Κώστας

Εικόνες από τη συμμετοχή μας στο Καρναβάλι του Μυστρά - Καθαρή Δευτέρα 02/03/2009         

 

Το παιγνίδι του χαρταετού ήταν πάντα, από τα παλαιότερα χρόνια, μια παιδική διασκέδαση του υπαίθρου και της εξοχής, που τα παιδιά λαχταρούσαν να χαρούν με τις πρώτες λιακάδες της άνοιξης και έπαιρνε διαφορετικό όνομα, ανάλογα με την περιοχή.

'Έτσι, οι Σμυρνιοί ονόμαζαν τους χαρταετούς τους τσερκένια, οι Κωνσταντινουπολίτες ουτσουρμάδες, οι Πόντιοι πουλiα, οι Θρακιώτες πετάκια, ενώ στην κυρίως Ελλάδα τους έδιναν το όνομα αετός, μύλος, ψαλίδα, άστρο, φωτοστέφανο και οι Επτανήσιοι τον ονόμαζαν φύσουνα.

Τους αμολούσαν ή από τα χωράφια και τις πλαγιές ή και μέσα στην πόλη, από τις πλατείες και τα οικόπεδα και πολλές φορές, όπως διηγούνται οι παλαιότεροι, τους έβαζαν να παλεύουν στον αέρα. Ήταν ολόκληρη τέχνη να καταφέρεις να νικήσεις τον αντίπαλο σου και εξαρτιόταν από το αν σε βοηθούσε o αέρας, αν ο σπάγγος ήταν δυνατός, αν ο αετός ήταν βαρύς.

Η κατασκευή και το στόλισμα του αετού μπορεί να είναι πραγματική τέχνη, όταν εκείνος που τον φτιάχνει έχει φαντασία και σκέφτεται με αγάπη το έργο του. Τότε, προσέχει, ώστε το ξύλο που θα χρησιμοποιήσει να είναι ανάλαφρα ξυσμένο καλάμι, φροντίζει να δημιουργήσει ένα συμμετρικό πολυγωνικό σχήμα και διαλέγει χαρτιά σε χαρούμενα χρώματα. παλαιότερα μάλιστα, κολλούσαν στην επιφάνεια του χαρταετού ψαλιδισμένα χαρτιά, που σχημάτιζαν διάφορες εικόνες: ήλιους, αστροφεγγιά, φεγγάρι, καράβι, μάσκα, αράπη, φουστανελά, εκκλησιά, σημαία.

Το παιγνίδι του χαρταετού είναι γνωστό και σε άλλες χώρες: στην Αγγλία και Αμερική, στην Ιταλία, στη Γαλλία, στην Ισπανία, στη Γερμανία, αλλά και σε χώρες της Ασίας.

Το επινόησαν πρώτοι οι λαοί της Ανατολής (Κινέζοι, Κορεάτες, Ιάπωνες, Πολυνήσιοι), που γνώριζαν από πολύ νωρίς, επίσης, να κατασκευάζουν και το χαρτί. Αυτοί λοιπόν οι λαοί, δημιούργησαν πολλές ποικιλίες χαρταετών, τους έδωσαν τη μορφή ψαριών, πουλιών, δράκων, και τους χρησιμοποιούσαν σε Θρησκευτικές τελετές.

'Άλλοτε, δηλαδή, έδεναν πάνω στους αετούς τους μικρά χαρτιά, όπου είχαν γραμμένες τις αρρώστιες και τις συμφορές και τις άφηναν να φύγουν μακριά, άλλες φορές έστελναν προς τα επάνω τις ευχές και τις επιθυμίες τους και άλλοτε έδεναν μικρές φλογέρες στο κεφάλι του αετού τους, για να σφυρίζουν και να διώχνουν τα κακά πνεύματα! 'Άλλες φορές, επίσης, σήκωναν όλοι μαζί τους αετούς, σαν προσευχή στον ουρανό κι έψαλλαν ύμνους.

Φαίνεται ότι και στην αρχαία Ελλάδα ήξεραν αυτό το παιγνίδι.

Πολύ αργότερα, στον 18ο, 19ο και στις αρχές του 20ού αιώνα, οι ερευνητές στην Ευρώπη και Αμερική χρησιμοποίησαν τους χαρταετούς σε επιστημονικά πειράματα και παρατηρήσεις.

Ο Βενιαμίν Φραγκλίνος χρησιμοποίησε χαρταετούς για να πειραματιστεί με κεραυνούς και την ηλεκτρική τους ενέργεια. Χαρταετό χρησιμοποίησε και ο Γκράχαμ Μπέλ για τα πειράματά του. Ξύλινο αετό (με μορφή περιστεριού) χρησιμοποίησε και ο Έλληνας μαθηματικός Αρχύτας ο Ταραντίνος , 20 αιώνες πριν (400 π.Χ.), για να αποδείξει την θεωρία της πτήσης με προώθηση (κάτι σαν τα σύγχρονα αεριωθούμενα). Σήμερα χαρταετοί με όργανα μετεωρολογίας στέλνονται για να μετρήσουν την ταχύτητα του αέρα , τη θερμοκρασία, την πυκνότητα, την υγρασία κλπ.

Οι μεγαλύτεροι μας λενε ότι όποιος δεν έπαιξε ποτέ του με χαρταετό, δεν κοίταξε όσο χρειάζεται ψηλά. οποίος δεν ένιωσε την αντίσταση του μεγάλου σπάγγου, δεν κατάλαβε τη δύναμη του αέρα. Κι οποίος δεν φώναξε βλέποντας τον αετό του να κινδυνεύει κρεμασμένος ψηλά, δεν ένιωσε τη χαρά του να τα βγάζεις πέρα μόνος σου με τη Φύση.

Ας χαρούμε τούτο το έθιμο, που είναι μια ειρηνική απασχόληση για μικρούς και μεγάλους και μας προσκαλεί όλους να κοιτάμε ψηλά, αισιόδοξα, προς τον Ελληνικό ήλιο και τον Ελληνικό ουρανό!

Εικόνες από τη συμβολική εμφύτευση ελιάς για την τάξη του σχολείου μας που αποφοίτησε

 το Σχολικό  Έτος  2007-08