Ελληνικός πολιτισμός, Διδάσκοντας την Ιλιάδα

Ραψωδία Σ Ὁπλοποιία (Τα νέα όπλα του Αχιλλέα κατασκευάζονται)

Ρ 424-458 Σ περίληψη Σ 478-616

 

 

Η Ιλιάδα διαρκεί 51 ημέρες. Στην ενότητα διανύουμε την 26η ημέρα

 

 

 



Περιληπτική αναδιήγηση

 

Μαθαίνοντας από τον Αντίλοχο τη θλιβερή είδηση, ο Αχιλλέας ξεσπάει σε πικρότατο θρήνο, τον οποίο ακούει η Θέτιδα στα βάθη της θάλασσας και αρχίζει και εκείνη να θρηνεί με τις αδελφές της, τις Νηρηίδες. Στη συνέχεια η θεά αναδύεται, συναντά τον Αχιλλέα στην ακρογιαλιά και του προφητεύει ότι, αν σκοτώσει τον Έκτορα, είναι γραφτό γρήγορα να πεθάνει και ο ίδιος. Μάταιη προειδοποίηση· ο ήρωας είναι κιόλας αποφασισμένος να εκδικηθεί τον θάνατο του φίλου του και να δοξαστεί, όποιο κι αν είναι το τίμημα. Η Θέτιδα δέχεται με πόνο την απόφασή του, αλλά τον παρακαλεί να περιμένει τουλάχιστον να του ετοιμάσει καινούρια πανοπλία ο Ήφαιστος και φεύγει γρήγορα για τον Όλυμπο.

 

Ενώ η μάχη γύρω από τον νεκρό Πάτροκλο συνεχίζεται, ο Αχιλλέας βγάζει μια πολεμική ιαχή τόσο φοβερή που κάνει τους Τρώες να υποχωρήσουν και οι Αχαιοί βρίσκουν την ευκαιρία να μεταφέρουν τον νεκρό Πάτροκλο στις σκηνές. Ο Αχιλλέας προστάζει να πλύνουν το κορμί του νεκρού φίλου του και ολόκληρη τη νύχτα τον θρηνεί μαζί με τους Μυρμιδόνες.

 

Στο μεταξύ ο Ήφαιστος, μετά την παράκληση της Θέτιδας, έχει αρχίσει την κατασκευή θαυμαστών όπλων: θώρακα, κράνος, κνημίδες και κυρίως την ασπίδα, της οποίας τη διακόσμηση ο ποιητής μάς περιγράφει διεξοδικά. Ο Ήφαιστος απεικονίζει πάνω στην ασπίδα τού μελλοθάνατου ήρωα σκηνές από τη ζωή και τις χαρές των απλών ανθρώπων, πλαισιώνοντάς τες από την εικόνα του σύμπαντος (στο κέντρο) και του Ωκεανού (στην περιφέρεια). Ενδιάμεσα απεικονίζει με λεπτομέρειες δυο πανέμορφες πολιτείες. Στη μια μπορεί να δει κανείς σκηνές ειρηνικές (γάμος και δικαστήριο), ενώ στην άλλη, που είναι πολιορκημένη, εικονίζεται ο πόλεμος. Αλλού απεικονίζει σκηνές από τη ζωή των γεωργών (όργωμα, θερισμός, τρύγος) και των κτηνοτρόφων (επίθεση λιονταριών σε αγέλη βοδιών, βοσκότοπος με κοπάδι προβάτων) και τέλος χορό από νέους και νέες με ρούχα γιορτινά κοντά σ' ένα θείο τραγουδιστή. Μόλις ο τεχνίτης των θεών τελείωσε το έργο του, απόθεσε τα όπλα μπροστά στη Θέτιδα κι εκείνη τα πήρε στα χέρια της και έτρεξε από τον Όλυμπο να τα παραδώσει στον γιο της.

 

Η ασπίδα του Αχιλλέα (βίντεο) [πηγή: Εκπαιδευτική Τηλεόραση]
Γιώργου Γεραλή, Η ασπίδα του Αχιλλέα (παράλληλο κείμενο) [πηγή: Σπουδαστήριο Νέου Ελληνισμού]

 


Ραψωδία Σ

Περιληπτική αναδιήγηση της  ραψωδίας Σ.

Επισήμανση των κύριων σημείων που βοηθούν στην εξέλιξη του μύθου. (26η μέρα /τρίτη μέρα μάχης: ο Αχιλλέας ακούει από τον Αντίλοχο τη θλιβερή είδηση και ξεσπά σε θρήνο – η Θέτιδα αναδύεται από τα βάθη της θάλασσας και συναντά τον Αχιλλέα στην ακρογιαλιά – του προφητεύει ότι, αν σκοτώσει τον Έκτορα, είναι γραφτό γρήγορα να πεθάνει και ο ίδιος –  ο ήρωας είναι ήδη αποφασισμένος να εκδικηθεί τον θάνατο του φίλου του και να δοξαστεί – η μητέρα του τον παρακαλεί να περιμένει να του ετοιμάσει καινούρια πανοπλία ο Ήφαιστος και φεύγει για τον Όλυμπο – ο Αχιλλέας βγάζει μια πολεμική ιαχή που κάνει τους Τρώες να υποχωρήσουν –  οι Αχαιοί μεταφέρουν τον Πάτροκλο στις σκηνές –  νύχτα προς 27η μέρα: ο Αχιλλέας προστάζει να πλύνουν το κορμί του νεκρού φίλου του και όλη τη νύχτα τον θρηνεί μαζί με τους Μυρμιδόνες –  στον Όλυμπο, ο Ήφαιστος, μετά την παράκληση της Θέτιδας, κατασκευάζει καινούρια όπλα για τον Αχιλλέα: θώρακα, κράνος, κνημίδες και κυρίως την ασπίδα, την  οποία διακοσμεί με την εικόνα του σύμπαντος στο κέντρο, με την εικόνα του Ωκεανού στην περιφέρεια, και ενδιάμεσα με σκηνές από τη ζωή των ανθρώπων) 

 

Ανάγνωση της ενότητας  Σ 478-616.  Αξιοποίηση του παράλληλου της σελ. 127

 

Κατέβασε το σχέδιο του μαθήματος κείμενο

 

© Ευαγγελία Οικονόμου

 

αρχή