243 Ίδη και Δάκτυλος

   Η Ίδη (243 Ida) είναι ένας αστεροειδής της Κύριας Ζώνης αστεροειδών (υποομάδα Koronis), με τροχιά γύρω από τον Ήλιο, ανάμεσα από τον Άρη και τον Δία.

        τροχιά:   428 000 000 km από τον Ήλιο (κατά μέσο όρο)
        μέγεθος:  58x23 km
   Σύμφωνα με τη μυθολογία, η Ίδη ήταν νύμφη, τροφός του Δία. Στο ομώνυμο όρος της Κρήτης (Ψηλορείτης) υπήρχε ένα σπήλαιο (Ιδαίον Άντρον) όπου ανατράφηκε ο Δίας.

   Την Ίδη επισκέφτηκε το διαστημόπλοιο Galileo στις 28 Αυγούστου 1993.

   Η Ίδη διαθέτει έναν δορυφόρο, τον Δάκτυλο (Dactyl), όπως φαίνεται στην επάνω φωτογραφία. Είναι ο πρώτος φυσικός δορυφόρος αστεροειδούς που ανακαλύφτηκε (του δόθηκε ο προσωρινός κωδικός 243 Ida I). Το όνομα προέρχεται από τους Ιδαίους Δάκτυλους (κρητικοί δαίμονες που προστάτευαν τον Δία όταν ήταν βρέφος).

   Ο Δάκτυλος (δεξιά) έχει διαστάσεις 1.6 x 1.2 km περίπου, ασυνήθιστα στρογγυλός για τέτοιο μικρό σώμα. Περιφέρεται γύρω από την Ίδη σε απόσταση 90 km περίπου.

   Η εφαρμογή του τρίτου νόμου του Kepler στην τροχιά του Δακτύλου μας επιτρέπει να εκτιμήσουμε χοντρικά τη μάζα και την πυκνότητα της Ίδης. Η τιμή της πυκνότητάς της είναι κάπου μεταξύ 2,2 και 2,9 g/cm³ (ίσως και λίγο μεγαλύτερη).

   Η Ίδη θεωρείτο στην αρχή ως αστεροειδής τύπου S, όπως και η Gaspra, δηλαδή ότι αποτελείτο από σιδηρονικέλιο και λίγα πυριτικά πετρώματα. Όμως η χαμηλή της πυκνότητα δεν δικαιολογεί κάτι τέτοιο. Απεναντίας, θα μπορούσε να έχει την ίδια σύσταση με τους χονδρίτες (μετεωρίτες), που είναι αρχέγονοι και αμετάβλητοι.

   Τα φασματογράμματα της Ίδης και του Δακτύλου παρουσιάζουν μια μικρή αλλά σαφή διαφορά, που σημαίνει ότι ο Δάκτυλος δεν είναι ένα κομμάτι της Ίδης. Πιστευόταν ότι τα διπλά συστήματα αστεροειδών σχηματίστηκαν από συγκρούσεις και διασπάσεις, οι οποίες δημιούργησαν τους αστεροειδείς της υποομάδας των Κορωνιδών (Koronis).

   Οι επιφάνειες της Ίδης και του Δακτύλου είναι γεμάτες κρατήρες, δηλαδή είναι πολύ παλαιές. Βάσει υπολογισμών, θεωρείται ότι οι Κορωνίδες είναι σχετικά νέα σώματα και επίσης τα αντικείμενα των διαστάσεων του Δακτύλου δεν επιβιώνουν για πάνω από 100 εκατομμύρια έτη. Πιθανώς η δημιουργία τόσο πολλών κρατήρων έλαβε χώρα την εποχή των διασπάσεων και όχι πριν 4 δισεκατομμύρια έτη που σχηματίστηκαν τέτοιου είδους επιφάνειες.

   Το Galileo μέτρησε κάποιες μεταβολές στο ηλιακό μαγνητικό πεδίο, όταν προσπερνούσε την Ίδη (όπως και στη Gaspra). Αυτό υποδηλώνει ότι ο αστεροειδής θα πρέπει να περιέχει και κάποιο μαγνητικό υλικό.

   Φαίνεται ότι πολλοί άλλοι αστεροειδείς διαθέτουν μικροσκοπικούς δορυφόρους. Τέτοιοι αστεροειδείς είναι ο Διόνυσος (3671 Dionysus), η Ευγενία (45 Eugenia) και η 762 Pulcova, καθώς και πολλοί μικρότεροι πλησίον της Γης αστεροειδείς.


Εικόνες

Αστεροειδείς
Εστία
Έρως
Gaspra
Mathilde