· Ξενοφ?ντος, ?λληνικά, 2.3.11?13
Ο? δ? τριάκοντα ?ρέθησαν μ?ν ?πε? τάχιστα τ? μακρ? τείχη κα? τ? περ? τ?ν Πειραι? καθ?ρέθη·
α?ρεθέντες δ? ?φ? ?τε συγγράψαι νόμους, καθ? ο?στινας πολιτεύσοιντο, τούτους μ?ν ?ε? ?μελλον συγγράφειν τε κα? ?ποδεικνύναι, βουλ?ν δ? κα? τ?ς ?λλας ?ρχ?ς κατέστησαν ?ς ?δόκει α?το?ς. ?πειτα πρ?τον μ?ν ο?ς πάντες ?δεσαν ?ν τ? δημοκρατί? ?π? συκοφαντίας ζ?ντας κα? το?ς καλο?ς κ?γαθο?ς βαρε?ς ?ντας, συλλαμβάνοντες ?π?γον θανάτου· κα? ? τε βουλ? ?δέως α?τ?ν κατεψηφίζετο ο? τε ?λλοι ?σοι συν?δεσαν ?αυτο?ς μ? ?ντες τοιο?τοι ο?δ?ν ?χθοντο. ?πε? δ? ?ρξαντο βουλεύεσθαι ?πως ?ν ?ξείη α?το?ς τ? πόλει χρ?σθαι ?πως βούλοιντο, ?κ τούτου πρ?τον μ?ν πέμψαντες ε?ς Λακεδαίμονα Α?σχίνην τε κα? ?ριστοτέλην ?πεισαν Λύσανδρον φρουρο?ς σφίσι συμπρ?ξαι ?λθε?ν, ?ως δ? το?ς πονηρο?ς ?κποδ?ν ποιησάμενοι καταστήσαιντο τ?ν πολιτείαν·
α?ρεθέντες δ? ?φ? ?τε συγγράψαι νόμους, καθ? ο?στινας πολιτεύσοιντο, τούτους μ?ν ?ε? ?μελλον συγγράφειν τε κα? ?ποδεικνύναι, βουλ?ν δ? κα? τ?ς ?λλας ?ρχ?ς κατέστησαν ?ς ?δόκει α?το?ς. ?πειτα πρ?τον μ?ν ο?ς πάντες ?δεσαν ?ν τ? δημοκρατί? ?π? συκοφαντίας ζ?ντας κα? το?ς καλο?ς κ?γαθο?ς βαρε?ς ?ντας, συλλαμβάνοντες ?π?γον θανάτου· κα? ? τε βουλ? ?δέως α?τ?ν κατεψηφίζετο ο? τε ?λλοι ?σοι συν?δεσαν ?αυτο?ς μ? ?ντες τοιο?τοι ο?δ?ν ?χθοντο. ?πε? δ? ?ρξαντο βουλεύεσθαι ?πως ?ν ?ξείη α?το?ς τ? πόλει χρ?σθαι ?πως βούλοιντο, ?κ τούτου πρ?τον μ?ν πέμψαντες ε?ς Λακεδαίμονα Α?σχίνην τε κα? ?ριστοτέλην ?πεισαν Λύσανδρον φρουρο?ς σφίσι συμπρ?ξαι ?λθε?ν, ?ως δ? το?ς πονηρο?ς ?κποδ?ν ποιησάμενοι καταστήσαιντο τ?ν πολιτείαν·
· ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ
α?ρέω-? = συλλαμβάνω (για έμψυχα), κυριεύω (για άψυχα)
(η παθητική σημασία του ρήματος αποδίδεται με το ρ. ?λίσκομαι = συλλαμβάνομαι, κυριεύομαι)
α?ρέομαι ?ο?μαι = α) με ενεργητική διάθεση σημαίνει εκλέγω, προτιμώ,
β) με παθητική διάθεση σημαίνει εκλέγομαι. Συντάσσεται με δύο αιτιατικές, η μία κατηγορούμενο της άλλης
καθαιρ? τινα / τι = καταβάλλω, καταλύω, καταργώ/ κατεδαφίζω
καθαιρο?μαι = καταβάλλομαι, καταργούμαι/ κατεδαφίζομαι μέλλω = σκοπεύω, βραδύνω, διστάζω, αναβάλλω (Προσοχή στην ιδιαιτερότητα της σύνταξης του ρήματος, λόγω της αναφοράς του στο μέλλον: μέλλω + τελικό απαρέμφατο χρόνου μέλλοντα = σκέφτομαι / έχω κατά νου / ετοιμάζομαι / σχεδιάζω να)
?ποδείκνυμι νόμον = δημοσιεύω νόμο
(η παθητική σημασία του ρήματος αποδίδεται με το ρ. ?λίσκομαι = συλλαμβάνομαι, κυριεύομαι)
α?ρέομαι ?ο?μαι = α) με ενεργητική διάθεση σημαίνει εκλέγω, προτιμώ,
β) με παθητική διάθεση σημαίνει εκλέγομαι. Συντάσσεται με δύο αιτιατικές, η μία κατηγορούμενο της άλλης
καθαιρ? τινα / τι = καταβάλλω, καταλύω, καταργώ/ κατεδαφίζω
καθαιρο?μαι = καταβάλλομαι, καταργούμαι/ κατεδαφίζομαι μέλλω = σκοπεύω, βραδύνω, διστάζω, αναβάλλω (Προσοχή στην ιδιαιτερότητα της σύνταξης του ρήματος, λόγω της αναφοράς του στο μέλλον: μέλλω + τελικό απαρέμφατο χρόνου μέλλοντα = σκέφτομαι / έχω κατά νου / ετοιμάζομαι / σχεδιάζω να)
?ποδείκνυμι νόμον = δημοσιεύω νόμο
καθίστημι = τοποθετώ, στήνω, εγκαθιστώ, οργανώνω, τακτοποιώ
?πάγω τιν? θανάτου = οδηγώ κάποιον στο δικαστήριο για έγκλημα, του οποίου ποινή είναι ο θάνατος.
Το ρήμα ?πάγω συντάσσεται με αιτιατική προσώπου και γενική της ποινή σύνοιδα + αυτοπαθής αντωνυμία + κατηγορηματική μετοχή σε ονομαστική (ή σπαν. σε δοτική):
σύνοιδα ?μαυτ? ?ν (ή ?μαυτ? ?ντι) = έχω συνείδηση (του εαυτού μου) ότι είμαι.
Όταν το ρήμα «σύνοιδα» δεν έχει ως αντικείμενο αυτοπαθή αντωνυμία, αλλά όνομα ή άλλη αντωνυμία σε δοτική , τότε ακολουθεί η κατηγορηματική μετοχή σε πτώση δοτική. ?κποδ?ν (επιρρ.) = μακριά
?κποδ?ν ποιο?μαί τινα = παραμερίζω, βγάζω από τη μέση, εξοντώνω κάποιον (το αντίθετο: «?μποδ?ν ποιο?μαί τινα»)
?πάγω τιν? θανάτου = οδηγώ κάποιον στο δικαστήριο για έγκλημα, του οποίου ποινή είναι ο θάνατος.
Το ρήμα ?πάγω συντάσσεται με αιτιατική προσώπου και γενική της ποινή σύνοιδα + αυτοπαθής αντωνυμία + κατηγορηματική μετοχή σε ονομαστική (ή σπαν. σε δοτική):
σύνοιδα ?μαυτ? ?ν (ή ?μαυτ? ?ντι) = έχω συνείδηση (του εαυτού μου) ότι είμαι.
Όταν το ρήμα «σύνοιδα» δεν έχει ως αντικείμενο αυτοπαθή αντωνυμία, αλλά όνομα ή άλλη αντωνυμία σε δοτική , τότε ακολουθεί η κατηγορηματική μετοχή σε πτώση δοτική. ?κποδ?ν (επιρρ.) = μακριά
?κποδ?ν ποιο?μαί τινα = παραμερίζω, βγάζω από τη μέση, εξοντώνω κάποιον (το αντίθετο: «?μποδ?ν ποιο?μαί τινα»)
ΑΣΚΗΣΕΙΣ
1. Να μεταφράσετε το κείμενο.
2. Να αντικαταστήσετε χρονικά τους ακόλουθους ρηματικούς τύπους : ?ποδεικνύναι , καταστήσαιντο , ?π?γον συμπρ?ξαι
|
ΕΝΕΣΤ
|
|
|
|
|
|
ΠΑΡΤ
|
|
|
|
|
|
ΜΕΛ
|
|
|
|
|
|
ΑΟΡ
|
|
|
|
|
|
ΠΡΚ
|
|
|
|
|
|
ΥΠΕΡΣ
|
|
|
|
|
3. Να κλίνετε τις ζητούμενες εγκλίσεις των ακόλουθων ρηματικών τύπων :
?ποδεικνύναι : Οριστική Ενεστώτα στην ίδια φωνή
καταστήσαιντο : Προστακτική Ενεστώτα στην ίδια φωνή
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4.Να αντικαταστήσετε εγκλιτικά τους παρακάτω ρηματικούς τύπους:
καθ?ρέθη (στον χρόνο που βρίσκεται) και κατέστησαν (στον αόριστο β?)
|
ΟΡΙΣΤΙΚΗ
|
ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ
|
ΕΥΚΤΙΚΗ
|
ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5. Να γράψετε τον ζητούμενο ρηματικό τύπο για τους εξής ρηματικούς τύπους του κειμένου :
|
συγγράψαι :β?ενικό οριστικής παθητικού αορίστου β?
|
|
|
?δεσαν :απαρέμφατο ενεστώτα
|
|
|
ζ?ντας : γ?ενικό ευκτικής του ιδίου χρόνου
|
|
|
κατεψηφίζετο :ονομαστική ενικού ουδετέρου μετοχής μέλλοντα
|
|
