Ελληνικός πολιτισμός, Διδάσκοντας την Ιλιάδα

Ραψωδία Γ Ὅρκοι. Τειχοσκοπία. Ἀλεξάνδρου καὶ Μενελάου μονομαχία
(Όρκοι – Θέα από τα τείχη – Μονομαχία Αλέξανδρου και Μενέλαου)

Β περίληψη Γ περίληψη Γ 121-244

 

 

Η Ιλιάδα διαρκεί 51 ημέρες. Στην ενότητα διανύουμε την 22η ημέρα

 

 

 


Αχλλέας

Περιληπτική αναδιήγηση

 

Έχοντας σχηματίσει με τη βοήθεια των «καταλόγων» την εικόνα των δυνάμεων των εμπολέμων, εύκολα μπορεί ο ακροατής να φανταστεί τους δύο στρατούς παραταγμένους σε θέση μάχης. Μπροστά στο τρωικό στράτευμα προβάλλει προκλητικός ο Αλέξανδρος (Πάρης) και ο Μενέλαος σπεύδει να τον αντιμετωπίσει. Εκείνος όμως τρέπεται φοβισμένος σε φυγή και ο Έκτορας τον κατηγορεί τόσο για τη δειλία του όσο και για την αρπαγή της Ελένης, που υπήρξε η αιτία όλων των συμφορών. Ο Αλέξανδρος, μετανιωμένος, προτείνει να μονομαχήσει με τον Μενέλαο. Ο νικητής, λέει, θα πάρει την Ελένη και τους κλεμμένους θησαυρούς της Σπάρτης και ο πόλεμος θα τελειώσει. Ο Μενέλαος δέχεται, ζητάει όμως η συμφωνία να διασφαλιστεί με όρκους που θα δώσει από την πλευρά των Τρώων ο ίδιος ο Πρίαμος.

 

Ενώ ετοιμάζεται η μονομαχία, η Ελένη, που υφαίνει στα διαμερίσματά της, προσκαλείται από την αγγελιαφόρο των θεών, την Ίριδα, να πάει στα τείχη. Εκείνη αφήνει το υφαντό της, που απεικόνιζε τον πόλεμο που γίνεται για χάρη της, και με τις θεραπαινίδες της εμφανίζεται στα τρωικά τείχη, μπροστά στους γέροντες της πόλης. Όλοι θαυμάζουν την ομορφιά της και ο Πρίαμος την καλεί κοντά του και της ζητάει πληροφορίες για τους αρχηγούς που βλέπει κάτω από τα τείχη. Ο ποιητής βρίσκει την ευκαιρία να μας παρουσιάσει τους ήρωες των Αχαιών. Στο μεταξύ φτάνει ο κήρυκας Ιδαίος και ειδοποιεί τον Πρίαμο να κατέβει στην πεδιάδα για τους όρκους.

 

Ο Πρίαμος σπεύδει στο πεδίο της μάχης, όπου τελούνται οι καθιερωμένες θυσίες και επικυρώνονται οι όρκοι. Πρώτος κληρώνεται να ρίξει το ακόντιό του ο Αλέξανδρος, αλλά ο Μενέλαος αποκρούει το χτύπημα και με μια επιδέξια κονταριά πληγώνει τον αντίπαλο του χωρίς, ωστόσο, να τον σκοτώσει. Και όταν ο Μενέλαος χτυπά με το ξίφος του το κράνος του Πάρη, πάλι ο τελευταίος γλιτώνει. Είναι πλέον ολοφάνερο ότι νικητής θα είναι ο βασιλιάς της Σπάρτης, αλλά την κρίσιμη στιγμή η Αφροδίτη, προστάτισσα του Πάρη, τυλίγει τον ευνοούμενό της με ένα σύννεφο και τον μεταφέρει στον θάλαμο της Ελένης, την οποία επίσης έχει οδηγήσει εκεί με απειλές. Στο πεδίο της μάχης ο Αγαμέμνονας ανακηρύσσει τον αδελφό του νικητή και απαιτεί να τηρηθεί η συμφωνία.

 

Μονομαχία Μενέλαου-Πάρη

Μονομαχία Μενέλαου και Πάρη (Αλέξανδρου).
Ο Μενέλαος καταδιώκει με γυμνό ξίφος τον Πάρη, που φεύγει κοιτάζοντας πίσω.
Ερυθρόμορφη κύλικα, γύρω στο 485 π.Χ.
Παρίσι, Μουσείο Λούβρου

 


Ραψωδία Γ

Περιληπτική αναδιήγηση της ραψωδίας Γ.

Επισήμανση των κύριων σημείων που βοηθούν στην εξέλιξη του μύθου. (22η μέρα / πρώτη μέρα της μάχης: οι δυο στρατοί είναι παραταγμένοι αντιμέτωποι, έτοιμοι να αρχίσουν τη μάχη – ο Αλέξανδρος / Πάρης προτείνει να μονομαχήσει με τον Μενέλαο – έπαθλο της μονομαχίας η Ελένη και οι κλεμμένοι θησαυροί της Σπάρτης – η Ελένη εμφανίζεται στα τρωικά τείχη – με την τειχοσκοπία παρουσιάζονται οι ήρωες των Αχαιών / πάλι η αίσθηση ότι ο πόλεμος τώρα αρχίζει – τελούνται οι καθιερωμένες θυσίες και επικυρώνονται οι όρκοι – διεξάγεται η μονομαχία Μενέλαου-Πάρη – νικητής φαίνεται να είναι ο Μενέλαος, αλλά την τελευταία στιγμή η θεά Αφροδίτη απομακρύνει τον Πάρη από το πεδίο της μάχης / ανθρωπομορφισμός / ο ποιητής αρέσκεται στο υπερφυσικό στοιχείο – ο Αγαμέμνονας ανακηρύσσει τον Μενέλαο νικητή και απαιτεί να τηρηθεί η συμφωνία.

 

Κατέβασε το σχέδιο του μαθήματος κείμενο

 

© Ευαγγελία Οικονόμου

 

αρχή