19/05/2008 11:19 AM

ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟΙ  ΧΟΡΟΙ

ΧΟΡΟΙ ΚΡΗΤΗΣ

ΠΕΝΤΟΖΑΛΙ      

Το Πεντοζάλι ανήκει στην κατηγορία των πηδηχτών χορών και χορεύεται σ’ όλη την Κρήτη, ενώ έχει τις ρίζες του στα Σφακιά του νομού Χανίων. Πήρε το όνομα του από τα πέντε βασικά του βήματα (ζάλο στην κρητική διάλεκτο σημαίνει το βήμα), που επαναλαμβανόμενα γίνονται δέκα. Χορεύεται μόνο από άνδρες και γι’ αυτό τον αποκαλούν «αντρίστικο» χορό. Τον χορεύουν σε μικρές ομάδες, πιασμένοι σφιχτά από τους ώμους, με πεταχτούς διασκελισμούς και συνεχόμενες εναλλαγές. Χορός ενθουσιώδης, πηδηχτός, πολεμικός, που αναδεικνύει τη λεβεντιά των χορευτών του και δίνει την ευκαιρία για πολλούς αυτοσχεδιασμούς και θεαματικά σάλτα, κάτω από τους ζωηρούς ήχους της βροντόλυρας (ή του βιολιού) και του λαούτου. Το ύφος του θυμίζει απομεινάρια πανάρχαιας μορφής πολεμικού χορού, άποψη που ενισχύεται από την παρατήρηση ότι μέχρι πριν από λίγα χρόνια χορευόταν από άνδρες οπλισμένους. Ο γρήγορος πεντοζάλης δεν συνοδεύεται από μαντινάδες. Η προτίμηση όμως της κοινότητας γι’ αυτόν, οδήγησε στη δημιουργία αρκετών δίστιχων που αναφέρονται στο χορό:

«Άλλο χορό δεν  ’ρέγουμαι, ωσάν τον Πεντοζάλη

που πάει τρία ζάλα εμπρός και δυό διαγέρνει πάλι.»

ΜΑΛΕΒΙΖΙΩΤΗΣ

 Ο Μαλεβιζιώτης ή Μαλεβιζιώτικος ή Καστρινός, ή πηδηχτός είναι ο γρηγορότερος και ζωηρότερος χορός της Κρήτης. Παρουσιάζει μια ξεχωριστή ιδιομορφία στα πηδήματα, στις πηδηχτές κοφτές πλαγιαστές φιγούρες και στις εντυπωσιακές όρτσες, δηλαδή τις αυτοσχέδιες κινητικές δημιουργίες του πρωτοχορευτή. Προκειμένου να εκτελέσει ο χορευτής τις φιγούρες αυτές, τα 8 από τα 16 βήματα του χορού μπορεί να γίνουν κι επιτόπου. Ο χορός διαφοροποιείται από τις ορεινές στις καμπίσιες περιοχές. Σήμερα ο μελεβιζιώτης βρίσκεται στην πρώτη θέση του χορευτικού ρεπερτορίου των Κρητικών και χορεύεται κυρίως από άνδρες, χωρίς όμως να αποκλείεται και η δυναμική παρουσία των χορευτριών. Τοπικές μαρτυρίες τον φέρνουν ως κατάλοιπο του αρχαίου πολεμικού Ορσίτη ή άλλου πολεμικού χορού που παριστά τις περιπέτειες της μάχης και της προσπάθειες κατάληψης ή άμυνας του Κάστρου (Ηρακλείου).Χορός ενθουσιώδης, πηδηχτός, πολεμικός, που αναδεικνύει τη λεβεντιά των χορευτών του και δίνει την ευκαιρία για πολλούς αυτοσχεδιασμούς και θεαματικά σάλτα του πρωτο-χορευτή και της πρωτο-χορεύτριας, κάτω από τους ζωηρούς ήχους της βροντόλυρας και του λαούτου. Για τους ενήλικες στην ανατολική Κρήτη υπάρχει και παραλλαγή του χορού, «ο γεροντικός πηδηχτός», που είναι με πιο ήπιες φιγούρες, όμως πιο φινετσάτες.

ΣΥΡΤΟΣ      

 Ο πιο διαδεδομένος χορός του νησιού είναι ο χανιώτικος  ή Χανιώτης ή απλά συρτός. Λέγεται χανιώτικος, επειδή η επινόησή του έγινε στα Χανιά και συρτός επειδή οι χορευτές χορεύουν όλοι μαζί και συρτά, κάτι ως ο καλαματιανός. Συχνά του δίνουν διάφορους άλλους χαρακτηρισμούς όπως κισσαμίτικος, σελινιώτικος, ρεθυμνιώτικος μεσσαρίτικος κλπ εννοώντας τις ιδιόμορφες τοπικές μελωδίες, κάθε αντίστοιχης περιοχής. O χορός είναι ήρεμος και παραλλάζει ανάλογα με τη διάθεση της συντροφιάς ή του οργανοπαίκτη. Χορεύεται σε ανοικτό κύκλο από άνδρες και γυναίκες με συχνές αντιστροφικές κινήσεις και «γυροστριψίματα». Οι χορευτές, άντρες και γυναίκες, πιασμένοι χέρι-χέρι στο ύψος του ώμου, σέρνουν αργά τα βήματα τους σε ανοιχτό κύκλο. Οι κινήσεις τους είναι απλές, ελεγχόμενες, ομοιόμορφες. Στην Κρήτη τον λένε και χορό της αγάπης επειδή αποδίδεται με χάρη και «λεπτοφιγουράτη μελαγχολία».

ΣΟΥΣΤΑ      

Η Σούστα είναι ο πιο σύνθετος χορογραφικός χορός του νησιού. Πηδηχτή και γρήγορη, ξεφεύγει από τη σχηματική των υπόλοιπων χορών, με θεαματικούς σχηματικούς συνδυασμούς και χορευτικές μεταλλάξεις. Ξεκινά ως κυκλικός χορός και μετασχηματίζεται σε αντικριστές σειρές ανδρών και γυναικών (Ρέθυμνο), ή χορεύεται ομαδικά σε ζευγάρια, χωρίς πειθαρχημένη μορφή (Ηράκλειο, Λασίθι). Θεωρείται μορφή αρχαίου πολεμικού χορού, που διατηρήθηκε ως τη νεότερη εποχή και μεταπλάστηκε σε συγγενικές μορφές. Καθοριστικό ρόλο έπαιξε η παρουσία της χορεύτριας, που διαμόρφωσε τον αρχικό χαρακτήρα του χορού και τον πολιτογράφησε σε χορό της αγάπης και του έρωτα. Λέγεται έτσι από το ρυθμικό ανεβοκατέβασμα του κορμιού και τις απαλές αιωρήσεις. Χορεύεται από άντρες και γυναίκες αντικριστά κι έχει ερωτικό χαρακτήρα. Το ζευγάρι πλησιάζει και χωρίζεται με χαριτωμένες ρυθμικές κινήσεις. Αποτελείται βασικά από τρία βήματα δεξιά και τρία βήματα αριστερά ή από έξι ελαφρώς πηδηχτά βήματα που επαναλαμβανόμενα γίνονται δώδεκα. 

Το σείσμα και το λύγισμα που κάνεις του κορμιού σου

σκλαβώνουνε τον άνθρωπο μα δεν το βάνει ο νους σου (Μαντινάδα Σούστας)

ΣΙΓΑΝΟΣ

Λέγεται έτσι επειδή χορεύεται χωρίς νευρικά πηδήματα σε σχέση με το πηδηχτό. Χορεύεται από άντρες και γυναίκες με τα χέρια πλεγμένα στους ώμους και αποτελεί την εισαγωγή στον πεντοζάλη. Τα βήματα του είναι βασικά ένα αριστερά και δυο δεξιά και συνοδεύονται από τους σχεδόν ψιθυριστούς ήχους της λύρας και του λαούτου. Ο πρωτοχορευτής φαίνεται σαν να σέρνει τη σφιχτοδεμένη ανθρώπινη αλυσίδα, προσπαθώντας να την οδηγήσει κάπου, έξω από τον Λαβύρινθο, στη σωτηρία, όπως ο Θησέας. Κατά το χορό κανονικά ο κάθε χορευτής λέει και μια μαντινάδα είτε διασκεδαστική είτε με ερωτικό ή άλλο χαρακτήρα.

Μα στην ομπρός μεριά κρατεί ο λύχνος με το φ(ι)τίλι

Έλα έλα … ο λύχνος με το φτίλι

Κι οπίσω του ακολουθεί το ξεπασουλιστίρι.

 Να σε φιλήσω θέλει εγώ  ‘ποκάτω εις το πιγούνι

Εκειά εκειά … εκειά εκειά μωρό μου,

εκειά που παίζει και κτυπά του τράγου το κουδούνι (Μαντινάδες Σιγανού)

ΧΟΡΟΙ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ

ΚΑΛΑΜΑΤΙΑΝΟΣ        

Ο καλαματιανός, είναι ένας συρτός χορός που χορεύεται σ’ ολόκληρη την Ελλάδα, διαφοροποιούμενος ελάχιστα, σε ότι αφορά το ύφος του και το ρυθμό. Το χορευτικό του μοτίβο απαρτίζεται από 12 κινήσεις που χορεύονται συγχρόνως απ’ όλους τους χορευτές. και επαναλαμβάνονται σ’ όλη τη διάρκεια του χορού, στρωτά για τις γυναίκες και λίγο πιο πηδηχτά για τους άνδρες. Μόνο ο πρωτοχορευτής μπορεί να παραλλάζει τα βασικά βήματα του χορού, συνήθως με μια στροφή δεξιά. Ο συρτός φαίνεται πως προέρχεται από την αρχαία εποχή. Σχετικά με την προέλευση της ονομασίας του φαίνεται πως οφείλεται στα λόγια του τραγουδιού «σαν πας στην Καλαμάτα…» με αναφορά στο μαντήλι, ιερό σύμβολο κάθε παραδοσιακής γαμήλιας τελετής.

ΤΣΑΚΩΝΙΚΟΣ         Video

Είναι ένας πολύ γνωστός χορός που χορεύεται στην Τσακωνιά της Πελοποννήσου και αναφέρεται ως ο χορός που χόρεψε ο Θησέας. Οι διάφοροι σχεδιασμοί που γίνονται κατά την εκτέλεση, η σειρά των χορευτών εναλλάξ, το πιάσιμο απ’ τον βραχίονα, η χρησιμοποίηση μαντηλιού από τον πρωτοχορευτή και την πρωτοχορεύτρια, καθώς και ο αρχαίος πεντάσημος ρυθμός, έδωσαν αφορμή σε πολλούς μελετητές να εκφράσουν αυτή την άποψη. Τον παραλληλίζουν με τον αρχαίο χορό «Γέρανο».

ΧΟΡΟΙ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ

ΚΑΡΑΓΚΟΥΝΑ

Ένας από τους κυριότερους χορούς της Θεσσαλίας, που χορεύεται όμως και σε άλλες περιοχές. Το τραγούδι της καραγκούνας είναι μια αναφορά κι ένας θαυμασμός στην αρχοντική καραγκούνικη γυναικεία φορεσιά, η οποία μαζί μ’ αυτή της σαρακατσάνας, αποτέλεσαν θέματα μελέτης και έρευνας. Χορευτές και χορεύτριες σχηματίζουν κύκλο ανοιχτό με μέτωπο προς το κέντρο. Η λαβή είναι του Καλαματιανού. Ο χορός αποτελείται από τρία χορευτικά μοτίβα, καθένα από τα οποία έχει διαφορετικό αριθμό βημάτων που εκτελούνται σε ισόχρονο κανονικό ρυθμό.

ΧΟΡΟΙ ΘΡΑΚΗΣ

ΜΠΑΙΝΤΟΥΣΚΑ        

Είναι ζωηρός χορός που χορεύεται από άνδρες και γυναίκες σ’ ολόκληρη τη Θράκη. Υπάρχουν διάφορες εκδοχές για την ερμηνεία γης ονομασίας του χορού. Αν η λέξη έχει σλαβική καταγωγή, τότε σημαίνει πάει ίσια, ενώ αν η ρίζα της λέξης είναι τούρκικη, τότε σημαίνει τον άνθρωπο που δεν περπατά ίσια, κουτσαίνει χωρίς να είναι κουτσός.

 ΧΟΡΟΙ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

ΓΚΑΙΝΤΑ

Χορεύεται με μικρές παραλλαγές σ’ όλη την Μακεδονία και κυρίως στη Φλώρινα, στα χωριά του Ρουμουλκιού (κάμπος Γιαννιτσών) και στη Νάουσα. Η ονομασία του χορού οφείλεται μάλλον στο μουσικό όργανο που συνοδεύει το χορό. Είναι αντρικός χορός και αποτελείται από δύο μέρη: το αργό και το γρήγορο. Στο γρήγορο μέρος ο πρωτοχορευτής εκτελεί φιγούρες και μπορεί να κατευθύνει τον κύκλο σε διάφορους σχηματισμούς.

Μικτός, γυναικείος και αντρικός χορός, που χορεύεται στην περιοχή της Αριδαίας. Κυρίως γαμήλιος χορός που χορεύεται από τους νιόπαντρους και τους συμπεθέρους. Μπροστά χορεύουν οι άνδρες και ακολουθούν οι γυναίκες. Όπως πάρα πολλοί μακεδονικοί χοροί είναι διμερής χορός που αποτελείται από ένα αργό και ένα γρήγορο μέρος. Το αργό αποτελείται από 9 βήματα και η λαβή είναι από τους ώμους. Στο γρήγορο μέρος η λαβή αλλάζει και οι χορευτές πιάνονται από τις παλάμες με τους αγκώνες τεντωμένους.

ΡΑΙΚΟ

Χορεύεται στις περισσότερες περιοχές της Μακεδονίας από άνδρες και γυναίκες με λαβή των χεριών από τις παλάμες, με τα χέρια τεντωμένα κάτω. Ο χορός αποτελείται από 12 βήματα που εκτελούνται στην αρχή στρωτά και στη συνέχεια πηδηχτά και με περισσότερες κινήσεις σε κάθε βήμα. Τα 8 βήματα του χορού γίνονται προς τη φορά και τα υπόλοιπα 4, αντίθετα από τη φορά.

ΠΟΥΣΙΝΤΝΙΤΣΑ Η ΓΟΝΑΤΙΣΤΟΣ

Ελεύθερος αντρικός χορός που χορεύεται στην περιοχή της Έδεσσας και της Νάουσας. Πήρε το όνομά του από τα γονατίσματα – καθίσματα που εκτελούν οι χορευτές. Στην αρχή είναι αργός και στη συνέχεια γίνεται πηδηχτός, όπως άλλωστε και πάρα πολλοί άλλοι Μακεδονικοί χοροί. Στο γρήγορο μέρος του, γίνονται στροφές, χτυπήματα καθίσματα και πτώση των χορευτών στα γόνατα, στην κορύφωση του χορού. ο χορός έχει 4 βήματα που είναι ελεύθερα και γίνονται σύμφωνα με τη διάθεση του χορευτή προς όποια κατεύθυνση θέλει:

  ΧΟΡΟΙ ΗΠΕΙΡΟΥ

ΚΟΦΤΟΣ

Ο χορός χορευόταν σε ανοιχτό κύκλο από γυναίκες και άντρες, κυρίως στα Ζαγοροχώρια αλλά και στην υπόλοιπη Ήπειρο, με λαβή απ’ τις παλάμες και με λυγισμένους τους αγκώνες. Πήρε το όνομά του από το απότομο σταμάτημα της μουσικής, σε κάθε φράση που επαναλαμβάνεται δύο φορές. Το χαρακτηριστικό κοινό στοιχείο αυτών των δύο φράσεων (μουσικών στροφών) είναι ότι και οι δύο καταλήγουν απότομα – κοφτά, απ’ όπου και το όνομα του χορού. Οι χορευτές ακολουθώντας αυτή την μουσική ιδιομορφία σταματάνε κι αυτοί, αφήνοντας πολλές φορές απότομο επιφώνημα και κάνουν μια παύση τετάρτου όμοια με την μουσική. Οι κινήσεις του είναι οι 6 κινήσεις του συρτού στα δύο που επαναλαμβάνονται συνολικά 3 φορές συν μια φορά οι τρεις πρώτες, ενώ στην τελευταία τέταρτη κίνηση, το αριστερό πόδι πατούσε με δύναμη και με όλο το πέλμα κοντά στο δεξί στην προσοχή.

ΓΙΑΤΡΟΣ

Είναι ένας πρόσφατος χορός που καθιερώθηκε μεταπολεμικά και χορεύεται από άνδρες και γυναίκες, με λαβή απ’ τις παλάμες και λυγισμένους τους αγκώνες. Πήρε τ’ όνομά του από τα λόγια του τραγουδιού «Δεν’ μπορώ μανούλα μ’ δεν μπορώ, αχ σύρε να φέρεις το γιατρό». Χορεύεται σε 11 κινήσεις εκ των οποίων οι 6 πρώτες είναι του συρτού στα δύο και οι επόμενες πέντε, οι πέντε πρώτες του ίδιου χορού

ΞΕΝΙΤΕΜΕΝΟ ΜΟΥ ΠΟΥΛΙ

Αργός κυκλικός χορός που χορευόταν ιδιαίτερα σ’ όλη την Ήπειρο. Τα λόγια του τραγουδιού αναφέρονταν στην μεγάλη πληγή της Ηπείρου, τον ξενιτεμό και για το λόγο αυτό ήταν πολύ δημοφιλές. Τόσο το τραγούδι όσο και ο χορός έχουν πολύ αργό ρυθμό, με συνεχείς συγκοπές της μελωδίας και των φωνητικών, που υπογραμμίζουν έναν θλιβερό λυγμό νοσταλγίας για τον ξενιτεμένο.

ΣΥΓΚΑΘΙΣΤΟΣ ΜΕΤΣΟΒΟΥ

Χορευόταν από άνδρες και γυναίκες, ελεύθερα, κι όχι σε κύκλο, πράγμα σπάνιο για τα ήθη των Ηπειρωτών. Οι χορευτές, αντίθετων φύλων, που ήταν πάντοτε στενοί συγγενείς γιατί το αντίθετο θα παρεξηγούνταν, πλησίαζαν και χόρευαν ζευγάρια αντικρυστά. Πήρε το όνομά του από το ελαφρό συγκάθισμα των χορευτών. Στο Μέτσοβο ξεκινούσαν το πανηγύρι με τον χορό αυτό για να δημιουργήσουν κέφι, ή τέλειωναν για να μπορέσουν να χορέψουν όσοι δεν πρόλαβαν. οι γυναίκες τοποθετούσαν τα χέρια τους είτε και τα δύο σε μεσολαβή, είτε το αριστερό στη μεσολαβή και το δεξί στην τσέπη. Οι άντρες κινούσαν τα χέρια τους ελεύθερα και μπορούσαν να παραλλάζουν το χορευτικό μοτίβο με στροφές και καθίσματα.

Ανάλογα με το τραγούδι που συνόδευε το χορό, παράλλαζαν και οι κινήσεις. Συνήθως άρχιζαν με το τραγούδι «Άιντε μωρ’ μηλιά» που χόρευαν με 8 κινήσεις και συνέχιζαν και με τις άλλες παραλλαγές του.

ΧΟΡΟΙ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ

TΣΑΜΙΚΟΣ       

Ανδρικός χορός, από τους πιο λεβέντικους ελληνικούς παραδοσιακούς χορούς. Θεωρείται όπως και ο Συρτός Καλαματιανός, πανελλήνιος χορός γιατί χορεύεται στις περισσότερες περιοχές της Ελλάδας. Το όνομά του το πήρε από την Τσαμουριά ή Τσάμικο της Ηπείρου. Λέγεται και «κλέφτικος» γιατί χορευόταν από τους κλέφτες την εποχή της Τουρκοκρατίας. Ανάλογα με την περιοχή, συναντάμε διάφορες μορφές Τσάμικου, με 8, 12, 14 και 16 βήματα. Σε πολλές περιπτώσεις, αυτός που σέρνει το χορό, χορεύει στον τόπο, αυτοσχεδιάζει δηλαδή, κάνοντας πηδήματα, ψαλίδια, στροφές επιδεικνύοντας έτσι την λεβεντιά του και τις χορευτικές τους ικανότητες. Όταν ο πρώτος αυτοσχεδιάζει εκτελώντας φιγούρες, οι υπόλοιποι χορευτές ακολουθούν με τα βήματα της περιοχής ή επαναλαμβάνοντας συνέχεια τα 2 πρώτα βήματα του τσάμικου, προς τη φορά του κύκλου. Αντίθετα με την Ήπειρο, οι κινήσεις των Πελοποννήσιων χορευτών ήταν πιο απελευθερωμένες, με πηδήματα κλπ, ενώ στην Ήπειρο, κυριαρχούσε το αργό, βαρύ πάτημα.

ΧΟΡΟΙ ΝΗΣΙΩΝ

ΚΕΡΚΥΡΑΙΚΟΣ Video

 Ο χορός λέγεται και ρούγα, από τα λόγια του τραγουδιού που τον συνοδεύει. Χορεύεται σε ζευγάρια που έχουν μέτωπο προς τη φορά του χορού. Μπορεί επίσης να αρχίσει από απλό κύκλο και να μετασχηματιστεί σε ζευγάρια. Τα πόδια είναι στην προσοχή. Τα ζευγάρια συνδέουν το μέσα χέρι τους με λαβή Καλαματιανού κα το φέρνουν λυγισμένο στο ύψος και κοντά στον ώμο. Το άλλο χέρι το τοποθετούν σε μεσολαβή. Μπροστά από τα ζευγάρια και σε απόσταση 2-3 μέτρων μπαίνει ο πρωτοχορευτής ή ζευγάρι πρωτοχορευτών με την πλάτη προς τη φορά του χορού.

ΜΠΑΛΟΣ

Ο μπάλος είναι νησιώτικος αντικρυστός χορός. Πρόκειται για ένα χορό παντομίμας που εκφράζει την ερωτική έλξη, γι' αυτό και είναι ένας χορός χωρίς απότομες κινήσεις, ενώ υπάρχει αρκετή ελευθερία όσο αφορά τόσο στις κινήσεις όσο και στις φιγούρες.

ΣΥΓΧΡΟΝΟΙ ΕΛΛΗΝΙΚΟΙ ΧΟΡΟΙ

ΧΑΣΑΠΙΚΟΣ

Ο χασάπικος έχει την καταγωγή του στους βυζαντινούς χρόνους. Αποτελεί εξέλιξη του μακελλάρικου χορού, ο οποίος συνηθιζόταν να χορεύεται στη συνοικία των σφαγέων και των κρεοπωλών της Κωνσταντινούπολης. Η ευρύτατη διάδοσή του οφείλεται στην Ελληνική λαϊκή μουσική.

ΖΕΙΜΠΕΚΙΚΟΣ

Ο ζεϊμπέκικος έχει τις ρίζες του πιθανότατα στην αρχαία Θράκη. Πήρε το όνομά του από τους ζεϊμπέκηδες της Μιράς Ασίας, χωροφύλακες ή στρατιώτες που δεν ανήκαν στον τακτικό στρατό, οι οποίοι κατάγονταν από τη Θράκη. Με τη Μικρασιατική καταστροφή οι απόγονοι των ζεϊμπέκηδων της Μικράς Ασίας, έφεραν μαζί τους στην Ελλάδα τον ζεϊμπέκικο.

Βαρύς και αντρικός χορός ο ζεϊμπέκικος, περιλάμβανε παλαιότερα και επίδειξη οπλομαχητικής, η οποία ήταν συνηθισμένη σε αρκετούς τοπικούς χορούς τόσο της Μακεδονίας και της Θράκης, όσο και του Πόντου.

ΣΥΡΤΑΚΙ

Παρά τη διαδεδομένη πεποίθηση ότι το συρτάκι είναι παραδοσιακός λαϊκός χορός, η αλήθεια είναι ότι είναι ο πιο γνωστός - και ίσως ο μοναδικός - χορός που δημιουργήθηκε με χορογραφία από τον χασάπικο και τον συρτό (απ' όπου και το όνομά του). Το συρτάκι πρωτοπαρουσιάστηκε το 1964 στην ταινία «Αλέξης Ζορμπάς» πάνω στη μουσική του Μίκη Θεοδωράκη.

ΧΑΣΑΠΟΣΕΡΒΙΚΟΣ

Ο χασαποσέρβικος είναι η σερβική παραλλαγή του Χασάπικου χορού. Αντίθετα όμως με τον Χασάπικο που χορεύεται με συρτά βήματα, ο Χασαποσέρβικος χορεύεται με πηδηχτά βήματα, όπως και όλοι οι χοροί των Σέρβων.