Kαμίδου Ματούλα

Η Νέα Παιδαγωγική- Ν. Καζαντζάκη

Λεπτομέρειες

Γράφτηκε από τον/την Καμίδου Ματούλα

 

Κάντε κλικ στην εικόνα για να μάθετε για τη ζωή και το έργο του Ν. Καζαντζάκη

 

 

 

 

 

 

Από την εκπομπή " Έλληνες του Πνεύματος και της Τέχνης": Νίκος Καζαντζάκης 

 

 

 

 

 Παράλληλα κείμενα

Δημήτρης Γκιώνης, Τώρα θα δεις…, Καστανιώτης, Αθήνα 1994, σ. 48-57. Παρατίθεται εδώ ένα απόσπασμα (σ. 50-51), όπου η παιδαγωγική μέθοδος που εφαρμόζεται είναι ανάλογη με αυτή που περιγράφεται από το Ν. Καζαντζάκη:

 

Το σχολείο μόνιμος βραχνάς αλλά και καταφύγιο. Γιατί όταν δεν είχε σχολείο, είχε δουλειά στο μαγαζί,

θελήματα στο σπίτι. Μόνο που στο σχολείο έπρεπε να είσαι πάντα διαβασμένος και προσεχτικός, γιατί

διαφορετικά έπεφτε ραβδί.

Αυτά τα αναθεματισμένα μέρη του λόγου.

– Πόσα είναι, Κούκο; ρώτησε την ημέρα εκείνη ο Τζαναβάρας και ήμουν βέβαιος ότι ευχόταν να μην

τα ξέρω για να με λιανίσει.

– Δέκα.

– Για πες τα…

– Άρθρο, όνομα ουσιαστικό, επίθετο, αντωνυμία, ρήμα, πρόθεση…

– Αυτά είναι έξι, δεν είναι δέκα. Τι τα ’κανες τ’ άλλα;

Φτου κι απ’ την αρχή:

– Άρθρο, όνομα ουσιαστικό, επίθετο, αντωνυμία, ρήμα…

– Τώρα τα ’βγαλες πέντε! Είσαι με τα καλά σου;

– ……

– Όρθιος, εκεί με τους άλλους!

Ευτυχώς που υπήρχε παρέα, η οποία έφτασε στο τέλος να είναι αριθμητικά μεγαλύτερη από τα μέρη

του λόγου.

– Γιατί δε διαβάσατε, ρε; τσίριξε.

Τσιμουδιά.

Από ένα αστραφτερό χαστούκι στον καθένα. Και καθώς το δεχτήκαμε όλοι περίπου ατάραχοι, μας

περνάει και δεύτερο χέρι από το άλλο μάγουλο. Και κάποια στιγμή βγάζει αφηνιασμένος τη λουρίδα

και μας λιανίζει τα πόδια.

– Αύριο να μου το ’χετε γράψει είκοσι φορές στο τετράδιο και να το ξέρετε φαρσί!

 

 

 

 

 

 

-Μπ. Μπρεχτ, «Δάσκαλε, μάθαινε»

 

 

«Δάσκαλε, μάθαινε!

Δάσκαλε,

μάθαινε!

Μην λες πολύ συχνά, πως έχεις

δίκιο, δάσκαλε!

Άσε τον μαθητή σου να το

νιώσει!

Όλη την ώρα την αλήθεια μην

την καταπονείς:

Δεν το

αντέχει.

Να ακούς όταν

μιλάς!»

*»Μια ζωή στην ίδια τάξη»

 

 

 

 

 

TA ΔΕΚΑΤΕΣΣΕΡΑ ΠΑΙΔΙΑ

«...Εν αρχη ην η αγάπη...» μελωδούσε γιομίζοντας
το γυμνό σου δωμάτιο μια παράξενη άρπα,
καθώς σ' έπαιρνε ο ύπνος και το χέρι σου, κρύο,
σαν κλωνί λεμονιάς σε νεκρό, αναπαύονταν
πάνω στο στήθος σου. Κι έβλεπες
πως άνοιγε τάχα μια πόρτα στον ύπνο σου.
Πως μπαίναν τα δεκατέσσερα παιδιά λυπημένα
και στεκόντουσαν γύρω σου. Τα μάτια τους θύμιζαν
σταγόνες σε τζάμια: «Έλεος! Έλεος! Έλεος!...»
Τινάζοντας τη βροχή και το χιόνι από πάνω τους,
τα ζύγιαζες με το βλέμμα σου σα να 'θελες να τους κόψεις
την ευτυχία στα μέτρα τους, ενώ η άρπα συνέχιζεν
απαλά μες στον ύπνο σου: «... Ό,τι θέλει κανείς
μπορεί να φτιάξει με την αγάπη. Ήλιους κι αστέρια,
ροδώνες και κλήματα...». Αλλά εσύ προτιμούσες
μποτίτσες φοδραρισμένες με μάλλινο,
πουκάμισα κλειστά στο λαιμό -
γιατί φυσάει πολύ στο Καλέντζι!
Έβλεπες πως ράβεις με τα δυο σου χέρια
έβλεπες πως ζυμώνεις με τα δυο σου χέρια
κι ονειρευόσουν πως μπαίνεις στην τάξη
με δεκατέσσερις φορεσιές,
με δεκατέσσερα χριστόψωμα στην αγκαλιά σου.

Αλλά ξύπναγες το πρωί κι άκουγες που έβρεχε.
Σε δίπλωνε σα μια λύπη τ' αδιάβροχο σου
κι ο δρόμος για το σχολειό γινόταν πιο δύσκολος.
Βάδιζες κι είχες σκυμμένο το πρόσωπο
σαν να 'ταν κάποιον απάνω σου και να σ' έκρινε
για τ' άδεια σου χέρια. Σαν να 'φταιγες μάλιστα,
σ' όλη τη διαδρομή σε μπάτσιζε το χιονόνερο.

Έμπαινες στο σχολειό κι όπως τ' αντίκριζες
μοιραζόταν σε δεκατέσσερα χαμόγελα το πρόσωπο σου.
Θυμόσουν πως η αγκάλη σου ήταν μισή
κι ανεβαίνοντας πάνω στην έδρα σου
άνοιγες τη λύπη σου και τα σκέπαζες,
όπως ο ουρανός σκεπάζει τη γη.

Ώρα 8 και 20 ακριβώς.
Το μάθημα αρχίζει κανονικά.
Εσύ πάνω απ' την έδρα κι απ' αντίκρυ σου ο Χριστός,
απαλός και γλυκύς μες στο κάδρο του,
δίνετε τα χέρια πάνω από τα κεφάλια τους
να τους κάμετε μια σκέπη από ζεστασιά,
γιατί σας ήρθανε και σήμερα μουσκεμένα
κι η λύπη περπατάει μες στα μάτια τους,
όπως ο σπουργίτης πάνω στο φράχτη.

Το καλαμπόκι δεν ψώμωσε το περσινό καλοκαίρι
κι ακούς το ψωμάκι που κλαίει μες στις μπόλιες τους.
Ώρα 10 και 20'. Το μάθημα συνεχίζεται.
Οι σπουργίτες σου χτυπούν τα φτερά τους.
Το μολύβι πεθαίνει ανάμεσα στα κοκαλιασμένα τους δάχτυλα.
Η καρδιά σου είναι τώρα μια στάμνα σπασμένη.
Τα λόγια σου βγαίνουν αργά, σα μια βρύση που στέρεψε:
«Ο μέγας Αλέξανδρος... Ο μέγας Αλέξανδρος...
Ο μέγας Αλέξανδρος...».

Τα δάχτυλα σου είναι πέντε. Τα μέτρησες δέκα φορές.
Τα δάχτυλα σου είναι πέντε. Μετράς το ένα χέρι σου
- τ' άλλο σου βρίσκεται τυλιγμένο σε συννεφιά-
τα δάχτυλα σου είναι πέντε. Σηκώνεις το πρόσωπο,
κοιτάζεις τη στέγη, κάνεις πως σκέφτεσαι,
σκύβεις πάλι στην έδρα, ξεφυλλίζεις τον Αίσωπο,
κατεβαίνεις και γράφεις στο μαυροπίνακα,
κοιτάζεις τον ουρανό απ' το παράθυρο,
γυρίζεις το κεφάλι σου αλλού,
δεν μπορείς άλλο παρά να κλάψεις.
Παίρνεις το μαθητολόγιο στα χέρια σου,
κάτι ψάχνεις να βρεις, το σηκώνεις διαβάζοντας
και σκεπάζεις το πρόσωπο σου.

                                                                 Νικηφόρου Βρεττάκου

 

 

 

 

 

-Ζακ Πρεβέρ, «Ο κακός μαθητής»

 

 

«Λέει όχι με το κεφάλι

 

μα λέει ναι με την καρδιά…

 

είναι ορθός τον ρωτάν

 

κι όλα τα προβλήματα έχουν δοθεί.

 

Ξαφνικά τον πιάνουν ακατάσχετα γέλια

 

και τα σβήνει όλα, τα ψηφία και τις λέξεις,

 

τις ημερομηνίες και τα ονόματα

 

και παρά τις φοβέρες του καθηγητή ,κάτω από τα γιουχαΐσματα

 

των καλών μαθητών με κιμωλίες όλων των χρωμάτων, πάνω στο μαυροπίνακα

 

της δυστυχίας ζωγραφίζει το πρόσωπο της ευτυχίας.»

 

(Ζακ Πρεβέρ, από την ποιητική του συλλογή «Κουβέντες».)

 

 

 

 

 

 

ΠΗΓΕΣ

Βιβλίο εκπαιδευτικού

https://lambrinim.wordpress.com/2015/12/18/%CE%BD-%CE%BA%CE%B1%CE%B6%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%B6%CE%AC%CE%BA%CE%B7-%CE%B7-%CE%BD%CE%AD%CE%B1-%CF%80%CE%B1%CE%B9%CE%B4%CE%B1%CE%B3%CF%89%CE%B3%CE%B9%CE%BA%CE%AE/

https://www.youtube.com/watch?v=KlYJDSL1YoM

http://kallipolites.blogspot.gr/2013/11/blog-post_22.html

https://www.kazantzaki.gr/gr

https://www.youtube.com/watch?v=WS-JgoDK-l8

• < Προηγούμενο
• Επόμενο >