31 32 E Δ

ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ Γ' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ


31

ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΧΡΙΣΤΟΠΟΥΛΟΣ

Τώρα

Το ποίημα ανήκει στη συλλογή Λυρικά, η οποία τυπώθηκε το 1811 στη Βιέννη και γνώρισε μεγάλη διάδοση, όπως αποδεικνύουν οι έντεκα εκδόσεις της στο πρώτο μισό του 19ου αι. Το ανάλαφρο θέμα, η υποκειμενική λυρική διάθεση, η απλή γλώσσα, που έκαναν το ποίημα πολύ αγαπητό στην εποχή του, προκαλούν το ενδιαφέρον ακόμα και στον αναγνώστη της σημερινής εποχής.

Νικηφόρος Λύτρας, Γαλατάς σε ώρα ανάπαυσης

Νικηφόρος Λύτρας, Γαλατάς σε ώρα ανάπαυσης
Δείτε τον πίνακα σε μεγαλύτερη ανάλυση στην Εθνική Πινακοθήκη

Δεν θέλω να ελπίζω,
δεν θέλω να φροντίζω
το μέλλον στην ζωήν.
Το σήμερα προκρίνω,
το αύριο τ' αφήνω
στης τύχης την ροήν.

Το τ' ύστερα θα γένει
και τι με αναμένει
ποσώς* δεν το φρονώ·
ποτέ δεν τ' αναβάνω*,
γιατί τον νουν μου χάνω
και ματαιοπονώ.

Ας γένει ό,τι θέλει,
τελείως δεν με μέλει·
ας πέσει ο ουρανός.
Η γη μας ας βουλήσει*
κι ο ήλιος ας σβήσει
κι ας μείνει σκοτεινός.

32 Εγώ ζητώ το τώρα,
και τούτη μόν' την ώρα
οπόσο ημπορώ,
τον Βάκχον* μου ρουφώντας,
τον Έρωτα φιλώντας,
πασχίζω να χαρώ.

 

Α. Χριστόπουλος, Λυρικά, Ερμής

Παράλληλα Κείμενα
Αντ. Μάτεσης, «Ανακρεοντικόν» (απόσπασμα) Αντ. Μάτεσης, «Ανακρεοντικόν» (απόσπασμα)
Σπ. Βασιλειάδης, «Η χαρά» [Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Γ΄ Γυμνασίου] Σπ. Βασιλειάδης, «Η χαρά» [Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Γ΄ Γυμνασίου]


Λεξιλόγιο
*ποσώς: καθόλου *αναβάνω: αναφέρω *ας βουλήσει: ας βουλιάξει *Βάκχον: Διόνυσος, ο αρχαίος θεός του κρασιού, το κρασί (συνεκδοχή)

 


ΕΡΓΑΣΙΕΣ

  • Ποια είναι τα βασικά μορφικά χαρακτηριστικά του ποιήματος και ποια η σύνδεσή τους με τον τίτλο της ποιητικής συλλογής;
  • Γιατί ο αφηγητής δε νοιάζεται για το μέλλον και ενδιαφέρεται μόνο για το παρόν; Πώς μπορούμε να τον χαρακτηρίσουμε κρίνοντας από αυτήν τη στάση του;
  • Συγκρίνετε τα δύο πρότυπα ζωής που παρουσιάζουν ο Ρήγας και ο Χριστόπουλος.

    Ρήγας Βελεστινλής, «Θούριος» [Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Γ΄ Γυμνασίου] Ρήγας Βελεστινλής, «Θούριος» [Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Γ΄ Γυμνασίου]

 

 

ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ

1. Με ποιον τρόπο «πασχίζει να χαρεί τη ζωή του» ο ποιητής;

2. Το ποίημα έχει γραφτεί στις αρχές του 19ου αι. Ποιες από τις αντιλήψεις που εκφράζονται στο ποίημα πιστεύετε ότι έχουν σχέση με το πνεύμα του νεοελληνικού διαφωτισμού; Αιτιολογήστε την απάντησή σας.


ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

  • Ζωγραφίστε έναν ανθρώπινο τύπο της εποχής μας με ανάλογα χαρακτηριστικά και στάση ζωής με το ποιητικό υποκείμενο του Χριστόπουλου.


Αθανάσιος Χριστόπουλος (1772-1847)


Διάβασε για τη ζωή και το έργο του εδώ. Κατέβασε σύντομο βιογραφικό . Δες και παρακάτω στο Υλικό.


Ο Χριστόπουλος ήταν ένας από τους πιο γνωστούς και αγαπητούς τραγουδοποιούς της εποχής του. Συνέθετε, μελοποιούσε και τραγουδούσε τους στίχους του, οι οποίοι ήταν πολύ δημοφιλείς στην υψηλή κοινωνία, αν κρίνουμε και από τις πολλές εκδόσεις που γνώρισε το έργο του. Στο κείμενο αυτό ο καθηγητής μπορεί αφενός να αναδείξει την απόλυτη αντίθεσή του με τις φιλελεύθερες αγωνιστικές ιδέες του Ρήγα, αφετέρου να επισημάνει απηχήσεις των ιδεών του ευρωπαϊκού διαφωτισμού, σχετικά με την ελεύθερη βούληση και τα ατομικά δικαιώματα του ανθρώπου. Το ελαφρό θέμα και η ανεμελιά του φαναριώτικου τραγουδιού αντικατοπτρίζουν τη γενικότερη χαλαρότητα της αστικής τάξης, οι επιδιώξεις, τα ήθη και η διασκέδαση της οποίας συγκλίνουν αρκετά με το σύγχρονο καταναλωτικό τρόπο ζωής.

 


Αντώνιος Μάτεσης, «Ανακρεοντικόν» [απόσπασμα] (1881), στο Λίνου Πολίτη Ποιητική Ανθολογία, τόμ. 5, Δωδώνη 1980, σ. 66.

Με την Αφροδίτη, ω αδέλφια,

με τον Βάκχο ας ενωθούμε,

μη ποσώς αργοπορούμε,

διατί οι ημέρες μας πετούν.

 

Απ' εμάς ας ξεμακρύνει

πάσα μάταιη ελπίδα,

μόνην να 'χωμεν φροντίδα

το κρασί και το φιλί.

 

Και της φήμης και της δόξας

και του χρυσαφιού η μωρία

ας συγχύζει την καρδία

των εχθρών μας των κακών.

 


Αθανάσιος Χριστόπουλος

Αθανάσιος Χριστόπουλος

 

 

Αθανάσιος Χριστόπουλος
στη Βικιπαίδεια Βικιπαίδεια
στις Ψηφίδες, Πρόσωπα και θέματα της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Ψηφίδες
στο Σπουδαστήριο Νέου Ελληνισμού Σπουδαστήριο Νέου Ελληνισμού
στο ΕΚΕΒΙ Βιογραφικό σημείωμα [πηγή: Εθνικό Κέντρο Βιβλίου]
στην Ανέμη Ανέμη

 

Νικηφόρος Λύτρας, βιογραφία και έργα του
στην Εθνική Πινακοθήκη Κων/νος Μαλέας
στο Google Art & Culture Λύτρας Νικηφόρος, Google
στο paleta art Κων/νος Μαλέας Κων/νος Μαλέας
στο Art Magazine Κων/νος Μαλέας
στο art net Κων/νος Μαλέας
στη Βικιπαίδεια Κων/νος Μαλέας,
στο ΝΙΚΙΑΣ Κων/νος Μαλέας

Μπορείτε να γράψετε τις απαντήσεις σας και να τις εκτυπώσετε ή να τις σώσετε σε αρχείο pdf.

 

Ποιο είναι το ποιητικό υποκείμενο, ο αφηγητής;

Το ποιητικό υποκείμενο είναι...

 

Σε ποιον απευθύνεται;

Απευθύνεται...

 

Σε ποιο πρόσωπο και αριθμό βρίσκονται τα ρήματα του ποιήματος, π.χ. γ' ενικό

Τα ρήματα βρίσκονται...

 

Ποιος είναι ο χώρος;

Ο χώρος του ποιήματος είναι...

 

Ποιος είναι ο χρόνος;

Ο χρόνος του ποιήματος είναι...

 

Ποιες είναι οι εικόνες του ποιήματος;

Οι εικόνες του ποιήματος είναι...

 

Από πού αντλεί τις εικόνες του ο ποιητής; (π.χ. φύση)

Ο ποιητής αντλεί τις εικόνες του...

 

Ποιους εκφραστικούς τρόπους χρησιμοποιεί ο ποιητής; (π.χ. σχήματα λόγου, χρήση επιθέτων)

Οι εκφραστικοί τρόποι είναι οι εξής...

 

Πώς χρησιμοποιεί τη στίξη;

Ο ποιητής....

 

Ποια είναι η γλώσσα; (π.χ. κοινή, λόγια, κοινή με λόγια στοιχεία κλπ.)

Το ποίημα είναι γραμμένο σε...

 

Το ποίημα έχει ομοιοκαταληξία κι αν ναι τι είδους; (π.χ. ζευγαρωτή, πλεκτή, σταυρωτή κλπ.)

Η ομοιοκαταληξία είναι....

 

Ποια συναισθήματα σου προκαλεί;

Τα συναισθήματα...

 

pano