|
ΓΝΩΡΙΜΙΑ ΜΕ ΤΗΝ ΥΠΕΡΥΘΡΗ Α/Μ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ
Του Αντώνη Κάτανου
Η ανθρώπινη όραση είναι περιορισμένη. Βλέπουμε τον κόσμο από μια
μικρή περιοχή του ηλεκτρομαγνητικού ορατού φάσματος. Πέρα από το
τέλος του ορατού φάσματος αρχίζουν οι αόρατες στο ανθρώπινο μάτι
υπέρυθρες ακτινοβολίες και επεκτείνονται μέχρι εκεί που είναι η
αρχή των μικροκυμάτων.
Η υπέρυθρη
ακτινοβολία παράγεται από όλα τα σώματα τα οποία βρίσκονται σε
θερμοκρασία μεγαλύτερη της θερμοκρασίας του περιβάλλοντος.
Διάφορα ζώα,
ερπετά και έντομα αντιλαμβάνονται τον κόσμο με υπέρυθρη όραση.
Μπορεί κι ο
άνθρωπος ν’ αποκτήσει υπέρυθρη όραση με τη βοήθεια του υπέρυθρου
φιλμ και την προσθήκη ενός ειδικού φίλτρου. Το υπέρυθρο φιλμ
εκτός από τις υπέρυθρες ακτίνες καταγράφει τις υπεριώδεις και
τις ορατές ακτίνες. Τοποθετώντας ένα υπέρυθρο φίλτρο μπλοκάρουμε
το υπεριώδες και το ορατό φάσμα έτσι ώστε να επιτύχουμε την
καταγραφή μόνο της υπέρυθρης ακτινοβολίας.
Το υπέρυθρο
χρησιμοποιείται σε πολλούς τομείς.
Στην εναέρια
φωτογραφία εφαρμόζεται στις χαρτογραφήσεις ,στην εκτίμηση της
τοπογραφίας για τον σχεδιασμό κατοικιών, δρόμων, πάρκων και
άλλων πολεοδομικών έργων. Οι καμένες και καταπατημένες εκτάσεις
από υψηλά με το υπέρυθρο διακρίνονται πιο εύκολα. Αυτό το
καθιστά ένα πολύτιμο εργαλείο για τις κτηματολογικές και δασικές
υπηρεσίες.
Με το
υπέρυθρο το αόρατο γίνεται ορατό, το τοπίο αποκτά μία μυστηριώδη
και ονειρική μορφή. Το έδαφος αναδεικνύει τη μορφολογία και τη
γεωλογική του σύσταση. Οι γεωλόγοι μπορούν να μελετήσουν τα
ορυκτά ,τα γεωφυσικά και γεωθερμικά φαινόμενα. Τα χωράφια, οι
δασικές εκτάσεις και γενικά η χλωροφύλλη της βλάστησης εκπέμπουν
υψηλή υπέρυθρη ακτινοβολία με αποτέλεσμα στο φωτογραφικό χαρτί
να αποτυπώνονται λευκά . Τα υγιή φυτά καταγράφονται λευκά ενώ τα
άρρωστα σκούρα επειδή η αντανάκλαση της υπέρυθρης ακτινοβολίας
είναι ελάχιστη. Μέχρι πρότινος τα δάση που είχαν προσβληθεί από
ασθένειες και έντομα περνούσαν απαρατήρητα με αποτέλεσμα την
άμεση καταστροφή των. Σήμερα χάρη στην εναέρια υπέρυθρη
φωτογραφία, οι ασθένειες γίνονται αντιληπτές μέρες ή ακόμη
εβδομάδες πριν εκδηλωθούν τα πρώτα ορατά συμπτώματα. Χρήσιμο στη
βοτανολογία, γεωπονική, δασική υπηρεσία, στις οικολογικές και
περιβαλλοντολογικές εφαρμογές.
Το νερό
απορροφά τις υπέρυθρες ακτίνες σε βάθος μέχρι 30 εκ. αλλά η
αντανάκλαση είναι πολύ μικρή. Το καθαρό νερό με το υπέρυθρο
εμφανίζεται μαύρο. Αν υπάρχει μόλυνση θα καταγραφεί σε
ανοιχτότερους τόνους. Χρήσιμο στον εντοπισμό και καταγραφής
εστιών μόλυνσης στις θάλασσες ,λίμνες ,ποτάμια και
υδροβιότοπους.
Επιπλέον με
το υπέρυθρο μπορούμε να φωτογραφίσουμε πράγματα μη ορατά λόγω
απόστασης ,ομίχλης, σκόνης και ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Χάρη στις
εναέριες υπέρυθρες φωτογραφίες έχουν εντοπιστεί αρχαία μνημεία
που ήταν καλυμμένα από βλάστηση και προσχώσεις.
Δορυφόροι
φωτογραφίζουν με υπέρυθρο συνέχεια τα σύννεφα και τη γη για τη
μετεωρολογική υπηρεσία και την κατασκοπία. Οι ερευνητές και οι
αρχαιολόγοι επωφελούνται πολύ κατά την έρευνα και αποκατάσταση
των ξεθωριασμένων ή φθαρμένων παπύρων (πρόσφατα οι Οξύρυγχοι),
τοιχογραφιών, αγγείων κ.α. Στην εγκληματολογία χρησιμοποιείται
ευρέως για την αναγνώριση πλαστογραφημένων εγγράφων, δακτυλικών
αποτυπωμάτων, τη γνησιότητα υπογραφών και αντικειμένων μουσείων.
Επιπλέον το υπέρυθρο χρησιμοποιείται στην ιατρική, στην
αστροφωτογραφία και σε άλλους τομείς.
Παρά τις
δυσκολίες αποθήκευσης, χειρισμού, εστίασης, φωτομέτρησης και
εμφάνισης ο καλλιτέχνης με το υπέρυθρο μπορεί να μεταμορφώσει
την μονοτονία της καθημερινότητας σένα μεταφυσικό κόσμο
μυστηρίου και μαγείας.
|
