Πλάτωνας, Μενέξενος, 246e-247b


 

Κατέβασε το αρχείο σε doc, για να επεξεργαστείς το κείμενο. Στη συνέχεια επιβεβαίωσε τις απαντήσεις σου μ' αυτές που παρατίθενται παρακάτω.

 

Καλή προσπάθεια.

Για τον Πλάτωνα

 

Βικιπαίδεια , Ιστορία της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας
Ο λόγος: Μενέξενος , perseus
Περισσότερα κείμενα στις Ψηφίδες για την Ελληνική Γλώσσα πύλη

 

Για το κείμενο

 

Ο Μενέξενος του Πλάτωνα είναι ένας επιτάφιος λόγος που πήρε το όνομά του από τον μαθητή του Σωκράτη Μενέξενο. Πρόκειται για ρητορικό λόγο. Ο Σωκράτης συναντά τον φίλο και μαθητή του Μενέξενο, που έρχεται από το Βουλευτήριο, όπου έχει μεταβεί, για να πληροφορηθεί το όνομα του ρήτορα ο οποίος θα εκφωνούσε τον επιτάφιο λόγο για όσους έπεσαν στον πόλεμο. Διαφωνώντας με τη συνήθεια των ρητόρων να έχουν εκ των προτέρων έτοιμους τους λόγους, ο φιλόσοφος υποστηρίζει ότι και ο ίδιος θα μπορούσε να εκφωνήσει επιτάφιο. Άλλωστε, αναφέρεται ότι είχε διδαχθεί τη ρητορική από την Ασπασία, σύζυγο του Περικλή καταγόμενη από τη Μίλητο, περίφημη για τη μόρφωσή της. Έπειτα από παράκληση του Μενέξενου, ο Σωκράτης πείθεται να απαγγείλει τον επιτάφιο της Ασπασίας, ο οποίος αναφέρεται στην ανδρεία των πεσόντων, στην πολιτεία των Αθηναίων και στα λαμπρά έργα της πόλης.

 

Το κείμενο

 

πᾶσά τε ἐπιστήμη χωριζομένη [247a] δικαιοσύνης καὶ τῆς ἄλλης ἀρετῆς πανουργία, οὐ σοφία φαίνεται. Ὧν ἕνεκα καὶ πρῶτον καὶ ὕστατον καὶ διὰ παντὸς πᾶσαν πάντως προθυμίαν πειρᾶσθε ἔχειν ὅπως μάλιστα μὲν ὑπερβαλεῖσθε καὶ ἡμᾶς καὶ τοὺς πρόσθεν εὐκλείᾳ· εἰ δὲ μή, ἴστε ὡς ἡμῖν, ἂν μὲν νικῶμεν ὑμᾶς ἀρετῇ, ἡ νίκη αἰσχύνην φέρει, ἡ δὲ ἧττα, ἐὰν ἡττώμεθα, εὐδαιμονίαν. Μάλιστα δ' ἂν νικῴμεθα καὶ ὑμεῖς νικῴητε, εἰ παρασκευάσαισθε τῇ τῶν [247b] προγόνων δόξῃ μὴ καταχρησόμενοι μηδ' ἀναλώσοντες αὐτήν, γνόντες ὅτι ἀνδρὶ οἰομένῳ τὶ εἶναι οὐκ ἔστιν αἴσχιον οὐδὲν ἢ παρέχειν ἑαυτὸν τιμώμενον μὴ δι' ἑαυτὸν ἀλλὰ διὰ δόξαν προγόνων.

 

Το κείμενο με συνδέσεις στα λεξικά του perseus.tufts.edu

 

[246e] πᾶσά τε ἐπιστήμη χωριζομένη [247a] δικαιοσύνης καὶ τῆς ἄλλης ἀρετῆς πανουργία οὐ σοφία φαίνεται ὧν ἕνεκα καὶ πρῶτον καὶ ὕστατον καὶ διὰ παντὸς πᾶσαν πάντως προθυμίαν πειρᾶσθε ἔχειν ὅπως μάλιστα μὲν ὑπερβαλεῖσθε καὶ ἡμᾶς καὶ τοὺς πρόσθεν εὐκλείᾳ εἰ δὲ μή ἴστε ὡς ἡμῖν ἂν μὲν νικῶμεν ὑμᾶς ἀρετῇ νίκη αἰσχύνην φέρει δὲ ἧττα ἐὰν ἡττώμεθα εὐδαιμονίαν μάλιστα δ᾽ ἂν νικῴμεθα καὶ ὑμεῖς νικῴητε εἰ παρασκευάσαισθε τῇ τῶν [247b] προγόνων δόξῃ μὴ καταχρησόμενοι μηδ᾽ ἀναλώσοντες αὐτήν γνόντες ὅτι ἀνδρὶ οἰομένῳ τὶ εἶναι οὐκ ἔστιν αἴσχιον οὐδὲν παρέχειν ἑαυτὸν τιμώμενον μὴ δι᾽ ἑαυτὸν ἀλλὰ διὰ δόξαν προγόνων

 

 

Λεξιλογικά

 

φαίνομαι: αποδεικνύομαι

πειράομαι-ῶμαι: προσπαθώ

ὑπερβάλλομαι: ξεπερνώ

ἀναλόω-ῶ: ξοδεύω

 

Χρησιμοποίησε το λεξικό των H.G. Liddell & R. Scott για τις άγνωστες λέξεις ψηφίδες

 

Σύνταξη - Μετάφραση

Συντακτική ανάλυση: για να δεις τη συντακτική ανάλυση, πέρασε τον δείκτη πάνω από τις λέξεις, αν χρησιμοποιείς υπολογιστή, ή κτύπα τη λέξη, αν χρησιμοποιείς τηλέφωνο ή τάμπλετ.

Για τη μετάφραση της κάθε σειράς πάτα το .

Για όλη τη μετάφραση πάτα

 

εἰ δὲ μή (ὑπερβαλεῖσθε),



 

Να γραφούν οι ζητούμενοι τύποι:
φαίνεται
: ευκτική παθητικού μέλλοντα, α' πληθ. // ευκτική παθητικού μέλλοντα β΄, α' πληθ. (ίδια φωνή)
πειρᾶσθε
: να γραφτούν τα απαρέμφατα (ίδια φωνή)
νικῴητε
: να κλιθεί ο παρατατικός μέσης φωνής

φανθησοίμεθα // φανησοίμεθα
πειρᾶσθαι, πειράσεσθαι, πειραθήσεσθαι, πειράσασθαι, πειραθῆναι, πεπειρᾶσθαι
ἐνικώμην, ἐνικῶ, ἐνικάτω, ἐνικώμεθα, ἐνικᾶσθε, ἐνικῶντο

 



 

. ἂν μὲν νικῶμεν ὑμᾶς ἀρετῇ, ἡ νίκη αἰσχύνην φέρει: α) Να αναγνωρισθεί το είδος του υποθετικού λόγου και β) να μετατραπεί σε αντίθετο του πραγματικού

 

α) δηλώνει την αόριστη επανάληψη στο παρόν και στο μέλλον

β) εἰ ἐνικῶμεν ὑμᾶς ἀρετῇ, ἡ νίκη αἰσχύνην ἄν φέρει.