Ο ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΟΣ      

http://users.sch.gr/kontaxis

e-mail: kontaxis@sch.gr

Τα μαθήματα

Αγορά Εργασίας 

Παιδαγωγικά Θέματα

Ευκαιρίες

Νέα από τα σχολεία

Εκδηλώσεις

Τεχνικός Πολιτισμός

Εργαστήρια

Χρήσιμες Συνδέσεις

Πρακτικές οδηγίες για την προσέγγιση των μαθησιακών ιδιαιτεροτήτων των μαθητών μας

 Σε προηγούμενο άρθρο με τίτλο Τρόποι μάθησης και μέθοδοι διδασκαλίας στην Τεχνική Εκπαίδευση είχαμε εξετάσει αναλυτικά τις ιδιαιτερότητες των μαθητών ως προς τον τρόπο πρόσληψης της γνώσης. Ένα νέο άρθρο, που μεταφράστηκε επίσης από συνεργάτες του Μηχανολογικού τομέα του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου, επιχειρεί να προσφέρει απλές οδηγίες προσέγγισης των μαθησιακών  ιδιαιτεροτήτων των μαθητών μας (Κατεβάστε το συγκεκριμένο άρθρο).
Βασιζόμενοι σε αυτό το άρθρο, προσθέσαμε παραδείγματα από το μηχανολογικό τομέα ώστε να γίνει περισσότερο κατανοητό.  Δοκιμάστε να εφαρμόσετε τις οδηγίες και πείτε μας τα συμπεράσματά σας.

Προσοχή!

ü      Ο κάθε μαθητής δεν πρέπει να κατατάσσεται απόλυτα σε μια κατηγορία καθώς υπάρχουν διαβαθμίσεις (πχ κάποιος μαθητής μπορεί να είναι κυρίως αισθητηριακός αλλά και αρκετά διαισθητικός).

ü      Στόχος του καθηγητή δεν είναι μόνο να προσαρμοστεί στην ιδιαιτερότητα του κάθε μαθητή αλλά και να προσπαθήσει να την μεταβάλλει (πχ αν κάποιος μαθητής είναι κυρίως ακολουθιακός θα πρέπει να τον βοηθήσουμε να αποκτήσει και ολιστικά χαρακτηριστικά)

ü      Η διαφοροποίηση της διδασκαλίας δεν μπορεί να γίνει με συνταγές αλλά απαιτεί συνεχή επιμόρφωση και έρευνα. Στο συγκεκριμένο άρθρο προσπαθούμε απλώς να δώσουμε ένα έναυσμα για αναζήτηση νέων δρόμων διδασκαλίας από τους καθηγητές 

 Παραδείγματα τρόπων προσέγγισης 

ü      Προσφέρουμε τη δυνατότητα οι μαθητές να είναι ενεργητικοί  μέσα στην τάξη, πέραν των κλασσικών ερωτήσεων διάγνωσης, μέσω:

o       Συλλογικού Διαλόγου
π.χ. Με ποιον τρόπο κρυώνει πιο γρήγορα ένα ποτήρι νερό; με ένα παγάκι ή με ισόποση ποσότητα νερού από το ίδιο δοχείο στο οποίο υπάρχουν τα παγάκια;

o       Ατομικής μικροεργασίας
π.χ. Σκεφτείτε – καταγράψτε εφαρμογές - παραδείγματα μετάδοσης θερμότητας με ακτινοβολία

o       ομαδικής εργασίας
π.χ. εξηγείστε πως λειτουργούν μια παλιά αντλία νερού και τις ενεργειακές μεταβολές που πραγματοποιούνται / ή ένας ηλιακός θερμοσίφωνας, σε ποιες λειτουργίες του εφαρμόζεται η θεωρία του μαθήματος «τρόποι μετάδοσης θερμότητας», ποια άλλη θεωρία χρειαστήκατε για να εξηγήσετε τη λειτουργία;

ü      Δίνουμε τη δυνατότητα στους μαθητές να εκπονούν ατομικές και ομαδικές εργασίες εκτός σχολείου. Για τους στοχαστικούς μαθητές κατάλληλη μπορεί να είναι μια εργασία αναζήτησης πληροφοριών από εγκυκλοπαίδεια ή το Ιντερνετ (πχ η ιστορική εξέλιξη του Κλιματισμού) ενώ για τους ενεργητικούς είναι καλύτερο να προσφέρουμε την ευκαιρία να πάρουν συνεντεύξεις (πχ από ψυκτικούς), να υλοποιήσουν κατασκευές  (πχ δημιουργήστε μια κατασκευή η οποία να εξηγεί τη φυσική κυκλοφορία), να αναζητήσουν πληροφορίες από την αγορά εργασίας (πχ συλλέξτε πληροφοριακό υλικό για συσκευές και κατατάξτε το).

ü      Δημιουργήστε καταστάσεις όπου θα υπάρχει η δυνατότητα στοχασμού για τους μαθητές. Πχ καθιερώστε μισό λεπτό ησυχίας όπου οι μαθητές θα μπορούν να σκεφθούν για το μάθημα και να πουν ό,τι σκέφτηκαν (πχ πρόταση για μια εργασία, μια απορία κλπ.)

ü      Ιδιαίτερα τους στοχαστικούς μαθητές οι οποίοι έχουν πρόβλημα, ωθήστε τους να κάνουν εργασίες γράφοντας – κωδικοποιώντας τις πληροφορίες του βιβλίου, με έναν τρόπο που να τον κατανοούν καλύτερα οι ίδιοι. Πχ κατατάξτε τις μηχανές εσωτερικής καύσεως που γνωρίζετε.

 Παραδείγματα Τρόπων προσέγγισης

ü      Συνδέουμε τις θεωρητικές γνώσεις με παραδείγματα της ζωής. Πχ ζητάμε να μας εξηγήσουν πως εφαρμόζεται η σχέση P1/P2=V2/V1 στην τρόμπα του ποδηλάτου ή στον αεροσυμπιεστή (μπορεί να γίνει και εργασία - κατασκευή επιβεβαίωσης της θεωρίας)

ü      Δίνουμε εργασίες ώστε οι μαθητές, ερευνώντας και ρωτώντας,  να εντοπίσουν εφαρμογές κάποιας θεωρητικής ενότητας πχ σε ποιες μηχανές ή καταστάσεις βρίσκει εφαρμογή η σχέση  P1/P2 = T1/T2

ü      Προσφέρετε την ευκαιρία στους μαθητές να εντοπίσουν την ουσία των μαθηματικών εξισώσεων ή των αφηρημένων εννοιών. Πχ χωρίστε την τάξη σε ομάδες και ζητήστε τους να δημιουργήσουν μια σχέση που να απεικονίζει τη μετάδοση θερμότητας με αγωγή (τον γνωστό τύπο Q=λ/δ*Α*Δθ), σκεπτόμενοι ποιοτικά (δεν είναι θεωρητικό, δοκιμάστε το. Δουλεύει)

ü      Επιμείνετε ώστε όλοι οι μαθητές να είναι προσεκτικοί στις λεπτομέρειες της εκφώνησης των ασκήσεων, παρουσιάζοντάς τους ποιοτικά παραδείγματα από λάθη που οφείλονταν σε επιμέρους δεδομένα πχ εξηγήστε μέσω συγκεκριμένης άσκησης τις σοβαρές επιπτώσεις που θα παρατηρηθούν ένας κοχλίας που καταπονείται δυναμικά, υπολογιστεί ως καταπονούμενος στατικά.

 Παραδείγματα Τρόπων προσέγγισης 

ü      Χρησιμοποιήστε εποπτικά μέσα (βλ. άρθρο Χρησιμοποιούμε εποπτικά μέσα;)

ü      Δώστε στους μαθητές εποπτικό υλικό που δεν μπορέσατε να χρησιμοποιήσετε λόγω υποδομής ή άλλων παραγόντων και ζητήστε τους να κάνουν μια σχετική εργασία, κατά προτίμηση ομαδική πχ  μπορείτε να δώσετε φυλλάδια υλικών κεντρικής θέρμανσης και να τους ζητήσετε να δημιουργήσουν μια πινακίδα με το διάγραμμα εγκατάστασης κεντρικής θέρμανσης όπου θα τοποθετήσουν στις κατάλληλες θέσεις φωτογραφίες των συσκευών από τα φυλλάδια. (Καλύτερο είναι να ζητήσουμε οι ίδιοι να βρουν φυλλάδια και οι φωτογραφίες να μπορούν να είναι αποσπώμενες από το διάγραμμα πχ με scratch) Η ίδια εργασία μπορεί να γίνει καλύτερα στον υπολογιστή, με σάρωση φωτογραφιών και χρησιμοποίηση του απλού προγράμματος σχεδίασης των windows)

ü      Ζητήστε τους να ανατρέξουν σε άλλες πηγές και να αναζητήσουν οπτικό υλικό και πληροφορίες για κάποια θεωρητική ενότητα πχ βρείτε φωτογραφίες για κάθε είδος συμπιεστών και κατατάξετέ τους σε μια πινακίδα (ή σε ένα φωτογραφικό ηλεκτρονικό αρχείο)

ü      Δώστε στους μαθητές φωτοτυπίες μηχανισμών και ζητείστε τους να εντοπίσουν στοιχεία μηχανών ή λειτουργίες, ζωγραφίζοντας κατάλληλα τη φωτοτυπία πχ εντοπίστε τα έδρανα κυλίσεως ή τα έδρανα ολισθήσεως σε ένα σχέδιο μηχανής εσωτερικής καύσεως

 Παραδείγματα Τρόπων προσέγγισης 

ü      Για τους ακολουθιακούς μαθητές αξιοποιούμε την ακολουθιακή γνώση και ιδιαίτερα τους ακολουθιακούς υπολογισμούς που υπάρχουν στα μαθήματα του Μηχανολογικού τομέα όπως στη μηχανική – αντοχή και στα Στοιχεία Μηχανών.

ü      Για τους ολιστικούς μαθητές είναι χρήσιμο να ακολουθούμε τη λογική από το «όλον προς το επιμέρους» πχ το σύστημα ψύξης της μηχανής – γιατί χρειάζεται, τι ακριβώς πρέπει να κάνει, πως το κάνει, τι μηχανισμοί απαιτούνται για να το κάνει.  

ü      Αξιοποιούμε μικρά projects στα οποία διαπρέπουν οι ολιστικοί μαθητές και μαθαίνουν από τους ακολουθιακούς ή και από τα λάθη τους πχ δημιουργήστε ένα απλό μοντέλο γερανού από ξύλο, υπολογίστε το μέγιστο βάρος που μπορεί να σηκώσει και επιβεβαιώστε τους υπολογισμούς με πείραμα αντοχής.

ü      Δημιουργούμε ομάδες για εργασίες στις οποίες συμμετέχουν μαθητές και των δύο κατηγοριών ώστε οι μεν να συμπληρώνουν τους δε. Πχ κατασκευάστε ένα μηχανισμό που να επιβεβαιώνει την θεωρία των ροπών

ü      Χρησιμοποιούμε τη μαιευτική μέθοδο πχ από τι εξαρτάται κατά τη γνώμη σας η απόσταση ακινητοποίησης ενός οχήματος κατά το φρενάρισμα; ή πως επιλέγουμε κατά τη γνώμη σας μια αντλία υγρού;

 Ελπίζουμε να βοηθήσαμε. Παρακαλούμε για τις παρατηρήσεις σας ή τα συμπεράσματα από τυχόν αξιοποίηση του άρθρου ή των παραδειγμάτων του.

Δρ Αθανάσιος Κονταξής
Σχολικός Σύμβουλος ΠΕ12
Μηχανολόγος Μηχανικός
kontaxis@sch.gr

Κατεβάστε το άρθρο "Μορφές και Στρατηγικές Μάθησης"

.