3rd ETTU COACHING CONFERENCE
Austria 5-7/11/2010
Επισκόπηση
Όπως χρόνο ?τα τελευταία τρία- πραγματοποιήθηκε η σύνοδος για προπονητές Επιτραπέζιας Αντισφαίρισης υπό την αιγίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης Επιτραπέζιας Αντισφαίρισης (ETTU). Η πρωτοπόρος αυτή προσπάθεια, θα πρέπει να επισημάνω, είναι πολύ σημαντική και απαραίτητη για την εξέλιξη του αθλήματος και τη δημιουργία δικτύου επικοινωνίας μεταξύ των προπονητών. Το τελευταίο δυστυχώς σχεδόν δεν υφίσταται και απ? ότι φαίνεται δεν είναι αρνητικό προνόμιο της Επιτραπέζιας Αντισφαίρισης. Ωστόσο, εμείς ως προπονητές και στην ουσία ως κινητήριος δύναμη για την εξέλιξη στο αγωνιστικό κομμάτι του αθλήματος κυρίως, θα πρέπει να είμαστε σε ετοιμότητα και με ανοικτό μυαλό για να ακολουθήσουμε και να συμβάλουμε και εμείς με τη σειρά μας στην ανάπτυξη και στη βελτίωση των επιδόσεων των αθλητών.
Ο προπονητικός μικρόκοσμος της Ελληνικής Επιτραπέζιας Αντισφαίρισης για πολύ καιρό ήταν συρρικνωμένος και παρόλα αυτά βρισκόμενος σε έναν ιδιότυπο «πόλεμο» για το ποιος προπονητής είναι ο πιο ικανός. Στην ουσία δηλαδή, μολονότι ανήκουμε σε ένα μικρό άθλημα, εντούτοις αναλωνόμαστε σε έναν πρωτότυπο εμφύλιο, θέλοντας να δείξουμε ποιος μπορεί να κάνει καλύτερα τη δουλειά, ποιος δηλαδή μπορεί να «βγάλει» αθλητές. Όπως λοιπόν ο κάθε εμφύλιος έχει παράπλευρες απώλειες (βλέπε συνεργασία και εμπιστοσύνη μεταξύ των προπονητών), αποτελεί και τροχοπέδη στην ανάπτυξη του αθλήματος, αφού ο καθένας κάνει ότι θέλει, όπως θέλει και στις περισσότερες περιπτώσεις χωρίς λόγο. Και σίγουρα η προπονητική διαδικασία και η ανάπτυξη των αθλητών δεν είναι μονόδρομος, αλλά σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να πληρούνται κάποια στάνταρτ που αν μη τι άλλο θα προστατεύουν τον αθλητή και θα οργανώνουν ορθότερα τη προπονητική διαδικασία. Αν σε όλα συνυπολογιστεί και η a priori άρνηση απόψεων και θέσεων με μόνο επιχείρημα το ποιος το είπε, τότε σίγουρα ο δρόμος που βαδίζουμε δεν διαφαίνεται θετικός.
Όλα τα παραπάνω ?θέλω να πιστεύω-ότι αποτελούν στην ουσία παρελθόν και ότι τα τελευταία χρόνια τα χάσματα τείνουν να γεφυρώνονται. Η πρωτοβουλία της Ελληνικής Ομοσπονδίας Επιτραπέζιας Αντισφαίρισης ήταν πολύ σημαντική και έτσι τα τελευταία χρόνια πραγματοποιούνται στη χώρα μας επιμορφωτικές ημερίδες και σεμινάρια διευρυμένου θεματικού περιεχομένου. Είχα την χαρά να επιλεγώ από την Ομοσπονδία ως επιμορφωτής και σε όλα τα σεμινάρια που οργανώθηκαν είδα συμμετοχή από ανθρώπους που είχαν δίψα για μάθηση, είτε ήταν η πρώτη τους επαφή με το άθλημα είτε κατείχαν πτυχίο από τα ΤΕΦΑΑ είτε ήταν βετεράνοι ή εν? ενεργεία αθλητές. Η αρχή λοιπόν έγινε και αισιοδοξώ ότι με την ίδια θέληση η Ομοσπονδία θα συνεχίσει αυτή τη προσπάθεια που σίγουρα θα βοηθήσει το άθλημα στην ανάπτυξη του τόσο σε ποσότητα όσο και ποιότητα.
Πέραν τούτου όμως δεν είναι δυνατόν στην εποχή της πληροφόρησης και της επικοινωνίας να περιμένουμε από την Ομοσπονδία την όποια ενημέρωση/επιμόρφωση. Θα πρέπει και εμείς ως προπονητές να θέσουμε ως προτεραιότητα την επιμόρφωση μας, προκειμένου να γίνουμε ωφέλιμοι αλλά και ανταγωνιστικοί. Πόσο μάλλον όταν οι ημερίδες επιμόρφωσης για την Επιτραπέζια Αντισφαίριση είναι ελάχιστες είτε με τη μορφή σεμιναρίων, συνόδων ή συνεδρίων στον Ευρωπαϊκό ή και Διεθνή χώρο και ειδικά για το 2010-11 σε μέρη που δεν καθιστούν απαγορευτική τη μετακίνηση των προπονητών που επιθυμούν να συμμετέχουν.
Κλείνοντας την παραπάνω μεγάλη αλλά θεωρώ χρήσιμη εισαγωγή θα ήθελα να επισημάνω και το λόγο αυτού του άρθρου που δεν είναι τίποτα παραπάνω από μια ανασκόπηση των βασικών θεμάτων που συζητήθηκαν εκτενώς στην 3η Σύνοδο για προπονητές Επιτραπέζιας Αντισφαίρισης που πραγματοποιήθηκε στη Βιέννη το διάστημα 5-7/11/2010 και την παρακολούθησα αυτοπροσώπως. Παρόντες ήταν περίπου 30 προπονητές από όλα τα μέρη της Ευρώπης.
Το μείζων θέμα που απασχόλησε τη σύνοδο ήταν η δημιουργία των προϋποθέσεων για την ανάπτυξη του αθλήματος, το οποίο φαίνεται ότι προς το παρόν δεν είναι ανταγωνίσιμο σε σχέση με τη Κίνα και τις άλλες Ασιατικές χώρες, οι οποίες υπερτερούν τόσο σε άνδρες όσο και γυναίκες. Επίσης, το φαινόμενο της διαρροής αθλητών στο κατώφλι της μετα-εφηβικής ηλικίας για κοινωνικούς και οικονομικούς λόγους, αποτελεί εξίσου σημαντικό θέμα μιας και οι λεγόμενες παραγωγικές ηλικίες και οι πολύχρονες προσπάθειες των αθλητών περιορίζονται σημαντικά όταν δεν υπάρχει η δυνατότητα για την δημιουργία προϋποθέσεων για να συνεχίσει κάποιος νέος αθλητής να προπονείται σε επίπεδο Πρωταθλητισμού. Έτσι, ακόμα και αν οι ομάδες των νέων-νεανίδων φαίνεται να είναι ανταγωνιστικές, με το πέρασμα στην ηλικία αυτή αποδυναμώνονται αφού τα μέλη τους «κοιτάνε» προς άλλες περισσότερο προσοδοφόρες οδούς.
Το Γαλλικό Σύστημα
Κύριος ομιλητής μιας εκ? των συνεδριών ήταν ο κ.Decret, όπου ανέλυσε το Γαλλικό σύστημα ανάπτυξης του αθλήματος, το οποίο φαίνεται ότι τα τελευταία χρόνια αποδίδει σημαντικά μιας και η Γαλλία έχει εμφανίσει στο Πανευρωπαϊκό στερέωμα αθλητές υψηλού επιπέδου, ιδιαίτερα στις κατηγορίες των Εφήβων. Η απαρχή της οργάνωσης του νέου συστήματος ανάπτυξης του αθλήματος αναφέρεται στις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας, όπου η Γαλλία ?αν και παραδοσιακά μεγάλη δύναμη στα αθλήματα- έφτασε στο σημείο να έχει ελάχιστους αθλητές διεθνούς επιπέδου. Επιπλέον, οι οικονομικοί υπολογισμοί των διοικητικών φορέων έδειχναν ότι στη χώρα απαριθμούνταν 9 Εθνικά και 15 Περιφερειακά Αθλητικά Κέντρα, που συγκριτικά με τα αποτελέσματα δεν ήταν προσοδοφόρα. Αν ληφθεί υπ ?όψιν ότι το ίδιο σύστημα ανάπτυξης ήταν το ίδιο για 20 χρόνια και στις ομάδες δεν υπήρχε το «έδαφος» για τη δημιουργία αθλητών υψηλού επιπέδου, κάτι έπρεπε να γίνει, σύμφωνα με τον ομιλητή.
Η οργάνωση του νέου συστήματος έθεσε εξ? αρχής κάποιες βασικές αρχές. Κάποιες από αυτές ήταν:
- Σωστότερος τρόπος επιλογής αθλητών,
- προσανατολισμός του συστήματος στις ανάγκες των αθλητών,
- διαρκείς συνεκτικοί κρίκοι ανάμεσα στο σωματειακό προπονητή και τον αθλητή,
- πρόγραμμα προετοιμασίας σύμφωνα με τις διεθνείς απαιτήσεις και
- διαφοροποίηση ανάμεσα στην επένδυση και την επιλογή των αθλητών
Ποιοτικά το νέο σύστημα όριζε νέες βάσεις που συνοπτικά παρουσιάζονται παρακάτω:
Επιλογή Ταλέντων:
- Στρατολόγηση σε νεαρότερη ηλικία
- Επιλογή βάση όχι μόνο των ικανοτήτων των μικρών αθλητών αλλά και σύμφωνα με την υποστήριξη που μπορεί να παρέχει το οικογενειακό περιβάλλον
- Προπονητικό Πρόγραμμα που καθοδηγείται από τον Ομοσπονδιακό Προπονητή αλλά σε συνεχή και άμεση επικοινωνία με τον προπονητή της Ομάδας.
Διαχείριση Προγράμματος
- Περίοδος προπόνησης από Σεπτέμβριο έως και Ιούνιο
- Αριθμός παιδιών που αξιολογούνται 3500-4000. Ηλικίας 8-10 ετών
- Η επιλογή θα γίνεται από τις πόλεις
- Camp προετοιμασίας τον Ιούλιο με 15-25 επιλεγμένους αθλητές
Ιδιαιτερότητες
- Επιλογή αθλητών και των προπονητών τους (ο κάθε αθλητής χρειάζεται τον προπονητή του).
- Εκπαίδευση αθλητών και προπονητών την ίδια στιγμή
- Έμφαση στις Φυσικές Ικανότητες
- Προσαρμογή του Σχολείου
- 6 -8 εβδομάδες Εθνικά Προπονητικά Camp. Κλήσεις σε αθλητές και προπονητές
- Δημιουργικοί Αγώνες με σκοπό την αξιολόγηση των προγραμμάτων
Τα Εθνικά Αθλητικά Κέντρα
- Με το νέο πρόγραμμα οργάνωσης δημιουργήθηκαν 3 Εθνικά κέντρα έναντι των 9 που υπήρχαν παλαιά.
- Ένας προπονητής υπεύθυνος για 5 αθλητές
- Σχολικός Χρόνος προσαρμοσμένος στο άθλημα
- Προπονητικά Camp διαρκείας
- 2 Προπονητικά Camp κάθε χρόνο που συμμετέχουν και τα 3 Εθνικά κέντρα
Ο ρόλος των Ομάδων
- Baby Ping. Εισαγωγή του αθλήματος με τη μορφή κινητικών ασκήσεων και παιχνιδιών στη νηπιακή ηλικία
- 1η φάση εισαγωγής στο άθλημα στις ηλικίες 8-12 έτη
- Δημιουργία περιβάλλοντος για αθλητισμό υψηλών επιδόσεων
Οι παραπάνω επισημάνσεις αναφέρονται στο οργανόγραμμα του Γαλλικού συστήματος, το οποίο χρήζει σαφώς μεγαλύτερης ανάλυσης, αν θέλουμε να το εξετάσουμε διεξοδικά. Ωστόσο, αν θέλαμε να συνοψίσουμε σε μερικά συμπεράσματα θα πρέπει να υπογραμμίσω ότι ο ομιλητής θέλησε να δείξει ότι το νέο σύστημα:
- Απαιτεί Επαγγελματική προσέγγιση από την νηπιακή ηλικία
- Σχεδιάστηκε λεπτομερώς σε όλες του τις μορφές, πριν ξεκινήσει
- Δίνονται ευκαιρίες στους αθλητές να εξελιχθούν, ακόμα και αν δεν επιλεγούν στη 1η φάση
- Απαιτεί διαρκή επιμόρφωση και εκπαίδευση των προπονητών.
Το Ρουμάνικο Σύστημα
Η Ρουμανία αποτελεί μια παραδοσιακή δύναμη στο χώρο της Επιτραπέζιας Αντισφαίρισης, ιδιαίτερα στις γυναίκες. Κατά τη διάρκεια της συνόδου, ο κ. Filimon περιέγραψε τον τρόπο επιλογής και εκπαίδευσης των νέων αθλητών. Είναι σαφές, ότι η Ρουμανία δεν έχει ούτε το ανθρώπινο δυναμικό αλλά ούτε και τους πόρους της Γαλλίας. Και σίγουρα όταν μιλάμε για σχεδιασμό και ανάπτυξη, οι πόροι είναι αν μη τι άλλο απαραίτητοι. Ως αντιστάθμισμα των περιορισμένων πόρων, φαίνεται ότι είναι η σκληρή δουλειά που γίνεται στη Ρουμανία καθώς και η κοινωνική καταξίωση που μπορεί κάποιος να απολαύσει ως αθλητής.
Η πρώτη επιλογή γίνεται στο σχολείο στην ηλικία των 6-7 ετών. Τα παιδιά υποβάλλονται σε -μάλλον πρακτικά- τεστ αξιολόγησης και όσα τα καταφέρνουν περνάνε στη 2η φάση που είναι η συστηματική προπόνηση με σκοπό τη τελική αξιολόγηση. Η φάση αυτή διαρκεί 2 περίπου μήνες. Τα παιδιά που τα καταφέρουν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις, επιλέγονται και εντάσσονται στο άθλημα της Επιτραπέζιας Αντισφαίρισης. Όλα όσα δεν τα καταφέρνουν, απορροφούνται από άλλα αθλήματα.
Φαίνεται ότι το σύστημα της Ρουμανίας δεν υποστηρίζεται επιστημονικά, τουλάχιστον με τη μορφή που γνωρίζει τη σημερινή εποχή η αθλητική κοινότητα. Ίσως να είναι η έλλειψη πόρων ή η μεθοδολογία προσέγγισης και ανάπτυξης των αθλητών αυτών των χωρών. Πάντως και κρίνοντας από τα αποτελέσματα, θα πρέπει να δεχτούμε ότι παρ? όλες τις ελλείψεις σε εγκαταστάσεις και οικονομικούς πόρους η Ρουμανία είναι μέσα στις μεγάλες αθλητικές δυνάμεις και δεν αναφέρομαι μόνο στην Επιτραπέζια Αντισφαίριση.
Σύνοψη
Από τη μια πλευρά η Γαλλία με έναν στρατό από ερευνητές, προπονητές και με διαρκής ισχυρή οικονομική υποστήριξη. Από την άλλη η Ρουμανία, με το πείσμα και με τη διαρκή δουλειά, φωτίζουν με τον τρόπο τους κάποιον από τους δρόμους για να φτάσει κανείς στην κορυφή. Ως γνωστόν, στην προπονητική οι δρόμοι που οδηγούν στη κορυφή είναι πάρα πολλοί. Όποιον όμως και αν θέλει κάποιος να ακολουθήσει, θα πρέπει να έχει ισχυρή θέληση (αθλητές, γονείς και προπονητές) και να σχεδιάζει λεπτομερώς τα βήματά του. Θα πρέπει όμως να καθορίζεται το πλαίσιο οργάνωσης πάντα σε σχέση με τη κουλτούρα της χώρας στην οποία απευθύνεται, μιας και ο ιδιαίτερος πολιτισμικός χαρακτήρας μπορεί να οδηγήσει στην αποτυχία ένα σύστημα ενώ έχει αποδώσει κάπου θετικά κάπου αλλού.
Στο περιθώριο των συζητήσεων θα ήθελα και να σας μεταφέρω τις απόψεις του κορυφαίου προπονητή κ. Amizic σχετικά με τις αιτίες που υπάρχει διαφορά ανάμεσα στην Ασία και την Ευρώπη, σχετικά με την εξάπλωση και απόδοση των αθλητών. Ο πολύπειρος λοιπόν προπονητής σημείωσε ότι δεν είναι δυνατόν να κλείσει το κενό ανάμεσα στις δύο Ηπείρους μιας και υπάρχει μεγάλο πολιτισμικό χάσμα. Η κουλτούρα των δύο Ηπείρων είναι εντελώς διαφορετική και έχει επιπτώσεις και στο άθλημα της Επιτραπέζιας Αντισφαίρισης, όπου η διαφορά είναι πολύ μεγάλη. Θα ήταν λάθος να προσπαθήσουμε να αντιγράψουμε όλα όσα συμβαίνουν στη Κίνα, τόνισε και ότι δεν έχει δει κανέναν Ευρωπαίο παίκτη που να έγινε φανερά καλύτερος ύστερα από την επίσκεψη του για προπόνηση στην Κίνα. Τα προβλήματα της Ευρώπης είναι πολλά και ξεκινούν από τον περιορισμένο χρόνο για προπόνηση εξαιτίας των συνεχών αγωνιστικών υποχρεώσεων των Ευρωπαίων αθλητών, από τους μη ξεκάθαρους στόχους (Ολυμπιονίκης ή Πρωταθλητής Παίδων;), από την εμμονή των προπονητών να συνεχίζουν μια μέθοδο η οποία φαίνεται ότι δεν εξελίσσει επαρκώς τους αθλητές καθώς και από τη πλημμελή εκπαίδευση των Ευρωπαίων προπονητών. Στα παραπάνω πρόσθεσε ότι απ? ότι φαίνεται, όλοι θέλουν να έχουν καλούς αθλητές αλλά δεν αλλάζουν το μέχρι τώρα σκεπτικό που εξουθενώνει αγωνιστικά τους αθλητές πριν καν ακόμα αποκτήσουν την απαραίτητη προπονητική επάρκεια. Υπογράμμισε επίσης ότι οι Ευρωπαίοι προπονητές έχουν χάσει το κύρος τους και ότι χωρίς κύρος δεν μπορεί να υπάρχει πυγμή, που είναι απαραίτητη για το προπονητή. Έτσι δεν υποστηρίζεται όταν πρέπει να πάρει αποφάσεις για το συνολικό όφελος του αθλητή, αποφάσεις που συγκρούονται με το πρόσκαιρο ή άμεσο συμφέρον. Στον αντίποδα, στην Ασία ο προπονητής έχει κυρίαρχη θέση στις επιλογές σχετικά με τον αθλητή και αυτός αποφασίζει. Αν λοιπόν πει ότι δεν θα παίξει ο παίκτης αγώνες, απλά δεν θα παίξει, χωρίς παραπάνω διευκρινήσεις ή δισταγμό από την πλευρά αθλητών ή γονέων.
Κλείνοντας, θα ήθελα να πω ότι το παραπάνω κείμενο έχει ως σκοπό να μεταδώσει στους Έλληνες προπονητές κάποια κύρια σημεία της 3ης Ευρωπαϊκής προπονητικής συνόδου και να αποτελέσει σημείο προβληματισμού και για τα θέματα που μας απασχολούν.
Προκειμένου να διαβάσετε δηλώσεις στην ETTU κάντε κλικ.
Μιχάλης Κατσικαδέλης
MSc ? ΠΕ11
Περ. Ομοσπονδιακός Προπονητής