Αστρολάβος (σελ. 2/2)

 

Επίπεδοι Αστρολάβοι

 

 

Ο επίπεδος αστρολάβος αποτελείται από έναν δίσκο, που το εξωτερικό του πλαίσιο υποδιαιρείται σε μοίρες, και σε έναν κανόνα (γωνιόμετρο) που μπορεί να περιστρέφεται γύρω από τον άξονά του. Πάνω στον δίσκο υπάρχει μια χαραγμένη ακτίνα που καταλήγει στα αντιδιαμετρικά σημεία του 0 των μετρήσεων. Για να μετρήσουν την γωνία μεταξύ δυο αστεριών, τοποθετούσαν με σκόπευση το ένα πάνω στον κανόνα και έστρεφαν τον δίσκο με την ακτίνα ώσπου να συναντήσει το άλλο αστέρι, η γωνία ήταν αυτή που εμφανιζόταν μεταξύ του κανόνα και της ακτίνας.

 

Από την ύπαρξη του Μηχανισμού των Αντικυθήρων χρονολογημένου στον 1ο αιώνα π.Χ, (ενός μηχανισμού περισσότερο προχωρημένου ακόμη και από τους αστρολάβους που κατασκεύασαν οι Άραβες αιώνες αργότερα), φαίνεται ότι  υπήρχαν ήδη  στην αρχαία Ελλάδα παρόμοιοι μηχανισμοί, αλλά δεν ήταν ευρέως γνωστοί και γι’ αυτό δεν υπάρχουν αναφορές σε αυτούς.

 

Ο ναυτικός αστρολάβος αναπτύχθηκε βασικά από τους Πορτογάλους περίπου τον 15ο αιώνα σαν ένα βασικό και απλό όργανο παρατηρήσεως.  Ακόμη,  και χωρίς τους δίσκους του ήταν αρκετά βαρύ όργανο και έτσι μπορούσε να κρέμεται κατακόρυφα, παρά τους κλυδωνισμούς του πλοίου.  Με την ανακάλυψη του τετράντα, του πρόδρομου του εξάντα το 17ο αιώνα, μπήκε σε αχρηστία.