ΕΝΟΤΗΤΑ 12^Η

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ

- Τι λοιπόν; δεν είναι αυτό φυσικό, είπα εγώ, και δε βγαίνει αναγκαστικά απ' όσα είπαμε ως τώρα, ότι δηλαδή ούτε οι απαίδευτοι που ποτέ τους δεν γνώρισαν την αλήθεια, θα μπορούσαν ποτέ να κυβερνήσουν την πόλη, ούτε εκείνοι που αφήνονται να ασχολούνται ως το τέλος τη ζωή τους με την παιδεία, οι πρώτοι επειδή δεν έχουν ένα ορισμένο σκοπό, στον οποίο στοχεύοντας πρέπει να κάνουν όλα όσα τυχόν κάνουν και στον ιδιωτικό και το δημόσιο βίο τους, και οι άλλοι πάλι, γιατί ποτέ δε θα ασχοληθούν με τη θέλησή τους με τα πρακτικά ζητήματα, νομίζοντας πως, βρίσκονται και ζουν στα νησιά των Μακάρων , ενώ είναι ζωντανοί ακόμα.

- Αλήθεια (λες), είπε

- Υποχρέωσή μας λοιπόν είναι τώρα, είπα εγώ, εμείς οι ιδρυτές της πολιτείας να εξαναγκάσουμε τα προικισμένα πνεύματα να φτάσουν στο μάθημα, το οποίο αναγνωρίσαμε πριν πως είναι το ανώτατο, δηλαδή να δουν το αγαθό και να ανέβουν εκείνο το ανέβασμα, και αφού ανέβουν και το δουν καλά, να μην τους επιτρέψουμε να κάμουν αυτό που τώρα επιτρέπεται.

- Ποιο ακριβώς;

- Να μείνουν εκεί πάνω, είπα εγώ, και να μη θέλουν να κατέβουν πάλι, κοντά σε κείνους τους δεσμώτες, ούτε να μοιράζονται τους μόχθους και τιμές τους, είτε αυτές είναι ταπεινότερες είτε σπουδαιότερες.

ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΑ

Στο απόσπασμα αυτό οι άνθρωποι εξετάζονται από την άποψη της καταλληλότητας τους για τη διακυβέρνηση της πόλης. Ο Σωκράτης εισέρχεται σε ένα πολύ σημαντικό ζήτημα: ποιος είναι ο καταλληλότερος να αναλάβει τη διακυβέρνηση της πόλης;

Γιατί ασχολείται μ? αυτό το θέμα; γιατί είναι απογοητευμένος από τους κυβερνήτες των πόλεων, είτε πρόκειται για αυτούς των δημοκρατικών καθεστώτων (δημαγωγία, οχλαγωγία) είτε των ολιγαρχικών (τρομοκρατία, βία).

Ποιοι είναι οι καταλληλότεροι για τη διακυβέρνηση της πόλης;

Ξεκινά με μια αρνητική διατύπωση: λέει ποιοι δεν είναι κατάλληλοι. Αυτοί είναι α) ο? απαίδευτοι και β) ο??ν παιδεί??ώμενοι διατρίβειν διά τέλους

Οι απαίδευτοι: αυτοί είναι οι τυχαίοι, οι πολιτικοί χωρίς φιλοσοφία οι οποίοι δεν μπορούν ή δεν πρέπει να κυβερνούν την πόλη για δυο λόγους:

1. «?ληθε?ας ?πειροι» : τους λείπει η γνώση της αλήθειας, ζουν στο ψεύδος και στην πλάνη. Τους λείπει η παιδεία που θεωρείται βασικό προσόν για τη διακυβέρνηση της πόλης.
2. «ο?κ ?χουσι ?να σκοπόν ?ν τ? βί?» : δεν έχουν στη ζωή τους έναν υψηλό σκοπό στον οποίο θα είναι αφιερωμένοι και τον οποίο θα προσπαθούν να υπηρετούν με τις πράξεις τους στην ιδιωτική και δημόσια ζωή. Επίσης επειδή δε διαθέτουν γνώση, μόρφωση και κατά συνέπεια αρχές και ιδανικά θεωρούν ότι είναι ευτυχισμένοι μόνο όταν ικανοποιούν τα προσωπικά τους συμφέροντα. Δεν έχουν έναν υψηλό σκοπό να υπηρετήσουν παρά μόνο το προσωπικό τους συμφέρον. Δεν έχουν πολιτικό στόχο για να ρυθμίζουν σύμφωνα μ? αυτόν όλες τις πράξεις τους και στον ιδιωτικό και στο δημόσιο βίο. Αντίθετα, ο ένας σκοπός που έχουν οι φύλακες της πόλης είναι να υπηρετήσουν πιστά και ανιδιοτελώς την πόλη ολόκληρη.

Οι πεπαιδευμένοι: όσοι ασχολούνται ως το τέλος της ζωής τους με την παιδεία. Όμως, κατά τον Πλάτωνα, ούτε αυτοί είναι κατάλληλοι για να κυβερνήσουν την πόλη γιατί ζουν στη μακαριότητα των πνευματικών τους αναζητήσεων και της καθαρής θεωρίας, απορροφημένοι σ? αυτά. Έτσι η πολιτική δράση δε συμπίπτει στα ενδιαφέροντά τους, αδιαφορούν για την εξουσία, τις τιμές, για την αγάπη και την εκτίμηση των συμπολιτών τους και δε θέλουν να ασχοληθούν με την πολιτική. Αυτή η κατηγορία των «πεπαιδευμένων» παρομοιάζονται με εκείνους που ζουν στα νησιά των μακάρων. {τα νησιά αυτά είναι στη δύση πέρα από τις στήλες του Ηρακλέους (Γιβραλτάρ) στο ρεύμα του ωκεανού. Εκεί σύμφωνα με τις λαϊκές δοξασίες ζούσαν οι ήρωες, οι άνθρωποι της πρώτης εποχής καθώς και οι ευσεβείς, μέσα σε απόλυτη ξενοιασιά και ευτυχία (μακαριότητα). Ήταν τόπος ανάλογος με τον Παράδεισο της χριστιανικής θρησκείας.} Υπάρχουν παραδείγματα ιστορικών αντρών που ήταν σπουδαίες φυσιογνωμίες κι όμως αρνήθηκαν να αναμιχθούν στην πολιτική ή την εγκατέλειψαν με τη θέλησή τους (Σόλωνας ? Λυκούργος: εγκατέλειψαν τις πόλεις τους μόλις ολοκλήρωσαν το νομοθετικό τους έργο). Αλλά και στη σύγχρονη εποχή υπάρχουν φωτισμένες προσωπικότητες που απέχουν από την πολιτική δράση οικειοθελώς.

Στο απόσπασμα αυτό οι δεσμώτες του σπηλαίου είναι οι «απαίδευτοι» και «?ληθε?ας ?πειροι», ενώ όσοι έχουν εξέλθει από το σπήλαιο και ανέβηκαν στον κόσμο των ιδεών είναι οι «?ν παιδε??». Και σύμφωνα με την άποψη του Πλάτωνα οι άνθρωποι που είναι προικισμένοι με ικανότητες (βελτ?στας φ?σεις) πρέπει να αναγκάζονται να ανεβαίνουν και να γνωρίζουν το αγαθό. Γιατί «μέγιστον» μάθημα κατά τον ίδιο είναι η θέαση του αγαθού.

βελτ?στας φ?σεις : φύσις είναι αυτό που ο άνθρωπος δεν μπορεί να κατασκευάσει ό ίδιος, αλλά το βρίσκει να προϋπάρχει. Μπορεί βέβαια με την τέχνη να το συμπληρώσει, αλλά δεν είναι σε θέση να το αλλάξει ουσιωδώς. «φύσις» επομένως σε σχέση με τον άνθρωπο είναι τα χαρίσματα και τα ελαττώματα που έχει ως κτήμα του. Για τον Πλάτωνα η φύση παίζει καθοριστικό ρόλο στην εκλογή του άριστου βίου.

ΤΟ ΝΟΗΜΑ ΤΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΣΤΟΝ ΠΛΑΤΩΝΑ

Αρχικά η λέξη παιδεία σημαίνει αυτό που πρέπει να μάθει το παιδί. Όμως ήδη από τον 5^ο αι. π.Χ. ως όρος της παιδαγωγικής δηλώνει τη γενική καλλιέργεια, που είναι προνόμιο μόνο του ανθρώπου. Για τον Πλάτωνα παιδεία είναι η στροφή της ψυχής προς την ιδέα του αγαθού, η δύσκολη ανάβαση από το σκοτάδι της άγνοιας στο φως της αλήθειας- και βάση της είναι η μουσική(λογοτεχνία, τραγούδι, καλλιέργεια της καλλιτεχνικής ευαισθησίας) για την καλλιέργεια της ψυχής και η γυμναστική για το σώμα. Επίσης θεωρεί ότι η παίδευση είναι η πορεία προς την παιδεία.

Στην ενότητα αυτή αποδεικνύεται ο πολύ σημαντικός ρόλος της παιδείας για τον Πλάτωνα. Διακρίνεται μέσα από αρνητική διατύπωση, στο σημείο που ο Σωκράτης αναφέρει τα χαρακτηριστικά των απαίδευτων

α) είναι λέει «?ληθε?ας ?πειροι» ?δηλ. η παιδεία είναι αυτή που προσφέρει την αλήθεια

β) «ο?κ ?χουσι ?να σκοπόν ?ν τ? βί?» ? δηλ. η παιδεία είναι αυτή που θα προσφέρει στον άνθρωπο υψηλούς, ευγενείς σκοπούς και πάνω από όλα θα του εμφυσήσει τη διάθεση προσφοράς προς το κοινωνικό σύνολο

γ) τέλος, η παιδεία θα φέρει τον άνθρωπο σε επαφή με το αγαθό, την αλήθεια και θα τον κάνει ικανό για την διακυβέρνηση της πόλης.

Ποιοι λαμβάνουν την παιδεία κατά τον Πλάτωνα : λίγοι μπορούν να δεχτούν την παιδεία και τα ευεργετικά της αποτελέσματα. Είναι «α? βέλτισται φύσεις», οι προικισμένοι άνθρωποι που έχουν εκ φύσεως αυτό το χάρισμα. Πρόκειται για τους φύλακες ? επίκουρους της ιδανικής π ο λ ι τ ε ί α ς του Πλάτωνα που μετά από μια διαδικασία επίπονης εκπαίδευσης αναγορεύονται σε φύλακες ? βασιλείς.

ΔΙΑΦΟΡΑ ΠΛΑΤΩΝΑ ? ΣΟΦΙΣΤΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΙΔΕΙΑ: κατά τον Πλάτωνα μέσα σε κάθε άνθρωπο υπάρχει η γνώση αλλά βρίσκεται σε λανθάνουσα κατάσταση. Η παιδεία είναι ο τρόπος που ενεργοποιούμε τις γνώσεις που έχουμε μέσα μας. Οι σοφιστές αντίθετα ισχυρίζονται πως δεν υπάρχει γνώση μέσα στην ψυχή και ότι τη βάζουν αυτοί.

?μ?τερον δ??ργον, ?ν δ? ?γ?, τ?ν ο?κιστ?ν: ο ρόλος των οικιστών είναι αν αναγκάσουν «τάς βελτίστας φύσεις» να φτάσουν στη θέαση του αγαθού, στη θέαση της αλήθειας (μέσα από την παιδεία φυσικά) και, αφού την αντικρύσουν και την εμπεδώσουν σε ικανοποιητικό βαθμό, να μην τους επιτραπεί αυτό που τώρα (στην εποχή Σωκράτη ? Πλάτωνα) τους επιτρέπεται.

?ναγκ?σαι - μ??πιτρ?πειν : ο Σωκράτης μιλά για εξαναγκασμό των προικισμένων ανθρώπων για εκπαίδευση και μόρφωση και τελικά για ανάληψη κάποιου διοικητικού αξιώματος. Με αφορμή αυτή του τη στάση, φαίνεται να διέπεται από τάσεις αυταρχισμού και ανελεύθερου πνεύματος διότι δεν είναι στοιχείο ελευθερίας και δημοκρατίας το να ασκείται πίεση σε κάποιους προκειμένου να κάνουν κάτι που δε θέλουν. Ο Γλαύκωνας θα κάνει αυτή την παρατήρηση και θα δώσει στο Σωκράτη την ευκαιρία να αιτιολογήσει τη θέση του στην επόμενη ενότητα.

τ??γαθ?ν : Ο Πλάτωνας δε δίνει μια σαφή ερμηνεία για αυτόν τον όρο που είναι από τους βασικότερους στο φιλοσοφικό του σύστημα, παρά αρκείται σε ορισμένους υπαινιγμούς. Αγαθόν πάντως είναι:

• Το είναι , και ό,τι διατηρεί το είναι
• Η τάξη, ο κόσμος και η ενότητα που διαπερνά και συνέχει την πολλαπλότητα.
• Ό,τι παρέχει την αλήθεια και την επιστήμη.
  • Οι χαρακτηρισμοί του αγαθού
    Στη δεύτερη παράγραφο του κειμένου ο Πλάτωνας, διά στόματος Σωκράτη, θα χαρακτηρίσει το αγαθό ως εξής :
    α) το αγαθό είναι η μεγαλύτερη αξία («μέγιστον μάθημα»), αφού αυτό πρέπει να κατακτήσουν όλοι οι άνθρωποι και κυρίως όσοι πρόκειται να αναλάβουν τη διοίκηση της πολιτείας,
    β) το αγαθό μπορεί να προσεγγιστεί («?φικέσθαι», «?δε?ν», «?δωσι»),
    γ) η κατάκτησή του είναι δύσκολη και απαιτεί κόπο, επίπονη προσπάθεια και αγώνα («?ναβ?ναι», «?νάβασιν», «?ναβάντες»). Επομένως, η προσέγγισή του είναι κατόρθωμα πνευματικό και ηθικό. Πολύ συχνά στον Πλάτωνα λέξεις που σημαίνουν το άνω και την ανάβαση χρησιμοποιούνται μεταφορικά για την παιδεία και τα αγαθά που προσφέρει. Πρόκειται για μια ανοδική πορεία, που οδηγεί στην ολοένα υψηλότερη γνώση και διάπλαση ήθους. Είναι δύσκολη η κατάκτησή του. Η τριπλή επανάληψη της λέξης «?ναβ?ναι», «?ν?βασιν», «?ναβ?ντες» τονίζει με έμφαση αυτή τη δυσκολία. «τό ?γαθ?ν» είναι προϋπόθεση για τη διακυβέρνηση της πολιτείας (?πιτροπε?σαι) γιατί φωτίζει την πολιτική δράση και εμπνέει τον ένα σκοπό, την πρόταξη του συλλογικού συμφέροντος έναντι του ατομικού εκ μέρους του πολιτικού. Τό ?γαθ?ν συνεπάγεται όλες τις αρετές, τη δικαιοσύνη, τη σοφία, την ανδρεία, τη σωφροσύνη.

Η έκφραση «αυτό τό ?γαθ?ν» φαίνεται να σημαίνει την ύψιστη αρχή και την πηγή του όντος και της γνώσης. Πάντως ήδη στην αρχαιότητα το «Πλάτωνος ?γαθ?ν» ήταν παροιμιακή έκφραση για κάτι το ασαφές και σκοτεινό.

Ποικίλη η σημασία της λέξης αγαθόν στη σημερινή νέα ελληνική γλώσσα (κάθε τί με υλική ή πνευματική αξία, το καλόν, τα προϊόντα της αγοράς, τα πλούτη κ.λ.π.)

       Θεωρεί λοιπόν ως έργο δικό του και των συνομιλητών του (ο?κιστ?ν) των θεμελιωτών της ιδεώδους πολιτείας, να αναγκάσουν τους χαρισματικούς ανθρώπους και να δουν το ύψιστο αγαθό αλλά να μην τους επιτραπεί, αυτό που τους επιτρέπεται. Και αυτό, στην εποχή του Πλάτωνα, ήταν το να μπορούν οι πεπαιδευμένοι να παραμένουν για πάντα στο χώρο της θεωρίας χωρίς να κατέρχονται στο χώρο της πράξης. Η άποψη τώρα του Σωκράτη είναι να αναγκάζονται πάλι, μετά την ανάβαση, να κατεβαίνουν στη σπηλιά, στην πρακτική πολιτική και να αναλαμβάνουν, αφού θα έχουν εκπαιδευτεί ορθά και θα έχουν φιλοσοφήσει, να ωφελήσουν με τις γνώσεις τους και την αρετή τους την πόλη ολόκληρη ? να αναλάβουν το έργο της διαφώτισης και διακυβέρνησης των δεσμωτών. Αυτή είναι η θέση και ο ρόλος και το χρέος των πεπαιδευμένων τους οποίους στην πλατωνική πολιτεία ενσαρκώνουν οι φύλακες ? άρχοντες. Ειδικότερα οι φύλακες θα πρέπει όταν φτάσουν στην ηλικία των 35 ετών, να άρχουν στον πόλεμο και να αναλαμβάνουν αξιώματα που αρμόζουν σε νέους. Όταν γίνουν 50 ετών, τότε πια μπορούν να μοιράζουν το χρόνο τους ανάμεσα στη φιλοσοφία και στην άσκηση της εξουσίας. Όταν θα έχουν εκπαιδεύσει τους διαδόχους τους θα είναι έτοιμοι πια να φύγουν από τη ζωή και να κατοικήσουν στις νήσους των μακάρων.

Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Παιδεία, κατά τον Πλάτωνα, είναι η «αληθής παιδεία», η «ακριβέστατη», που έχει ως αποκορύφωμα τη θέαση της ιδέας του αγαθού και συντελείται με τη φιλοσοφία (διαλεκτική). Αυτή η παιδεία αφορά «τάς βελτίστας φύσεις», τα προικισμένα από τη φύση άτομα, που επιλέγονται για το πιο υπεύθυνο και σημαντικό έργο της διακυβέρνησης της πολιτείας. Η παιδεία των φιλοσόφων ? βασιλέων, των πολιτικών συντελεί ώστε οι εκπαιδευμένοι να αποκτήσουν όλες τις αρετές:

1. έμπειροι αληθείας
2. έχουν ένα μεγάλο στόχο, που τον υπηρετούν σταθερά και με βάση αυτόν ρυθμίζουν όλες τους τις ενέργειες. Ο σκοπός είναι η επικράτηση της δικαιοσύνης μέσα στην κοινωνία.
3. νιώθουν το χρέος να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στο κοινωνικό σύνολο (καταβα?νειν παρ? ?κε?νους το?ς δεσμ?τας μηδ? μετ?χειν τ?νπαρ? ?κε?νοις π?νων) θα ξεπεράσουν τον ατομισμό τους, θα χαλυβδωθούν με θάρρος. Η παιδεία θα θωρακίσει τους πολιτικούς με γνώση και ήθος.

ΧΡΕΟΣ ΤΩΝ ΦΙΛΟΣΟΦΩΝ Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΡΑΞΗ

«Τ? α?το? ? ε?τε σπουδαι?τεραι.» : Έχουν χρέος, κατά τον Πλάτωνα, οι φιλόσοφοι να ασχοληθούν με την πολιτική και με τη διαφώτιση του λαού. Να εγκαταλείψουν τη γαλήνη του θεωρητικού βίου και να αναμιχθούν με την πολιτική, ώστε να συμβάλλουν στην ευδαιμονία του συνόλου. Ο φιλόσοφος είναι ο άνθρωπος που βρήκε την οδό της ευτυχίας, της λύτρωσης. Γι? αυτό ο φιλόσοφος δεν μπορεί να είναι ειλικρινής με τον εαυτό του αν δεν είναι βασιλιάς ? φιλόσοφος. Δεν μπορεί να κερδίσει ο ίδιος τη λύτρωση αν δεν την προσφέρει στην κοινωνία. Για τον Πλάτωνα η πολιτική πρέπει να βασίζεται στην ηθική. Μόνο η πράξη καταξιώνει τη θεωρία.

Η ενότητα αναφέρεται στο ρόλο και την αποστολή των ανθρώπων του πνεύματος. Η αποστολή τους είναι διπλή: πολιτική και κοινωνική. Οι πνευματικοί άνθρωποι έχουν χρέος να ασχολούνται με την πολιτική και να ποδηγετούν το απαίδευτο κοινό. Κανένας ελιτισμός δεν επιτρέπεται και καμιά αποστασιοποίηση από το πολιτικό γίγνεσθαι. Τα επιχειρήματα που παραθέτει ο Πλάτων είναι: α) η πολιτεία ξοδεύει για την παιδεία αυτών των ανθρώπων και β) οι απαίδευτοι άνθρωποι δεν είναι σε θέση να αναλάβουν πολιτικά καθήκοντα.

ΑΠΟΜΟΝΩΣΗ ΦΙΛΟΣΟΦΩΝ ? ΑΙΤΙΑ ΣΤΑΣΗΣ ΤΟΥΣ

1. Πιθανώς διακατέχονται από αισθήματα απογοήτευσης για το κλίμα που επικρατεί στο χώρο της πολιτικής. Το γενικό κλίμα δυσπιστίας και καχυποψίας που υπάρχει για το χώρο αυτό λειτουργεί ως ανασταλτικός παράγοντας ενασχόλησης με τα κοινά για τους διανοούμενους τότε και σήμερα.
2. οι άνθρωποι του πνεύματος προτιμούν την ήρεμη ζωή, δεν αντέχουν την πολυτάραχη ζωή της πολιτικής.
3. υπάρχει το ενδεχόμενο οι άνθρωποι αυτοί να θεωρούν κατώτερης αξίας και σημασίας τα προβλήματα της καθημερινότητας σε αντίθεση με τα μεγάλα φιλοσοφικά ζητήματα με τα οποία καταπιάνονται.
4. οι πνευματικοί άνθρωποι δε χαρακτηρίζονται από τα στοιχεία εκείνα που πρέπει να έχει ο χαρακτήρας ενός ανθρώπου , ώστε να εμπλακεί με τα κοινά και με την πολιτική. Χρειάζεται φιλοδοξία, επιδίωξη αξιωμάτων, τιμών, αλλά και αγωνιστική διάθεση, αποφασιστικότητα, έκθεση σε κινδύνους.
5. τέλος, δεν πρέπει να αποκλείσουμε το ενδεχόμενο να υπάρχει και ο φόβος μιας ενδεχόμενης αποτυχίας τους.

ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΚΑ ΚΑΙ ΟΜΟΡΡΙΖΑ ΣΤΗ ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ

• προειρημένων < πρ? + λέγομαι: λέξη, διάλεξη, λεκτικός, λόγος, λογική, λογικός, ρήμα, ρητό, ρήση, ρήτορας, έπος, επικός, ανείπωτος
• ?παιδεύτους < α- στερητικό + παιδεύω: παιδεία, παιδευτικός, παιδί, παλιμπαιδισμός, παιδονόμος, παιδαγωγικός, διαπαιδαγώγηση , παραπαιδεία
• ?καν?ς, ?φικέσθαι < ?κνέομαι ?ο?μαι: άφιξη, ικανός, ικανότητα, ικεσία, ικέτης
• σκοπ?ν < σκοπέω -?: σκέψη, διάσκεψη, συνδιάσκεψη, σύσκεψη, περίσκεψη, επίσκεψη, σκοπός, σκόπιμος
• ?δί?: ιδιώτης, ιδιωτικός, ιδιοτέλεια, ιδιόμορφος, ιδιόρρυθμος, ιδιοχρησία, ιδιοσυγκρασία, ιδιόλεκτος, ιδίωμα
• ζ?ντες < ζήω -?: ζωτικός, ζωογόνος, ζωοποιός, ζωή, ζωηρός, ζώο, ζωώδης, ζωντανός, ζωγράφος
• ?ναβ?ναι, ?νάβασιν, ?ναβάντες, καταβαίνειν < βαίνω: βάση, ανάβαση, κατάβαση, πρόσβαση, διάβαση, έμβασμα, βήμα, βηματοδότης, βάθρο, βωμός, βατός, δύσβατος, βάδην, βαθμός, βατήρας, αναβάτης, διαβάτης, επιβάτης, παραβάτης, ακροβάτης
• ?πιτρέπεται < ?π? + τρέπω: τροπή, ανατροπή, επιτροπή, εκτροπή, μετατροπή, παρεκτροπή, τρόπος, επίτροπος, ξενότροπος, κακότροπος, τρόπαιο, τροπαιούχος, ευτράπελος, ανατρέψιμος, μετατρέψιμος, τροπικός, ντροπή

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

1. Ποιους θεωρεί ο Πλάτωνας ακατάλληλους να διοικήσουν μια πολιτεία και για ποιους λόγους;
2. Τι ήταν, σύμφωνα με τις λαϊκές δοξασίες, τα νησιά των μακαρίων και πώς αυτά συνδέονται με τους πεπαιδευμένους;
3. Ποιοι αποτελούν τους ιδρυτές μιας πολιτείας και ποιο είναι το έργο τους;
4. Να δώσετε τον ορισμό του αγαθού, κατά τον Πλάτωνα.
5. Ποιους χαρακτηρισμούς δίνει ο Πλάτωνας στο αγαθό; Να δώσετε και παραπομπές από το κείμενό σας.
6. Ποια σημασία έχει η λέξη «παιδεία» στο έργο του Πλάτωνα;
7. Να δώσετε τα αντώνυμα των παρακάτω λέξεων στα αρχαία ελληνικά διατηρώντας το γένος, τον αριθμό και την πτώση: ?παιδεύτους, ?ληθείας, ?πείρους, τέλους, βί?, βελτίστας, μέγιστον, ?νάβασιν, ?πιτρέπειν, μετέχειν.
8. Να δώσετε συνώνυμα για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις στα αρχαία ελληνικά: ?καν?ς, ?γούμενοι, ?φαμεν, ?πιτρέπειν, ?θέλειν, μετέχειν.
9. Να δώσετε από δύο ομόρριζα στα νέα ελληνικά για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις: προειρημένων, ?παιδεύτους, πράξουσιν, μάθημα, ?νάβασιν.

 

• < Προηγούμενο
• Επόμενο >