Ο Εγκέλαδος ήταν Γίγαντας. Σύμφωνα με τον Ησίοδο, όταν ο Κρόνος έκοψε τα γεννητικά όργανα του πατέρα του Ουρανού, το αίμα από την πληγή του γονιμοποίησε ξανά τη Γαία. Από την ιδιότυπη αυτή ένωση γεννήθηκαν οι Ερινύες, οι Νύμφες των μελιών (και γενικά οι θεότητες που συνυπάρχουν με τα δέντρα) και οι Γίγαντες: όσες στάλες απ’ το αίμα του έπεσαν, τις μάζεψε η Γαία και με το πέρασμα του χρόνου γεννήθηκαν οι κρατερές Ερινύες, οι μεγάλοι Γίγαντες οι λαμπροαρματωμένοι, που κρατούν στα χέρια τους μακριά κοντάρια κι οι Νύμφες που τις αποκαλούν Μελίες στην απέραντη Γη (Ησ. Θεογ. 184-187) [1]. Ο Υγίνος αποδίδει στον Εγκέλαδο τον Τάρταρο ως πατέρα.
Σύμφωνα με τον μυθογράφο Απολλόδωρο, η Γαία γέννησε τους Γίγαντες και τους παρακίνησε σε σύγκρουση με τον Δία και τους άλλους θεούς της γενιάς του, για να τους εκδικηθεί για την τιμωρία που επιφύλαξαν στους γιους της Τιτάνες που ο Δίας τους έριξε στα Τάρταρα.
Όπως όλοι οι Γίγαντες έτσι και ο Εγκέλαδος, αν και είχε θεϊκή καταγωγή, είχε μορφή ανθρώπου, ήταν όμως τεράστιος και ανίκητος, φοβερός στην όψη, με πυκνά, πλούσια και μακριά μαλλιά και γένια και με λέπια φιδιού στα πόδια (Απολλόδ. 1.7.1.)· λεγόταν ακόμη ότι είχε φίδια στα μαλλιά και στα γένια.
Ο Εγκέλαδος ονειρευόταν την εξουσία στη θάλασσα και για γυναίκα του την Αθηνά –εξάλλου, του την είχε υποσχεθεί η μητέρα του Γαία, όταν τον παρακινούσε να συγκρουστεί με τους Ολύμπιους μαζί με τα αδέλφια του. Η θεά όμως αποδείχτηκε ότι δεν ήταν εύκολη λεία. Κυνήγησε τον Γίγαντα σε όλη τη Μεσόγειο και έριξε επάνω του όλο το νησί της Σικελίας κάτω από το οποίο και τον έθαψε. Σύμφωνα με άλλη εκδοχή τον σκότωσε ο Δίας με τον κεραυνό του ή ένας Σιληνός με το δόρυ του. [Εικ. 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19]
Γενικά για τη Γιγαντομαχία βλ. Γίγαντες.
Σχετικά λήμματα
ΓΙΓΑΝΤΕΣ, ΕΡΙΝΥΕΣ, ΝΥΜΦΕΣ, ΣΕΙΛΗΝΟΙ