?Το κοιμητήριο της Πράγας? του Ουμπέρτο Έκο
Το διάβασμα έργων του Έκο είναι μια ολόκληρη αναγνωστική περιπέτεια, αφού, ενώ η γραφή-του φαίνεται αργή και λαβυρινθώδης, κρύβει μέσα-της καταρράκτες και δίνες που ο αναγνώστης δεν τις έχει υποψιαστεί.
Για να διαβάσει κανείς τον Έκο ίσως πρέπει να ξέρει σημειολογία, ώστε να μπορέσει να δει πίσω από τα σημεία του μυθιστορήματός-του. Ίσως πρέπει να ξέρει ιστορία για να μπορεί να παρακολουθεί την εποχή και να μην χάνεται στα άπειρα δρομάκια που επίτηδες ο ιταλός συγγραφέας χαράσσει. Ίσως πρέπει να έχει διαβάσει πολλή ευρωπαϊκή λογοτεχνία, ώστε να εξακριβώνει τις διακειμενικές αναφορές τού Έκο και να συλλαμβάνει τα παλίμψηστα επίπεδα της γραφής. Ίσως τελικά να μην ξέρει τίποτα απ? όλα αυτά και να απολαμβάνει απλώς τη χαρίεσσα αφήγηση, που πάντα είναι γεμάτη ανηφόρες και κατηφόρες.
Ένας αμφιβόλου ηθικής και μάλλον βεβαρημένου ποινικού και ηθικού μητρώου συμβολαιογράφος, ονόματι Σιμονίνι, αφηγείται τη ζωή-του σε ένα ημερολόγιο στα τέλη του 19ου αιώνα. Εκτός από παραχαράκτης, κατάσκοπος, απατεώνας και καταδότης, σφετεριστής περιουσιών κ.ο.κ. έχει σκοτώσει και δυο-τρεις τύπους σε μια σειρά από συνωμοσίες, διπλούς ρόλους και παιχνίδια εξουσίας. Ήταν αντισημίτης και έζησε εν ολίγοις μια ζωή που στιγματίστηκε από ένα σωρό ανομίες και ανηθικότητες.Ο Έκο, σκόπιμα απ? όσο καταλαβαίνω, γράφει με την αργή, περιγραφική αλλά και γεμάτη πρόσωπα και επεισόδια γραφή των Γάλλων κατά βάση ρομαντικών και ρεαλιστών του 19ου και παρωδεί ?μέχρις ενός σημείου- τη θετικιστική-τους ματιά και τις πολυδαίδαλες ιστορίες-τους. Και ενώ έβλεπα παντού μια επανάληψη των τεχνοτροπιών αυτής της εποχής, στην οποία εξελίσσεται η υπόθεση, η γυναίκα-μου παρατήρησε ότι ίσως ο τίτλος «Το κοιμητήριο της Πράγας» μπορεί να έχει κάποια σχέση με «Το Μοναστήρι της Πάρμας» του Σταντάλ. Ακόμα και έτσι να μην είναι , η εποχή αναπλάθεται με όλο το φόρτο των τύπων-της (μαχαιροβγάλτες, πόρνες, άνθρωποι του υποκόσμου, έμποροι, ιερείς, καρδινάλιοι, αξιωματικοί, ταβερνιάρηδες κ.ο.κ.) και κυρίως με μια παρέλαση κλικών, ιδεολογιών, θρησκευμάτων, αιρέσεων, κομμάτων κ.ο.κ. (καρμπονάροι, μασόνοι, προτεστάντες, γαριβαλδίνοι, κομουνιστές, μεθοδιστές, πιετιστές?) σε μια Ιταλία που βαίνει προς τη σύμπηξη ενός ενιαίου κράτους.
stathis11