Κατεβάστε τις ενότητες 11-20 σε αρχείο 
Ο ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ ΜΠΡΟΣΤΑ ΣΤΑ ΔΕΙΝΑ ΤΗΣ ΕΞΟΡΙΑΣ
Ο Λούκιος Ανναίος Σενέκας (Lucius Annaeus Seneca) υπήρξε ίσως η πιο πολυσύνθετη φυσιογνωμία του λεγόμενου «αργυρού αιώνα» (1ος μ.Χ.) της ρωμαϊκής λογοτεχνίας. Από την πολυτάραχη ζωή του αναφέρουμε την εξορία του, την αποτυχημένη προσπάθεια διαπαιδαγώγησης του μελλοντικού αυτοκράτορα Νέρωνα και την αυτοκτονία του το 65 μ.Χ., μετά από διαταγή του πρώην μαθητή του. Το απόσπασμα που ακολουθεί προέρχεται από ένα παρηγορητικό κείμενο (consolatio), που ο Σενέκας απευθύνει στη μητέρα του Ελβία από την εξορία, για να της απαλύνει τον πόνο του χωρισμού. Ως Στωικός φιλόσοφος (βλ. την εισ. στο μάθ. XXXIX) ο Σενέκας υποστηρίζει πως οι ταλαιπωρίες της εξορίας δεν μπορούν να αγγίξουν τον σοφό. Αναφερόμενος ειδικότερα στη φτώχεια, αντλεί παραδείγματα (βλ. την εισ. στο μάθ. XXXII) από τη ρωμαϊκή ιστορία, για να δείξει πως η φτώχεια υπήρξε ο μόνιμος σύντροφος των μεγάλων ανδρών.
Διάβασε για τον Σενέκα
Το κείμενο
Unum fuisse Homēro servum, tres Platōni, nullum Zenōni tradunt. Nemo vero eos miserētur, quod infeliciter vixerint. Menēnius Agrippa, qui inter patres ac plēbem publicae gratiae sequester fuit, aere collāto funerātus est. Atilius Rēgulus, cum Poenos in Africā funderet, ad sentum scripsit mercenarium suum discessisse et ab eo desertum esse rus; id senatui publice curāri placuit, quoniam Rēgulus aberat. Scipiōnis filiae ex aerario dotem accepērunt, quia nihil illis reliquerat pater. Aequum mehercule erat populum Rōmānum tribūtum Scipiōni conferre, cum a Carthagine semper tribūtum ipse exigeret. Ο felīces viros puellārum, quibus populus Rōmānus loco soceri fuit!
Λεξιλόγιο
Plato -ōnis ο Πλάτωνας
Zeno -ōnis ο Ζήνωνας
nemo eos miserētur (υποτ. προτρ.) κανείς ας μην τους λυπηθεί
infeliciter (επίρρ.) στη δυστυχία(1)
Menēnius Agrippa ο Μενήνιος Αγρίππας
patres οι πατρίκιοι
plebs, plebis (plebes -ēi) (θ.) οι πληβείοι
publicus -a -um δημόσιος
gratia -ae χάρη, συμφιλίωση(2)
sequester -stris (αρσ.) μεσολαβητής(3)· publicae gratiae sequester μεσολαβητής για την κοινή συμφιλίωση (για τη συμφιλίωση των τάξεων: ο Μενήνιος Αγρίππας έπεισε τους πληβείους να σταματήσουν την «απεργία» τους το 494 π.Χ.)
aes, aeris (ουδ.) χαλκός, μπρούντζος· χρήματα
confero, -tuli, -lātum, -ferre (cum + fero) συγκεντρώνω· aere collāto με έρανο
funero, 1 κηδεύω(4)
Atilius Rēgulus ο Ατίλιος Ρήγουλος (Ρωμαίος ύπατος· νίκησε αρχικά τους Καρχηδόνιους στον Α' Καρχηδονιακό πόλεμο, αλλά αργότερα ηττήθηκε και πιάστηκε αιχμάλωτος)
Poeni -ōrum οι Καρχηδόνιοι(5)
mercenārius -ii μισθωτός εργάτης(7)
desero, deserui, desertum, deserĕre, 3 εγκαταλείπω
rus, ruris (ουδ.) αγρός
publice (επίρρ.) με τη φροντίδα του κράτους
id (= rus) senatui
publice curāri placuit η Σύγκλητος αποφάσισε να αναλάβει το κράτος τη φροντίδα του αγρού (να καλλιεργηθεί με η φροντίδα του κράτους)
quoniam (σύνδ. αιτ.) επειδή
aerarium -ii(i) το δημόσιο ταμείο(8)
dos, dōtis (θ.) προίκα(9)
quia (σύνδ. αιτ.) επειδή
aequum est (+ απαρ.) είναι δίκαιο
mehercule (επιφ.) μα τον Ηρακλή!
tribūtum -i φόρος, εισφορά
confero πληρώνω
cum (σύνδ. αιτ.) αφού
exigo, -ēgi, -actum, -igĕre, 3 (ex + ago) εισπράττω
felix -īcis ευτυχισμένος(10)
vir = marītus άντρας
socer -eri πεθερός(11)· loco (αφ.) soceri fuit πήρε τη θέση του πεθερού.
Ετυμολογικά: 1. in-felici-ter < felix· felicitas 2. gratus, gratulatio 3. < sequor 4. < funus 5. < Φοίνικες: η Καρχηδόνα ήταν αποικία των Φοινίκων· πρβ. Punicus 6. con-fundo 7. mercātor 8. < aes 9. < do· ≃ δωτ-ίνη δώρο 10. > feliciter 11. ἑκυρός = πεθερός
Κείμενο και μετάφραση
Δες τη μετάφραση κάθε σειράς πατώντας στο μ
ή εμφάνισε - απόκρυψε όλη τη μετάφραση πατώντας εδώ
ΡΗΜΑΤΑ
ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ
ΕΠΙΘΕΤΑ
Δες τα παραθετικά των επιθέτων πατώντας στο β ή εμφάνισε - απόκρυψέ τα όλα πατώντας εδώ
Β΄ ΚΛΙΣΗΣ
Γ΄ ΚΛΙΣΗΣ
Γραμματικές παρατηρήσεις
Χρονικές αντικαταστάσεις
| εν. | coniurat | expellitur | deprehenduntur | strangulantur | interficitur | tradit | consequuntur | occidi | vulnerari |
| πρτ. | coniurabat | expellebatur | deprehendebantur | strangulabantur | interficiebatur | tradebat | consequebantur | - | - |
| μελ. | coniurabit | expelletur | deprehendentur | strangulabuntur | interficietur | tradet | consequentur | occisum iri | vulneratum iri |
| πρκ. | coniuravit | expulsus est | deprehensi sunt | strangulati sunt | interfectus est | tradidit | consecuti sunt | occisos esse | vulneratos esse |
| υπρ. | coniuraverat | expulsus erat | deprehensi erant | strangulati erant | interfectus erat | tradiderat | consecuti erant | - | - |
| σ.μελ. | coniuraverit | expulsus erit | deprehensi erunt | strangulati erunt | interfectus erit | tradiderit | consecuti erunt | occisos fore | vulneratos fore |
Συντακτικές παρατηρήσεις
Απαρεμφατική σύνταξη
| Ευθύς λόγος | Πλάγιος λόγος |
| Catilina a Cicerone ex urbe expulsus est. | Scriptor narrat Catilinam a Cicerone ex urbe expulsum esse. Catilina dicitur a Cicerone ex urbe expulsum esse. |
Μετατροπή σύνταξης
| Από παθητική | Σε ενεργητική σύνταξη |
| Catilina a Cicerone ex utbe expulsus est. | Cicero Catilinam ex urbe expulit. |
| Ab Antonio, altero consule, Catilina interfectus est. | Antonius, alter consul, Catilinam interfecit. |
| Gaius Sallustius tradit multos etiam milites Romanos occissos esse (ab hostibus). | Gaius Sallustius tradit hostes occidisse multos etiam milites Romanos. |