Ο ναός είναι δωρικού ρυθμού, περίπτερος, με πρόναο, σηκό και οπισθόδομο.

 

 

Οι διαστάσεις του ναού στον στυλοβάτη είναι 13,77Χ28,81 μ. και είναι κατασκευασμένος από τοπικό πωρόλιθο. Επειδή ο πωρόλιθος είναι πορώδης, χρειάστηκε να καλυφτεί με επίχρισμα (σοβάς), εκτός από την κρηπίδα.

 

Για την πρόσβαση στον ναό κατασκευάστηκε κεκλιμένο επίπεδο (αναβάθρα, ράμπα) στην ανατολική πλευρά, που κατέληγε στο ύψος του δεύτερου αναβαθμού (σκαλοπατιού) της κρηπίδας. Με τη λύση αυτή φαινόταν να διαγράφεται στην πρόσοψη του κτηρίου ολόκληρος ο τρίτος αναβαθμός.

 

Ο πρόναος και ο οπισθόδομος καταλήγουν σε δύο κίονες μεταξύ παραστάδων.

 

Ο σηκός χωρίζεται σε τρία κλίτη τα οποία σχηματίζονται με δύο δίτονες κιονοστοιχίες. Κάθε κιονοστοιχία αποτελείται από πέντε δωρικούς κίονες. (δες φωτογραφία παρακάτω)

 

Στο εσωτερικό του ναού, στον σηκό, φυλασσόταν το χρυσελεφάντινο άγαλμα της θεάς, για την προστασία του οποίου προστέθηκαν κιγκλιδώματα τόσο στον πρόναο όσο και στον οπισθόδομο.

 

Στο σχέδιο των A. Furtwaengler και E. Fiechter διακρίνονται ο πρόναος με τους δύο κίονες, ο σηκός με τη δίτονη κιονοστοιχία, η κρηπίδα, με την αναβάθρα στην ανατολική πλευρά, οι κίονες, το επιστύλιο, τα τρίγλυφα, οι μετόπες, το αέτωμα, και η στέγη.

 

 

Στη στενή πλευρά ο ναός έχει 6 κίονες, ενώ στη μακριά 12. Οι κίονες είναι μονολιθικοί, δηλαδή ολόκληρος ο κίονας αποτελείται από ένα ενιαίο κομμάτι μαρμάρου, εκτός από τρεις της βόρειας πλευράς που αποτελούνται από μικρότερα κομμάτια, τους σπονδύλους.

(Στη φωτογραφία οι δύο δεξιοί κίονες αποτελούνται από σπονδύλους, ενώ οι υπόλοιποι είναι μονολιθικοί.)

 

 

Οι ραβδώσεις του κάθε κίονα είναι 16 αντί 20 που ήταν το σύνηθες. Η ράβδωση είναι βαθύτερη στο κάτω μέρος των κιόνων με σταδιακή μείωση του βάθους όσο ανεβαίνουμε προς την κορυφή του κίονα.

 

Η φωτογραφία που ακολουθεί είναι από την ανατολική πλευρά του ναού. Οι δύο πρώτοι κίονες ανήκουν στην εξωτερική κιονοστοιχία. Ο επόμενος κίονας είναι του πρόναου, ενώ στο βάθος διακρίνεται η είσοδος στον σηκό.

 

 

 

Η βορειοδυτική πλευρά του ναού. Διακρίνονται οι τοίχοι του σηκού και οι κίονες της δίτονης κιονοστοιχίας.

 

Οι τρεις κίονες στο πρώτο επίπεδο ανήκουν στην εξωτερική κιονοστοιχία. Οι δύο επόμενοι είναι του οπισθόδομου, ενώ στα δεξιά διακρίνεται η παραστάδα.

Στη φωτογραφία διακρίνεται η δίτονη κιονοστοιχία του σηκού.

Γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι ο όρος δίτονη κιονοστοιχία σημαίνει μια σειρά κιόνων που χρησιμεύει ως βάση και μια δεύτερη από πάνω. Συνολικά χρησιμοποιήθηκαν 10 κίονες για την κάθε πλευρά, άρα 20 και για τις δύο πλευρές.

 

 

 

Λεπτομέρεια της κιονοστοιχίας της ανατολικής πλευράς.

Διακρίνονται οι κίονες που καταλήγουν στο κιονόκρανο. Τους κίονες μεταξύ τους «δένει» το επιστύλιο. Οι άβακες (δηλαδή οι τετράγωνες πλάκες που βρίσκονται πάνω στο κιονόκρανο) προεξέχουν ελαφρά του επιστυλίου. Πάνω στο επιστύλιο φαίνονται τα τρίγλυφα και στους κενούς χώρους ανάμεσά τους ήταν τοποθετημένες οι μετόπες.

Πάνω από τα τρίγλυφα και τις μετόπες διακρίνεται, στο αριστερό μέρος της φωτογραφίας, το γείσο.

Όπως φαίνεται το γείσο από κάτω διακρίνονται οι πρόμοχθοι με τις σταγόνες. Οι σταγόνες είναι 18 σε τρεις σειρές από έξι (3Χ6). Οι πρόμοχθοι έχουν το ίδιο μέγεθος με τα τρίγλυφα και αντιστοιχεί μία πρόμοχθος σε κάθε τρίγλυφο και μία σε κάθε μετόπη.

 

Η νότια πλευρά του ναού

 

Οι παραπάνω ασπρόμαυρες φωτογραφίες παραχωρήθηκαν από τον Χάρη Ξανθόπουλο, που τον ευχαριστώ θερμά. Μπορείτε να δείτε περισσότερες φωτογραφίες του Χάρη Ξανθόπουλου σχετικά με την Αφαία αρκεί να πατήσετε εδώ.