ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ

Δεύτεροι χρόνοι των ρημάτων


 

Μπορείς να δεις κι ένα διαδραστικό βίντεο που ετοίμασε η Ντίνα Σάιτ εδώ

 

Ενεργητικός Αόριστος β'

 

Σύρτε στον πίνακα για να δείτε όλες τις στήλες

ΟριστικήΥποτακτικήΕυκτικήΠροστακτικήΑπαρέμφατοΜετοχή
ἔπιθ-ον
ἔπιθ-ες
ἔπιθ-ε
ἐπίθ-ομεν
ἐπίθ-ετε
ἔπιθ-ον
πίθ-ω
πίθ-ῃς
πίθ-
πίθ-ωμεν
πίθ-ητε
πίθ-ωσιν
πίθ-οιμι
πίθ-οις
πίθ-οι
πίθ-οιμεν
πίθ-οιτε
πίθ-οιεν

πίθ-ε
πιθ-έτω

πίθ-ετε
πιθ-όντων
πιθ-εῖν πιθ-ών
πιθ-οῦσα
πιθ-όν

 

ΠΡΟΣΟΧΗ

Το απαρέμφατο και η μετοχή του ενεργητικού αόριστου β΄, είτε στα απλά ρήματα είτε στα σύνθετα, τονίζονται στη λήγουσα:

λαβεῖν - παραλαβεῖν, ὁ λαβὼν τὸ λαβὸν - ὁ παραλαβὼν τὸ παραλαβὸν

Από τα ρήματα λέγω, ἔρχομαι, εὑρίσκω, ὁρῶ και λαμβάνω το δεύτερο ενικό της προστακτικής στον αόριστο β΄ στα απλά τονίζεται στη λήγουσα: εἰπ, ἐλθ, εὑρ, ἰδ, λαβ.

Στα σύνθετα όμως: πρσειπε, πελθε, ξευρε, πιδε, παρλαβε.

 

 

 



Μέσος Αόριστος β'

 

Σύρτε στον πίνακα για να δείτε όλες τις στήλες

ΟριστικήΥποτακτικήΕυκτικήΠροστακτικήΑπαρέμφατοΜετοχή
ἐπιθ-όμην
ἐπίθ-ου
ἐπίθ-ετο
ἐπιθ-όμεθα
ἐπίθ-εσθε
ἐπίθ-οντο
πίθ-ωμαι
πίθ-
πίθ-ηται
πιθ-ώμεθα
πίθ-ησθε
πίθ-ωνται
πιθ-οίμην
πίθ-οιο
πίθ-οιτο
πιθοίμεθα
πίθ-οισθε
πίθ-οιντο

πιθ-οῦ
πιθ-έσθω

πίθ-εσθε
πιθ-έσθων
πιθ-έσθαι πιθ-όμενος
πιθ-ομένη
πιθ-όμενον

 

ΠΡΟΣΟΧΗ

Το απαρέμφατο του μέσου αόριστου β΄ τονίζεται στην παραλήγουσα: (ἄγομαι - ἠγαγόμην) ἀγαγσθαι , (γίγνομαι - ἐγενόμην) γενσθαι .

Το δεύτερο ενικό της προστακτικής του μέσου αόριστου β', αν είναι πολυσύλλαβο, είτε απλό είτε σύνθετο, τονίζεται στη λήγουσα:

ἐλαβόμην - λαβοῦ, ἀντιλαβοῦ˙ ἐγενόμην - γενοῦ, παραγενοῦ

αν όμως είναι μονοσύλλαβο, σύνθετο με δισύλλαβη πρόθεση, ανεβάζει τον τόνο: ἔχομαι, ἐσχόμην - σχοῦ, παράσχου ἕπομαι, ἑσπόμην - σποῦ, ἑπίσπου.

 

 



Παθητικός Μέλλοντας β'

 

Σύρτε στον πίνακα για να δείτε όλες τις στήλες

ΟριστικήΕυκτικήΑπαρέμφατοΜετοχή
γραφ-ή-σομαι
γραφ-ή-σει
γραφ-ή-σεται
γραφ-η-σόμεθα
γραφ-ή-σεσθε
γραφ-ή-σονται
γραφ-η-σοίμην
γραφ-η-σοιο
γραφ-ή-σοιτο
γραφ-η-σοίμεθα
γραφ-ή-σοισθε
γραφ-ή-σοιντο
γραφ-ή-σεσθαιγραφ-η-σόμενος
γραφ-η-σομένη
γραφ-η-σόμενον

 

 



Παθητικός Αόριστος β'

 

Σύρτε στον πίνακα για να δείτε όλες τις στήλες

ΟριστικήΥποτακτικήΕυκτικήΠροστακτικήΑπαρέμφατοΜετοχή
ἐγράφ-η-ν
ἐγράφ-η-ς
ἐγράφ-η
ἐγράφ-η-μεν
ἐγράφ-η-τε
ἐγράφ-η-σαν
γραφ-
γραφ-ῇς
γραφ-
γραφ-ῶμεν
γραφ-ῆτε
γραφ-ῶσι
γραφ-είην
γραφ-είης
γραφ-είη
γραφ-είημενεῖμεν)
γραφ-είητεεῖτε)
γραφ-είησανεῖεν)

γράφ-η-θι
γραφ-ή-τω

γράφ-ητε
γραφ-έ-ντων
γραφ-ῆ-ναι γραφ-εὶ-ς
γραφ-εῖσα
γραφ-ὲν

ΠΡΟΣΟΧΗ

Τα ρήματα με μονοσύλλαβο ρηματικό θέμα με φωνήεν ε τρέπουν στους δεύτερους παθητικούς χρόνους το εσε αβραχύχρονο:

κλέπτω (θ. κλεπ) > ἐ-κλά-πην, πλέκω (θ. πλεκ) > ἐ-πλά-κην

Εξαιρούνται τα σύνθετα του -λέγω (συλλέγω): συλ-λεγ-ήσομαι

Όσα ρήματα έχουν μονοσύλλαβο ρηματικό θέμα με φωνήεν η συστέλλουν στους β' παθητικούς χρόνους το η σε α βραχύχρονο:(σήπ-ω) σαπ-ήσομαι, ἐ-σά-πην

Εξαιρείται το απλό πλήττω (θ. πληγ-) πληγ-ήσομαι, ἐ-πλήγ-ην

 

 



Βιβλιογραφία

 

1. Γραμματική της Αρχαίας Ελληνικής, Μιχ. Χ. Οικονόμου, ΟΕΔΒ

2. Γραμματική της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσης, Αχ. Τζάρτζανος, ΟΕΔΒ

3. Γραμματική Αρχαίας Ελληνικής, Λιναρδής Ιωάννης, εκδ. Χατζηθωμά, Θεσσαλονίκη, 2007

4. Συμφραστικός πίνακας λέξεων του Ανθολογίου Αττικής Πεζογραφίας

5. Perseus Digital Library