεντρική διοίκηση οι υπερασπιστές της πρωτεύουσας Καισάρειας, της γενέτειρας του Μεγάλου Βασιλείου, δέχτηκαν τήν έφοδο των βάρβαρων εισβολέων. Σύντομα η άμυνα κατέρρευσε, η πόλη κυριεύτηκε καί τό καύχημα των πόλεων της Μικράς Ασίας βρέθηκε στό έλεος των άγριων στιφών, πού μέ φρενώδη ταχύτητα τήν απογύμνωσαν από τά πλούτη της. Ο ναός του Μεγάλου Βασιλείου, στολισμένος μέ ατόφιο χρυσάφι, πλήθος μαργαριτάρια καί πολύτιμους λίθους καταστράφηκε. Τήν τύχη της Καππαδοκίας ακολούθησε η Κιλικία η οποία ομοίως απογυμνώθηκε ενώ η ύπαιθρος γέμισε μέ πτώματα των άτυχων κατοίκων της. Ο μόνος πού κατάφερε προσωρινά νά απωθήσει τους Σελτζούκους ήταν ο Νικηφόρος Βοτανειάτης, μετέπειτα Βυζαντινός Αυτοκράτορας (1077-1081).

Η δραματική τροπή των πραγμάτων των ανατολικών επαρχιών του Ελληνικού κράτους, κατετάραξαν, σύμφωνα μέ τόν Ζωναρά, τήν Αυτοκράτειρα Ευδοκία. Τήν ίδια ανησυχία είχε καί τό κόμμα των αριστοκρατών (Δούκας - Ψελλός), οι οποίοι έψαχναν γιά κάποιο στρατιωτικό ηγέτη, τόν οποίο ταυτόχρονα ήθελαν νά έχουν υπό τήν επιρροή τους, γιά νά μήν κινδυνέψουν νά χάσουν τά πρωτεία στήν άσκηση της εξουσίας, πού σήμαινε γιά αυτούς υλικές απολαβές, πλούτο καί καλοπέραση. Η ιστορία άλλωστε πάντα επαναλαμβάνεται. Υπάρχουν, όπως καί σήμερα, τά σκουλήκια πού κατέχουν υψηλές θέσεις καί αξιώματα καί νοιάζονται γιά τήν προσωπική τους ευτυχία, ενώ αδιαφορούν γιά τήν ευημερία καί ασφάλεια του γενικότερου συνόλου. Τελικά μέ τήν επέμβαση της μοίρας τό κατάλληλο πρόσωπο βρέθηκε: Ρωμανός Διογένης ήταν τό όνομά του. Στρατιωτικός από τήν Καισάρεια, είχε διαπρέψει στόν πόλεμο κατά των Πετσενέγκων καί είχε τιμηθεί μέ τό αξίωμα του Βεστάρχη. Είχε συνομωτήσει γιά νά απομακρύνει από τήν εξουσία τό Αριστοκρατικό κόμμα, τό οποίο θεωρούσε αποκλειστικά υπεύθυνο γιά τήν δραματική κατάσταση στήν οποία είχαν περιέλθει τά ανατολικά θέματα της Αυτοκρατορίας. Προδόθηκε όμως καί πρίν η εξυφαινόμενη συνωμοσία υλοποιηθεί, ο Ρωμανός οδηγήθηκε σιδεροδέσμιος μπροστά στήν Σύγκλητο, προκειμένου νά δικαστεί. Η αφοπλιστική ειλικρίνεια μέ τήν οποία αντιμετώπισε τίς κατηγορίες, ότι η στάση είχε ως σκοπό τήν σωτηρία της Αυτοκρατορίας από τούς εχθρούς πού δρούσαν ανεξέλεγκτοι, προκάλεσε τόν θαυμασμό των Συγκλητικών, αλλά περισσότερο από όλους εντυπωσιάστηκε η Αυτοκράτειρα Ευδοκία. Φοβούμενοι όμως καί γιά λαϊκή εξέγερση σέ περίπτωση πού καταδικάζοταν ο συνομώτης, όχι μόνο τόν αθώωσαν αλλά τελικά τόν επέλεξαν, ύστερα από έντονη επιθυμία της ωραιοτάτης Ευδοκίας, καί σάν σύζυγό της. Επειδή οι αντιδράσεις ήταν πολλές, η γαμήλια τελετή έγινε νύκτα, καί η αυγή της 1ης Ιανουαρίου 1068, βρήκε τόν Ρωμανό σύζυγο της Ευδοκίας καί Αυτοκράτορα της Ελληνικής Αυτοκρατορίας.

Ο Ρωμανός, ευθύς αμέσως μετά τήν στέψη του, αποποιούμενος τίς εγκόσμιες απολαύσεις, αφοσιώθηκε μέ ιεραποστολικό ζήλο στήν υπόθεση της ανορθώσεως της Αυτοκρατορίας. Το κύριο βάρος φυσικά τό έριξε στήν αναδιοργάνωση του στρατού καί είχε αλλεπάλληλες συσκέψεις, σύμφωνα μέ τόν Σκυλίτζη, μέ όλους τούς στρατιωτικούς ηγέτες γιά νά ακούσει όλες τίς γνώμες σχετικά μέ τό ποιά τακτική έπρεπε νά ακολουθήσουν προκειμένου νά αντιμετωπίσουν μέ επιτυχία τούς επιδρομείς. Τό κόμμα του Ψελλού σύντομα απογοητεύτηκε αφού είδε ότι ο νέος Βασιλέας δέν ήταν ένα άβουλο όργανο του καί ο ρόλος της μετριότητας πού του είχαν ετοιμάσει δέν άρμοζε στόν υπερήφανο καί αγέρωχο χαρακτήρα του.

Σύντομα ο Ρωμανός διέσχισε τήν Προποντίδα, γιά νά διεπεραιωθεί στήν ασιατική ακτή, καί κατευθύνθηκε στήν Βιθυνία καί μετά στήν Φρυγία, γιά νά επιθεωρήσει τά τμήματα του στρατού. Τό θέαμα πού αντίκρυσε ήταν αποκαρδιωτικό. Ο αυτοκρατορικός στρατός ήταν σέ άθλια κατάσταση. Χωρίς πανοπλίες, χωρίς όπλα, χωρίς ιππικό, άτολμοι, χωρίς αγωνιστική διάθεση καί μέ πεσμένο τό ηθικό. Η συστηματική υπονόμευση του στρατεύματος επί σειρά ετών από τό Πολιτικό-Αριστοκρατικό κόμμα, μετέβαλε τούς ακρίτες, πού αποτελούσαν τό καύχημα του Βυζαντινού στρατού, σέ ανθρώπινα ράκη. Ο Ρωμανός, ως γνήσιος καί υπεύθυνος ηγέτης, δέν έχασε τό κουράγιο του καί κατάφερε νά ανασυγκροτήσει τό στρατό, δημιουργώντας μία δύναμη 35000 ανδρών η οποία αποτελείτο από Μικρασιάτες, Μακεδόνες, Θράκες, αλλά καί μισθοφόρους Φράγγους, Βάραγγους, Ούζους καί άλλους.