121 122 E Δ

ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ Γ' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ


121

Κ.Π. ΚΑΒΑΦΗΣ

Όσο μπορείς

Oι παραινέσεις που απευθύνει ο Κ.Π. Καβάφης αναφέρονται τόσο στον εαυτό του όσο και σε κάθε αποδέκτη του ποιήματος και υποδεικνύουν μια ηθική στάση και μια μετρημένη κοινωνική ζωή. Το ποίημα γράφτηκε το 1913.

Ανάγνωση του ποιήματος από τον Γ. Π. Σαββίδη
Σαββίδης, από τον Μίμη Σουλιώτη Φασουλής

Κι αν δεν μπορείς να κάμεις την ζωή σου όπως την θέλεις,
τούτο προσπάθησε τουλάχιστον
όσο μπορείς: μην την εξευτελίζεις
μες στην πολλή συνάφεια του κόσμου,
μες στες πολλές κινήσεις κι ομιλίες.

Μην την εξευτελίζεις πηαίνοντάς την,
γυρίζοντας συχνά κι εκθέτοντάς την
στων σχέσεων και των συναναστροφών
την καθημερινήν ανοησία,
ως που να γίνει σα μια ξένη φορτική.

 

Κ.Π. Καβάφης, Ποιήματα, τόμ. 1, Ίκαρος

Παράλληλα Κείμενα
Οδ. Ελύτης, «Το παράπονο» Οδ. Ελύτης, «Το παράπονο»
Γ. Σεφέρης, «Άρνηση» Γ. Σεφέρης, «Άρνηση»
Κ.Γ. Καρυωτάκης, «Ανδρείκελα» Κ.Γ. Καρυωτάκης, «Ανδρείκελα»
Οδ. Ελύτης, [Στα χτήματα βαδίσαμε όλη μέρα…] Οδ. Ελύτης, [Στα χτήματα βαδίσαμε όλη μέρα…]

Aντώνης Απέργης, Εν τω μηνί Αθύρ

Aντώνης Απέργης, Εν τω μηνί Αθύρ
Δείτε τον πίνακα σε μεγαλύτερη ανάλυση στην Εθνική Πινακοθήκη

 


122

ΕΡΓΑΣΙΕΣ

  • Ποιες προσπάθειες θα πρέπει να καταβάλει ο άνθρωπος, για να υπερασπιστεί την προσωπική ελευθερία και την αξιοπρέπειά του; Συσχετίστε την απάντησή σας με τον τίτλο του ποιήματος.
  • Καταγράψτε τις μετοχές και εξηγήστε τη γραμματική και σημασιολογική λειτουργία τους στο ποίημα.
  • Ποιον κίνδυνο επισημαίνει ο ποιητής στον τελευταίο στίχο; Με ποιον τρόπο πιστεύετε ότι ο κίνδυνος αυτός μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά;
  • Ποιες κοινωνικές εκδηλώσεις μπορούν, σύμφωνα με τον ποιητή, να ευτελίσουν τη ζωή του ατόμου; Γράψτε, αν θέλετε, ένα σύγχρονό σας παράδειγμα.


ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

  • Με αφορμή τις διδακτικές ενότητες για τα ατομικά δικαιώματα και τις κοινωνικές υποχρεώσεις, συζητήστε με τον καθηγητή της Κοινωνικής και Πολιτικής Αγωγής τις παραινέσεις που απευθύνει ο Καβάφης. Αναφερθείτε ιδίως στους κινδύνους που διατρέχουν οι νέοι της ηλικίας σας από την έλλειψη μέτρου και την υπερβολή που χαρακτηρίζει τη σημερινή εποχή.

Η Αλεξάνδρεια στις αρχές του αιώνα (Αρχείο Ε.Λ.Ι.Α.)

Η Αλεξάνδρεια στις αρχές του αιώνα (Αρχείο Ε.Λ.Ι.Α.)


Κωνσταντίνος Καβάφης (1863-1933)


Διάβασε για τη ζωή και το έργο του εδώ. Κατέβασε σύντομο βιογραφικό . Δες και παρακάτω στο Υλικό.


Οι παραινέσεις που απευθύνει ο ποιητής στοχεύουν να προφυλάξουν τον άνθρωπο από εκδηλώσεις μαζοποίησης και ρηχού εντυπωσιασμού, και επιδιώκουν τη διαφύλαξη της αξιοπρέπειας και της ατομικής ελευθερίας. Καθώς το περιεχόμενο του ποιήματος είναι εξαιρετικά επίκαιρο στην εποχή μας, εύκολα ο διδάσκων μπορεί να μεταδώσει στους μαθητές τον προβληματισμό και τις απόψεις του ποιητή, με σκοπό από τη μια να τους ευαισθητοποιήσει για ένα θέμα που, συνειδητά ή ασυνείδητα, τους απασχολεί, και από την άλλη να τους βοηθήσει να αντιληφθούν τη διαχρονική σημασία του διλήμματος που αντιμετωπίζουν ιδιαίτερα οι νέοι, σχετικά με κρίσιμες επιλογές της ζωής και των κοινωνικών τους συναναστροφών.

Η πνευματική καλλιέργεια, η αυτογνωσία και τα ποικίλα προσωπικά ενδιαφέροντα στη ζωή κάθε ατόμου προασπίζουν με τον καλύτερο τρόπο τις ατομικές ελευθερίες, τα κοινωνικά δικαιώματα αλλά και την ψυχική του υγεία, προάγοντας την πνευματική ολοκλήρωση, την αυτοεκτίμηση και την κοινωνικοποίησή του. Ο σημερινός νέος κατακλύζεται από εξωτερικά ερεθίσματα, τα οποία, αν αφεθεί να τον παρασύρουν, μπορούν να επιδράσουν αρνητικά στη διαμόρφωση του χαρακτήρα και στις επιλογές του. Ο άνθρωπος θέτει στόχους και προτεραιότητες στη ζωή του, καθορίζει την προσωπική του στάση και επανεξετάζει τις ιδέες του, αντιδρώντας στη μαζική ψυχολογία και τη συμβατικότητα των κοινωνικών εκδηλώσεων. Με αυτές του τις επιλογές ανήκει στα σκεπτόμενα άτομα και προφυλάσσει τη ζωή του από ανούσιες συναναστροφές, οι οποίες προσωρινά είναι ευχάριστες, αλλά πολύ γρήγορα εξαντλούνται και καταντούν ανιαρές.

 


Κ.Π. Καβάφης Κ.Π. Καβάφης

Κ.Π. Καβάφης


Κ. Π. Καβάφης:
ΙΝΛ Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας (σχολικό βιβλίο, σελ. 104)
Κ. Π. Καβάφης επίσημος δικτυακός τόπος ,
1 ΠΟ.Θ.Ε.Γ.
Κ. Π. Καβάφης Βικιπαίδεια ,
Κ. Π. Καβάφης Ανεμόσκαλα, Συμφραστικός Πίνακας, Βιογραφία, Εργογραφία, Το ποιητικό έργο του
ΕΚΕΒΙ ΕΚΕΒΙ
1 Βιογραφικό σημείωμα [πηγή: Σπουδαστήριο Νέου Ελληνισμού]
1 Εποχές και Συγγραφείς. Η παγκοσμιότητα του Κων. Καβάφη (βίντεο) [πηγή: Ψηφιακό Αρχείο της ΕΡΤ]
1 Ο ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΑΒΑΦΗΣ, μέσα από τη μαρτυρία της τελευταίας ανιψιάς του ποιητή ΧΑΡΙΚΛΕΙΑΣ ΚΑΒΑΦΗ (βίντεο) [πηγή: Ψηφιακό Αρχείο της ΕΡΤ]
1 Οι εικαστικές αναπαραστάσεις της μορφής του ποιητή ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΚΑΒΑΦΗ (βίντεο) [πηγή: Ψηφιακό Αρχείο της ΕΡΤ]
1 Κ. Π. ΚΑΒΑΦΗΣ 50 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΘΑΝΑΤΟ ΤΟΥ (βίντεο) [πηγή: Ψηφιακό Αρχείο της ΕΡΤ]

 

Μπορείτε να γράψετε τις απαντήσεις σας και να τις εκτυπώσετε ή να τις σώσετε σε αρχείο pdf.

 

 

Ήρωες

Οι ήρωες του ποιήματος είναι:

 

 

Τόπος

Τα γεγονότα του ποιήματος διαδραματίζονται

 

 

Χρόνος

Τα γεγονότα του ποιήματος γίνονται/έγιναν

 

 

Γλώσσα

Η γλώσσα του ποιήματος είναι

 

 

Στίχος-Μέτρο

Ο στίχος του ποιήματος είναι:

Το μέτρο του ποιήματος είναι:

 

 

Ενότητες

Το ποίημα μπορεί να χωριστεί στις εξής ενότητες:

 

 

Το σχόλιό σας...

...