ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Λατινικά Γ΄ Λυκείου, 37ο μάθημα

© Νατάσα Αγγελίδου

ΜΑΘΗΜΑ XXXVII
LECTIO SEPTIMA ET TRICESIMA

 

Κατεβάστε τις ενότητες 11-20 σε αρχείο

 


Η ΚΑΤΑΡΑ ΤΩΝ ΕΜΦΥΛΙΩΝ ΠΟΛΕΜΩΝ

 

Η ρωμαϊκή δημοκρατία γνώρισε στις τελευταίες δεκαετίες της μια ατέλειωτη αλυσίδα από εμφύλιους πολέμους, που έληξαν το 31 π.Χ. με τη νίκη του Οκταβιανού επί του Αντωνίου και της Κλεοπάτρας στη ναυμαχία του Ακτίου. Οι εμφύλιοι πόλεμοι αποτέλεσαν μια πικρή εμπειρία για τους συγχρόνους και μια τραυματική ανάμνηση για τους μεταγενέστερους. Στο παρακάτω κείμενο ο Κικέρωνας προσφέρει μια ανάλυση από πρώτο χέρι της οδυνηρής πραγματικότητας των εμφύλιων συγκρούσεων, συγκεντρώνοντας την προσοχή του στην ψυχολογία των αντιπάλων και ειδικότερα στη συμπεριφορά του νικητή.

 

Διάβασε για τον Κικέρωνα Κικέρωνας, για τη Ρωμαϊκή αυτοκρατορία: η περίοδος των εμφυλίων πολέμων Εμφύλιοι, για του εμφύλιους πόλεμους εμφύλιοι πόλεμοι

 

Το κείμενο

In eum locum res deducta est, ut, nisi qui deus vel casus aliqui subvenerit, salvi esse nequeāmus. Equidem, ut vēni ad urbem, non destiti omnia et sentīre et dicere et facere, quae ad concordiam pertinērent; sed tantus furor omnes invaserat, ut pugnāre cuperent, etsi ego clamābam nihil esse bello civīli miserius. Omnia sunt misera in bellis civilibus, sed nihil miserius quam ipsa victoria: ea victōres ferociōres impotentioresque reddit, ut, etiamsi natūrā tales non sint, necessitāte esse cogantur. Bellōrum enim civilium exitus tales sunt semper, ut non solum ea fiant, quae velit victor, sed etiam ut victor obsequātur iis, quorum auxilio victoria parta sit.

 

Λεξιλόγιο

locus σημείο
in eum locum res deducta est σε τέτοιο σημείο έχουν οδηγηθεί τα πράγματα
ut (σύνδ. συμπερ.) ώστε
qui (επιθ. αόρ. αντ.) = aliqui, κάποιος
casus -us τύχη, τυχαίο περιστατικό(1)· nisi qui deus ... subvenerit αν κάποιος θεός δε βοηθήσει
salvus -a -um σώος
nequeo, -quīvi ( -ii), -quīre, 4 δεν μπορώ
equidem (επίρρ.) εγώ βέβαια
urbem ενν. τη Ρώμη
desisto, -stiti, -sistĕre, 3 (de + sisto· + απαρ.) σταματώ
pertineo, -tinui, -ten- turn, -tinēre, 2(ad + αιτ.) αφορώ· στοχεύω
furor -ōris (αρσ.) μανία
clamo, 1 φωνάζω(2)
miser -era -erum άθλιος, δυστυχής, αξιοθρήνητος(3)
impotens -ntis ανίκανος να κυριαρχηθεί, αχαλίνωτος(4)
ferociōres impotentio- resque αγριότερους και πιο αχαλίνωτους από ό,τι συνήθως (βλ. μάθ. XXVII)
reddo, -didi, -ditum, -dĕre, 3 (red + do· + 2 αιτ.) καθιστώ, κάνω
etiamsi (σύνδ. παραχ.) ακόμη κι αν
natūrā από τη φύση τους(5)
necessitas -ātis (θ.) ανάγκη(6)
necessitāte (αφ. της αιτ.) από ανάγκη
cogo, coēgi, coactum, cogĕre, 3 (cum + ago· + απαρ.) εξαναγκάζω
exitus -us (αρσ.) έκβαση(7)
velit, υποτ. του ενεστ. του volo θέλω
obsequor, -secūtus sum, -sequi, αποθ. 3 (ob + sequor· + δοτ.) κάνω το χατίρι κάποιου
auxilio ( + γεν.) με τη βοήθεια κάποιου, χάρη σε κάποιον (βλ. το μάθ. XXXI)
pario κερδίζω· sed etiam ... sit αλλά ακόμη... ώστε ο νικητής να κάνει το χατίρι εκείνων, με τη βοήθεια των οποίων κερδίθηκε η νίκη

 

Ετυμολογικά: 1. < cado· πρβ. κάζο << ιτ. 2. ex-clamo 3. miseria, miseror 4. in-potens· πρβ. potestas, pos-sum 5. naturālis = φυσικός· πρβ. νατουραλισμός << γαλ. 6. < necesse 7. < exeo

 

 

 

Κείμενο και μετάφραση

Δες τη μετάφραση κάθε σειράς πατώντας στο μ
ή εμφάνισε - απόκρυψε όλη τη μετάφραση πατώντας εδώ

 

μMarco Tullio Cicerōne
μet Gaio Antōnio consulibus,
μLucius Sergius Catilīna,
μvir nobilissimi generis
μsed pravissimi ingenii,
μconiurāvit contra rem publicam.
μConsecūti erant eum quidam clari
μsed improbi viri.
μCatilīna expulsus est ex urbe
μa Cicerōne.
μSocii eius deprehensi sunt
μet strangulāti sunt in carcere.
μCatilīna ipse,
μproelio victus cum exercitu suo,
μab Antōnio, altero consule
μinterfectus est.
μGaius Sallustius tradit
μmultos etiam milites Rōmānos
μoccīsos esse
μin eādem cruentissimā pugnā,
μmultos autem vulnerātos esse graviter.

 


ΡΗΜΑΤΑ


ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ


 

 

ΕΠΙΘΕΤΑ

Δες τα παραθετικά των επιθέτων πατώντας στο β ή εμφάνισε - απόκρυψέ τα όλα πατώντας εδώ

Β΄ ΚΛΙΣΗΣ

Θετικός
Συγκριτικός
Υπερθετικός
βclarus, -a, -um
βcruentus, -a, -um
βimprobus, -a, -um
βmultus, -a, -um (multi)
βpravus, -a, -um

Γ΄ ΚΛΙΣΗΣ

βnobilis, -is, -e
βgravis, -is, -e


Γραμματικές παρατηρήσεις

 

Χρονικές αντικαταστάσεις

εν.coniuratexpelliturdeprehendunturstrangulanturinterficiturtraditconsequunturoccidivulnerari
πρτ.coniurabatexpellebaturdeprehendebanturstrangulabanturinterficiebaturtradebatconsequebantur--
μελ.coniurabitexpelleturdeprehendenturstrangulabunturinterficieturtradetconsequenturoccisum irivulneratum iri
πρκ.coniuravitexpulsus estdeprehensi suntstrangulati suntinterfectus esttradiditconsecuti suntoccisos essevulneratos esse
υπρ.coniuraveratexpulsus eratdeprehensi erantstrangulati erantinterfectus erattradideratconsecuti erant--
σ.μελ.coniuraveritexpulsus eritdeprehensi eruntstrangulati eruntinterfectus erittradideritconsecuti eruntoccisos forevulneratos fore

 

Συντακτικές παρατηρήσεις

Απαρεμφατική σύνταξη

 

Ευθύς λόγοςΠλάγιος λόγος
Catilina a Cicerone ex urbe expulsus est.Scriptor narrat Catilinam a Cicerone ex urbe expulsum esse.
Catilina dicitur a Cicerone ex urbe expulsum esse.

 

Μετατροπή σύνταξης

 

Από παθητικήΣε ενεργητική σύνταξη
Catilina a Cicerone ex utbe expulsus est.Cicero Catilinam ex urbe expulit.
Ab Antonio, altero consule, Catilina interfectus est.Antonius, alter consul, Catilinam interfecit.
Gaius Sallustius tradit multos etiam milites Romanos occissos esse (ab hostibus). Gaius Sallustius tradit hostes occidisse multos etiam milites Romanos.