Ανδρέας Ιωάννου Κασσέτας

Τη δεκαετία του 1780, παραμονές της Γαλλικής Επανάστασης, οι Γάλλοι ερευνητές διαθέτουν ΘΕΡΜΟΜΕΤΡΟ και ΜΑΝΟΜΕΤΡΟ και η άποψη των χημικών ότι «εκτός από τον αέρα υπάρχουν πολλών μορφών αέρια διαφορετικά » έχει πλέον εδραιωθεί. Χρησιμοποιώντας θερμόμετρο, μανόμετρο και ογκομετρικές διατάξεις ο César CHARLES , γύρω στο 1787 , ερευνούσε τη διαστολή του αέρα υπό σταθερή πίεση. Οι μετρήσεις είχαν οδηγήσει σε συμπεράσματα για μια ΑΝΑΛΟΓΙΑ ανάμεσα στην αύξηση της θερμοκρασίας και στην αντίστοιχη αύξηση του όγκου. Επανέλαβε τις πειραματικές μετρήσεις και με άλλα αέρια που δεν ήταν αέρας για να διαπιστώσει το , ιδιαίτερα εντυπωσιακό ότι μια - περίπου- κατά 1/273 ΑΥΞΗΣΗ του όγκου του αέρα φαινόταν να ισχύει για οποιοδήποτε αέριο. Την ίδια εποχή ερευνώντας και τις συνέπειες της θέρμανσης του αέρα σε «κλειστό δοχείο» διαπίστωσε ότι και η αύξηση της πίεσης είναι ΑΝΑΛΟΓΗ προς την αύξηση της θερμοκρασίας και μάλιστα για κάθε βαθμό αύξησης της θερμοκρασίας η πίεση αυξάνεται κατά το 1/273 της προηγούμενης τιμής της καθώς και ότι η κατά το 1/273 ΑΥΞΗΣΗ της πίεσης ανά βαθμό ισχύει για οποιοδήποτε αέριο. Και μία λεπτομέρεια η οποία για τους αιώνες που ακολούθησαν ήταν η αιτία μιας σύγχυσης στο ζήτημα της «πατρότητας» των σχετικών νόμων : Ο Ζακ Σαρλ δεν δημοσίευσε ποτέ τα αποτελέσματα των μετρήσεων του.

15 χρόνια αργότερα.

Γαλλία του Napoleon

και οι μετρήσεις του Γκε Λυσσάκ.

Δώδεκα χρόνια αργότερα και ενώ η Γαλλία είναι «Γαλλία του Ναπολέοντα», ένας νεαρός Γάλλος χημικός κάνει παρόμοιες μετρήσεις με μεγαλύτερη ακρίβεια και σε περισσότερα αέρια. Με τον Berthollet και τον LaPlace, να τον ενθαρρύνουν, εκείνος ετών 23, κάνει την ακριβέστερη μέχρι τότε έρευνα στην ΙΣΟΒΑΡΗ θέρμανση και τη συνεπαγόμενη ΔΙΑΣΤΟΛΗ των αερίων αερίου και στην ΙΣΟΧΩΡΗ θέρμανσή τους. Είναι χειμώνας του 1801-2 , είναι Παρίσι κι εκείνος είναι ο JOSEPH LOUIS GAY-LUSSAC . Γεννημένος το 1778 στο St Leonard, την ίδια περίπου εποχή με τον Amedeo AVOGADRO ( 1776), τον Gauss ( 1777) και τον André Marie AMPÈRE ( 1775) ο Ζοζέφ Λουί Γκε-Λυσσάκ διέπρεψε ως ερευνητής κυρίως με τις εργασίες του στη Χημεία.

Την ίδια εποχή ένας οξυδερκής Άγγλος δάσκαλος από το Manchester, ο 35χρονος κουακέρος John Dalton, κάνει το δικό του επιστημονικό ντεμπούτο με μετρήσεις στα αέρια για να οδηγηθεί κι αυτός στη διαπίστωση ότι «σε ίσες αυξήσεις της θερμοκρασίας όλα τα αέρια διαστέλλονται με τον ίδιο τρόπο».

Λίγο αργότερα ο Γκε Λυσσάκ θα δημοσιεύσει την εργασία του αλλά και θα ομολογήσει γραπτώς ότι πριν δεκαπέντε χρόνια, παραμονές της Γαλλικής Επανάστασης ο Σεζάρ Σαρλ είχε οδηγηθεί στα ίδια ακριβώς συμπεράσματα αλλά δεν τα δημοσίευσε ποτέ.

Gay Lussac. Etude de la dilatation des gaz. Les recherches.

Un ensemlbe des experiences sur l’ air lui permit de fixer a 1/266,6 le coefficient de dilatation de ce gas entre 0^0et 100^0 C. La comparison de la dilatation de divers gaz le conduisit ensuite a cette constatation fondamental : « Les experiences que je viens de rapporter, et qui, toutes ont eté faites avec beaucoup de soin, prouvent inconstablement que l’ air atmospherique et les gaz oxygene, hydrogene, azote, nitreux ammoniacal, acide muriatique, aside sulfureux et acide carbonique se dilatent egalement par les memes degres de chaleur ; De cette consideration, je conclus que tous les gaz, en general, se dilatent egalement par les mêmes degres de chaleur . . »

Μια σειρά από πειράματα με τον αέρα μας επιτρέπει να προσδιορίσουμε σε 1/266,6 τον συντελεστή διαστολής αυτού του αερίου σε θερμοκρασίες ανάμεσα σε 0^0και 100^0 Κελσίου. Η σύγκριση με τη διαστολή των άλλων αερίων οδήγησε στη θεμελιώδη αυτή διαπίστωση: «Τα εμπειρικά δεδομένα που πρόκειται να σας παρουσιάσω και τα οποία έχουν γίνει με ιδιαίτερη φροντίδα αποδεικνύουν αναμφισβήτητα ότι ο ατμοσφαιρικός αέρας και τα αέρια Οξυγόνο, Υδρογόνο, Άζωτο, νιτρικό αμμώνιο, υδροχλωρικό οξύ, θειικό οξύ και διοξείδιο του άνθρακα ΔΙΑΣΤΕΛΛΟΝΤΑΙ ΜΕ ΠΑΡΟΜΟΙΟ ΤΡΟΠΟ. Μέσα από αυτή τη θεώρηση συμπεραίνω ότι ΟΛΑ ΤΑ ΑΕΡΙΑ ΔΙΑΣΤΕΛΛΟΝΤΑΙ ΕΞΙΣΟΥ κατά τη θέρμανσή τους με τους ίδιους βαθμούς θερμότητας.»

Από το «Physique et Physiciens» του R. Massain

Οι δικές του διαπιστώσεις «θυμίζουν» αρκετά τις αντίστοιχος του Charles, ενώ στα χρόνια που θα ακολουθήσουν θα διακριθεί και εκείνος για τις επιδόσεις του με ΑΕΡΟΣΤΑΤΟ. Το 1804 πραγματοποίησε πτήσεις με αερόστατο ΥΔΡΟΓΟΝΟΥ σε ακόμα μεγαλύτερα ύψη. Σε μία από αυτές έφτασε σε ύψος 6500 μέτρων μεγαλύτερο και από εκείνο των Άλπεων.

Η δική του συμβολή ήταν ότι χρησιμοποίησε το αερόστατο για τους σκοπούς της επιστημονικής έρευνας και ήταν η πρώτη φορά που οι άνθρωποι αισθάνθηκαν ότι εκτός από το ότι προσφέρει ένα σαγηνευτικό ταξίδι το αερόστατο θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί «κάπου».

Στις δεκαετίες που ακολούθησαν ο χημικός Γκε Λυσσάκ άφησε τα δικά του «αποτυπώματα» στην οικοδόμηση της νεαρής ακόμα Χημείας-Επιστήμης.

Ο Joseph GAY-LUSSAC

και ο Jean Baptiste BIOT

σε ύψος 4000 μέτρων

To 1805, συνεργαζόμενος με τον Γερμανό φίλο του και συνεργάτη του Alexander von Humboldt, ανακάλυψε ότι η σύνθεση της ατμόσφαιρας δεν μεταβάλλεται με το ύψος μολονότι ελαττώνεται η ατμοσφαιρική πίεση.

Η ίδια συνεργασία έδωσε καρπούς με τη ανακάλυψη ότι «το νερό συνίσταται κατά όγκο από δύο μέρη υδρογόνου και ένα οξυγόνου».

Το 1810 ανακάλυψε μια νέα μέθοδο για την ποσοτική χημική ανάλυση.

Ένα χρόνο αργότερα ανακάλυψε το στοιχείο ΙΩΔΙΟ

Στη γενέτειρά του Saint-Léonard-de-Noblat στην οποία έχει στηθεί ανδριάντας του, υπάρχει και το Μουσείο Gay-Lussac

Στο Παρίσι του σήμερα, ένας δρόμος κοντά στη Σορβόνη έχει το όνομά του. Είναι η rue Gay-Lussac.