Γεωγραφία, κλίμα & διατροφή (σελ. 1/2)
Από την έρευνα που έλαβε χώρα φάνηκε ξεκάθαρα ότι οι διατροφικές συνήθειες των Ελλήνων είναι άμεσα συσχετισμένες με την γεωγραφία της χώρας και την τοπολογία του εδάφους η οποία συνδέεται σε μεγάλο βαθμό με τις βιοποριστικές δραστηριότητες των κατοίκων των διαφόρων περιοχών. Όπως θα δούμε πολλές είναι οι περιπτώσεις παραδοσιακών φαγητών που επικράτησαν στο πέρασμα του χρόνου και τα οποία ξεκίνησαν από την ανάγκη ύπαρξης εύκολων και δυναμωτικών παρασκευασμάτων τα οποία θα πρόσφεραν σε όσους τα έτρωγαν την απαραίτητη ενέργεια ώστε να μπορέσουν να ανταπεξέλθουν στις απαιτήσεις της δουλειάς τους αλλά και στις αντίξοες συνθήκες που συχνά αντιμετώπιζαν κατά την διάρκειά της. Επίσης όπως φάνηκε από την έρευνα ένας άλλος σημαντικός παράγοντας που επιδρά στις διατροφικές συνήθειες είναι και το κλίμα της χώρας (οι καιρικές συνθήκες).
Ο Ελλαδικός χώρος, περιβάλλεται κατ εξοχήν από θάλασσα. Από την έρευνα προκύπτει καταρχήν ότι, ένα μεγάλο πλήθος των σημερινών συνταγών έχει τις ρίζες της στις παλαιότερες γενιές Ελλήνων ψαράδων. Ως γνωστόν, οι ψαράδες ξανοίγονταν στο πέλαγος με μεγάλες βάρκες και συνήθως παρέμεναν εκεί για αρκετές ημέρες. Για το διάστημα που παρέμεναν εκεί, έτρωγαν συνήθως πρόχειρα φαγητά τα οποία είχαν ως βάση το ψάρι. Οι συνθήκες κάτω από τις οποίες λειτουργούσαν οι ψαράδες δεν ήταν πάντα εύκολες, διότι ήταν συχνά υποχρεωμένοι να έρθουν αντιμέτωποι με τα στοιχεία της φύσης (δηλαδή κακές καιρικές συνθήκες αλλά και το κρύο του χειμώνα). Γι αυτούς τους λόγους, εκείνο που χρειάζονταν περισσότερο ήταν ένα εύκολο στην παρασκευή του και συνάμα δυναμωτικό φαγητό που θα τους ζέσταινε και θα τους βοηθούσε να διατηρήσουν τις δυνάμεις τους.
Ένα φαγητό με τις ιδιότητες αυτές, δεν μπορούσε να είναι άλλο εκτός από μια ζεστή σούπα. Έτσι προέκυψε η διάσημη ελληνική ψαρόσουπα η «Κακαβιά». Πολλές φορές οι ψαράδες, αφού έριχναν τα δίχτυα τους, τα άφηναν και στη συνέχεια επέστρεφαν σε ένα μικρό αγκυροβόλιο. Σύμφωνα με όσα αναφέρει ο εγγονός ενός παλαιού ψαρά από ένα απομακρυσμένο νησί των Δωδεκανήσων, «εκεί συνήθιζαν να φτιάχνουν την Κακαβιά στην παραλία, σκάβοντας ένα μικρό λάκκο μέσα στα βότσαλα, τοποθετώντας την κατσαρόλα πάνω στη φωτιά που είχαν φτιάξει με μικρά ξύλα και φρύγανα. Για την παρασκευή της ψαρόσουπας, χρησιμοποιούσαν μάλιστα θαλασσινό νερό». Πηγή: "Κακαβιά - η Ελληνική Ψαρόσουπα" (www.in2greece.com)
Τις περισσότερες φορές, οι ψαράδες έπρεπε να παραμείνουν στη θάλασσα για αρκετές μέρες. Εξ’ αιτίας αυτού του γεγονότος, προέκυψε η ανάγκη της συντήρησης των φαγητών. Δοθέντος ότι κατά την εποχή αυτή δεν υπήρχαν ψυγεία και προκειμένου να μην χρειάζεται να μαγειρεύουν καθημερινά, έπρεπε να βρεθεί ένας τρόπος ή κάποιο φαγητό το οποίο να μπορούσε να διατηρηθεί αρκετές μέρες. Από αυτήν την ανάγκη προέκυψε το Κερκυραϊκό «Σαβόρο» ή «Σαβούρο» το οποίο έχει τις ρίζες του στους Βενετσιάνους ναυτικούς. Η λέξη στα λατινικά "pesce en saor" σημαίνει ψάρι σε σάλτσα και σημαίνει μια σάλτσα η οποία μοιάζει με τουρσί και στην οποία οι Κερκυραίοι συνήθιζαν να συντηρούν τα ψάρια, κυρίως τις εποχές που δεν υπήρχαν ψυγεία. Το ξύδι που είναι η βάση του σαβόρο, είναι συντηρητικό, ενώ το δεντρολίβανο έχει απολυμαντικές ιδιότητες. Πηγή: Ψάρι μαρινάτο, βενετσιάνικο, Eφημερίδα Ελευθεροτυπία Τρίτη 15-2-2011