Το παρεξηγημένο βίντεο στην σχολική τάξη…
Η χρήση του βίντεο στην σχολική τάξη μπορεί να αποτελέσει ένα, εξαιρετικά, αποτελεσματικό μέσο διδασκαλίας για πολλούς λόγους. Κυρίως, επιτρέπει στους μαθητές να δουν σε πραγματικό δικτυακό χρόνο, μέρη, ανθρώπους και γεγονότα. Επιπλέον, μπορεί να προσελκύσει την προσοχή μαθητών τόσο του οπτικού όσο και του ακουστικού μαθησιακού στυλ.
Ωστόσο, ένα τόσο χρήσιμο εργαλείο για να επιφέρει τα επιθυμητά αποτελέσματα, χωρίς να χάσει την παιδαγωγική του αξία πρέπει και να χρησιμοποιηθεί σωστά. Δυστυχώς, δεν είναι λίγες οι φορές που εκπαιδευτικοί προσφεύγουν στην προβολή βίντεο, εντελώς, αψυχολόγητα και απροετοίμαστα. Τις περισσότερες φορές πιστεύοντας οτι έτσι ενστερνίζονται τις νέες τεχνολογίες αφιερώνουν όλη την ώρα του μαθήματος, αλλά ακόμα χειρότερα και όλα τα μαθήματα τους σε ανούσιες προβολές, όπου απλά οι μαθητές και ο καθηγητής παρακολουθούν, χωρίς να προηγηθούν και να ακολουθήσουν κάποιες εποικοδομητικές δραστηριότητες. Έτσι περνά μεν ευχάριστα η ώρα και για τους μαθητές, οι οποίοι παρακολουθούν νηφάλια χωρίς κάποιο συγκεκριμένο σκοπό, αλλά και για τον εκπαιδευτικό, ο οποίος εξίσου, νηφάλια, περιορίζει την προετοιμασία του μαθηματός του απλά στην εύρεση του βίντεο.
Με αφορμή την παραπάνω λυπηρή διαπίστωση, θα ήθελα να θυμήσω κάποιες βασικές αρχές, που δεν πρέπει να ξεχνάει ο κάθε εκπαιδευτικός, που αποφασίζει να προβάλλει βίντεο στην τάξη του. Πρώτα απ’όλα, η προβολή του βίντεο δεν θα πρέπει να καταλαμβάνει ολόκληρο το μάθημα. Αντίθετα, χρησιμοποιείται για να ενισχύσει το θέμα του μαθήματος. Δεύτερο, ο εκπαιδευτικός πρέπει να δεί το βίντεο ο ίδιος, πριν το παρουσιάσει στους μαθητές του και να αποφασίσει πoιά κομμάτια του βίντεο σχετίζονται με τους στόχους του μαθήματος. Με προσοχή, θα πρέπει να εντοπιστούν οι καινούριες έννοιες, αλλά και οι έννοιες που διδάχτηκαν οι μαθητές παλιότερα, έτσι ώστε να υπάρξει η επιθυμητή αλληλεπίδραση της νέας με την προϋπάρχουσα γνώση. Τρίτο, ο εκπαιδευτικός θα πρέπει να έχει ξεκαθαρίσει τον σκοπό και τους στόχους της προβολής και να παρέχει στον μαθητή έναν ξεκάθαρο λόγο, για τον οποίο θα πρέπει ο τελευταίος να παρακολουθήσει το βίντεο. Έτσι, εντείνεται η προσοχη του μαθητή, ο οποίος παρακολουθεί το βίντεο, για ένα συγκεκριμένο σκοπό. Τέταρτο, τα βίντεο που περιέχουν πολλές πληροφορίες, καλό είναι ο εκπαιδευτικός να τα σταματά σε διάφορα σημεία, προκειμένου οι μαθητές να εστιάζουν κάθε φορά σε κάποια από τις πληροφορίες, που θέλει να μεταδόσει ο εκπαιδευτικός. Έτσι επιτυγχάνεται η βαθμιαία έκθεση των μαθητών στην πληθώρα των πληροφοριών που θα ακολουθήσουν αλλά και ο επακόλουθος προβληματισμός.
Τελειώνοντας, δεν πρέπει να μας διαφεύγει το ‘πριν’ και το ‘μετά’ μιας προβολής, που ίσως είναι και τα πιο σημαντικά στάδια της όλης διαδικασίας. Ο εκπαιδευτικός θα πρέπει να οργανώσει και να διεξάγει δραστηριότητες τόσο πριν το βίντεο όσο και μετά. Στην πρώτη περίπτωση, για να ανασύρει τις τυχόν προηγούμενες γνώσεις των μαθητών και να εντείνει την προσοχή τους για αυτό που θα ακολουθήσει και στην περίπτωση του ‘μετά’ για να γίνει εμπέδωση και σύνδεση της νέας γνώσης με την παλιά.