Μετά τις Ανακαλύψεις τίποτε δεν ήταν, πλέον, ίδιο στον κόσμο. Πρώτα απ’ όλα ο ορίζοντας άρχισε να μεγαλώνει. Οι Ανακαλύψεις έφεραν σε στενότερη επαφή την Ευρώπη με την Ασία, γνώρισαν την Αμερική στην υπόλοιπη ανθρωπότητα και έβαλαν τα θεμέλια για τη δημιουργία ενός ενιαίου κόσμου. Το πρώτο φαινόμενο παγκόσμιων διαστάσεων ήταν η αποικιοκρατία. Τα ευρωπαϊκά κράτη που είχαν πρωτοστατήσει στις Ανακαλύψεις, η Πορτογαλία και η Ισπανία, μετέτρεψαν τα περισσότερα από τα εδάφη που κατέλαβαν σε αποικίες, τα ενσωμάτωσαν στις μητροπόλεις και δημιούργησαν αποικιακές αυτοκρατορίες. Ταυτοχρόνως, τέθηκαν οι βάσεις για τη συμμετοχή και άλλων ισχυρών ευρωπαϊκών κρατών στο αποικιακό παιχνίδι. Έτσι, το δεύτερο νέο στοιχείο ήταν η οργάνωση του κόσμου με κέντρο την Ευρώπη. Στους αιώνες που ακολούθησαν η Ευρώπη απορρόφησε ένα μεγάλο μέρος του παγκόσμιου πλούτου, διέδωσε τη θρησκεία της και επέβαλλε τον πολιτισμό της. Φυσικά, για να γίνουν τα παραπάνω χρειαζόταν βία. Η αποικιοποίηση υπήρξε βίαιη. Οι προκολομβιανοί πολιτισμοί της Αμερικής εξολοθρεύτηκαν δίχως έλεος, οι μαύροι της Αφρικής έγιναν, κατά εκατομμύρια, σκλάβοι, το φυσικό περιβάλλον βιάστηκε, πανάρχαιες κουλτούρες αφανίστηκαν. Παράλληλα, οι Ανακαλύψεις έθεσαν σε κίνηση διαδικασίες σοβαρών κοινωνικών και πολιτικών μετασχηματισμών, τόσο στην Ευρώπη όσο και στον υπόλοιπο κόσμο. Επειδή η Ευρώπη ήταν πιο αναπτυγμένη οικονομικά, εδώ οι αλλαγές έγιναν περισσότερο αισθητές. Το κυριότερο αποτέλεσμά τους ήταν η πλήρης υπέρβαση του μεσαιωνικού κόσμου και η διαμόρφωση ενός νέου οικονομικού και κοινωνικού συστήματος, του καπιταλισμού, που επικρατεί μέχρι σήμερα. Επίσης, οι Ανακαλύψεις έφεραν σημαντικές μεταβολές στην καθημερινή ζωή των ανθρώπων. Τελικά, οι Ανακαλύψεις έθεσαν, σε μεγάλο βαθμό, τις βάσεις για τη δημιουργία του κόσμου που ζούμε σήμερα. Οι κάτοικοι της Γης, που στα μέσα του 15ου αι. αγνοούσαν ο ένας την ύπαρξη του άλλου, έφτασαν στον 20ο αι. να μιλούν για παγκόσμια αγορά, παγκόσμια βιομηχανία, παγκόσμια οικονομική κρίση και, φυσικά, παγκόσμιους πολέμους. Οι ίδιοι άνθρωποι στις αρχές του 21ου αι. βιώνουν το φαινόμενο της παγκοσμιοποίησης. |
Η εξέλιξη της γνώσης των Ευρωπαίων για τον υπόλοιπο κόσμο. Τα μεγάλα ταξίδια της εποχής των Ανακαλύψεων (Εγκυκλοπαίδεια Grand Larousse). |