Το  υλικό  αυτό  δημοσιεύτηκε  στο  έθνος  της  Κυριακής  28/10/2001

  διατίθεται  για την σχολική εορτή της 28ης 

Οδηγίες

     30/11/1940  Πανωλεθρία

Αργά τη νύχτα, 30 του Νοέμβρη, από το Γενικό Επιτελείο Στρατού εκδόθηκε το «υπ' αριθμόν 35 Πολεμικόν Ανακοινωθέν». Αναφέρει: «Καθ' όλην την ημέραν συνεχίσθησαν αϊ επιθετικοί μας ενέργειαι. Τα στρατεύματα μας δια σκληρών αγώνων ανέτρεψαν εις πλείστα σημεία την πείσμονα αντίστασιν του εχθρού και εκέρδισαν έδαφος εις σημαντικόν βάθος. Εις το δεξιόν του μετώπου, τα προκεχωρημένα στοιχεία μας εισήλθον εις Πόγραδετς. Περιήλθαν εις χείρας μας έξι πυροβόλα, 50 πολυβόλα, σημαντικός αριθμός όλμων και παντοειδές υλικόν. Συνελάβομεν 15 αξιωματικούς και υπέρ τους 200 στρατιώτας αιχμαλώτους».

4/12/1940   Στρατηγική  νίκη

Στο κεντρικό μέτωπο, στην κοιλάδα του Αώου, η ελληνική προέλαση συνάντησε μεγάλες δυσκολίες, καθώς οι Ιταλοί είχαν τη δυνατότητα να παρατάξουν άρματα μάχης απέναντι στο ελληνικό πεζικό. Μελανοχίτωνες, τάγματα πυροβόλων και μονάδες από τις μεραρχίες Αλπινιστών Πουστερία και πεζικού Μοδένα ενίσχυαν τις ιταλικές οχυρώσεις. Οι μάχες εκεί κράτησαν μέρες. Στις 4του Δεκέμβρη, οι ελληνικές δυνάμεις ανέτρεψαν τις ιταλικές και πήραν τη στρατηγικής σημασίας Πρεμετή. Από τη στιγμή εκείνη, η επικοινωνία του αμαξιτού δρόμου Λεσκοβίκι ^:Κορυτσά ήταν ελεύθερη και ασφαλής για τους Έλληνες

     6/12/1940  ΄Aτακτη   φυγή  Ιταλών

Η διάσπαση του μετώπου στα δεξιά και το πάρσιμο του Πόγραδετς έσπειραν τον πανικό στους πολλούς. Η απελευθέρωση της Πρεμετής εξασφάλισε την άνετη επικοινωνία των ελληνικών δυνάμεων του κεντρικού μετώπου με αυτές του δυτικού. Η εξάρθρωση των Ιταλών θα ήταν πλήρης, αν εκκαθαριζόταν και ο δρόμος από την παραλία ως την Κακκαβιά, πριν από το Αργυρόκαστρο. Για να γίνει αυτό, έπρεπε να παρθούν οι ’γιοι Σαράντα. Οι Έλληνες που κινούνταν στο μέτωπο της παραλίας έκαμψαν την ιταλική αντίσταση και πέρασαν νικηφόρα τον ποταμό Μπίστριτσα. Στις 6 του Δεκέμβρη μπήκαν στους ’γιους Σαράντα. Βρήκαν την πόλη αδειανή, λεηλατημένη και πυρπολημένη. Οι Ιταλοί έφευγαν προς τα βόρεια.

 7/12/1940  Εκκαθάριση

Οι γεροντότεροι έβλεπαν για τρίτη φορά τον ελληνικό στρατό να απελευθερώνει την πόλη του Δελβίνου. Η σφοδρή προέλαση έφερε τον ελληνικό στρατό να εκκαθαρίζει τα γύρω και να μπαίνει στην πόλη στις 12 του Δεκέμβρη του 1940, στην προσπάθεια να αποκτήσει επαφή με τα τμήματα που κινούνταν προς το Αργυρόκαστρο. Οι Ιταλοί προτίμησαν να υποχωρήσουν προς τη Χείμαρρο.

     8/12/1940  Γαλάζια  μέρα

Η κατάληψη της Πρεμετής από τους Έλληνες έφερε τον πανικό στους Ιταλούς. Την ίδια εκείνη μέρα, 4 του Δεκέμβρη, εγκατέλειψαν το Αργυρόκαστρο για να μην αποκοπούν, καθώς η ελληνική προέλαση στην κοιλάδα του Αώου ξαφνικά άρχισε να εκδηλώνεται με μεγάλη ταχύτητα. Όμως ο ελληνικός στρατός δεν μπήκε αμέσως στην πόλη. Οι Ιταλοί επέστρεψαν, πήραν το υλικό που είχαν εγκαταλείψει, έκαψαν την πόλη, συνέλαβαν ομήρους κι αντιστάθηκαν όταν εκδηλώθηκε η ελληνική επίθεση. Η αντίσταση τους κάμφθηκε την ίδια μέρα. Ο ελληνικός στρατός μπήκε στην πόλη, ενώ οι . Ιταλοί υποχώρησαν προς το Τεπελένι.

 22/12/1940  Τιτάνια  νίκη

Η ανασύνταξη των ελληνικών δυνάμεων στο κεντρικό μέτωπο και η αποκατάσταση του βόρειου δρόμου που οδηγεί από το Αργυρόκαστρο στο Τεπελένι πήραν μέρες, δίνοντας στους Ιταλούς τον χρόνο να οργανωθούν. Οι μάχες μπροστά στο Τεπελένι ξέσπασαν στις 18του Δεκέμβρη. Οι Ιταλοί αμύνθηκαν σθεναρά αλλά είχαν τρομερές απώλειες. Οι Έλληνες πολεμούσαν με τιτάνια ορμή. Χίλιοι στρατιώτες της ιταλικής μεραρχίας με τον βαρύγδουπο τίτλο «Λύκοι της Τοσκάνης» παραδόθηκαν. Οι μάχες κόπασαν την παραμονή των Χριστουγέννων. Οι ελληνικές επιτυχίες όμως δεν είχαν επιστέγασμα το πάρσιμο της πόλης.

 22/12/1940  10  μέρες  μάχες

Δέκα ημέρες και δέκα νύχτες κράτησε η μάχη της Χειμάρρας. Οι Ιταλοί την είχαν οχυρώσει και χρησιμοποίησαν για την άμυνα της τανκς, αεροπορία, πυροβολικό και πεζικό. Στην παραλία οι Ιταλοί είχαν φράξει το στενό της Παπαθιάς με αλλεπάλληλες αμυντικές γραμμές. Οι Έλληνες αποκρούστηκαν στις 15 του μήνα. Εκαναν τρεις μέρες κι έχασαν 370 άνδρες ώσπου να πάρουν ένα λόφο. Όταν, στις 19, πάρθηκε στο εσωτερικό το διάσελο του Κούτσι, οι Ιταλοί της Παπαθιάς κυκλώθηκαν. Στις 20 υποχώρησαν στην παραλία. Στις 21 παραδόθηκαν. Κούτσι και Παπαθιά τους στοίχισαν 900 αιχμάλωτους, 300 νεκρούς, πυροβόλα, όλμους και τεράστιες ποσότητες πυρομαχικών που «εξόπλισαν» τον ελληνικό στρατό. Στις 22του Δεκέμβρη, «πεζοπορούντες επί δεκάωρον», όπως ανέφερε ο σημαιοφόρος του ναυτικού Πυρρός Σπυρομήλιος, οι Έλληνες μπήκαν στην πόλη «γενόμενοι δεκτοί υπό των κατοίκων με έξαλλον  ενθουσιασμόν». Ο σημαιοφόρος ύψωσε την ελληνική σημαία και ξεκίνησε . νέα πορεία, βορειότερα. Ο βαρύς χειμώνας σταμάτησε την προέλαση. Οι Ιταλοί οχυρώθηκαν στον Αυλώνα.

 24/12/1940   Η  ώρα  του  Παπανικολή

Το ελληνικό υποβρύχιο «Παπανικολής» με κυβερνήτη τον πλωτάρχη Ιατρίδη φώλιαζε σε μια σπηλιά σ' ένα από τα ακατοίκητα νησάκια της Λευκάδας. Νύχτα, 23 του Δεκέμβρη, το περισκόπιο του έπιασε μιαν ιταλική βενζινάκατο να πλέει δίχως συνοδεία προς το λιμάνι του Αυλώνα. Αναδύθηκε. Οι πέντε Ιταλοί παραδόθηκαν. Ο πλωτάρχης τους ανέκρινε κι έμαθε το θαλασσινό <·μονοπάτι» που οδηγούσε στον Αυλώνα ανάμεσα από τις ποντισμένες νάρκες. Μεσημέρι 24 του Δεκέμβρη, το περισκόπιο του έπιασε μια νηοπομπή από δώδεκα μεταγωγικά και τρία αντιτορπιλικά που κατευθυνόταν στον Αυλώνα. Το υποβρύχιο πήρε πλάγια θέση, αναδύθηκε κι εξαπέλυσε τρεις τορπίλες, που χτύπησαν ισάριθμα μεταγωγικά και τα βύθισαν.

  10/1/1941  Γιορτές  με  την  ...  ξιφολόγχη

Χιονισμένα και κρύα  πέρασαν τα Χριστούγεννα στα βουνά. :τημέρωμα,6.45', πριν να φέξει, δόθηκε το σύνθημα της επίθεσης. Με την ξιφολόγχη και Χωρίς προπαρασκευήπυροβολικού, οι άνδρες χύθηκαν στα παγωμένα βουνά. Σε μια ώρα πήραν το ύψωμα 1292. Σ άλλες έξι, το Μάλι Σεβράνιν. Η παραμονή της Πρωτοχρονιάς κηρύχθηκε ημέρα ξεκούρασης. Τη νύχτα δεν υπήρχε ρεβεγιόν. Με την κουραμάνα να εξακολουθεί στο ένα όγδοο της μερίδας των πρώτων ημερών και τη διαταγή «Νωρίς όλοι για ύπνο», οι μαχητές καταλάβαιναν πως ο ερχομός του καινούργιου χρόνου θα συνδυαζόταν με έφοδο. Την Πρωτοχρονιά, με χιόνι, η επίθεση ξανάρχισε σ' όλο το μέτωπο.

  9-26/3/1941  Η  εαρινή  επίθεση

Στις αρχές του Μάρτη, ο ίδιος ο Μπενίτο Μουσολίνι έφτασε στην Αλβανία για να παρακολουθήσει από κοντά τις επιχειρήσεις. Κύριος στόχος, η διάσπαση του μετώπου σε μια γραμμή έξι χιλιομέτρων, από την Γκλάβα στο Μπούμπεσι, με κύριο βάρος την περιοχή  της Τρεμπεσίνας. Την επιχείρηση είχε αναλάβει το  όγδοο ιταλικό σώμα στρατού, που έριξε στη μάχη  τέσσερις μεραρχίες και δυο τάγματα μελανοχιτώνων, κρατώντας άλλες δύο σε εφεδρεία. Απέναντι τους, η πρώτη ελληνική μεραρχία που πολεμούσε συνεχώς,  χωρίς σταμάτημα, από την αρχή της εκστρατείας. Η πολυδιαφημισμένη «Εαρινή Επίθεση» των Ιταλών ' ξέσπασε" στις 9 του Μάρτη του 1941 σε όλη τη γραμμή του μετώπου. Στις 26 του Μάρτη ο απολογισμός ήταν τραγικός; Δώδεκα ιταλικές μεραρχίες με άφθονα  εφόδια είχαν ριχτεί σε έξι πεινασμένες και ξεθεωμένες ελληνικές  και  δεν  πήραν  ούτε  σπιθαμή  εδάφους. 11 μέρες αργότερα, οι Γερμανοί κήρυξαν  τον  πόλεμο  στην  Ελλάδα.