Η Αριθμητική της Αξιοκρατίας και ο κυνισμός των μετρήσιμων (μοριοδοτούμενων) κριτηρίων*

Ιωάννης Απ. Κατσαρός, Σχολικός Σύμβουλος

Το θέμα των μεταπτυχιακών σπουδών στην Οργάνωση και Διοίκηση στην Εκπαίδευση έχει πολλές πτυχές που σχετίζονται και επηρεάζουν όλες σχεδόν τις παραμέτρους της. Και βέβαια είναι ιδιαίτερα σημαντικό να εξεταστούν ο τρόπος οργάνωσής τους, η διασπορά τους, τα προγράμματα σπουδών, οι κατευθύνσεις και το περιεχόμενό τους, ο τρόπος με τον οποίο επηρεάζουν τη διαμόρφωση παραμέτρων της εκπαιδευτικής πολιτικής σε θέματα Ο&ΔΕ. Είναι όμως εξίσου σημαντικό να διερευνηθούν και οι πιο πεζές πτυχές του θέματος, αυτές που σχετίζονται με τον τρόπο με τον οποίο αξιοποιούνται από την εκπαιδευτική κοινότητα τα προγράμματα μεταπτυχιακών σπουδών, με την άμεση και έμμεση ωφέλεια που αποκομίζουν οι απόφοιτοί τους, με την προώθηση των άξιων κατόχων τους σε θέσεις ευθύνης και σε ταχύτερη επαγγελματική εξέλιξή τους.

 Θα ξεκινήσω με διευκρινίσεις:

Μιλώ για αριθμητική της αξιοκρατίας. Αναφέρομαι στην όλο και περισσότερο παγιούμενη αντίληψη που επικρατεί στην ελληνική δημόσια διοίκηση, αλλά και στη διοίκηση της εκπαίδευσης, η οποία φαίνεται να ταυτίζει την αξία των υπαλλήλων, των στελεχών, των υποψηφίων για κάποια θέση, με την κατοχή συγκεκριμένων τίτλων, οι οποίοι μοριοδοτούνται. Για παράδειγμα, για την επιλογή ενός εκπαιδευτικού σε θέση Σχολικού Συμβούλου, περίπου 20 από τα 40 συνολικά μόρια που συγκεντρώνει με βάση τις προβλέψεις του νόμου, μπορούν να προέρχονται από την κατηγορία των ?μετρήσιμων τίτλων?.

Κάτι ανάλογο προβλέπεται και στο πρόσφατο ΠΔ 152 για την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών. Και εδώ το 20% της συνολικής βαθμολογίας προκύπτει από την άθροιση των μορίων που αντιστοιχούν σε συγκεκριμένους τίτλους σπουδών που προσκομίζει ο αξιολογούμενος.

Πρόκειται για μια προσπάθεια της Πολιτείας να καταστήσει τα συστήματα αξιολόγησης και επιλογής λιγότερα ευάλωτα στον υποκειμενισμό των αξιολογητών ή των εχόντων την ευθύνη επιλογής. Η επιδίωξη είναι η εξασφάλιση αντικειμενικότητας και πράγματι τα συστήματα που βασίζονται σε εκ των προτέρων προσδιορισμένη μοριοδότηση συγκεκριμένων κριτηρίων το επιτυγχάνουν αυτό. Γι' αυτόν τον λόγο εξάλλου χαιρετίστηκαν αρχικά και από την εκπαιδευτική κοινότητα όλες οι παρόμοιες προσπάθειες, ενώ για τον ίδιο λόγο καταγγέλλονταν διαρκώς η μοριοδότηση της συνέντευξης που επέτρεπε την εμφιλοχώρηση της υποκειμενικής εκτίμησης.

Η εφαρμογή όμως αυτών των συστημάτων σύντομα κατέδειξε τα όρια των δυνατοτήτων τους να εξασφαλίσουν αξιοκρατία. Κι αυτό διότι ενώ είναι πολύ συχνό το φαινόμενο οι εκπαιδευτικοί και τα στελέχη που έχουν πολλούς τίτλους και επομένως υψηλή μοριοδότηση, να παρουσιάζουν και αξιόλογο έργο και επιδόσεις στην εργασία τους, δεν λείπουν όμως ? και μάλιστα είναι πολλές ? οι περιπτώσεις συναδέλφων με ενισχυμένο προφίλ ακαδημαϊκών τίτλων, οι οποίοι παρουσιάζονται αδύναμοι στο έργο το οποίο αναλαμβάνουν. Βέβαια μέχρι αυτή τη στιγμή κανένας δεν είχε αρμοδιότητα, πλαίσιο και εργαλεία για την αξιολόγηση όλων αυτών των περιπτώσεων και επομένως τα όποια συμπεράσματα βασίζονται στις υποκειμενικές εκτιμήσεις όσων συνεργάζονται μαζί τους. Όμως αποτελεί κοινή διαπίστωση ότι τα συστήματα αυτά κατέδειξαν πως η αντικειμενικότητα των μετρήσιμων κριτηρίων δεν εξασφαλίζει και αξιοκρατία.

Παράλληλα, από τη στιγμή που θεσπίστηκαν τέτοια συστήματα, τέθηκε σε εφαρμογή ένας μηχανισμός προσαρμογής όσων έχουν φιλοδοξίες για ανάληψη θέσεων ευθύνης στις απαιτήσεις αυτών των συστημάτων. Κάθε εκπαιδευτικός μπήκε σε μια διαδικασία αναζήτησης τρόπων ενίσχυσης του επιστημονικού του προφίλ και εξασφάλισης των απαραίτητων μορίων. Αυτό είχε και θετικό αντίκτυπο. Αποτέλεσε σημαντικότατο κίνητρο που εκτόξευσε τη ζήτηση μεταπτυχιακών σπουδών, οι οποίες έχουν και την υψηλότερη μοριοδότηση διαχρονικά, από τη στιγμή εμφάνισης αυτών των συστημάτων. Παράλληλα όμως, αποτέλεσε και σημαντικό παράγοντα στρέβλωσης. Από τη μια οδήγησε σε υποβάθμιση των ?υγιών? κινήτρων που άπτονται μιας ιδιαίτερης κλίσης ενός εκπαιδευτικού ή μιας επιθυμίας ουσιαστικής εμβάθυνσης στην επιστημονική γνώση. Παράλληλα, απέσπασε για σημαντικό χρόνο του επαγγελματικού βίου των εκπαιδευτικών την προσοχή τους από τα κύρια καθήκοντά τους και τις επιδιώξεις τους που έχουν σχέση με την παροχή ποιοτικού εκπαιδευτικού έργου. Από την άλλη οδήγησε στη διαμόρφωση μιας ?αγοράς? τίτλων σπουδών, ακραίες εκφάνσεις της οποίας υπήρξαν τα λεγόμενα ?μαϊμού? πτυχία ή τα μεταπτυχιακά προγράμματα που προσάρμοσαν τις απαιτήσεις τους και το επίπεδό τους στις ανάγκες μια γρήγορης διαδικασίας πρόσκτησης των πολυπόθητων μορίων. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα μεταπτυχιακού προγράμματος ετήσιας υποτίθεται διάρκειας, το οποίο αυτή τη στιγμή τρέχει και εξασφαλίζει με 7.500 ευρώ συνολικό κόστος μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών και γνώση της ξένης γλώσσας, με υποχρεωτικές τρεις παρουσίες σε πόλη γείτονος χώρας, με εργασίες που ετοιμάζονται από το εδώ ?πρακτορείο? και πτυχιακή που παρουσιάζεται με ένα τρισέλιδο που ετοιμάζεται εδώ και το μαθαίνει ο υποψήφιος απέξω.

Το τελευταίο παράδειγμα θέτει μια άλλη σημαντική διάσταση του προβλήματος, την οικονομική. Πρόκειται για τη διάσταση που προσδίδει μια χροιά κυνισμού στα συστήματα αξιολόγησης και επιλογής με βάση τους μοριοδοτούμενους τίτλους σπουδών. Διότι αποτελεί κυνισμό να ζητείται, έστω και με αυτόν τον έμμεσο τρόπο, από έναν εκπαιδευτικό στη σημερινή οικονομική συγκυρία να υποστηρίξει την επαγγελματική του εξέλιξη επενδύοντας διόλου ευκαταφρόνητα ποσά σε μεταπτυχιακές σπουδές.  

Η Αριθμητική και η Οικονομία των μετρήσιμων κριτηρίων: ένα παράδειγμα

Προς επίρρωση όσων έχουν αναφερθεί θα εξετάσουμε ένα αληθινό παράδειγμα ? από τα πολλά παρόμοια - από τον πίνακα μοριοδότησης των σχολικών συμβούλων που προέκυψε κατά τις τελευταίες επιλογές.

Τίτλος Σπουδών	Μόρια (Ν.3848/10)	Ελάχιστο Κόστος παρακολούθησης
Διδακτορικό	6	3000
1ο Μεταπτυχιακό	4	2500
2ο Μεταπτυχιακό	1	2500
Διδασκαλείο Εκπ/σης	3	-
2ο Πτυχίο	3	-
ΑΣΠΑΙΤΕ	1	1000
ΤΠΕ 2	3	-
Ξένη Γλώσσα (proficiency)	2,5	2000
Σύνολο	23,5	11000

Έντεκα χιλιάδες ευρώ και τουλάχιστον έντεκα χρόνια σπουδών μεταφράζονται σε 23,5 μόρια και οδηγούν με απόλυτα ασφάλεια σε ένα ύψος μοριοδότησης που εξασφαλίζει σε αυτόν τον υποψήφιο όποια θέση επιθυμεί σε όποια περιφέρεια. Αλλά ποιος εκπαιδευτικός μπορεί να αντέξει έστω και το μισό κόστος; Ήταν σαφώς πιο τυχεροί όσοι πρόλαβαν το προηγούμενο καθεστώς μεταπτυχιακών σπουδών. Μιλώ για την προ του 2008 εποχή, όταν δεν είχαν γενικευτεί τα δίδακτρα στα μεταπτυχιακά και όταν κάθε εκπαιδευτικός που κατάφερνε να εξασφαλίσει θέση σε ένα από τα λίγα μεταπτυχιακά προγράμματα μπορούσε να διεκδικήσει άδεια για μεταπτυχιακές σπουδές.

Οι μεταπτυχιακές σπουδές στην Ελλάδα και η θέση των μεταπτυχιακών σπουδών στην Ο&ΔΕ

Μέσα στις συνθήκες που περιγράφηκαν παραπάνω, οι μεταπτυχιακές σπουδές έχουν σημειώσει μεγάλη άνθηση τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα. Μόνο τα ελληνικά κρατικά ΑΕΙ προσφέρουν περισσότερα από 400 προγράμματα σπουδών, που οδηγούν στην απόκτηση μεταπτυχιακού τίτλου ειδίκευσης, έπειτα από σπουδές ενός έως δύο ετών ή και στην απόκτηση διδακτορικού τίτλου, έπειτα από σπουδές τουλάχιστον τριών ετών. Παράλληλα υπάρχει και η επιλογή των μεταπτυχιακών προγραμμάτων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων του εξωτερικού, που οδηγούν σε μεταπτυχιακό τίτλο ύστερα από σπουδές στο εξωτερικό ή / και στην Ελλάδα ή και με τη μέθοδο της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης ή του e-learning. Οι τίτλοι που αναγνωρίζονται και μοριοδοτούνται είναι αυτοί που χορηγούν τα ελληνικά ΑΕΙ και όσοι αποκτήθηκαν με σπουδές στο εξωτερικό, σε εκπαιδευτικά ιδρύματα ισότιμα με τα ελληνικά, οι οποίοι έχουν λάβει αναγνώριση από τον ΔΟΑΤΑΠ.

Για να γίνουν όμως πιο συγκεκριμένα και πιο ανάγλυφα όσα έχουν υποστηριχθεί, θα προσπαθήσω να παρουσιάσω την κατάσταση που επικρατεί στις μεταπτυχιακές σπουδές στην Ο&ΔΕ.

Σύμφωνα με μια διερεύνηση που πραγματοποίησα μέσα από το διαδίκτυο τον Απρίλιο του 2014 τα προσφερόμενα μεταπτυχιακά προγράμματα στην Ο&ΔΕ από τα Πανεπιστήμια Ελλάδας και Κύπρου είναι τα παρακάτω[1]:

1. ΕΚΠΑ

Θεωρία, Πράξη και Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Έργου /Τομέας Παιδαγωγικής του Τμήματος Φιλοσοφίας - Παιδαγωγικής ? Ψυχολογίας / Κατεύθυνση: Εκπαιδευτική Πολιτική και Διοίκηση της Εκπαίδευσης.

Κόστος: 3 εξάμηνα Χ 800 + 400 = 2800 ευρώ

2. Χαροκόπειο

Εκπαίδευση και Πολιτισμός / Τμήμα Οικιακής Οικονομίας και Οικολογίας του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου / Κατεύθυνση: Διοίκηση και Διαχείριση Εκπαιδευτικών Μονάδων
Κόστος: Το 2011 ήταν 1200 το εξάμηνο Χ 3+1= 4800 ευρώ.

3. Θεσσαλίας

Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας / Οργάνωση και Διοίκηση της Εκπαίδευσης /
Κόστος: 2 εξάμηνα Χ1200 = 2400 ευρώ.

4. Ιωαννίνων

Τμήμα Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής, Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων / Επιστήμες της Αγωγής/ Κατεύθυνση: Διοίκηση και Aξιολόγηση στην Eκπαίδευση

Κόστος: Δεν εντόπισα δίδακτρα και μάλλον και εξ αυτού του λόγου έχει προβλήματα συνέχισης της λειτουργίας του.

5. ΕΑΠ (σπουδές από απόσταση)

Σχολή Ανθρωπιστικών Σπουδών του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου / Σπουδές στην Εκπαίδευση: ΕΚΠ62: Διοίκηση Εκπαιδευτικών Μονάδων

Κόστος: 700 Χ 5 θεματικές = 3500 ευρώ.

6. Αιγαίου

Τμήμα Επιστημών της Προσχολικής Αγωγής και του Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού του Πανεπιστημίου Αιγαίου / Μοντέλα Σχεδιασμού και Ανάπτυξης Εκπαιδευτικών Μονάδων / Οδηγεί σε Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης ή και Διδακτορικό Δίπλωμα
Κόστος: Τα δίδακτρα για το Π.Μ.Σ. ανέρχονται στο ποσό των 2.500,00 ? για κάθε έτος. Οι υποψήφιοι διδάκτορες συναφών γνωστικών αντικειμένων, οι οποίοι εντάσσονται αυτοδίκαια στο ΠΜΣ δύναται να καταβάλλουν μετά από απόφαση της Γ.Σ.Ε.Σ. ?500 εξαμηνιαίως για τα πρώτα τρία (3) χρόνια, ?750 για το 4ο έτος, ?850 για το 5ο έτος και ?1000 εξαμηνιαίως για το 6ο έτος.

7. Πελοποννήσου

Τμήμα Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου / Οργάνωση και Διοίκηση Δημοσίων Υπηρεσιών, Δημοσίων Οργανισμών και Δημοσίων Επιχειρήσεων
Κόστος: 1200ευρώ/εξάμηνο Χ 3 εξάμηνα = 3600 ευρώ

Τμήμα Κοινωνικής και Εκπαιδευτικής Πολιτικής του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου / ΜΔΕ Τμήματος Κοινωνικής και Εκπαιδευτικής Πολιτικής
Κόστος: 2000 ευρώ συνολικά για 2 εξάμηνα + πτυχιακή

8. Πατρών

Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Πατρών / Επιστήμες της Αγωγής / Ειδίκευση: Οργάνωση - Διοίκηση Εκπαίδευσης και Διοίκηση Εκπαιδευτικών Μονάδων Δεν λειτουργεί.

9. ΑΣΠΑΙΤΕ (ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ)

Γενικό Τμήμα Παιδαγωγικών Μαθημάτων της ΑΣΠΑΙΤΕ σε συνεργασία με την Παιδαγωγική Σχολή του Roehampton University / Σπουδές στην Εκπαίδευση (MA in Education)
Διακρατικό. (1/4 εξάμηνο Leading and managing people)
Κόστος για 2 έτη, 7500 ευρώ.

10. Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου

Επιστήμες της Αγωγής. Κατεύθυνση 1η: Εκπαιδευτική Ηγεσία και Πολιτική

Κόστος: Τα δίδακτρα κάθε Θεματικής Ενότητας (Θ.Ε.) ανέρχονται σε ? 1,350.  Η διατριβή Μάστερ λαμβάνεται ως Θ.Ε. και άρα, το κόστος της είναι επίσης ?1350. Τα συνολικά δίδακτρα για το Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών «Επιστήμες της Αγωγής» είναι 5.400 Ευρώ. Με απόφαση της Διοικούσας Επιτροπής του Πανεπιστημίου, για το ακαδημαϊκό έτος 2014-2015, τα δίδακτρα της κάθε Θεματικής Ενότητας θα είναι κατά 10% μειωμένα.

11. Πανεπιστήμιο Λευκωσίας

Μεταπτυχιακό εξ Αποστάσεως στις Επιστήμες της Αγωγής / Εκπαιδευτική Ηγεσία και Διοίκηση. Το πρόγραμμα προσφέρεται είτε στη βάση πλήρους παρακολούθησης ενός (1) έτους, είτε στη βάση μερικής παρακολούθησης διάρκειας δύο (2) ετών. Τα μαθήματα προσφέρονται βράδυ ή/και σαββατοκύριακα.

Κόστος: Υποβολής Αίτησης Εγγραφής ?50, Τέλος Εγγραφής: ?850, Δίδακτρα: ?9,500 , Εκπαιδευτικές Συνδρομές: ?180 , Σύνολο: 10580 ευρώ.

Πιο διαφωτιστικά για τη θέση που καταλαμβάνουν οι μεταπτυχιακές σπουδές στην Ο&ΔΕ είναι τα στοιχεία που προκύπτουν από την μελέτη του πίνακα ο οποίος παρουσιάζει τα στοιχεία που αφορούν τις μεταπτυχιακές σπουδές των υποψηφίων Διευθυντών Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, όπως αναφέρονται στον πίνακα μοριοδότησης των υποψηφίων (Συμβούλιο Επιλογής Διευθυντών Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Αρ.Πρωτ.Υ-92/86984/Δ2/16-07-2010/ΥΠΔΒΜΘ).

	Μεταπτυχιακό	Διδακτορικό
Σε σύνολο 455 υποψηφίων μεταπτυχιακές σπουδές	168	69
Μεταπτυχιακές Σπουδές στην Ο&ΔΕ	63	2
Ανάλυση Μεταπτυχιακών σπουδών ανά ίδρυμα
Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο	30
Παν/μιο Αιγαίου	6	1
Οικονομικό Πανεπιστήμιο	5
Παν/μιο Θεσσαλίας	3
Παν/μιο Πελοποννήσου	3
Παν/μιο Πατρών	1
Παν/μιο Πειραιά	1	1
Παν/μιο Μακεδονίας	1
Δημοκρίτειο Παν/μιο	1
Κέντρο Εκπ/σης & Ερευνών Μάνατζμεντ	1
ΞέναΠανεπιστήμια (Southampton, Bristol, London Institute (2), Reading, Manchester, Hope, ULB (2), Mons Hainaut, Roma Tre)	11

Από τα στοιχεία αυτά προκύπτει ότι το 37,5% των μεταπτυχιακών που προσκόμισαν για μοριοδότηση οι σχολικοί σύμβουλοι είναι στο ευρύτερο πεδίο της Ο&ΔΕ, ενώ αυτό ισχύει μόνο για το 2,8% των διδακτορικών.

Από αυτά περίπου το 47,6% προέρχονται από το ΕΑΠ, το 9,5% από το Πανεπιστήμιο Αιγαίου και το 7,9% από το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Ένα πλαίσιο αναζήτησης προτάσεων για μέτρα

Το πρώτο πρόβλημα που πρέπει να αντιμετωπιστεί είναι αυτό της στρέβλωσης που προκύπτει από τον αγώνα δρόμου για την ανταπόκριση στα κριτήρια των συστημάτων επιλογής και αξιολόγησης. Μια κατεύθυνση στην οποία πρέπει να αναζητηθεί η λύση είναι η θεσμοθέτηση της έννοιας της τρέχουσας επαγγελματικής δυνατότητας του κάθε εκπαιδευτικού. Πρόκειται για την πραγματική δυνατότητα του εκπαιδευτικού να ανταποκριθεί στα καθήκοντα της θέσης του, ανεξάρτητα από τους τίτλους σπουδών ή την εμπειρία που έχει στην υπηρεσία. Και η έννοια αυτή σχετίζεται με την αξιολόγηση του έργου του εκπαιδευτικού ή του στελέχους. Πέραν αυτού μπορούν να εξεταστούν και άλλα μέτρα, όπως η δραστική μείωση του ποσοστού της συνολικής μοριοδότησης που αναφέρεται σε τίτλους σπουδών ή η στάθμιση αυτής της μοριοδότησης (όπως και της μοριοδότησης που προκύπτει από την προϋπηρεσία σε θέσεις ευθύνης / ευδόκιμη θητεία) με βάση την αξιολόγηση του έργου. Η διαμόρφωση πρότασης για ένα σύστημα επιλογής και αξιολόγησης που θα δίνει ικανοποιητική απάντηση και σε αυτό το πρόβλημα μπορεί να αποτελέσει προνομιακό πεδίο ανάπτυξης δράσης από την ΕΟΔΕ.

Ένα δεύτερο πρόβλημα είναι η διαχείριση της ζήτησης για μεταπτυχιακά προγράμματα και η ανάπτυξη της προσφοράς με σωστό τρόπο. Στην κατεύθυνση αυτή τα ΑΕΙ θα πρέπει να αναζητήσουν τρόπους που δεν θα οδηγούν σε ?εκπτώσεις? στο επίπεδο και στην ποιότητα των προγραμμάτων τους. Ενδεχομένως θα πρέπει να διερευνηθεί η δυνατότητα να προσφέρονται διαφορετικών επιπέδων προγράμματα που θα οδηγούν και σε διαφορετική μοριοδότηση και θα αξιοποιούνται σε διαφορετικά πλαίσια. Ενδιαφέρον είναι το παράδειγμα των αγγλοσαξονικών πανεπιστημίων, όπου υπάρχει μια διαβάθμιση των μεταπτυχιακών τίτλων με βασικό κριτήριο το εύρος και την ποιότητα της έρευνας που προϋποθέτει η απόκτησή τους. Υπάρχουν καθαρά ερευνητικά μεταπτυχιακά προγράμματα (by research only), τα οποία είναι πιο κοντά στην εκπόνηση διδακτορικής διατριβής (διαφοροποιείται η έκταση και το «πρωτογενές» της έρευνας). Υπάρχουν παράλληλα προγράμματα που συνδυάζουν έρευνα και μαθήματα  (by thesis and coursework) και μεταπτυχιακά χωρίς έρευνα (by coursework only). Στην ίδια κατεύθυνση θα πρέπει από πλευράς Πολιτείας να θεσπιστεί το Εθνικό Πλαίσιο Προσόντων για τους εκπαιδευτικούς και τα στελέχη της εκπαίδευσης, το οποίο θα πρέπει να βρίσκεται σε απόλυτη αντιστοίχηση με το Εθνικό Πλαίσιο Προγραμμάτων Επιμόρφωσης και Επαγγελματικής Ανάπτυξης των εκπαιδευτικών. Στα πλαίσια αυτά θα πρέπει να προβλέπονται περισσότεροι του ενός δρόμοι για την απόκτηση των προσόντων που απαιτούνται για την διεκδίκηση μιας θέσης.

Παράλληλα θα πρέπει από την Πολιτεία και από τα ΑΕΙ να αναζητηθούν και να αξιοποιηθούν πολλές εναλλακτικές πολιτικές εξασφάλισης της χρηματοδότησης των μεταπτυχιακών προγραμμάτων, ώστε να μειωθεί δραστικά το κόστος που καλούνται να σηκώσουν οι φοιτούντες. Σε αυτήν την κατεύθυνση θα πρέπει να θεσμοθετηθούν και να αξιοποιηθούν πλαίσια για τη χορήγηση υποτροφιών και δανείων. Επίσης θα πρέπει να αξιοποιηθούν οι δυνατότητες που παρέχουν τα Ευρωπαϊκά Προγράμματα. Για παράδειγμα στο πλαίσιο του Erasmus+ προβλέπεται η χρηματοδότηση Κοινών Μεταπτυχιακών Προγραμμάτων Σπουδών (ΚΜΠ), τα οποία είναι ολοκληρωμένα διεθνή προγράμματα σπουδών υψηλού επιπέδου 60, 90 ή 120 πιστωτικών μονάδων ECTS. Δίνεται επίσης η δυνατότητα σε φοιτούντες να ολοκληρώσουν ένα πλήρες πρόγραμμα φοίτησης σε άλλη χώρα του προγράμματος, και να υποβάλλουν αίτηση για δάνειο ώστε να καλύψουν μέρος των εξόδων τους. Η υπηρεσία Εγγύησης Φοιτητικών Δανείων θα λειτουργεί σε συνεργασία με τον Όμιλο της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων και θα παρέχει μερική εγγύηση έναντι των επισφαλών απαιτήσεων για τις τράπεζες. Ως αντάλλαγμα για την εν λόγω μερική εγγύηση, οι τράπεζες θα πρέπει να παρέχουν δάνεια σε φοιτητές που βρίσκονται σε κινητικότητα, με προσιτούς όρους όπως ευνοϊκότερα επιτόκια σε σχέση με τα επιτόκια της αγοράς και χρονικό περιθώριο έως και δύο έτη ώστε οι απόφοιτοι να έχουν βρει εργασία πριν ξεκινήσουν να αποπληρώνουν το δάνειο.

* Το κείμενο αποτελεί προδημοσίευση σχετικού άρθρου και βασίζεται σε ανακοίνωση του γράφοντος στην ημερίδα για το «Παρόν & Μέλλον των σπουδών στην Οργάνωση & Διοίκηση της Εκπαίδευσης: Η θεωρία και η πράξη των εφαρμοζόμενων πολιτικών στη χώρα μας ως πλαίσιο αναφοράς & αναστοχασμού» που πραγματοποίησε η Εταιρεία Οργάνωσης και Διοίκησης της Εκπαίδευσης (ΕΟΔΕ http://www.eode.gr) στις 03/05/2014 στο αμφιθέατρο Άλκη Αργυριάδη του Παν. Αθηνών.

Η Αριθμητική της Αξιοκρατίας και ο κυνισμός των μετρήσιμων (μοριοδοτούμενων) κριτηρίων*

Ιωάννης Απ. Κατσαρός, Σχολικός Σύμβουλος

 

---

[1]          Τα στοιχεία αυτά δεν έχουν διασταυρωθεί και ενδέχεται να έχουν αλλάξει.