Τι ισχύει σήμερα στο ασφαλιστικό μας σύστημα

1. Για την 35ετία.
Μέχρι το 1990 υπήρχε το δικαίωμα συνταξιοδότησης με 35 έτη ασφάλισης (ε.α.) χωρίς όριο ηλικίας (Χ.Ο.Η).
 

ΣΗΜΕΡΑ
α) Διορισθέντες έως 31-12-1982
Είναι η μόνη κατηγορία εργαζομένων που διατηρεί το δικαίωμα συνταξιοδότησης με 35ετία και Χ.Ο.Η.
β) Διορισθέντες μεταξύ 1983-1992
Το δικαίωμα συνταξιοδότησης X.O.H. ανέβηκε από τα 35 ε.α. στα 37 ε.α
Μπορεί συνταξιοδοτηθεί κάποιος με 35 ε.α. αλλά υπό την προϋπόθεση να έχει συμπληρώσει το 58ο έτος ηλικίας (ε. η.), τόσο για άνδρες όσο και για γυναίκες.
Όσοι από τους εκπαιδευτικούς της κατηγορίας αυτής εργάστηκαν στο Δημόσιο πριν την 31/12/82 είτε ως αναπληρωτές είτε σε άλλη υπηρεσία του Δημοσίου συνταξιοδοτούνται με τις διατάξεις των διορισθέντων μέχρι 31/12/82.
γ) Διορισθέντες  μετά την 1-1-1993
Και γι’ αυτούς η 35ετία ανέβηκε στην 37ετία Χ.Ο.Η.
 Μπορούν να συνταξιοδοτηθούν με 35 έτη ασφάλισης με την προϋπόθεση όμως να είναι ηλικίας 65 ετών, για άνδρες και γυναίκες.
Στη συνταξιοδότηση χωρίς όριο ηλικίας συνυπολογίζεται και ο χρόνος της διαδοχικής ασφάλισης και ο χρόνος της στρατιωτικής θητείας
2. Για την 25ετία
Πρέπει να τονίσουμε ότι η 25ετία αποτελεί το βασικότερο όριο για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος στο Δημόσιο.
Μέχρι το 1990 υπήρχε το δικαίωμα συνταξιοδότησης με 25 ε.α. (25/35) και Χ.Ο.Η.
 

ΣΗΜΕΡΑ
α) Μαζί με την 25ετία (αποδοχές πάντα 25/35) απαιτείται και η συμπλήρωση του 65ου έτους ηλικίας για άνδρες και του 60ου για γυναίκες.
β) Εξαιρούνται οι διορισθέντες πριν το 1983 για τους οποίους ισχύει:
1) Όσοι συμπλήρωσαν 25ετία το 1997 απαιτείται το 55ο έτος ηλικίας για άνδρες και 53ο για γυναίκες.
2) Όσοι θεμελίωσαν 25ετία το 1998 απαιτείται το 60ο έτος ηλικίας για άνδρες και το 55ο για γυναίκες.
Προοδευτικά όμως και έως το 2007, θα απαιτείται και γι’ αυτούς 25ετία και το 65ο έτος ηλικίας για άνδρες και 60ο για γυναίκες.
Το 2003 απαιτείται γι’ αυτήν την κατηγορία 25ετία και το 63ο έτος ηλικίας.
Στην 25ετία που είναι ο ελάχιστος χρόνος για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος δεν υπολογίζεται o χρόνος ασφάλισης στον ιδιωτικό τομέα. Υπολογίζεται όμως ο χρόνος της στρατιωτικής θητείας.
3.Για την 15ετία (κατώτερη σύνταξη)
Μαζί με την 15ετία απαιτείται και η συμπλήρωση του 65ου έτους ηλικίας για άνδρες και γυναίκες.
Εξαιρούνται οι γυναίκες που διορίστηκαν έως το 1992 για τις οποίες απαιτείται το 60ο έτος ηλικίας
 

4. Μητρότητα
Πριν το 1990 υπήρχε το δικαίωμα συνταξιοδότησης στις μητέρες με 15ετία και (Χ.0.H).
ΣΗΜΕΡΑ
Διευκρινίζουμε ότι αν κάποιος διορίσθηκε στο Δημόσιο μετά την 1/1/93 αλλά είχε ασφαλισθεί έστω και μια μέρα σε κάποιο ασφαλιστικό φορέα πριν το 1993 τότε εμπίπτει στην κατηγορία 1983-1992.

α) Διορισμένες έως 31-12-1982
Οι μητέρες με ανήλικα παιδιά που συμπλήρωσαν μέχρι 31-12-97 17,5 χρόνια υπηρεσίας θεμελίωσαν μεν συνταξιοδοτικό δικαίωμα αλλά για να μπορέσουν να συνταξιοδοτηθούν πρέπει να είναι ηλικίας 44,5 ετών.
Μετά την1-1-1998 απαιτούνται 17,5 χρόνια υπηρεσίας και συμπλήρωση του 50ού έτους της ηλικίας.
Για την συνταξιοδότηση Χ.Ο.Η. απαιτούνται συνολικά 24,5 χρόνια ασφάλισης μαζί με την αναγνωρισμένη ασφάλιση με εξαγορά (αυτό ισχύει και για παντρεμένες). Απαιτούνται όμως τουλάχιστον 15 έτη στο Δημόσιο.
Οι άλλες γυναίκες που θεμελιώνουν δικαίωμα μετά την 1/1/98 μπορούν να συνταξιοδοτηθούν ή με 35 χρόνια υπηρεσίας χωρίς όριο ηλικίας, με την προϋπόθεση όμως τα 25 χρόνια να είναι στο Δημόσιο, ή με ηλικία 60 χρόνων και 25 έτη υπηρεσίας

β)Διορισμένες μεταξύ 1983-1992

Οι μητέρες με ανήλικα παιδιά ης κατηγορίας αυτής μπορούν να συνταξιοδοτηθούν με 25ετία αφού συμπληρώσουν το 50ο έτος ηλικίας.
Οι μητέρες ή οι χήροι άνδρες με 3 παιδιά μπορούν να συνταξιοδοτηθούν με 25ετία και Χ.Ο.Η. (αυτό ισχύει και για τις διορισθείσες πριν το 1983).
 

γ)Διορισμένες μετά το 1993
Δίνεται πλασματικός χρόνος ασφάλισης 1,1,5 και 2 χρόνια για το 1ο, 2ο, 3ο παιδί αντίστοιχα.
Μητέρα με ανήλικα παιδιά και 20ετία μπορούν να συνταξιοδοτηθεί αφού συμπληρώσει το 55ο έτος ηλικίας.
Μητέρες με 3,4,5 παιδιά μπορούν να συνταξιοδοτηθούν με 20ετία αφού συμπληρώσουν το 56ο, 53ο και 50ο έτος ηλικίας αντίστοιχα.
 

Απόλυση λόγω 35ετίας

Οι μόνιμοι δημόσιοι υπάλληλοι που προσλήφθηκαν μέχρι 31/12/92 απολύονται αυτοδίκαια από την υπηρεσία όταν συμπληρώσουν 35ετή πραγματική και συντάξιμη υπηρεσία και το 60ο έτος της ηλικίας.
Όρια ηλικίας

Το όριο ηλικίας αποτελεί (πλην ορισμένων εξαιρέσεων) απαραίτητο στοιχείο για την καταβολή της σύνταξης, όχι όμως και για τη θεμελίωση του δικαιώματος σε σύνταξη. Αν η συντάξιμη υπηρεσία συμπληρώνεται πριν από το όριο ηλικίας ο υπάλληλος μπορεί να αποχωρήσει από την υπηρεσία με παραίτηση, όμως η καταβολή της σύνταξης θα γίνει με τη συμπλήρωση του προβλεπόμενου ορίου ηλικίας.

5. ΣΥΝΤΑΞΙΜΟΣ ΜΙΣΘΟΣ
Προηγούμενα ίσχυε ο τελευταίος εν ενεργεία μισθός (Β. Μ. + χρον.).
ΣΗΜΕΡΑ (μετά το 2007)
Μετά το 2007, και προοδευτικά έως το 2012, ο συντάξιμος μισθός θα είναι ο Μ.Ο. των συντάξιμων μισθών της τελευταίας 5ετίας.

6. ΤΟ ΠΟΣΟΣΤΟ ΑΝΑΠΛΗΡΩΣΗΣ

Το ποσοστό αναπλήρωσης ήταν το 80% του τελευταίου συντ/μου μισθού.
ΣΗΜΕΡΑ (μετά το 2007)

Μετά το 2007 και προοδευτικά έως το 2017 το ποσοστό αναπλήρωσης θα μειωθεί (1% κάθε χρόνο) από το 80% στο 70% του Μ.Ο. του συντάξιμου μισθού της τελευταίας 5ετίας.
7. ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗ ΘΗΤΕΙΑ

Στην 25ετία που είναι ο ελάχιστος χρόνος για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος υπολογίζεται ο χρόνος της στρατιωτικής θητείας.
Μέχρι το 1997 η στρατιωτική θητεία συνυπολογιζόταν (και για τη θεμελίωση) χωρίς εξαγορά ενώ σήμερα πληρώνεται. Όσοι δηλαδή συμπληρώνουν την 25ετία από 1/1/98 και μετά θα πρέπει να εξαγοράσουν το χρόνο της στρατιωτικής τους θητείας για να υπολογισθεί ως συντάξιμος στην κύρια σύνταξη. Για τα ταμεία αν θέλουν την εξαγοράζουν. Ο τρόπος υπολογισμού της εξαγοράς είναι: Βασικός μισθός ( του μήνα που υποβάλλεται η αίτηση ) χ 6,67% χ μήνες της στρατιωτικής θητείας. Σε περίπτωση καταβολής εφάπαξ του ποσού της εισφοράς γίνεται έκπτωση 10% και το υπόλοιπο ποσό εκπίπτει από το φορολογητέο εισόδημα. Αν καταβληθεί σε δόσεις η κράτηση γίνεται από την υπηρεσία του υπαλλήλου.

8. ΚΡΑΤΗΣΕΙΣ

Μέχρι το 1991 δεν υπήρχαν κρατήσεις για κύρια σύνταξη και υγεία.
ΣΗΜΕΡΑ
Επιβλήθηκαν κρατήσεις 6,67 για κύρια σύνταξη και 2,55% για υγεία.

9. ΠΡΟΩΡΗ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΣΗ
Μέχρι το 1991 μπορούσε κάποιος να συνταξιοδοτηθεί πρόωρα χωρίς όριο ηλικίας (με 15/35, 25/35 κλπ) και χωρίς επιπλέον μείωση.

ΣΗΜΕΡΑ
Η πρόωρη συνταξιοδότηση είναι, στην ουσία, απαγορευτική, γιατί τίθεται ως προϋπόθεση όριο ηλικίας και το κυριότερο μειώνεται η πρόωρη σύνταξη 4,5% περίπου (1/267), για κάθε χρόνο που υπολείπεται από το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης.
α) Δικαίωμα πρόωρης συνταξιοδότησης έχουν οι άνδρες εφόσον συμπληρώσουν το 60ο έτος ηλικίας και οι γυναίκες το 55ο έτος ηλικίας.
Π.χ. ‘Ένας άνδρας με 27ετία μπορεί να συνταξιοδοτηθεί στο 60ο έτος ηλικίας του αντί στο 65ο που είναι το κανονικό, παίρνοντας όμως όχι τα 27/35 αλλά μειωμένη σύνταξη 4,5%X5 = 22,5%.
β) Οι ασφαλισμένοι μετά το 1993 μπορούν πρόωρη συνταξιοδότηση με 35ετία και στο 55οέτος ηλικίας πάντα μειωμένη κατά 4,5% το έτος που υπολείπεται έως το όριο πλήρους συνταξιοδότησης).

1. Οι δύο τροπολογίες που ψηφίστηκαν για τους εκπαιδευτικούς είναι:
α) Όσοι εκπαιδευτικοί συμπληρώσουν το 67ο έτος ηλικίας και δεν έχουν 35 έτη ασφάλισης, μπορούν να εξαγοράσουν μέχρι 5 πλασματικά χρόνια.
Η ρύθμιση αυτή είναι δαπανηρή και σχεδόν ανεφάρμοστη.
β) Οι εκπαιδευτικοί που διορίστηκαν μέχρι 31-12-1982 μπορούν να συνταξιοδοτηθούν αφού συμπληρώσουν 30 χρόνια υπηρεσίας και 55ο έτος ηλικίας (πάντα με 30/35).
Οι διορισθέντες μετά το 1983 μπορούν να συνταξιοδοτηθούν αφού συμπληρώσουν 30 χρόνια ασφάλισης και το 60ο έτος ηλικίας (με 30/35)

Είναι προφανές ότι οι μειώσεις της κύριας σύνταξης, της επικουρικής, του εφάπαξ λειτουργούν αποθαρρυντικά για τη χρήση και αυτής της διάταξης.

2.α) Για τους διορισθέντες έως 31-12-1982 τα εξαγορασμένα χρόνια ασφάλισης σε άλλο ασφαλιστικό φορέα προστίθενται στα χρόνια ασφάλισης του δημοσίου μετά τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος στο Δημόσιο.

β) ΔΙΑΔΟΧΙΚΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗ
Για τους διορισθέντες μετά την 1-1-1983 δεν υπάρχει εξαγορά των ετών ασφάλισης σε άλλο ασφαλιστικό φορέα αλλά τα χρόνια αυτά προστίθενται στα χρόνια ασφάλισης στο Δημόσιο για να θεμελιωθεί το συνταξιοδοτικό δικαίωμα. Π.χ. 12 έτη στο Δημόσιο συν 13 χρόνια στο ΙΚΑ συνολικά 25 ε.α.
Έτσι μπορεί να κάνει χρήση της 25ετίας στο Δημόσιο και η σύνταξη θα καταβάλλεται μεν από το δημόσιο αλλά θα αθροίζεται από δύο μέρη, ένα ποσό το Δημόσιο, ένα ποσό το ΙΚΑ