Δες τον πίνακα με τους προσδιορισμούς. Κατέβασε τον πίνακα των προσδιορισμών σε αρχείο pdf
Για να δηλώσουμε το ποσό στα νέα ελληνικά χρησιμοποιούμε: ποσοτικά επιρρήματα και επιρρηματικές φράσεις, προθετικά σύνολα, ουσιαστικά, πολλαπλασιαστικά αριθμητικά και αναφορικές προτάσεις που δηλώνουν ποσό. Η ερώτηση στην οποία απαντούν οι επιρρηματικοί προσδιορισμοί του ποσού είναι πόσο.
Η χρήση των ποσοτικών επιρρημάτων είναι ο συνηθέστερος τρόπος για να δηλώσουμε το ποσό. Κάποια από τα ποσοτικά επιρρήματα είναι τα εξής: πόσο, τόσο, όσο, οσοδήποτε, μόνο, πολύ, περισσότερο, λίγο, λιγάκι, λιγότερο, αρκετά, κάμποσο, σχεδόν, τουλάχιστον, περίπου, καθόλου, διόλου, ολωσδιόλου, ολότελα, μάλλον, εξίσου.
Παραδείγματα:
Έφαγα πολύ.
Έφαγα λίγο.
Δεν έφαγα καθόλου.
Παρόμοια λειτουργία έχουν και οι επιρρηματικές φράσεις.
Παραδείγματα:
Για να διασχίσει την απόσταση χρειάστηκε περίπου τρεις μέρες.
Σχεδόν καθόλου δεν αισθάνεται πόνο.
Από τις προθέσεις (κοινές και λόγιες) χρησιμοποιούνται για την επιρρηματική δήλωση του ποσού οι εξής: ίσαμε, με, μέχρι, συν.
Παραδείγματα:
Θέλω ένα ψάρι ίσαμε μισό κιλό.
Τον βοήθησε με το παραπάνω.
Θέλω μια μπλούζα μέχρι 30 ευρώ.
Θα στοιχίσει 300 ευρώ συν τον Φ.Π.Α..
Υπάρχουν πολλά ουσιαστικά που δηλώνουν ποσότητα. Μερικά από αυτά είναι τα εξής: βαθμός Κελσίου, μονάδα Ρίχτερ, βήμα, λίτρο, γραμμάριο, κιλό, τόνος, παλάμη, χιλιοστό, εκατοστό, μέτρο, χιλιόμετρο, μίλι, στρέμμα, εκτάριο. Στις περισσότερες περιπτώσεις τα ουσιαστικά συνοδεύονται από κάποιο αριθμητικό.
Παραδείγματα:
Ο σεισμός είχε μέγεθος τρία Ρίχτερ.
Κολύμπησε ένα μίλι.
Ήταν δυο μέτρα άνθρωπος.
Στις γιορτές έβαλα τρία κιλά.
Την ποσότητα μπορούμε να τη δηλώσουμε και με τα πολλαπλασιαστικά αριθμητικά. Συνήθως εκφράζεται σύγκριση με κάτι άλλο το οποίο μπορεί να δηλώνεται άμεσα ή να εννοείται.
Παραδείγματα:
Τα ψώνια για τις γιορτές θα στοιχίσουν διπλάσια σε σχέση με πέρσι.
Φέτος τα τέλη είναι τριπλάσια (από τα περσινά).
Κυρίως χρησιμοποιούνται οι αναφορικές προτάσεις που δηλώνουν ποσό, π.χ.
Κοιμήσου όσο μπορείς.
Μείνε όσο θέλεις.
Σχετικά λήμματα
Τα ουσιαστικά ως ετερόπτωτοι προσδιορισμοί
Οι προθέσεις ως επιρρηματικοί προσδιορισμοί
Γραμματική Νέας Ελληνικής Γλώσσας Α', Β' Γ' Γυμνασίου, Σωφρόνης Χατζησαββίδης - Αθανασία Χατζησαββίδου, ΟΕΔΒ, Αθήνα, Έκδοση Α, 2011 |
|
Νεοελληνική Γραμματική, Μανόλης Τριανταφυλλίδης, ΟΕΣΒ, Αθήνα, 1941 |
|
Γραμματική της Ελληνικής Γλώσσας, David Holton - Peter Mackridge - Ειρήνη Φιλιππάκη-Warburton, Πατάκης, Αθήνα, 1999 |
|
Γραμματική της Νέας Ελληνικής, Χρ. Κλαίρης - Γ. Μπαμπινιώτης, Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα, 2005 |
|
Γραμματική Ε, Στ Δημοτικού, Ειρήνη Φιλιππάκη-Warburton - Μιχ. Γεωργιαφέντης - Γεώργιος Κοτζόγλου - Μαργαρίτα Λουκά, ΟΕΔΒ, Αθήνα |
|
Εφαρμοσμένη Γραμματική της Δημοτικής και Συντακτικό, Γιάννη Β. Παπαναστασίου, Αθήνα, 1989 |
|
Συντακτικό της Νέας Ελληνικής, ΟΕΔΒ, Αθήνα, 1996, κα' έκδοση |