Διευθύνσεις ΙΡ και Ονοματολογία

Η δεκαδική σημειογραφία με τελείες (four-part dotted decimal notation) είναι ένας σχετικά εύκολος τρόπος γραφής διευθύνσεων IP οι οποίες είναι δυαδικοί αριθμοί των 32 bit. Έτσι το να θυμάται ένας χρήστης έναν αριθμό όπως ο 192.168.1.2 είναι σχετικά εύκολο, όμως το να θυμάται έναν τέτοιο αριθμό για κάθε υπολογιστή στον οποίο θέλει να συνδεθεί είναι δύσκολο. Είναι σαν να προσπαθεί να θυμάται τους αριθμούς τηλεφώνου όλων των φίλων και γνωστών του τους οποίους πρόκειται κάποια στιγμή να καλέσει από το τηλέφωνο. Θυμάται τα ονόματά τους, μα όχι και τους αριθμούς τηλεφώνων τους. Όταν πρόκειται να τηλεφωνήσει σε κάποιον, χρησιμοποιεί έναν τηλεφωνικό κατάλογο στον οποίο αναζητά το όνομα το οποίο γνωρίζει και χρησιμοποιεί τον τηλεφωνικό αριθμό που αντιστοιχεί στο όνομα.

Η διαδικασία της ενθυλάκωσης απαιτεί αριθμητικές διευθύνσεις. Για τους ανθρώπους είναι πιο βολικά τα ονόματα. Έτσι από την αρχή του Διαδικτύου και της ανάπτυξης της ομάδας πρωτοκόλλων του TCP/IP χρησιμοποιήθηκαν απλά μονολεκτικά ονόματα με τα οποία αναφέρονταν στους διασυνδεδεμένους υπολογιστές. Όμως έπρεπε να υπάρχει μια λίστα αντιστοιχίας ή μετάφρασης ονομάτων σε διευθύνσεις IP την οποία θα συμβουλεύονταν τα πρωτόκολλα ώστε να χρησιμοποιούν την αντίστοιχη αριθμητική διεύθυνση. Το ρόλο της λίστας αυτής ανέλαβε το αρχείο HOSTS.TXT αντίγραφο του οποίου είχε στη διάθεσή του κάθε υπολογιστής του δικτύου. Το πρωτότυπο ενημερωνόταν κεντρικά από έναν διαχειριστικό κόμβο και διανέμονταν ένα αντίγραφό του σε όλους τους άλλους. Το αρχείο αυτό υπάρχει και στους σημερινούς υπολογιστές, παρότι δεν ενημερώνεται και δεν χρησιμοποιείται συνήθως. Σε υπολογιστή με windows είναι το %SystemRoot%\System32\drivers\etc\hosts ενώ σε υπολογιστή με unix/linux το /etc/hosts. Για το αρχείο HOSTS.TXT και τη δομή του, δείτε το RFC952.

Παράδειγμα αρχείου hosts από υπολογιστή με Λ.Σ. windows:

Με τον καιρό και την μεγάλη αύξηση του αριθμού των κόμβων του Διαδικτύου, τη δυναμική σύνδεση αλλά και αποσύνδεση των κόμβων, ο επίπεδος χώρος ονομάτων και το αρχείο HOSTS.TXT δεν επαρκούσαν για να δώσουν μια σαφή και προπάντων επικαιροποιημένη εικόνα των υπολογιστών του δικτύου. Έτσι, νωρίς ακόμη (1983, RFC882,883), προτάθηκε και υλοποιήθηκε η Υπηρεσία Ονομάτων Περιοχών (Domain Name System - DNS). Ένα σύστημα ονομάτων το οποίο δεν είναι επίπεδο, αλλά ιεραρχικά δομημένο, οργανωμένο σε περιοχές και υποπεριοχές σε διάφορα επίπεδα. Στο κατώτερο επίπεδο, στο αριστερό μέρος, βρίσκεται το όνομα του υπολογιστή. Η διαδικασία αντιστοίχισης-μετάφρασης ονομάτων σε διευθύνσεις IP ονομάζεται ανάλυση ονομάτων (name resolve) και το κομμάτι του λογισμικού που είναι επιφορτισμένο με αυτή name resolver.

Η μορφή ενός τέτοιου ονόματος είναι: υπολογιστής.υποπεριοχή_n. ... .υποπεριοχή1.περιοχή.περιoχή_TLD (TLD = Top Level Domain - περιοχή ανώτατου επιπέδου). Για παράδειγμα, το πλήρες όνομα του διακομιστή του 2ου ΕΠΑ.Λ. Κατερίνης είναι 2epal-kater.pie.sch.gr. Από δεξιά προς αριστερά και από ανώτατο προς το κατώτερο επίπεδο, η σημασία είναι η εξής:

• .gr   →   Όνομα περιοχής ανώτατου επιπέδου (TLD), Ελλάδα
• .sch.   →   όνομα περιοχής, το σχολικό δίκτυο (.sch.gr)
• .pie.   →   όνομα υποπεριοχής, Πιερία
• 2epal-kater.   →   το όνομα ή ψευδώνυμο (alias) του υπολογιστή

Η διαχείριση του συστήματος DNS είναι και αυτή ιεραρχική και κατανεμημένη σε διάφορους διακομιστές της υπηρεσίας για διαφορετικές περιοχές και υποπεριοχές. Περισσότερες πληροφορίες μπορούν να βρεθούν στα RFC1034, 1035.