Αρριανός, Αλεξάνδρου Ανάβασις 1.13.3-7
Ο Αλέξανδρος και η διάβαση του Γρανικού, Charles Le Brun
Περίληψη
Μετά τον θάνατο του πατέρα του, Φιλίππου, το 336 π.Χ., ο Αλέξανδρος, σε ηλικία 20 ετών, ανέλαβε, με κοινή απόφαση των Ελλήνων, εκτός των Λακεδαιμονίων, την αρχηγία της εκστρατείας εναντίον των Περσών. Αφού κατέπνιξε τη στάση των γειτονικών λαών στα βόρεια της Μακεδονίας και κατέστρεψε τη Θήβα που είχε επαναστατήσει, ξεκίνησε την άνοιξη του 334 π.Χ. με 30.000 πεζούς και 5.000 ιππείς για την Ασία. Ύστερα από πορεία 20 ημερών, έφτασε στον Ελλήσποντο και αποβιβάστηκε στην Ασία. Τέσσερις μέρες αργότερα έφτασε στον ποταμό Γρανικό, όπου οι Πέρσες σατράπες, μετά τη σύσκεψη στη Ζέλεια, αποφάσισαν να παρατάξουν τις δυνάμεις τους, για να τον αντιμετωπίσουν. Επειδή η ώρα ήταν προχωρημένη, ο στρατηγός Παρμενίων διαφώνησε με τον Αλέξανδρο ως προς τον χρόνο διεξαγωγής της μάχης και είπε:...
Διάβασε για τη μάχη.
Δες τη μάχη σε αναπαράσταση.
Κάνε κλικ στον χάρτη με τις κατακτήσεις του Αλέξανδρου. Εντόπισε τον Γρανικό ποταμό.
Κάνε κλικ στην εικόνα για μεγέθυνση
Διάβασε για τη μακεδονική φάλαγγα
Ἐμοὶ δοκεῖ, βασιλεῦ, ἀγαθὸν εἶναι ἐν τῷ παρόντι καταστρατοπεδεῦσαι ἐπὶ τοῦ ποταμοῦ τῇ ὄχθῃ ὡς ἔχομεν. Τοὺς γὰρ πολεμίους οὐ δοκῶ τολμήσειν πολὺ τῷ πεζῷ λειπομένους πλησίον ἡμῶν αὐλισθῆναι, καὶ ταύτῃ παρέξειν ἕωθεν εὐπετῶς τῷ στρατῷ διαβαλεῖν τὸν πόρον· ὑποφθάσομεν γὰρ αὐτοὶ περάσαντες πρὶν ἐκείνους ἐς τάξιν καθίστασθαι. Νῦν δὲ οὐκ ἀκινδύνως μοι δοκοῦμεν ἐπιχειρήσειν τῷ ἔργῳ, ὅτι οὐχ οἷόν τε ἐν μετώπῳ διὰ τοῦ ποταμοῦ ἄγειν τὸν στρατόν. Πολλὰ μὲν γὰρ αὐτοῦ ὁρᾶται βαθέα, αἱ δὲ ὄχθαι αὗται ὁρᾷς ὅτι ὑπερύψηλοι καὶ κρημνώδεις εἰσὶν αἳ αὐτῶν· ἀτάκτως τε οὖν καὶ κατὰ κέρας, ἧπερ ἀσθενέστατον, ἐκβαίνουσιν ἐπικείσονται ἐς φάλαγγα ξυντεταγμένοι τῶν πολεμίων οἱ ἱππεῖς· καὶ τὸ πρῶτον σφάλμα ἔς τε τὰ παρόντα χαλεπὸν καὶ ἐς τὴν ὑπὲρ παντὸς τοῦ πολέμου κρίσιν σφαλερόν." Ἀλέξανδρος δέ, ταῦτα μέν, ἔφη, "ὦ Παρμενίων, γιγνώσκω· αἰσχύνομαι δέ, εἰ τὸν μὲν Ἑλλήσποντον διέβην εὐπετῶς, τοῦτο δέ, σμικρὸν ῥεῦμα, - οὕτω τῷ ὀνόματι τὸν Γράνικον ἐκφαυλίσας, - εἴρξει ἡμᾶς τὸ μὴ οὐ διαβῆναι ὡς ἔχομεν. Καὶ τοῦτο οὔτε πρὸς Μακεδόνων τῆς δόξης οὔτε πρὸς τῆς ἐμῆς ἐς τοὺς κινδύνους ὀξύτητος ποιοῦμαι· ἀναθαρρήσειν τε δοκῶ τοὺς Πέρσας <ὡς> ἀξιομάχους Μακεδόσιν ὄντας, ὅτι οὐδὲν ἄξιον τοῦ σφῶν δέους ἐν τῷ παραυτίκα ἔπαθον."
ΣΧΟΛΙΑ ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΑ - ΠΡΑΓΜΑΤΟΛΟΓΙΚΑ
3.
Παρμενίων· ήταν από τους πιο ικανούς και εμπειροπόλεμους στρατηγούς του Φιλίππου και του Αλεξάνδρου. Στις μάχες του Γρανικού, της Ισσού και των Γαυγαμήλων ήταν επικεφαλής της αριστερής πτέρυγας του στρατού, γεγονός που δείχνει ότι ίσως κατείχε τη θέση του υπαρχηγού του στρατού. Ο Αρριανός παρουσιάζει τον Παρμενίωνα να συμβουλεύει τον Αλέξανδρο συνολικά πέντε φορές (Γρανικός, Μίλητος, Ευφράτης, Γαυγάμηλα, Περσέπολη), αλλά εκείνος δεν τον άκουσε. Εκτελέστηκε, ως συνωμότης, το 330 π.Χ. μετά τη θανάτωση του γιου του Φιλώτα.
ἐν τῷ παρόντι· ο Αλέξανδρος έφτασε στον Γρανικό το απόγευμα της τέταρτης ημέρας μετά την απόβαση στη Μ. Ασία. Η προέλαση των Μακεδόνων προς τις ΒΑ ακτές του Ελλησπόντου και της Προποντίδας απέβλεπε στην εξασφάλιση των νώτων, πριν εισχωρήσει στο εσωτερικό της Ασίας.
καταστρατοπεδεῦσαι ἐπὶ τοῦ ποταμού τῇ ὄχθῃ· ο Γρανικός ήταν μικρό ποτάμι της ΒΔ Μ. Ασίας, ανατολικά από την ελληνική πόλη Πρίαπο, που πηγάζει από την Ίδη και χύνεται στην Προποντίδα. Το πλάτος του στο σημείο της μάχης ήταν 20-40 μέτρα, αλλά είχε ορμητικό ρεύμα και απόκρημνη την ανατολική του όχθη, όπου είχαν παραταχθεί οι Πέρσες.
πολὺ τῷ πεζῷ λειπομένους· οι Πέρσες, κατά τον Αρριανό, ήταν 20.000 πεζοί Έλληνες μισθοφόροι και 20.000 ιππείς.
πρὶν ἐκείνους ἐς τάξιν καθίστασθαι· οι Πέρσες θεώρησαν τον χώρο κατάλληλο για μάχη. Πίστευαν ότι η μάχη θα κρινόταν στο ιππικό, που υπερτερούσαν αριθμητικά, και θα απέφευγαν έτσι τη σύγκρουση σε ανοικτή πεδιάδα.
ἐν μετώπῳ διὰ τοῦ ποταμοῦ ἄγειν τὸν στρατόν· το μήκος του μετώπου των δύο αντιπάλων ήταν περίπου 3-3,5 χλμ.
4.
κατά κέρας· συνηθισμένη παράταξη του στρατού κατά την πορεία με μέτωπο 2-4 άνδρες και βάθος πολλούς, ανάλογα με τη στενότητα του χώρου.
5.
τὸ πρῶτον σφάλμα... σφαλερόν· ο Παρμενίων, ως επιτελικός αξιωματικός, λαμβάνει υπόψη του όχι μόνο τα τοπογραφικά δεδομένα αλλά και το ηθικό του στρατού για τη διεξαγωγή της μάχης. Ενδεχόμενη ήττα, υποστηρίζει, θα ήταν αποφασιστική για την περαιτέρω εξέλιξη του πολέμου, γιατί θα επηρέαζε αποφασιστικά το ηθικό του στρατού. Γι' αυτό και επιμένει στη σημασία του ψυχολογικού παράγοντα κατά τη διάρκεια της μάχης.
6.
αἰσχύνομαι δέ... εἴρξει ἡμᾶς· ο Αλέξανδρος απορρίπτει αμέσως το σχέδιο του Παρμενίωνα, παραβλέπει τα τοπογραφικά δεδομένα και υποβαθμίζει τη σημασία τους. Θεωρεί υποτιμητικό να σταματήσει την προέλασή του στον Γρανικό, τον οποίο θεωρεί ασήμαντο ποταμάκι και ανάξιο της μακεδονικής ανδρείας και ικανότητας.
7.
πρὸς Μακεδόνων τῆς δόξης· τα επιχειρήματα του Αλεξάνδρου, με τα οποία απορρίπτει την πρόταση του Παρμενίωνα, δείχνουν μια διαφορετική στρατηγική. Στην περίσκεψη του Παρμενίωνα αντιπαραθέτει το φρόνημα των Μακεδόνων, την αυτοπεποίθηση, την αποφασιστικότητα και την απίστευτη δύναμη που διαθέτει. Η απόρριψη της πρότασης του Παρμενίωνα σημαίνει άμεση επίθεση. Ο Αρριανός παρουσιάζει τον Αλέξανδρο ως φορέα της δράσης, ως τον άνθρωπο που κινεί τα νήματα της ιστορίας.
ΑΣΚΗΣΕΙΣ
Ποιες οι απόψεις του Παρμενίωνα και του Αλεξάνδρου για τη διεξαγωγή της μάχης; Ποια πλεονεκτήματα και ποια μειονεκτήματα έχουν;
• Για τον Αρριανό
Κατέβασε σύντομο βιογραφικό για μαθητική χρήση:
• Διάβασε στη Βικιπαίδεια για τον Γρανικό ποταμό και τον Παρμενίωνα
• Λεξικά νέας ελληνικής: για απλή αναζήτηση// για σύνθετη αναζήτηση
• Bασικό λεξικό της αρχαίας
• Λεξικό της αρχαίας Liddell & Scott
• Λεξικό αρχαίας, σχολικό εγχειρίδιο
Δες τη μετάφραση κάθε σειράς πατώντας στο μ ή
εμφάνισε - απόκρυψε όλη τη μετάφραση πατώντας εδώ
μ «Ἐμοὶ δοκεῖ, βασιλεῦ, ἀγαθὸν εἶναι ἐν τῷ παρόντι
μ καταστρατοπεδεῦσαι ἐπὶ τοῦ ποταμοῦ τῇ ὄχθῃ
μ πολὺ τῷ πεζῷ λειπομένους πλησίον ἡμῶν αὐλισθῆναι,
μ ὑποφθάσομεν γὰρ αὐτοὶ περάσαντες
μ πρὶν ἐκείνους ἐς τάξιν καθίστασθαι.
μ Νῦν δὲ οὐκ ἀκινδύνως μοι δοκοῦμεν ἐπιχειρήσειν τῷ ἔργῳ,
μ αἱ δὲ ὄχθαι αὗται ὁρᾷς ὅτι ὑπερύψηλοι
μ καὶ κρημνώδεις εἰσὶν αἳ αὐτῶν·
μ ἀτάκτως τε οὖν καὶ κατὰ κέρας,
μ ἐς φάλαγγα ξυντεταγμένοι τῶν πολεμίων οἱ ἱππεῖς·
μ καὶ τὸ πρῶτον σφάλμα ἔς τε τὰ παρόντα χαλεπὸν
μ Ἀλέξανδρος δέ, ταῦτα μέν, ἔφη, «ὦ Παρμενίων, γιγνώσκω·
μ αἰσχύνομαι δέ, εἰ τὸν μὲν Ἑλλήσποντον διέβην εὐπετῶς,
μ τοῦτο δέ, σμικρὸν ῥεῦμα, -οὕτω τῷ ὀνόματι τὸν Γράνικον ἐκφαυλίσας,-
μ Καὶ τοῦτο οὔτε πρὸς Μακεδόνων τῆς δόξης
μ ἀναθαρρήσειν τε δοκῶ τοὺς Πέρσας
Κατέβασε το αρχείο, για να γράψεις τη μετάφρασή σου
Αν δεν εμφανίζονται σωστά οι λεζάντες, πάτησε Ctrl+R για ανανέωση της σελίδας.
O πίνακας που ακολουθεί είναι . Μπορείτε να γράψετε τις απαντήσεις σας και να τις εκτυπώσετε ή να τις σώσετε σε αρχείο pdf.
| «Ἐμοὶ δοκεῖ, βασιλεῦ, ἀγαθόν εἶναι ἐν τῷ παρόντι | |
| καταστροπεδεῦσαι ἐπὶ τοῦ ποταμοῦ τῇ ὄχθῃ ὡς ἔχομεν. | |
| Δοκῶ γὰρ τοὺς πολεμίους | |
| οὐ τολμήσειν αὐλισθῆναι, πλησίον ἡμῶν | |
| λειπομένους πολὺ τῷ πεζῷ | |
| καὶ ταύτῃ παρέξειν τῷ στρατῷ ἕωθεν | |
εὐπετῶς
διαβαλεῖν
τὸν πόρον·
 |
|
| ὑποφθάσομεν γὰρ αὐτοί περάσαντες | |
| πρὶν ἐκείνους καθίστασθαι ἐς τάξιν. | |
| Νῦν δὲ οὐκ ἀκινδύνως μοι δοκοῦμεν ἐπιχειρήσειν τῷ ἔργῳ, | |
| ὅτι οὐχ οἷόν τε διὰ τοῦ ποταμοῦ ἄγειν τὸν στρατόν ἐν μετώπῳ. | |
| Πολλὰ μὲν γὰρ αὐτοῦ ὁρᾶται βαθέα, | |
| αἱ δὲ ὄχθαι αὗται ὁρᾷς ὅτι ὑπερύψηλοι | |
| καὶ αἵ αὐτῶν εἰσίν κρημνώδεις· | |
| ἐκβαίνουσιν οὖν ἀτάκτως τε καὶ κατὰ κέρας, | |
| ᾗπερ ἀσθενέστατον, ἐπικείσονται (ἡμῖν) | |
| οἱ ἱππεῖς τῶν πολεμίων ξυντεταγμένοι ἐς φάλαγγα, | |
| καὶ τὸ πρῶτον σφάλμα ἔς τε τὰ παρόντα χαλεπὸν | |
| καὶ ἐς τὴν ὑπὲρ παντός τοῦ πολέμου κρίσιν σφαλερόν». | |
| Ἀλέξανδρος δὲ ἔφη, «ταῦτα μὲν ὦ Παρμενίων, γιγνώσκω· | |
| αἰσχύνομαι δὲ, εἰ τὸν μὲν Ἑλλήσποντον διέβην εὐπετῶς, | |
| τοῦτο δὲ, σμικρόν ῥεῦμα, | |
| -οὕτω τῷ ὀνόματι τὸν Γράνικον ἐκφυλίσας- | |
| εἴρξει ἡμᾶς τὸ μὴ οὐ διαβῆναι ὡς ἔχομεν. | |
| καὶ τοῦτο ποιοῦμαι οὔτε πρὸς τῆς δόξης Μακεδόνων | |
| οὔτε πρὸς τῆς ἐμῆς ὀξύτητος ἐς τοὺς κινδύνους· | |
| δοκῶ τε ἀναθαρρήσειν τοὺς Πέρσας | |
| <ὡς> ὄντας ἀξιομάχους Μακεδόσιν, | |
| ὅτι οὐδὲν ἔπαθον ἐν τῷ παραυτίκα | |
| ἄξιον τοῦ σφῶν δέους». |
Μπορείτε να επεξεργαστείτε μια λέξη ή μεγαλύτερο μέρος του κειμένου.
1. Για έντονα γράμματα, επιλέξτε τη λέξη ή το κείμενο και πατήστε Ctrl+B ή Ctrl+Shif+B, για πλάγια γράμματα πατήστε Ctrl+Ι ή Ctrl+Shif+I και για υπογραμμισμένα γράμματα πατήστε Ctrl+U ή Ctrl+Shif+U.
2. Για τη μετακίνηση μια λέξης ή ενός τμήματος, επιλέξτε τη λέξη ή το τμήμα και σύρτε στη νέα θέση.
2α. Αλλιώς, για αποκοπή, επιλέξτε τη λέξη ή το τμήμα του κειμένου πατώντας Ctrl+X και για επικόλληση Ctrl+V. Για αντιγραφή πατήστε Ctrl+C
3. Για επαναφορά, πατήστε Ctrl+R.
4. Μπορείτε επίσης να διαγράψετε μια λέξη ή να προσθέσετε δικό σας κείμενο.
Σημ. Στο κινητό ή στο τάμπλετ δεν ισχύει το 1.