Αρχαία ελληνική μυθολογία

ΒΑΥΩ



Σύμφωνα με μια παράδοση, η Βαυώ ήταν σύζυγος του αυτόχθονα Δυσαύλη, μητέρα της Πρωτονόης και της Νίσας, που υποδέχθηκαν τη Δήμητρα στην Ελευσίνα όταν αναζητούσε την Περσεφόνη (Αρποκρ., λ. Δυσαύλης). Σύμφωνα με τις κρυφές παραδόσεις των Αθηναίων -τὰ κρύφια τῶν Ἀθηναίων μυστήρια (Κλήμ. Αλ., Προτρ. 2.21.1)- η Βαυβώ θέλησε να προσφέρει στη Δήμητρα τον κυκεώνα, ποτό που είχε παρασκευάσει, αλλά, θλιμμένη η θεά για την αρπαγή της κόρης της -πενθήρης γὰρ ἧν-, αρνήθηκε να πιει -ξενίσασα ἡ Βαυβὼ τὴν Δηὼ ὀρέγει κυκεῶνα αὐτῇ (Ευσέβ., Ευαγγ. Πρ. 2.3.32-35). Τότε η Βαυβώ για να τη διασκεδάσει, ἀναστέλλεται τὰ αἰδοῖα καὶ ἐπιδεικνύει τῇ θεῷ (ό.π. 2.20.3), δηλαδή σήκωσε τα ρούχα της, έδειξε το αιδοίον της, η Δήμητρα χαμογέλασε και τότε δέχτηκε να πιει τον κυκεώνα.

Κατά άλλες εκδοχές του μύθου (Παλαίφατος), η γυναίκα που έκανε τη Δήμητρα να γελάσει λεγόταν Ιάμβη, καταγόταν από τη Θράκη και ήταν δούλη στο βασιλικό ζεύγος της Ελευσίνας (Κελεός και Μετάνειρα). Ως δούλη και βάρβαρη η Ιάμβη ελευθεριάζει. Βλ. Ιάμβη